Genealogia Powstańców Wielkopolskich

http://muzeum.gostyn.pl/GOSTY%C5%83SKI%20S%C5%81OWNIK%20BIOGRAFICZNY?idAkt=2493

https://wbh.wp.mil.pl/pl

BRACIA ANDRYS Z CHOBIENIC

 
Konstanty i Józefa z Bordychów pobrali się w roku 1896:
 
Urząd Stanu Cywilnego Chobienice, wpis 1 / 1896
 
Konstantin Andrys (ur. 1871) ojciec: Johann Andrys , matka: Marie Marciniec
 
Josephine Bordych (ur. 1873) ojciec: Jacob Bordych , matka: Agnes Chlebowska,

akt ślubu rodziców - Konstantego i Józefy

z tego związku urodzili się:

Jadwiga 1896-1986,

Edward 1896

Karol 1897

Jan Paweł 1899

Leonard Bernard 1900

Alojzy 1902

Ignacy 1904-1970,

Ludwik 1905,

Marianna Cwojdzińska 1906,

Antonina Gaweł 1909.

Konstanty z synami Karolem i Pawłem

Pięciu braci Andrysów z dziesięciorga dzieci KONSTANTEGO /1871/ I JÓZEFY z Bordychów/1873/ wzięło udział w Powstaniu a mianowicie:

EDWARD #Andrys urodził się w Chobienicach 6 października 1896 roku, ranny w walce pod Grójcem, zmarł 13 maja 1920 - Poznań w wyniku doznanych ran w walce. Miejsce pochówku nie jest znane

EDWARD #Andrys i jego siostra bliźniaczka - Agnieszka, akt urodzenia

W POWSTANIU:

jednostka: 4 Kompania Batalionu Grupy Zachód, Oddział Chobienicki

status/stopień: kapral

uwagi: ranny pod Grójcem Wielkim, zmarł z choroby 1920.05.13 w Poznaniu

KAROL #Andrys urodził się 2 listopada 1897 roku, zmarł 16 czerwca 1978 roku w Mosinie, gdzie został pochowany, spoczywa z małżonką Stanisława /+1983/.

KAROL #Andrys

W POWSTANIU - jednostka: Oddział Chobienicki

status/stopień: podporucznik, podporucznik mianowany

uwagi: Uchwała W 2/72 tu jako Andryś

odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 01.09-0.2 z dnia 1960-01-09

Opis:
Kol. Andrys Karol brał czynny udział z bronią w ręku w Powstaniu Wlkp. od dnia 3 stycznia 1919r aż do zawieszenia broni na odcinku Wolsztyn - Chobienice - Grójec Wielki - Babimost.

Dodatkowe informacje:
W roku 1945 udział z bronią w ręku w oswobodzeniu Poznania i Cytadeli.

JAN PAWEŁ #Andrys urodził się 20 stycznia 1899 roku, miejsce i data zgonu nie są znane.

JAN PAWEŁ #Andrys

W POWSTANIU:

- jednostka: Kompania Chobienicka

LEONARD BERNARD #Andrys - według metryki urodzenia Leonard, w innych dokumentach występuje jako Bernard, urodził się 9 maja 1900, ożeniony z Elżbietą, syn Jan /1927-1999/. Bernard zginął 20 kwietnia 1943 w obozie koncentracyjnym Mauthausen.

LEONARD BERNARD #Andrys

W POWSTANIU - szeregowiec

uwagi: I.487.9189

ALOJZY #ANDRYS urodzony 16 czerwca 1902 w Chobienicach, żona Zofia z dom. Wichniarz - ślub 27 grudnia 1930 roku, dzieci Bogdan, Kazimierz i Wiesław. Zmarł 28 sierpnia 1978 roku w Mosinie i tam został pochowany z małżonką.

ALOJZY #ANDRYS

W POWSTANIU: jednostka: Oddział Chobienicki, 11 Kompania 7 Pułku Strzelców Wlkp., Kompania Chobienicka

status/stopień: ochotnik, podporucznik

uwagi: Mosina, Uchwała W 8/72 tu jako Andryś

odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 12.18-0.1053 z dnia 1958-12-18

Opis:
Andrys Alojzy brał udział w Powstaniu Wlkp. od 02.01.1919 do 16.02.1919 z bronią w ręku w Drużynie Chobienickiej. 16.02.1919 ranny pod Wielkim Grójcem pow. Babimost. W 1939 czynny udział w obronie Warszawy do października, tj. do chwili rozbrojenia.

