Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Palacz Wojciech (1900-1989)

Urodził się 6 IV 1900 r. w Poznaniu w rodzinie Walentego (ur. 12 II 1858, syn Józefa i Wiktorii z d. Junkowska) i Katarzyny z d. Poprawka (ur. 9 X 1864, córka Jana i Katarzyny z d. Jarecka), para pobrała się w Wirach w 1885 r. Z tego związku urodzili się także Józefa (1886), Magdalena (1888), Walenty (1895-1896), Wawrzyniec (1 VIII 1897), Agnieszka po mężu Lubawa (1903) i Stanisława po mężu Waligórska (1905).

Wojciech po ukończeniu 18. roku życia został powołany w czerwcu 1918 r. do armii pruskiej i brał udział w końcowej fazie I wojny światowej, zwolniony wrócił do Poznania, gdzie w połowie grudnia wstąpił do Straży Ludowej. Jako ochotnik brał udział w powstaniu. Brał udział w walkach na terenie miasta Poznania. Po powstaniu brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej. Zwolniony z wojska 30 XI 1921 r. w stopniu kaprala. Żołnierz Kampanii Wrześniowej, wzięty do niewoli i osadzony w Stalag I A Stablack (Obóz w Kamińsku, Obóz w Stabławkach). W 1958 r. za udział w powstaniu odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a Uchwałą W38/74 mianowany do stopnia podporucznika.

Zmarł 20 VIII 1989 r. Pochowany na cm. junikowskim w Poznaniu, spoczywa w jednej z kwater powstańczych pole 6 kwatera 1 rząd 17 miejsce 4
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1119965&name_surname=Palacz%20Wojciech#OpenMap

To także miejsce pochówku jego żony Leokadii (1901-1990) i syna Janusza (1939-2016).

źródła: Parafia katolicka Wiry, wpis 9 / 1885; Urząd Stanu Cywilnego Wiry, wpis 7 / 1885; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 14 V 2025 i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Dokumentacja fot. grobu Tomek Konwicki.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Parafia katolicka Wiry, wpis 9 / 1885

Valentinus Palacz (ur. 1858)
ojciec: Joseph , matka: Victoria Junkowska
Catharina Poprawka (ur. 1864)
ojciec: Joannes , matka: Catharina Jarecka

Urząd Stanu Cywilnego Wiry, wpis 7 / 1885

Valentin Palacz (ur. 1858)
ojciec: Joseph Palacz , matka: Viktoria Jankowiak
Catharine Poprawka (ur. 1864)
ojciec: Johann Poprawka , matka: Margarethe Jarecka

Stryczyński Tadeusz (1901-1989)

Urodził się 21 XI 1901 r. we Wronkach w rodzinie Powstańca Wielkopolskiego Jana Klemensa (ur. 24 I 1866, zm. 16 IV 1939, syn Józefa i Tekli z d. Lidzińska) i Franciszki Antoniny (ur. 16 I 1876, zm. 20 IX 1940, córka Antoniego i Tekli z d. Wabner), para pobrała się w 1898 r. w Pleszewie. Z tego związku urodzili się także Halina (1899-1900), Bogdan (22 II 1904 - 19 II 1983), Marian (26 IX 1905 - 18 III 1951), Zygmunt (28 IV 1912 - 19 VII 1900) oraz Stefan (21 VIII 1900 - 21 II 1921, żołnierz Wojsk Wielkopolskich (nie ustalono przydziału rany podczas wojny polsko - bolszewickiej, niestety udziału w Powstaniu Wielkopolskim nie udało się potwierdzić).

Tadeusz był członkiem organizacji im. Tomasza Zana. Jako ochotnik wstąpił 21 I 1919 r. do Batalionu Telegrafistów Wielkopolskich (3. kompania), w szeregach, którego brał udział w walkach na odcinku Międzychód - Kolno - Sieraków - Bucharzewo. Za udział w powstaniu odznaczony w 1958 r. Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a v mianowany do stopnia podporucznika. Zwolniony z wojska 13 XI 1922 r., zatem istnieje przypuszczenie, że mógł brać udział w wojnie polsko - bolszewickiej o czym z wiadomych przyczyn nie wspomina uchwała o nadaniu WKP, ale odpowiedź może być w zbiorze akt Wojskowego Biura Historycznego, gdzie znajduje się odrzucony 21 VI 1938 r. wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości.

