Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Maciejewski Franciszek (1898-1949)

Urodził się 10 X 1898 r. w miejscowości Świeca (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Odolanów). Jego rodzicami byli Jan (13 X 1869, syn Ignacego i Katarzyny z d. Kurka) i Barbara Błaszczyk (4 VIII 1877, córka Andrzeja i Karoliny z d.Zawadzka), para pobrała się w 1894 r. Z tego związku urodzili się także Helena (1896), Stanisław i Władysław w 1904 r., Marianna (*+1906), Ignacy (1907-1908) i Marianna II (1906) oraz Jan (27 VII 1896 - 17 VI 1968).

Po ukończeniu szkoły elementarnej pomagał rodzicom w gospodarstwie.

Powołany do armii pruskiej, walczył w I wojnie światowej.

Powstaniec Wielkopolski walczący w oddziale z Odolanowa pod dowództwem Gąszczaka na odcinku Odolanów - Sulmierzyce. W Wojskowym Biurze Historycznym trzy teczki - 278 i 509 - w stopniu wachmistrza i Odrzucony 31 I 1938 r. wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości (mieszkał wówczas w Hucie w powiecie ostrowskim). Wg projektu WTG Gniazdo - Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line Franciszek został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, natomiast w projekcie tegoż towarzystwa - Lista odznaczonych WKP Franciszek nie występuje. Prawdopodobnie rodzina starała się o pośmiertne odznaczenie, ale wniosek został odrzucony (dopiero w latach 50. XX wieku odrodziła się inicjatywa odznaczeń dla Powstańców insurekcji wielkopolskiej).

Około 1922 r. ożenił się z Pelagią Rataj (1 III 1896 - 21 II 1982, córka Józefa i Marianny z d. Trzcielińska). Z tego związku urodziło się czworo dzieci, znamy imiona trojga - Stefania (po mężu Gandera 1923-2018), Waleria (po mężu Jeziorska, spoczywa z rodzicami, 1925-2015), Zdzisław (1926-2020) i córka po mężu Dębiec.

W czasie II wojny światowej rodzina mieszkała w Warszawie, nie znaleziono jednak potwierdzenia, że została wysiedlona z Wielkopolski. Po II wojnie światowej w 1945 r. przeprowadzili się do Słupska.

Według adnotacji na akcie urodzenia Franciszek zmarł 16 II 1949 r. w Warszawie. Pochowany w Słupsku na starym cmentarzu Sektor 20B Rząd 7 Nr grobu 7.

https://slupsk.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale...

To także miejsce pochówku żony Pelagii i córki Walerii.Po prawej stronie grobu spoczywa zięć Władysław Jeziorski, a po lewej wnuk Janusz Jeziorski.

źródła: Archiwum Państwowe w Kaliszu 725/2/74, skan 30 Odolanów (USC) - akt małżeństwa, rok 1894, [Księga małżeństw]; Archiwum Państwowe w Kaliszu 725/1/85, skan 183 Odolanów (USC) - akt urodzenia, rok 1898, [Księga urodzeń]; WBH, Kartoteka personalno - odznaczeniowa; WTG Gniazdo - Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Kaczmarek Stanisław (1901-1977)

Urodził się 31 VIII 1901 r. w miejscowości Kamieniec (dawniej w powiecie śmigielskim, obecnie w grodziskim, województwo wielkopolskie), w rodzinie Karola (14 XI 1871, syn Nikodema i Franciszki z d. Gajdzińska) i Marianny z d. Kuleczka (10 VIII 1872, córka Macieja i Zuzanny z d. Nolka), para pobrała się w 1896 r. Z tego związku urodzili się także Franciszka (1897), Władysława (1898), Helena (1900), Roman (1903), Seweryn (1905) i cecylia (1906).

Do powstania dołączył w styczniu 1919 r. i został skierowany do obrony poczty w Kamieńcu, służbę pełniąc do lutego 1919 r. 17 III 1919 r. wstąpił do Wojsk Wielkopolskich w Poznaniu, po odbyciu kursu radiotelegraficznego skierowany na front wojny polsko - bolszewickiej, za udział w wojnie otrzymał Krzyż Walecznych. Po wojnie polsko - bolszewickie brał udział w Powstaniu Górnośląskim. Z wojska zwolniony 15 V 1922 r. w stopniu plutonowego.4 VIII 1936 r. przyjęty do Towarzystwa Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. W WBH teczka nr 1304 - pracownik cywilny.

25 IV 1931 r. ożenił się w Poznaniu z Anielą z Kwiatkowskich (ur. 19 VI 1905), z tego związku urodziły się Teresa Maria (18 IX 1934) i Cecylia (1935-14 IX 1939), prawdopodobnie para miała też syna, którego danych nie ustalono, ale we wspólnym grobie spoczywa z Anielą i Stanisławem Maria Zofia z d. Lucińska ur. 10 IX 1937 r.