Alojzy w czasie II Wojny światowej został osadzony w Forcie VII, za udział w tzw SPrawie mosińskiej:

"Sprawa mosińska"

Sprawa mosińska (Sache Mosin)

28 grudniu 1942 roku aresztowano gońca mosińskiej apteki Kazimierza Kałana. Według meldunku komendanta miejscowego posterunku żandarmerii, przeprowadzona rewizja wykryła ukryty w jego domu wielki magazyn lekarstw, chemikaliów, artykułów drogeryjnych, aparaty fotograficzne, części radiowe, motocyklowe, książki naukowe, sztandar polskiej organizacji młodzieżowej i około 320 szkieł laboratoryjnych.
Aresztowany był także jednym z mosińskich harcerzy, uczestniczył w konspiracyjnej działalności Związku Walki Zbrojnej. Prawdopodobnie brał udział w zorganizowanej, wielkopolskiej siatce dywersyjnej, kierowanej przez dra Franciszka Witaszka. To właśnie ze „sprawą” dra Franciszka Witaszka Niemcy łączyli działalność mosińskich konspiratorów, których nazwali „Geheime Polnischen Sabotage Organisation” (tajna polska organizacja sabotażowa). Dowodem jej istnienia była dla Niemców śmierć burmistrza Mosiny Höggy w październiku 1942 r.
W 29 stycznia 1943 roku, w miesiąc po zatrzymaniu Kałana, aresztowano kolejnych mosiniaków. Wśród zatrzymanych, znaleźli się: doktor Edmund Jurdzyński, którego oskarżono o otrucie burmistrza Höggy, doktora weterynarii Czesława Skibińskiego za trucie bydła, farmaceutkę Stefania Dabińską, która kierowała pracą apteki przy mosińskim rynku pod zarzutem trucia aptekarzy Feerabenda, Haacka, burmistrza Höggy i innych niemieckich obywateli i przechowywania leków nierejestrowanych w aptece, nauczycielkę Władysławę Rogowska pod zarzutem sekretarzowania w tajnej organizacji. Pracownikom farbiarni „Barwa” i cegielni zarzucono przynależność do nielegalnej organizacji i sabotaż gospodarczy. Akuszerkom mosińskim postawiono bezpodstawny zarzut – uśmiercania niemieckich dzieci, choć takie przypadku nie było.
Aresztowania miały miejsce do 22 kwietnia 1943 r. i objęły w sumie 125 osób. Aresztowanych osadzono w poznańskim Forcie VII. Na przesłuchania wożono do Domu Żołnierza – poznańskiej siedziby Gestapo. Stosowano wobec nich najwymyślniejsze tortury w celu uzyskania potwierdzającego zeznania o organizacji. O gwałtowności tortur świadczą ofiary wśród aresztowanych. Już w kwietniu 1943 r. zginęli: Bachert Wojciech, Dolczewski Józef, Hemmerling Wawrzyn, Jankowski Stanisław, Jarmuszczak Stanisław, Kaczmarek Stanisław, Kałan Kazimierz, Kurkiewicz Bernard, Mikołajczakowa Maria.
Nie zachowały się dokumenty z rozprawy karnej przeciwko grupie mosińskiej. Z relacji świadków wynika, że do Fortu VII przyjechała komisja z Berlina, która tę grupę przesłuchiwała.
W wyniku rozprawy, 60 mieszkańców z Mosiny i okolic za przynależność do organizacji sabotażowej zostało skazanych na karę śmierci, a część na dożywotnie więzienia.
W nocy z 17 /18 sierpnia 1943 roku, z Fortu VII wywieziono więźniów pochodzących z okolic Mosiny. Pociąg z peronu 4a poznańskiego dworca odjechał w kierunku Wrocławia. Dalszy ich los jest do dziś nieznany.
Skazanych na śmierć, z dworca kolejowego w Poznaniu wywieziono w nieznanym kierunku.
Kolejna fala aresztowań dotknęła mieszkańców miasta 9 i 10 września 1943 r. i trwała do końca tego miesiąca. Dotknęła ona zasadniczo rodziny zasądzonych i wywiezionych w sierpniu 1943 r. – około 225 osób.

Oprac. na podstawie: R. Perła, J. Szeszuła, Mosina w okresie okupacji hitlerowskiej, w: Szkice z przeszłości Mosiny i okolic, red. T. A. Jakubiak, KAW 1978

źródła:

Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 428: Życiorysy powstańców wielkopolskich: K - tom X (Kiełbasiewicz Antoni - Klupś Bronisław)

Mieloch Przemysław, Nowaczyk Joanna, współprac. Pohl Zygmunt, Szeszuła Jacek, Powstańcy Wielkopolscy z Mosiny i okolic, [Mosina] 2008

Piętka Jacek, Wolsztyński słownik Powstańców Wielkopolskich, Seria Ocalić od zapomnienia, pod red. Arlety Prządki, Wolsztyn 2018

Uzupełnienia do projektu "Odznaczeni Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym", archiwum WTG

Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 2/72

Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)

Piętka Jacek, Wolsztyński słownik Powstańców Wielkopolskich, Seria Ocalić od zapomnienia, pod red. Arlety Prządki, Wolsztyn 2018

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 42: Imienny spis powstańców frontu zachodniego (maszyn.)