Żoną Tadeusza była Amanda Klara z d. Schutz (12 I 1901 - 16 VIII 1979), z którą miał prawdopodobnie dwoje dzieci, których znamy imiona - Maria Franciszka po mężu Nowacka (23 IV 1929 - 17 VIII 2024) i Jan Antoni (12 IV 1931).

Tadeusz zmarł 31 VII 1989 r. Pochowany na cm. junikowskim w Poznaniu, spoczywa w jednej z kwater powstańczych pole 6 kwatera 1 rząd 17 miejsce 3
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2636959&name_surname=Stryczy%C5%84ski%20Tadeusz#
To także miejsce pochówku żony, córki i zięcia Szczęsnego Miłosza Nowackiego (1925-2018).

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Pleszew, wpis 32 / 1898; WBH, Kolekcja personalno - odznaczeniowa; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 14 V 2025 i Lista odznaczonych WKP; Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, t. I, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2005; Wyszukiwarka osób pochowanych Cmentarz Parafialny we Wronkach; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Dokumentacja fot. grobu Tomek Konwicki.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Urząd Stanu Cywilnego Pleszew, wpis 32 / 1898

Johann Clemens Stryczynski (ur. 1866)
ojciec: Joseph Stryczynski , matka: Thekla Lidzynska
Franziska Antonie Balcerek (ur. 1876)
ojciec: Anton Balcerek , matka: Thekla Wabner

Sokołowski Jan Bogumił (1899-1982)

Urodził się 24 V 1899 r. w miejscowości Dakowy Mokre (wieś położona w województwie wielkopolskim, powiecie nowotomyskim w gminie Opalenica). Rodzice Aleksy (Aleksander ur. 7 VII 1855, syn Józefa i Marianny z d. Thiel) i Zofia z d. Gintrowicz (ur. 5 V 1871, córka Antoniego i Ludwiki z d. Broniewicz) pobrali się w Buku w 1893 r. Z tego związku urodziło się jeszcze co najmniej troje dzieci, których znamy imiona - Tadeusz (10 VII 1894), Teresa (13 X 1895) i Józef (26 XI 1905). Rodzina swoje życie związała z Wojnowicami i Poznaniem. Na podstawie Kart meldunkowych miasta Poznania ustalono, że Jan Bogumił po raz pierwszy w Poznaniu zamieszkał 14 IV 1910, po kolejnej przeprowadzce z wojnowic od 15 IV 1914 r.

W okresie zaborów był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana. Nie potwierdzono natomiast jego udziału w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919 (z niepotwierdzonych źródeł miał brać udział w powstaniu w kampanii pniewskiej. Uczestniczyć w walkach o Kwilcz, a także w walkach o zdobycie poznańskiego lotniska Ławica), potwierdzenie natomiast może znajdować się w dokumentach złożonych w Wojskowym Biurze Historycznym, gdzie znajdują się dwie teczki dot. wniosku do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości (124-37102) i odrzucony 25 VI 1938 r. wniosek o Medal Niepodległości. Wiadomo natomiast, że od 1919 r. był żołnierzem Wojsk Wielkopolskich, zwolniony ze służby w 1920 r. zatem można przypuszczać, że był uczestnikiem wojny na Wschodzie, co także może zostać potwierdzone po kwerendzie w WBH, Sokołowski bowiem został odznaczony Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921.

12 II 1927 r. ożenił się z pochodzącą z miejscowości Bugaj w powiecie wrzesińskim Marianną z d. Ozdowicka (Maria Kazimiera, ur. 16 II 1900, córka Stanisława i Franciszki z d. Czubaczyńska). Z tego związku urodziło się troje dzieci Bogumiła, Alina (1933-2002) i Wojciech Stanisław (1936-2019). Żona Maria (+15 III 1961) i dzieci Alina oraz Wojciech pochowani zostali na cm. Junikowskim.

W czasie okupacji niemieckiej rodzina została wysiedlona w styczniu 1940 r. do Jędrzejowa i Zagnańska koło Kielc, gdzie Jan Bogumił pracował w biurze nadleśnictwa. Po wojnie rodzina powróciła do Poznania.