Nie ustalono losów Stanisława podczas II wojny światowej.

Zmarł 20 VIII 1977 r., został pochowany na cm. komunalnym na poznańskim Junikowie pole 27 kwatera A rząd 2 miejsce 17A GPS: 52.3882, 16.824561
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1175877&name_surname=Kaczmarek%20Stanis%C5%82aw#

https://billiongraves.com/.../Stanis%C5%82aw.../30541738

Spoczywa tu także żona Aniela zm. 1992, córka Cecylia (najprawdopodobniej grób symboliczny +1939, wówczas cm. na Junikowie jeszcze nie istniał) i domniemana synowa Maria Zofia zm. 1983.

Grób nie jest opłacony. Zostanie złożony wniosek do IPN o wpis do ewidencji grobów weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1864/3/68, skan 40 Kamieniec (USC) - akt małżeństwa, rok 1896, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1864/1/164, skan 312 Kamieniec (USC) - akt urodzenia, rok 1901, [Księga urodzeń]; WBH, Kartoteka personalno - odznaczeniowa i Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich I.487.15199; WTG Gniazdo - Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com. Dokumentacja grobu na dzień 3-5-2024 Tomek Konwicki.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Maternicki Bolesław (1886-1939)

Urodził się 23 V 1886 r. w Słupsku (nie. Stolp), jego rodzice Wincenty (8 IV 1847 - 23 VIII 1922, syn Franciszka i Julianny z d. Zuchorska) i Pelagia z d. Wąsowicz (28 V 1856 - 24 VIII 1924, córka Wincentego i Wiktorii z d. Dyderska) pobrali się w miejscowości Wieszczyszyn w roku 1883. Z tego związku urodziły się także Zofia Maria (15 VII 1884 w Poznaniu) i Kazimiera po mężu Gottschalk (31 III 1890 w Słupsku).

Ojciec pracował jako starszy sekretarz kolejowy (radca), dlatego też rodzina dość często się przenosiła. W 1915 r. rodzice i Zofia Maria osiedli w Poznaniu, w którym od 1911 r. mieszkał już Bolesław (prawdopodobnie jest to związane z pobieraniem przez niego nauk w Poznaniu). Rodzice pochowani byli na cm. parafialnym przy ul. Bluszczowej (groby już nie istnieją). Następnie do 1917 r. studiował farmację we Wrocławiu. Początkowo pracował w aptece swego wuja Wąsowicza w Inowrocławiu. W latach 1917 - 1918 pracował w jedynej polskiej aptece Teofila Kopczyńskiego "Pod Gdańskim Herbem" w Gdańsku przy ul. Szerokiej (Breitgasse). W 1918 r. kupił aptekę w Solcu Kujawskim.

Tu też przystąpił do Powstania Wielkopolskiego, ale sama miejscowość powróciła do Polski dopiero 19 I 1920 r., kiedy to wkroczył do miasta 3. pułk ułanów wielkopolskich. Solec był wtedy jednym z najbardziej zgermanizowanych miast w regionie. 4 IV 1938 r. jego wniosek do komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony. Od 1937 r. należał do Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914/1919.

Ożenił się ze Stanisławą z d. Kycler (córką Antoniego i Leonardy z d. Rogacka), para miała córkę Janinę po mężu Balewska, która prowadziła po wojnie aptekę w Gdańsku.

Na prośbę swego teścia, Antoniego Kyclera, został właścicielem apteki "Pod Orłem" w Nowym Mieście nad Drwęcą pod Iławą. Brał czynny udział w życiu społecznym. Należał do Bractwa Strzeleckiego w Solcu Kujawskim. W Nowym Mieście współorganizował kolonie letnie dla dzieci ze Śląska Opolskiego oraz Alzacji i Lotaryngii. Był działaczem walczącym o polskość Pomorza, prezesem Zw. Obrony Kresów Zachodnich.

W Solcu ostrzeżony w porę uniknął zamachu na swoje życie, gdy zawieszono granat nad jego drzwiami (wyszedł innymi drzwiami).

Został zamordowany w X 1939 r. przez Niemców z Selbstschutzu, ostatnia wiadomość o nim pochodzi z 23 X 1939 r.

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Książ, wpis 13 / 1883; Gliński Jan Bohdan, Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej t. 1, 1997, Wrocław; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on-line stan na 7 V 2024; WBH, Wyszukiwarka personalno-odznaczeniowa i Kolekcja akt PW I.487.19254; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Młyńczak Michał (1898-1987)

Urodził się 22 VIII 1898 r. w miejscowości Zadory (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Czempiń). Jego rodzice Michał (1867, syn Macieja i Agnieszki z d. Koralewska) i Marianna Henzel (1872, córka Jana i Marianny z d. Wojciechowska) pobrali się w 1893 r. Jego bratem był Jan (11 X 1895 r. oficer Wojska Polskiego).