Olszewski Wiesław, Jastrząb Łukasz, Lista strat Powstania Wielkopolskiego od 27.12.1918 r. do 8.03.1920 r. Monografie Politechniki Koszalińskiej nr 157, Koszalin 2009

[m.in. biogramy, dzieje powstania w miejscowościach] Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Wolsztyn

Wiadomości z historji regionalnej Obwodu Szkolnego Nowotomyskiego, Nowy Tomyśl 1934

Biskupski Antoni, Historja 61 Pułku Piechoty Wielkopolskiej (7 Pułku Strzelców Wlkp.) T.1 Walki powstańcze na froncie zachodnim i północnym Wielkopolski. Organizacja pułku, Bydgoszcz 1925

Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 2/72

http://powstancy-wielkopolscy.pl/search

https://www.poznan.pl/mim/necropolis/search.html

FRĄCKOWIAK STEFANIA I FRANCISZEK

Andersz Franciszek oraz Jan ur.24.07.1895, Wiktoria, ur. 28.08.1902, poślubiła Jana Paterskiego oraz Czesława ur. 10.07.1906, zm 04.08.1906 urodzili się w rodzinie Walentego i Balbiny z dom, Lasik, rodzice pobrali się:

Parafia katolicka Świerczyna, wpis 30 / 1892

Valentinus Andersz (23 3/4 lat)
Balbina Lasik (25 1/2 lat)

Urząd Stanu Cywilnego Osieczna, wpis 50 / 1892

Valentin Andersz (ur. 1869) ojciec: Adalbert + , matka: Antonie Jozefiak +
Balbina Lasik (ur. 1867) ojciec: Jacob + , matka: Josephine Golembka

#Andersz Franciszek urodził się 2 grudnia 1899 roku w Poznaniu, zmarł 27 grudnia 1942 roku w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen. Podofic. rez. WP

Franciszek 30 kwietnia 1921 roku ożenił się z Cyrylą Grabarczyk, ur. 11.06.1903 roku, zm. 14.06.1966 roku, spoczywa na cmentarzu parafialnym przy ul. Bluszczowej w Poznaniu, kwatera:NA rząd:I miejsce:12

Franciszek i Cyryla doczekali się potomstwa -
Antoni 1923-1950
Czesław Marian 1926 - 2004
Ireneusz Franciszek 1928-1946 - spoczywa z matką
Urszula Teresa 1931
Narcyz 1938-2005

O udziale Franciszka w Powstaniu Wielkopolskim bardzo mało, wymieniony jest w 2 źródłach Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.) i Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu. Niestety nie wiemy nic o tym gdzie brał udział w walkach.

Po Powstaniu był zatrudniony jako ślusarz w Warsztatach Kolejowych w Poznaniu.

W czasie II wojny światowej - komendant „piątki” NOB w Wydzielonym Obwodzie Warsztaty Kolejowe. Brał udział w kolportażu „Polski Narodowej” i wiadomości z nasłuchów radiowych. Zbierał składki organizacyjne.
Aresztowany przez Gestapo 27 listopada 1941 r. i osadzony w Forcie VII w Poznaniu i w więzieniu w Elbing (obecnie Elbląg). Skazany wyrokiem OLGA Posen 3 czerwca 1942 r. na sesji wyjazdowej w Tremessen (Trzemeszno) na 6 lat obozu karnego. Osadzony 16 grudnia 1942 r. w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen, gdzie zmarł 27 grudnia.

 
#ANDERSZ #FRĄCKOWIAK STEFANIA urodziła się 3 sierpnia 1893 w Soldingen, Niemczech, córka Hipolita i Anny, zmarła 14.08.1989 w Bojanowie i pochowana na tamtejszym cmentarzu. Żona Franciszka.
 

jednostka: Szpital Polowy

status/stopień: sanitariuszka, podporucznik mianowany

uwagi: Uchwała W38/74; I.487.12523;

odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 05.22-0.651 z dnia 1972-05-22

Opis:
Dnia 6.1.1919 r. zgłosiła się ochotniczo do pracy jako pielęgniarka do Szpitala Polowego w Miejskiej Górce, gdzie pielęgnowała rannych powstańców aż do 30.4.1919 r. Świadkowie: J. Szczaniecka

źródła:

Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)

Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym

Wawrzyniak Jarosław, Śrem w Postaniu Wielkopolskim 1918-1919, Śrem 2011

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 45: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]

Przyjaciel Ludu 1995, nr 5/6

Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 38/72

----------------------------

#FRĄCKOWIAK FRANCISZEK urodził się 8 września 1887 roku w Okrokowie, Śrem,

zmarł 14 lipca 1968 w Bojanowie i tam pochowany z małżonką Stefanią.

Rodzice Wojciech i Franciszka Litkowska pobrali się w Śremie w 1886 roku.

Dziadkowie - Tomasz i Marianna Owsianowska Frąckowiakowie oraz Jan i Marianna Brzozowska Litkowscy.

jednostka: 1 Kompania Ciężkich Karabinów Maszynowych, Kompania Kórnicka, Baon Śremski, 1 Baon 11 Pułku Strzelców Wlkp.

http://www.wbc.poznan.pl/Content/371243/%C5%9Arem%20w%20ma%C5%82ych%20monografiach%204.pdf

status/stopień: starszy sierżant, mieszkał i zmarł w Bojanowie; I.487.12497

odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 08.29-0.353 z dnia 1968-08-29

Opis:
Franciszek Frąckowiak brał czynny udział w walkach powstańczych od 2.01.919 r. na odcinku Zbąszynia. 3.02.1919 r. sformułował 1. kompanię ckm baonu Śrem i w dniu 6.02. został wysłany na front rawicki do Golejówka i tu dostał zapas rozwiązanej kompanii d-cą kompanii był Górecki, a d-cą baonu por. Stefan Choschowski, a następnie został baon przydzielony do 1. baonu 11. pułku strzelców wielkopolskich.

Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)

Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym

Wawrzyniak Jarosław, Śrem w Postaniu Wielkopolskim 1918-1919, Śrem 2011

Sporządzono w oparciu o w/w a także następujące źródła:

https://www.myheritage.pl

http://powstancy-wielkopolscy.pl/

http://www.wbc.poznan.pl/Content/371243/%C5%9Arem%20w%20ma%C5%82ych%20monografiach%204.pdf

ALEJSCY BRONISŁAW i FRANCISZEK oraz Weronika 1890-1978, Salomea Jabłecka 1891-1965, Michał I 1894-95, Jan *+1895, Michał II 1896 - 1918 zginął w I Wojnie światowej, Ignacy 1898-1899, Czesław + 1899, Władysław 1903, Hieronim 1904-1905, Ludwik *+ 1903, czesław II 1912-2006 urodzili się w rodzinie Józefa 1859-1924 i Julianny z domu Weychan 1871-1947, rodzice pobrali się:
Parafia katolicka Stęszew, wpis 19 / 1888
Joseph Alejski (ur. 1859) ojciec: Michael + , matka: Catharina
Julianna Weychan (ur. 1871) ojciec: Joannes + , matka: Josepha +

Urząd Stanu Cywilnego Stęszew, wpis 30 / 1888
Joseph Alejski (ur. 1859) ojciec: Michael Alejski , matka: Catharine Piotrowska
Julianne Weychan (ur. 1871) ojciec: Johann Weychan , matka: Josephine Fadranska

BRONISŁAW ALEJSKI urodził się 27 lipca 1900 roku w Stęszewie, zamęczony w Forcie VII przez Niemców - gdzie zmarł 19 stycznia 1942, rzekomo na grypę.
Ożenił się z Marią z domu Saskowską 1898-1978, z tego związku urodzili się Brunon 1927-1994 - robotnik przymusowy w czasie II wojny światowej, Miron 1925 - 2000, także wywieziony na roboty i Urszula.
W czasie Powstania Wielkopolskiego Bronisław był członkiem Oddziału Kopy, w tym oddziale był także brat Franciszek, wstąpił jako ochotnik 28.12.1918r. Brał czynny udział w Walkach pod Wolsztynem, Zbąszyniem i Rynarzewem.
Pracował jako kamieniarz w Stęszewie. W czasie okupacji pracował jako robotnik budowlany w niemieckiej firmie. Żołnierz NOB w Stęszewie, prowadził kolportaż „Polski Narodowej”, ubezpieczał spotkania organizacyjne. Aresztowany przez Gestapo 7 listopada 1941 r. Osadzony w Forcie VII w Posen (Poznań). Pośmiertnie odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym - Uchwała Rady Państwa nr: 01.26-012 z dnia 1959-01-26.
Symboliczny grób Bronisława znajduje się na cmentarzu parafialnym w Stęszewie.