Powołany do armii pruskiej brał udział w I wojnie światowej, walczył na froncie zachodnim. Po wybuchu rewolucji niemieckiej wrócił w rodzinne strony, gdzie zgłosił się jako ochotnik 30 XI 1918 r. do luźnej grupy organizujących się w tym czasie oddziałów powstańczych. Po wybuchu powstania brał udział w rozbrajaniu żołnierzy pruskich i zajmowaniu obiektów użytku publicznego i koszar a następnie w walkach toczących się na lotnisku w Ławicy w nocy z 5 na 6 I 1919 r. , zdobyciu Cytadeli na Garbarach, gdzie zgłosił się do formującego się Baonu Telegrafistów. Następnie został skierowany na front do walk toczących się o zdobycie Wągrowca, Gołańczy, Damasławku, Wapna i Kcyni. Z Gołańczy ruszyła ofensywa na Margonin, Szamocin i Wyrzysk, gdzie zgrupowane były bardzo silne oddziały wojsk niemieckich oraz grenzschutzu. W czasie silnych walk zdobył ze swoją sekcją pierwszy bunkier niemiecki pod Szamocinem a następnie pocztę w Wągrowcu, skąd rozkazem władz wojskowych skierowano ich do Bydgoszczy. W czasie walk nad Wartą został ranny w następstwie czego był leczony przez 3 miesiące w Szpitalu Wojskowym nr 10 w Poznaniu. Brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej (baon telegrafistów). Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 31 I 1938 r. W 1968 r. został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Uchwałą W 2/72 mianowany na stopień podporucznika.

Jako były żołnierz Wojsk Wielkopolskich i Wojska Polskiego otrzymał propozycję przeniesienia się na Kresy Wschodnie. Osiedlił się w miejscowości Pełcza, w obwodzie rówieńskim, rejon dubieński. Należał do Towarzystwa Osadników Wojskowych i Cywilnych Kresów Wschodnich.

W 1939 r. został powołany do wojska, brał udział w wojnie obronnej. Po klęsce wrócił do rodziny - żony Walerii i dzieci - Stefanii (1929), Mieczysława (1930) i Danuty (1933). 12 III 1940 r. rodzina została zesłana do miejscowości Wierchnie-Tojemskij (Archangiels). W 1946 r. zostali repatriowani do Polski. Początkowo mieszkał w miejscowości Kawczyn.

W 1949 r. osiedlił się wraz z rodziną w Słupsku i pracował w przemyśle drzewnym i zakładach mięsnych. W 1959 r. przeszedł na rentę inwalidzką.

Zmarł 16 IX 1987 r. w Słupsku. Pochowany na słupskim starym cmentarzu Sektor 22B Rząd 13 Nr grobu 10. Spoczywa z żoną Walerią (20 IV 1904 - 19 XII 1976) i córką Stefanią zm. w 2018 r.

źródła: Parafia katolicka Czempiń, wpis 3 / 1893; Urząd Stanu Cywilnego Czempiń, wpis 5 / 1893; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on - line i Lista Odznaczonych WKP; WBH, Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; IPN, Wyszukiwarka osób represjonowanych; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Przybylski Stanisław (1890-1966)

Urodził się w podpoznańskim Żegrzu, obecnie dzielnica Poznania w 1890 r. w rodzinie Józefa (1831, syn Walentego i Franciszki Cybichowskiej) i Jadwigi z d. Stefanowicz (1850, córka Michała i Katarzyny z d. Błotna), para pobrała się w 1880 r. Żonaty ze Stefanią z d. Leciejewska (16 IV 1894 w Spławiu - 6 III 1972 w Poznaniu, córka Władysława i Antoniny Banach), ślub miał miejsce 23 XI 1918 r. Para miała dwie córki Jarosławę (3 X 1926) i Bogumiłę (31 V 1926).

Stanisław zmarł 23 II 1966 r. i został pochowany na cm. komunalnym na Junikowie, spoczywa z małżonką Stefanią pole 11 kwatera A rząd 12 miejsce 12 GPS: 52.388385, 16.830751.
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2626192&name_surname=Przybylski%20Stanis%C5%82aw#

Co do daty urodzenia (dzień i miesiąc) - nie odnaleziono aktu urodzenia, a w dokumentach występują różne daty, i tak:

– 3 V 1890 r. - WBH - Odrzucony wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości (fiszka) i i Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich I.487.2854), adres zamieszkania Poznań, pl. Wolności 4 (deklaracja do zarządu Głównego Związku Powstańców Wielkopolskich i deklaracja do Towarzystwa Powstańców Wielkopolskich 1918-1919);