ALEJSKI FRANCISZEK urodził się 07 listopada 1902 roku w Stęszewie gdzie też zmarł 13 lutego 1992 roku, spoczywa z małżonką Anielą z dom. Palacz 1907-1970 na cmentarzu parafialnym w Stęszewie.

Jak powyżej wspomniano, Franciszek brał czynny udział w walkach w Powstaniu Wielkopolskim z bronią w ręku pod dowództwem pułkownika Kopy. Udział w walkach w 111 kompanii - dowódca porucznik Szyfter Antoni - w okolicach Wolsztyna, Rynarzewa, Nakła i Zbąszynia. Po zakończeniu Powstania Wielkopolskiego został zwolniony z wojska w 1920 roku. Odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym Uchwała Rady Państwa nr: 04.04-0.118 z dnia 1958-04-04

BRACIA ADAMSCY - STANISŁAW, WALENTY i JAN

oraz

Władysława 1876-1884
Anna 1878-1884
Ludwik 1880-1890
Maksymilian 1883-1884

urodzili się w rodzinie Piotra (Gustawa) i Józefy z Wasilewskich, para pobrała się:
 
Parafia katolicka Wronki, wpis 9 / 1874
 
Petrus Adamczak (33 lat) ojciec: Sebastianus Adamczak , matka: Barbara Śliwa
 
Josepha Wasielewska (30 lat) ojciec: Franciscus Wasielewski , matka: Petronella Furmankiewicz
tylko w akcie małżeństwa Piotr występuje pod nazwiskiem Adamczak, kolejne akty urodzeń dzieci nazwisko brzmi Adamski, podobnie z imieniem Piotr w metrykach dzieci, poza aktem urodzenia Jana 
STANISŁAW ADAMSKI urodził się 12 kwietnia 1875 roku w miejscowości Zielonagóra koło Obrzycka
 
skorowidz urodzin: https://szukajwarchiwach.pl/53/1917/0/6/40/skan/full/hSeZeC8-TYbTYBA3GioEiA

Zmarł 12 listopada 1967 w Katowicach, pochowany w katedrze katowickiej,

Ukończył seminarium duchowne w Poznaniu. Święcenia kapłańskie przyjął w 1899 w Gnieźnie. Działał w wielu organizacjach, był m.in. sekretarzem Związku Katolickich Towarzystw Robotników Polskich i członkiem zarządu Towarzystwa Czytelni Ludowych. Był także działaczem spółdzielczym oraz redagował pisma katolickie. Od 1904 zasiadał w kapitule poznańskiej. Działał w utworzonym w 1907 Związku Kapłanów „Unitas”. Po śmierci ks. Piotra Wawrzyniaka został patronem Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych.

W okresie powstania wielkopolskiego został komisarzem Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu (1918–1919)

Wymieniony w licznych źródłach, których spis podamy na końcu opracowania.

6 sierpnia 1920 jako przewodniczący delegacji ziem zachodnich z ramienia Związku Ludowo-Narodowego przedstawił Radzie Ochrony Państwa postulat rozszerzenia kompetencji Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej oraz utworzenia armii dzielnicowej, stwierdzając: „Społeczeństwo poznańskie obserwuje z głęboką troską niepojęte wydarzenia na froncie, a nie rozumiejąc, co się dzieje, dopatruje się zdrady i zdradę tę widzi tutaj”, wskazując zarazem na obecnego Piłsudskiego. 22 października 1920 został członkiem Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa w 1920[4]. W latach 1919–1922 poseł na Sejm Ustawodawczy, w okresie 1922–1927 senator, w latach 1924–1927 prezes Unii Związków Spółdzielczych. Wieloletni dyrektor poznańskiej Księgarni Św. Wojciecha. Z ramienia Episkopatu Polski koordynował działania Akcji Katolickiej (od 1929).

27 listopada 1929 „za zasługi na polu pracy w spółdzielczości oraz na polu pracy społecznej” został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

2 września 1930 został mianowany biskupem diecezjalnym diecezji katowickiej. Sakrę biskupią przyjął 26 października i objął rządy w diecezji 30 listopada 1930. Powołał do życia Katolicką Agencję Prasową, kładł duży nacisk na rozwój życia narodowego na Śląsku. W 1938 sprawował rządy kościelne na Zaolziu.

Po agresji Niemiec na Polskę (1939) i aneksji województwa śląskiego przez III Rzeszę początkowo tolerowany przez władze III Rzeszy na terenie diecezji (mimo że figurował na liście proskrypcyjnej Sonderfahndungsbuch Polen. Popierał podporządkowanie się Górnoślązaków rejestracji dokonywanej przez policję. Stał na czele Rady Obywatelskiej Ziem Zachodnich przy Biurze Zachodnim Delegatury Rządu na Kraj.