– w Życiorysy powstańców wielkopolskich: P - tom Vll /Przeniczny Franciszek - Pyszkowski Feliks/, zamieszczony życiorys niestety posiada tylko II stronę, w “Charakterystyce” wystawionej 9 VII 1963 - data urodzenia 20 IV 1890 r., zam. Wolności 4; w Zaświadczeniu o przebiegu służby data urodzenia 3 V 1890 r. zam. Wolności 4 - podkreślam, że to jest ten sam zbiór dokumentów, na które później powołuje się WTG Gniazdo podając tylko jedną datę - patrz poniżej;

– w projekcie WTG Gniazdo - Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line, wymieniony dwukrotnie:
1/ Stanisław Przybylski
urodzenie: 1890.04.20 Żegrze pow. Poznań
rodzice: Józef, Jadwiga
jednostka: Straż Ludowa
status/stopień: szeregowiec
uwagi: odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy
źródła: Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym , Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 469: Życiorysy powstańców wielkopolskich: P - tom VII (Przeniczny Franciszek - Pyszkowski Feliks);

2/ Stanisław Przybylski
urodzenie: 1890.05.03 Zegrze pow. Poznań
ojciec: Józef
status/stopień: szeregowiec
uwagi: I.487.2854
źródła: Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
– w projekcie WTG Gniazdo - Lista odznaczonych WKP:
Przybylski, Stanisław, Rodzice: Józef,
Ur.: 1890-04-20, Poznań; Uchwała Rady Państwa nr: 12.06-0.953 z dnia 1957-12-06
– w akcie zgonu (nr 266/66 z 24 II 1966) data ur. to 20 IV 1890 r., zgadzają się zarówno dane rodziców jaki i małżonki, a na nagrobku 24 IV 1890 r.
Po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął naukę w zawodzie mechanika instalatora.
Powołany do armii pruskiej brał udział w I wojnie Światowej, podczas działań wojennych został ranny, co potwierdza lista strat Preußen 1256 z 1 X 1918 r. (tu data urodzenia 3 V 1890).

Przybylski Stanisław brał czynny udział w Powstaniu Wielkopolskim od 27 XII 1918 do 16 I 1919 r. w Poznaniu. W tym okresie pełnił służbę wartowniczą w Straży Ludowej w Poznaniu przy Muzeum Wlkp., Fort VIII Grolman i Dworcu Głównym. 17 I 1919 r. został zwolniony z uwagi na odniesione rany w armii pruskiej. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 9 V 1938 r. Członek Towarzystwa Powstańców Wielkopolskich od 8 II 1937, od 20 XII 1938 r. w Związku Powstańców Wielkopolskich (nr dyplomu 18268). W 1957 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

Po powstaniu pracował jako mechanik w Warszawskim Banku Handlowym w Poznaniu.

1 XII 1939 r. został wysiedlony z Wielkopolski do Ostrowca Świętokrzyskiego, a po roku do Starachowic, gdzie wstąpił do Armii Ludowej i był w partyzantce, pseudonim Tulipan.

Po II wojnie światowej rodzina wróciła do Poznania.

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Kobylepole, wpis 4 / 1880; WBH, Kartoteka personalno - odznaczeniowa i Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich I.487.2854; WTG Gniazdo - Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 469: Życiorysy powstańców wielkopolskich: P - tom VII (Przeniczny Franciszek - Pyszkowski Feliks; Dokumentacja grobu na dzień 3-5-2024 Tomek Konwicki.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Przybylski Wacław (1901-1982)

Urodził się 1 VII 1901 r. w miejscowości Ignacewo (osada położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Skoki). Jego rodzice Józef (1862, syn Mikołaja i Anny z d. Ziemkowska) i Antonina z d. Kujawa (1867, córka Walentego i Antoniny z d. Piotrowska) pobrali się w 1888 r.

Niestety nie wiemy nic o jego życiu przed Powstaniem Wielkopolskim.
29 XII 1919 r. wstąpił jako ochotnik do kompanii gołanieckiej, która powstała z inicjatywy ppor. Włodzimierza Kowalskiego (późniejszej 12. kompanii 4. Pułku Strzelców Wielkopolskich) i brał czynny udział z bronią w ręku w walkach o Kcynię, Rynarzewo, Szubin, Nakło, następnie zostaje przeniesiony do 59. pułku piechoty i brał udział w walkach na odcinku północno-zachodnim. W marcu 1921 r. zgłosił się jako ochotnik na III Powstanie Śląskie i brał udział w grupie operacyjnej por. Alojzego Nowaka we wszystkich walkach wyznaczonych tej grupie. Po zakończeniu Powstania Śląskiego wrócił do swego macierzystego oddziału i od lipca 1922 r. do 1939 r. jest podoficerem zawodowym w stopniu chorążego w Szkole Pilotów, a od 1932 r. w Szkole Bombardowania i Strzelania w Grudziądzu. W Wojskowym Biurze Historycznym są dwie teczki o syg. akt 1421 - sierżant i 10-149 - Krzyż Zasługi. Za udział w Powstaniu Wielkopolskim odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym w 1957 r.