W 1941 został deportowany z terenu diecezji na terytorium Generalnego Gubernatorstwa. Jako jedyny biskup pełnił posługę duszpasterską w czasie powstania warszawskiego.

biogram nie jest uzupełniony tu:

https://www.1944.pl/powstancze-biogramy

Po powrocie w 1945 pracował nad odbudową diecezjalnego życia religijnego. Zdecydowanie sprzeciwiał się cenzurze komunistycznej. 17 marca 1945 wystąpił z protestem przeciwko wprowadzeniu cenzury prewencyjnej przez komunistów. Protest ten odbił się głośnym echem wśród duchowieństwa śląskiego[9]. W 1951 jego prace Akcja katolicka młodzieży oraz Pogląd na rozwój sprawy narodowościowej w województwie śląskim w czasie okupacji niemieckiej zostały wycofane z polskich bibliotek oraz objęte cenzurą. Władze PRL zarzucając mu politykę ugodową wobec Niemiec hitlerowskich w 1952 usunęły go z urzędu. Jednak bezpośrednią przyczyną usunięcia z terenu diecezji, wraz z biskupem Herbertem Bednorzem i Juliuszem Bieńkiem, była tzw. akcja podpisowa mająca na celu przywrócenie nauki religii do szkół. W czasie wygnania zamieszkał u urszulanek w Lipnicy k. Otorowa. Do diecezji powrócił w czasie tzw. odwilży październikowej 5 listopada 1956. Po powrocie ze względu na podeszły wiek i stan zdrowia ograniczył działalność kościelną.

więcej w temacie możecie Państwo przeczytać tu: https://katowice.gosc.pl/doc/3540140.Powrot-z-wygnania

Był autorem wielu prac z zakresu nauki społecznej Kościoła.

doskonałym materiałem biograficznym z licznymi zdjęciami jest: http://www.wokwronki.pl/pl/aktualnosci-historia/wizyty-biskupa-stanislawa-adamskiego-u-rodziny-we-wronkach.html

JAN ADAMSKI urodził się 03 maja 1887 roku w miejscowości Zielonagóra koło Obrzycka

akt urodzenia: https://szukajwarchiwach.pl/53/1917/0/1/42/skan/full/hH0BSniIs4xbhbpOvVSiHw

Zmarł w Poznaniu, 21 grudnia 1966 roku spoczął na cmentarzu komunalnym Junikowo, spoczywa z małżonką Marią z dom. Borzucka - 1895-1974: pole:9 kwatera:1 rząd:2 miejsce:10

https://billiongraves.pl/grave/Jan-Adamski/28121018

polski lekarz, bakteriolog, wirusolog, profesor Akademii Medycznej w Poznaniu

Ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Od 1906 studiował medycynę we Wrocławiu, Lipsku i Monachium, gdzie w 1912 się doktoryzował (praca Lebernekrosen bei Pankreasfettgewebsnekrose). Od 1912 do 1914 odbywał praktykę w Lubowie.

Podczas I wojny światowej pełnił rolę lekarza w niemieckiej armii.

W Powstaniu Wielkopolskim wymieniony jako status/stopień: kapitan, lekarz w następujących źródłach:

Basiński Jan, Organizacja i znaczenie służby sanitarno-medycznej w przebiegu powstania wielkopolskiego i organizacja Wojska Wielkopolskiego 1918-1919, Koszalin 2010 Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu Smerka Jan, Polacy na studiach lekarskich we Wrocławiu w latach 1811-1918, Wrocław 1979

W 1919 był w Holandii, Francji, Wielkiej Brytanii i Danii na stypendium Ministerstwa Zdrowia (6 miesięcy) z zakresu higieny portowej i bakteriologii podzwrotnikowej. W tym samym roku rozpoczął zatrudnienie w Instytucie Higienicznym w Poznaniu. Od 1921 do 1935 był pracownikiem Zakładu Mikrobiologii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. Habilitował się w 1935 (praca Badania nad morfologią i biologią krętka żółtaczki krwotocznej). W latach 1935-1939 był dyrektorem Wojewódzkiego Zakładu Higieny w Katowicach.

W czasie II wojny światowej pracował najpierw w Krakowie i Warszawie, a po powstaniu warszawskim w Częstochowie.