Po wybuchu II wojny światowej i klęsce Kampanii Wrześniowej Przybylski schronił się na lubelszczyźnie, gdzie wstąpił w szeregi AK, pod pseudonim "Grzmot" został dowódcą kompanii w oddziale Mariana Bernaciaka, ps. Orlik, Dymek, podporucznika rezerwy Wojska Polskiego, członka ZWZ-AK, dowódca oddziału partyzanckiego AK, a następnie Zrzeszenia WiN na Lubelszczyźnie.

W 1945 r. obawie przed represjami władz “nowej Polski” udał się na Ziemie Odzyskane, wkrótce dołączyła do niego żona Jadwiga (1 X 1903 - 3 II 1951) z synem Zenonem (1930-1952).

W 1946 r. aresztowany pod zarzutem członkostwa w AK, gdzie przesiedział bez wyroku 18 mies.

Po wyjściu z więzienia zajmował się naprawą lad chłodniczych.

Zmarł 2 X 1981 r., pochowany na starym cmentarzu komunalnym w Słupsku, spoczywa Sektor 7A Rząd 13 Nr grobu 14.

To także miejsce pochówku żony i syna.

źródła: Parafia katolicka Popowo Kościelne, wpis 4 / 1888; WBH, Kartoteka personalno - odznaczeniowa; WTG Gniazdo - Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Skrzypczak Franciszek (1899-1971)

Urodził się 26 VII 1899 r. w miejscowości Lasek (wówczas USC Wiry). Rodzice Jan (1867, syn Wojciecha i Anastazji z d. Nowak) i Agnieszka z domu Kujawa (1874, córka Marcina i Michaliny z d. Antkowiak) pobrali się w 1894 r. Z tego związku urodzili się także Wiktoria (1894), Jadwiga (1896), Stanisław (1901), Jan (1901), Józef (1906), Marianna (1909) i Stefania (1911).

Nie znamy losów Franciszka przed wybuchem Powstania Wielkopolskiego, brak potwierdzenia czy brał udział w I wojnie światowej. Wiemy natomiast, że 3 III 1916 r. przeprowadził się z Lasek do Poznania.

Po wybuchu powstania od 27 XII 1918 r. uczestniczył w zdobywaniu dworca kolejowego i koszar saperów w Poznaniu pod dowództwem por. Antoniego Wysockiego. Od 3 I do 20 II 1919 r. pełnił służbę wartowniczą i patrolową w Poznaniu. Następnego dnia został wcielony do 1. Rezerwowego Pułku Strzelców Wielkopolskich pod dowództwem Andrzeja Kopy (przemianowany na 10. Pułk Strzelców Wielkopolskich, późniejszy 68. pułk piechoty). Został zdemobilizowany 18 XI 1922 r., co oznacza, iż w szeregach pułku prawdopodobnie brał udział również w walkach z Ukraińcami pod Lwowem, a następnie w wojnie polsko-bolszewickiej. Służbę zakończył w stopniu szeregowego. Pośmiertnie w 1972 r. mianowany na stopień podporucznika. 16 III 1973 r.został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

W okresie międzywojennym mieszkał w Poznaniu. Około 1928 r. ożenił się z pochodzącą z Daszewic Heleną z d. Strojna (10 II 1900 - 4 VI 1984), z tego związku do 1931 r. urodziły się dwie córki Zofia Maria (30 XI 1928 - 2008) i Irena Helena (11 V 1930).

Zmarł 21 XII 1971 r. Pochowany na cm. parafialnym Minikowo w Poznaniu, spoczywa kwatera 2 rząd 12 miejsce 27 GPS: 52.362171, 16.936089

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...

https://billiongraves.com/.../Franciszek-Skrzypczak/23648569

To także miejsce pochówku jego żony Heleny, córki Zofii i zięcia Henryka Szymkowiaków.

źródła: Parafia katolicka Głuszyna (Poznań), wpis 7 / 1894; Urząd Stanu Cywilnego Piotrowo (Poznań), wpis 4 / 1894; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1979/1/76, skan 168 Wiry (USC) - akt urodzenia, rok 1899, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Akta Miasta Poznania Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931;WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka billiongraves.com; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

SZUKAMY MIEJSCA POCHÓWKU

Skwierzyński Ignacy (1898 - ?)