!!! W Powstaniu Warszawskim wymieniony jako komendant szpitala Polowego przy ul. Drewnianej w:

Halina Jędrzejewska Lekarze Powstania Warszawskiego 1VII – 2 X 1944 wyd. TLW; fot:: Główna Biblioteka Lekarska

informacja ta wymaga potwierdzenia w źródłach, ponieważ odnaleźliśmy jeszcze jeden zapis dotyczący Jana Adamskiego ale z zupełnie innymi datami urodzenia i zgonu: Pamiętnik TLW 2014 - Towarzystwo Lekarskie Warszawskie

ADAMSKI Jan (1882-1958). Dyplom 1909 rok. Lekarz higienista. Od 1920 roku członek TLW. W czasie Powstania Warszawskiego komendant szpitala powstańczego ... w pomieszczeniach budynku Szkoły Podstawowej przy ulicy Drewnianej!!! - w biogramach https://www.1944.pl/powstancze-biogramy brak informacji .

W 1945 na krótko powrócił do Katowic na piastowane tam uprzednio stanowisko, ale wkrótce wyjechał do Poznania, gdzie objął katedrę Mikrobiologii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. W 1946 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1957 zwyczajnego. W 1959 przeszedł na emeryturę.

Opublikował około 50 rozpraw naukowych, związanych z taką tematyką, jak: krętek choroby Weila, krętek kiły, promieniowiec promiennicy. Podejmował próby hodowli wirusa żółtaczki zakaźnej. Opracował autoszczepionki dla celów terapeutycznych wybranych przewlekłych chorób bakteryjnych u ludzi. Opublikował dwa podręczniki akademickie: Krótka metodyka badań bakteriologicznych (1924) i Zarys mikrobiologii lekarskiej (1950).

Ożenił się z Marią Borzucką, z którą miał dwójkę dzieci: Antoniego i Krystynę.

WALERIAN ADAMSKI urodził się 24 listopada 1885 roku w miejscowości Zielonagóra koło Obrzycka

akt urodzenia: https://szukajwarchiwach.pl/53/1917/0/1/34/skan/full/FuSzm8BwkzgbC38kwC_MRA

Zmarł 03 maja 1965 roku w Poznaniu, spoczywa na cmentarzu parafialnym przy ul. Bluszczowej kwatera:I-S miejsce:1

https://billiongraves.pl/grave/Walerian-Adamski/19288058

polski ksiądz katolicki, święcenia kapłańskie przyjął 22 stycznia 1911 w Gnieźnie

ks. Walerian Adamski utworzył Młodzieżowe „Pogotowie”. Odegrało ono ważną rolę w czasie Powstania jako pomocnicza służba wojskowa w zakresie łączności, służby sanitarnej i ratunkowej. Ponadto organizował kursy dla robotników miasta Poznania - października 1918 r., kurs pracy zarządowej we wrześniu i październiku 1920 r. dla Związku Stowarzyszeń Młodzieży Polskiej, czy I Zjazd Delegowanych i Kurs Związku Stowarzyszeń Polskiej Młodzieży Żeńskiej z października 1920 r. W swojej duszpasterskiej posłudze pracował między innymi :

Poznań (27.10.1917 - ) - duszpasterz młodzieży archidiecezji

Poznań ( - ) - dyrektor Zjednoczenia Młodzieży Polskiej

Poznań Kapituła Kolegiacka (16.10.1930 - ) - kanonik gremialny

Warszawa (1940 - 1944) - działalność konspiracyjna - potrzebne źródło

II Wojna (1944 - 1945) - obóz koncentracyjny Sachsenhausen i Bergen-Belsen potrzebne źródło

Bomlitz ( Niemcy ) _ kapelan w szpitalu 1945 ( - ) - 1946

Poznań (1946 - 1950) - duszpasterz młodzieży

Poznań Fara (1950 - 1965) - spowiednik i pracownik Księgarni św. Wojciecha

Za swoją działalność został odznaczony: Lista odznaczonych Krzyżem i Medalem Niepodległości ADAMSKI WALERIAN - Monitor Polski nr 177/1938

Nie został wymieniony w http://powstancywielkopolscy.pl/pl/ jako uczestnik Powstania Wielkopolskiego, szukamy także źródeł dotyczących Jego działalności konspiracyjnej w Warszawie.

źródła:

Basińska Ilona M., Bończa-Bystrzycki Lech, Duchowieństwo polskie wobec powstania wielkopolskiego 1918-1919, Koszalin 2010

Kandziora Karol, Działalność P.O.W. w Poznaniu. Przyczynek do historii Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego w latach 1918/19, Warszawa 1939

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 42: Imienny spis powstańców frontu zachodniego (maszyn.)

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 378 : Nogaj Stanisław, Pamiętnik powstańca wielkopolskiego (maszyn.)