Urodził się 27 I 1898 roku w miejscowości Edmundowo (obecnie część wsi Jankowice, położonej w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Rodzice Szczepan (Stefan, ur. 15 XII 1870, syn Franciszka i Petroneli Krzeszkowskiej) i Anna z d. Przybył (ur. 12 IV 1871 - 1933, córka Michała i Katarzyny z d. Jaźwik) pobrali się w 1894 r. Z tego związku urodzili się także Ignacy (1895, ciężko ranny podczas I wojny światowej jako żołnierz Reserve-Infanterie-Regiment 236 co potwierdza pruska lista strat z 1914 r.), Stanisław (*+1901), Waleria (1902), Pelagia (1907-1926), i Jan (1910).
Po wybuchu I wojny światowej został zmobilizowany do armii niemieckiej. Walczył w szeregach 3. kompanii Reserve-Infanterie-Regiment Nr 46. Jego nazwisko widnieje na pruskiej liście strat Preußen 1341 z 16 I 1919 r., na której wspomniany jest jako lekko ranny – nie wiadomo kiedy dokładnie odniósł tę ranę. Po zakończeniu I wojny światowej powrócił do Wielkopolski.
Po wybuchu Powstania Wielkopolskiego wstąpił w szeregi polskich oddziałów. Walczył w kompanii bukowskiej, m.in. pod Zbąszyniem. Wkrótce trafił do 7. Pułku Strzelców Wielkopolskich (późniejszy 61. pułk piechoty), w szeregach którego walczył podczas wojny polsko-bolszewickiej. Po jej zakończeniu pozostał w Wojsku Polskim. W 1921 r. trafił do szkoły dla podoficerów zawodowych. Po jej ukończeniu został przeniesiony do 76. pułku piechoty, w którym służył aż do wybuchu II wojny światowej. Za udział w powstaniu odznaczony został Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym 21 II 1976 r. Uchwałą W 28/74 awansowany do stopnia podporucznika (Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski). W WBH teczka o syg. akt 1106 - kapral. Zweryfikowany jako powstaniec dopiero 28 I 1974 r.
Walczył w Kampanii Wrześniowej 1939 r. Pod koniec września dostał się do niewoli sowieckiej. W Wykazie spraw prowadzonych przez organa NKWD Zachodniej Ukrainy i Białorusi (wybór z Księgi Rejestracji Spraw Archiwalno-Śledczych NKWD ZSRR), aresztowany w 1940 r. na terenie Białorusi.
Na mocy porozumienia Sikorski - Majski trafił do tworzonej w ZSRR polskiej armii przez Władysława Andersa - 2 Korpus Polski, z którym przeszedł cały szlak bojowy.
Po zakończeniu wojny i rozwiązaniu Korpusu trafił do Anglii, gdzie zamieszkał.
Do Polski wrócił 5 V 1964 r., już jako emeryt. Mieszkał początkowo w Trzciance (miasto w zachodniej Polsce, w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim), ale w kwietniu 1965 r. przeniósł się do Barlinka (miasto w północno-zachodniej Polsce, w województwie zachodniopomorskim, w powiecie myśliborskim).

Pudelski Bolesław (1893-1968)

Urodził się 4 VII 1893 r. w miejscowości Kórnik (dawniej Kurnik, miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim) w rodzinie znanego kórnickiego rzeźnika Józefa (19 III 1855 - 11 II 1933, syn Jana i Franciszki Wieruszewskiej) i Marianny z d. Smolarkiewicz (22 III 1860 - 7 VIII 1915, córka Franciszka i Zuzanny Podelewicz), para pobrała się w 1881 r. w Kurniku. Z tego związku urodziło się czternaścioro dzieci, ośmioro zmarło w niemowlęctwie - Kazimiera, Bronisława, Bronisław, Władysław, Władysław II, dziecko bez nadania imienia zm. przy porodzie, Bronisława i Helena, wieku dorosłego dożyli Mieczysław (20 IX 1884 - 26 II 1939), Jan (1 X 1881 - 31 III 1951), Jadwiga (1896), Anna Joanna (Janina, 1900) i Bolesław.

Podczas nauki w szkole powszechnej w Poznaniu brał udział w strajku dzieci w czerwcu 1906 r., który rozpoczął się w trzech powiatach województwa wielkopolskiego, za co na ojca nałożono grzywnę a Bolesława skazano na usunięcie ze szkoły. Bolesław wrócił do Kórnika i tu prawdopodobnie szkołę ukończył.