Wieliczka Zygmunt, Od Prosny po Rawicz. Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Poznań 1931

Czubiński Antoni, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919. Geneza – charakter – znaczenie, Poznań 2002

Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. XIII, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2016

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 376: Relacje i wspomnienia dotyczące powstania wielkopolskiego: 1. Poznań, część ll (autorzy relacji od G - M)

Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. nauk. Antoni Czubiński, Polak Bogusław, Poznań 2002

Poczet członków Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857-2007. Materiały do Słownika biograficznego Wielkopolan, pod red. Alicji Pihan Kijasowej, Poznań 2008

Adamczewski Leszek, Okoński Grzegorz, Plenzler Anna, Kmiecik Sławomir, Zwycięzcy. Bohaterowie Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 we wspomnieniach swoich bliskich, przedm. Bogusław Polak, tom 1, Poznań 2008

Wojskowe aspekty Powstania Wielkopolskiego 1918 - 1919. Wybór materiałów źródłowych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Historia, nr 124, Poznań 1985.

Grot Leszek, Pawłowski Ignacy, Pirko Michał, Wielkopolska w walce o niepodległość 1918-1919. Wojskowe i polityczne aspekty Powstania Wielkopolskiego, Seria Wielkopolska w walce o niepodległość 1918-1919, pod. red. Ignacego Pawłowskiego, Warszawa 1968

Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa – Poznań 1983

Powstanie Wielkopolskie 1918-1919, pod red. Zdzisława Grota, Poznań 1968

Zwycięskie Powstanie 1918-1919. Materiały z konferencji popularnonaukowej zorganizowanej w dniu 24 października 2008 r. Szreniawa 2008

Polak Bogusław (wybór i oprac.), Walka o Polską granicę zachodnią 1918-1921. Wybór źródeł, Koszalin 1993

Wielkopolski Powstaniec 2002, R. 8

Węgierski Edward, Polacy w orężnej walce z Niemcami o wolność i niepodległość w latach, Krzeszowice 2012

Biskupski Antoni, Historja 61 Pułku Piechoty Wielkopolskiej (7 Pułku Strzelców Wlkp.) T.1 Walki powstańcze na froncie zachodnim i północnym Wielkopolski. Organizacja pułku, Bydgoszcz 1925

Anders Paweł, Szlakiem Powstania Wielkopolskiego, Poznań 1993

Wielkopolski Powstaniec 2012, R. 18

Wielkopolski Powstaniec 2016, R. 22

Kubiak Stanisław, Łozowski Franciszek, Rady robotniczo-żołnierskie w Wielkopolsce 1918-1919, Poznań 1959

Wrzosek Mieczysław, Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918-1921, Biblioteka Wiedzy Historycznej, Warszawa 1992

Karwat Janusz (wybór i oprac.), Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego, Biblioteka "Kroniki Miasta Poznania", Poznań 2007

Bydgoszcz w dobie Powstania Wielkopolskiego, pod red. Zdzisława Grota, Bydgoszcz 1970

Czyn zbrojny Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Materiały z V Ogólnopolskiego Seminarium Historyków Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Kościan, 3 kwietnia 1984 r., red. nauk. Wojciech Polak, Koszalin 1984

Kronika Miasta Poznania 1998, nr 4: Naczelna Rada Ludowa 1918-1920

Anders Paweł, Śladami Powstania Wielkopolskiego, Poznań 2008

Polak Bogusław, Powstanie Wielkopolskie 1919, Zwycięskie Bitwy Polaków, tom 43, Warszawa 2015

Kopa Andrzej, Udział powiatu zachodnio-poznańskiego w powstaniu wielkopolskim w roku 1918/19, zebrał i wydał… Reedycja wydania z 1928 roku ze wspomnieniami Michała Dzierżyńskiego podkomendnego por. Andrzeja Kopy, red. Piotr Zubielik, Poznań 2009.

Inne źródła (szczegółowe informacje u administratora bazy)

Powstaniec Wielkopolski. Czasopismo poświęcone historji Powstania Wielkopolskiego 1918-19 r. w świetle osobistych wspomnień powstańców, Zeszyt wstępny, Poznań 1933

Powstaniec Wielkopolski. Jednodniówka Urzędu Miejskiego w Strzelnie, 2009

Bochenek Leon, W rocznicę zwycięskiego Powstania Wielkopolan 1918-19, Poznań 1936

Paluszyński Wojciech, Kujawy Zachodnie w Powstaniu WIelkopolskim 1918-1919, Inowrocław 2017

Karwat Janusz, Rezler Marek, Encyklopedia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Poznań 2018

https://pl.wikipedia.org/wiki/Stanis%C5%82aw_Adamski_(biskup)

https://www.1944.pl/powstancze-biogramy

https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Adamski_(bakteriolog)