Powołany do armii pruskiej 17 V 1915 r., brał udział w I wojnie światowej, podczas działań wojennych został lekko ranny, co znajduje potwierdzenie na pruskich listach strat Preußen 923 z 29 VIII 1917 r. Po wybuchu rewolucji w Niemczech wrócił w rodzinne strony. Tu już w listopadzie 1918 r. dołączył do formowanych w tajemnicy oddziałów powstańczych, (licząca 180 żołnierzy kompania utworzona została już 11 XI 1918 r. ), 27 XII, po otrzymaniu sygnału przekazanego przez członków rady robotniczej i żołnierskiej z Kórnika Sylwestra Gawrych i Mariana Trawińskiego kompania kórnicka wyruszyła wozami konnymi do Poznania. Dotarli tam jako pierwszy oddział z prowincji i podjęli służbę w ochronie Bazaru, gdzie przebywał Ignacy Jan Paderewski. W kolejnych dniach kompania została uzupełniona przybyłym do Poznania plutonem rezerwowym (tzw. bnińskim). W dniach od 27 do 29 XII 1918 r. w Poznaniu oddziały kompanii kórnickiej poza ochroną hotelu obsadzały i zabezpieczały pocztę i arsenał oraz uczestniczyły w potyczkach z prusakami w obrębie Starego Rynku, Wielkich Garbar i pod Zamkiem. Ponadto kórniczanie brali udział w zajęciu koszar taborów na Łazarzu i wsławili się przejęciem na Dworcu Głównym i rozbrojeniem przyjeżdżającego z Gniezna pociągu z 600-osobowym batalionem niemieckiej piechoty zdobywając 37 karabinów maszynowych i batalionową kasę w kwocie 180 tys. marek. Pierwszy oddział powstańczy z Kórnika, który okrył się chwałą przy wyzwalaniu Poznania, do którego należał Pudelski, już jako 4. kompania batalionu śremskiego dowodzona przez sierż. Stanisława Celichowskiego, 6 I 1919 r. ruszyła na front zachodni powstania i walczy z Prusakami między innymi. pod Strzyżewem, Zbąszyniem i Łomnicą. Na początku lutego 1919 r. batalion śremski z 4 kompanią kórnicką został skierowany na front południowy powstania pod Rawicz. 10 II 1919 r. toczą boje o Zieloną Wieś. 23 II 1919 r. batalion śremski a wraz z nim 4 kompania (kórnicka), wchodzą w skład nowej jednostki tj. 11. Pułku Strzelców Wielkopolskich i z tym pułkiem Pudelski walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, podczas walk został ranny. W październiku 1920 r. zwolniony z wojska w stopniu sierżanta. Za męstwo wykazane w powstaniu i wojnie polsko - bolszewickiej został odznaczony Krzyżem Walecznych. Odznaczony Brązowym Krzyżem zasługi, Krzyżem Rady Ludowej w Poznaniu (przedwojenne odznaczenie), Krzyżem litewsko-białoruskim, a w 1932 r. jako jeden z nielicznych powstańców otrzymał Medal Niepodległości.

W okresie międzywojennym mieszkał i pracował w Środzie Wielkopolskiej, pracował m.in. w Powiatowej Komunalnej Kasie w Środzie Wielkopolskiej.

Około 1922 r. ożenił się z Urszulą z d. Łakomy (Łakoma, ur. w miejscowości Czerlejno 18 IV 1897 r., córka Wojciecha i Stanisławy Gross, siostra powstańca i oficera WP Edwarda Franciszka 10 X 1894 - 14 XII 1939 - zamordowany w lesie piaśnickim przez hitlerowców).

Ze związku z Urszulą urodziło się co najmniej troje dzieci Jerzy (29 X 1922 - 2011, w czasie okupacji niemieckiej najpierw osadzony w więzieniu w Kępnie, a następnie robotnik przymusowy w przemyśle), Irena Janina (30 V 1929 - 10 VIII 1985) i Tadeusz (2 VII 1926 - 19 IV 2012 - w czasie okupacji robotnik przymusowy w Monachium, później profesor UAM w Poznaniu, biolog).

Pudelski w czasie okupacji pracował w Środzie, a 27 IV 1941 r. wywieziony na roboty do Monachium, gdzie przebywał do 20 X 1945 r.

1 I 1946 r. zamieszkał z żoną i córką w Słupsku, synowie mieszkali w Poznaniu. W Słupsku pracował jako kasjer. Udzielał się także społecznie, był członkiem Związku Powstańców Wielkopolskich a następnie w ZBoWiD.

Zmarł 29 VII 1968 r., pochowany z małżonką Urszulą (zm. 29 VII 1988)na starym cm. w Słupsku Sektor 5 Rząd 20 Nr grobu 21.

https://slupsk.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale...

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1876/3/26, skan 96 Kórnik (USC) - akt małżeństwa, rok 1881, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1876/1/61, skan 125 Kórnik (USC) - akt urodzenia, rok 1893, Księga urodzeń; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 20305: Pudelski Boleslaus (Kurnik, Schrimm); Archiwum Państwowe w Poznaniu, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska; WBH - Wyszukiwarka personalno-odznaczeniowa; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 469: Życiorysy powstańców wielkopolskich: P - tom VII (Przeniczny Franciszek - Pyszkowski Feliks); Archiwum Państwowe w Poznaniu Zespół: 884 / Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu Sygnatura: nr 31 / Spis zweryfikowanych 101 - 4621. Opis jednostki: Akta organizacyjne Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19 i Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu: statuty, regulaminy, okólniki, protokoły posiedzeń zarządu, zjazdy, korespondencja. Strona/karta: 96

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024
Materiał stanowi uzupełnienie notatki z 22 XII 2019 r.

Smoliński Bohdan Szczęsny Wojciech (1897 - 1971)

Urodził się 8 V 1897 r. w miejscowości Sady (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Rodzice Emilian Zygmunt (28 VIII 1858 - 1939, lekarz, społecznik, działacz samorządowy, zmarł w obozie przejściowym podczas wysiedlenia z Wielkopolski, syn Józefa i Emilii z Nowickich) i Antonina Pelagia z Brandowskich (19 XII 1862 - 21 X 1929, działaczka niepodległościowa, córka prof. Alfreda Rocha i Heleny z d. Cichowicz) pobrali się w Poznaniu 8 VII 1893 r. Z tego związku urodzili się także Kazimierz (25 I 1896 - 18 VII 1950, matematyk), Włodzimierz Jan Miron (27 V 1898 - 25 XI 1945, uczestnik Powstania Wielkopolskiego. Brał udział w Kampanii Wrześniowej, następnie został wysiedlony w 1939 r. z Poznania i zamieszkał w Zakopanem. Zastrzelony przez niemieckiego żołnierza, gdy obserwował na ulicy wymarsz oddziałów niemieckich z Zakopanego. W czasie Powstania Warszawskiego lekarz w szpitalu polowym przy ul. Jaworzyńskiej), Józef Teodor (17 IV 1894 - 24 VIII 1964, uczestnik Powstania Wielkopolskiego).

Smoliński Bohdan przed wybuchem I wojny światowej był uczniem Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, działał w Towarzystwie Tomasza Zana. Prof. Wiktor Dega, wspominając swój udział w powstaniu, wymieniał go jako członka Tajnej Organizacji Niepodległościowej. Była to mała grupa konspiracyjna, skupiająca głównie uczniów gimnazjalnych, prowadząca dla swoich członków szkolenie wojskowe wg przedwojennych instrukcji Polskich Drużyn Strzeleckich. W 1917 r. zdał maturę i rozpoczął studia prawnicze w Monachium i we Wrocławiu.

Nie jest jasne, w jakich okolicznościach przystąpił do powstania. Wiemy, że służył pod dowództwem ppor. Degi w 8. kompanii 1. rezerwowego Pułku Strzelców Wielkopolskich (późniejszy 10. psw, następnie 68. pp). W rozkazie Dowództwa Głównego Wojsk Polskich b. zaboru pruskiego nr 229 z 27 września 1919 roku znajdujemy następujący punkt: „§ 18.Na wniosek Ministerstwa b. dzielnicy pruskiej, Wydz. Sprawiedliwości IV. sekc. osob. 33/19 z dnia 18 września 1919 r., zezwalam niżej wymienionych zwolnić od zajęć służbowych na przeciąg trzech miesięcy od 1. października r. b. począwszy dla przygotowania do egzaminu referendarjuszowskiego, o ile to nie będzie z uszczerbkiem dla służby; w razie zgody na zwolnienie, Dowódca danej formacji wyda odpowiednie zaświadczenie. […] 13. szer. Smoliński 10. płk. strzelec. 8. kmp.” Najwyraźniej Bohdan Smoliński nie porzucił więc swoich prawniczych planów podczas służby wojskowej.

18 VI 1919 r. w Poznaniu ożenił się z Ireną z d. Górzyńska (10 II 1897 w miejscowości Sambor miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rodzinie szymona i Emilii). Z tego związku do 1931 r. urodziły się dwie córki - bliźniaczki - Aleksandra Dorota Urszula (po mężu Skołowska, chemiczka) i Halina Ewa Barbara 25 XII 1926 r. (fizyczka).

Smoliński pracował w późniejszych latach jako adwokat. W okresie międzywojennym jego kancelaria mieściła się w Poznaniu na Placu Wolności, pod numerem 14.

Podczas II wojny światowej 12 IX 1944 r. osadzony w KL Mauthausen, nr więźnia 97034 (Lista strat II wojny światowej błędnie podaje w II wpisie dane urodzenia 30 III 1902).

Zmarł 6 VII 1971 r. i został pochowany na cmentarzu Poznań Junikowo, spoczywa pole 17 kwatera B rząd 3 miejsce 24 GPS: 52.389923, 16.821126

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1071206&name_surname=Smoli%C5%84ska%20Irena#

źródła: Parafia katolicka Lusowo, wpis 9 / 1893; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/1/70, skan 30Sady (USC) - akt urodzenia, rok 1897, Księga urodzeń; Akta Miasta Poznania Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; IPN, Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024.