Biogram dotyczący pracy zawodowej -
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Soko%C5%82owski_(zoolog)

Jan Bogumił zmarł 7 IV 1982 r. Pochowany na cmentarzu parafialnym św. Jana Vianneya w Poznaniu (Sołacki) przy ul. Lutyckiej. Spoczywa kwatera św. Józefa rząd 15 miejsce 29
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...

źródła: Parafia katolicka Buk, wpis 49 / 1893; Urząd Stanu Cywilnego Buk, wpis 42 / 1893; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Dokumentacja fot. grobu Emilia Tabert Arndt

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Parafia katolicka Buk, wpis 49 / 1893

Alexius Sokołowski (38 lat)
Sophia Gintrowna (22 lat)

Urząd Stanu Cywilnego Buk, wpis 42 / 1893

Alexander Sokołowski (ur. 1855)
ojciec: Joseph , matka: Marie Thiel
Sophie Gintrowicz (ur. 1871)
ojciec: Anton , matka: Louise Brodniewicz

Ewertowski Walerian (1901-1989)

Urodził się 9 XI 1901 r. w miejscowości Chojna (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Gołańcz). Rodzice Franciszek (ur. 1870, syn Michała i Marianny z d. Ciesielska) i Nepomucena z d. Florek (ur. 1866, córka Józefa i Ewy z d. Kozera) pobrali się w 1892 r. w miejscowości Dziembowo.

Walerian 27 III 1929 r. w Ostrowie Wielkopolskim poślubił Annę z d. Czarnecka (7 I 1908 - 9 III 2004, córka Wojciecha i Marianny z d. Ławniczak). Para miała co najmniej jedno dziecko - syna Remigiusza (1933-2018).

6 I 1919 r. wstąpił do kompanii powstańczej w Margoninie zorganizowanej przez Czesława Margowskiego (ur. 17 II 1886). Walczył o Margonin, Chodzież, Szamocin Szamocin i Budzyń. Po zakończeniu powstania w baonie zapasowym 4. Pułku Strzelców Wielkopolskich do grudnia 1920 r. Od stycznia 1921 do sierpnia 1922 r w 43. baonie celnym, następnie w 55. pułku piechoty w Lesznie, gdzie pełnił służbę podoficera zawodowego do stycznia 1927 r. W lutym 1927 r. przeniesiony został do 60. pułku piechoty w Ostrowie Wielkopolskim, gdzie pełnił do 31 lipca 1931 r. skąd zwolniony został jako inwalida wojskowy. Członek Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19 i Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Za udział w powstaniu w latach 70. XX wieku odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Uchwałą W 50/73 mianowany do stopnia podporucznika.
Zmarł 5 VII 1989 r. Pochowany na cm. junikowskim w Poznaniu, spoczywa w jednej z kwater powstańczych pole 6 kwatera 1 rząd 17 miejsce 2
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1119961&name_surname=Ewertowski%20Walerian#
To także miejsce pochówku żony Anny i syna Remigiusza.

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Dziembowo, wpis 11 / 1892; Parafia katolicka Morzewo, wpis 8 / 1892; Archiwum Państwowe w Poznaniu Oddział w Pile. Urząd Stanu Cywilnego Chojna. Księga urodzeń 1901; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 14 V 2025 i Lista odznaczonych WKP; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Zespół: 884 / Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Sygnatura: nr 32 / Spis zweryfikowanych 4622 - 9099. Opis jednostki: Akta organizacyjne Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19 i Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu: statuty, regulaminy, okólniki, protokoły posiedzeń zarządu, zjazdy, korespondencja. Strona/karta: 240; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Zespół: 884 / Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Sygnatura: nr 44 / Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 10168 - 16966]. Opis jednostki: Spisy członków Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19. Strona/karta: 236; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Dokumentacja fot. grobu Tomek Konwicki.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Urząd Stanu Cywilnego Dziembowo, wpis 11 / 1892

Franz Ewertowski (ur. 1870)
ojciec: Michael Ewertowski + , matka: Marie Ciesielska
Nepomuzena Florek (ur. 1866)
ojciec: Joseph Florek , matka: Eva Kozera

Parafia katolicka Morzewo, wpis 8 / 1892

Franciscus Ewertowski (22 lat)
Nepomucena Florek (26 lat)

Nyczka vel Nyczke vel Nitzke Stanisław (1905-1989)

Uwagi co do pisowni nazwiska: W akcie urodzenia sporządzonym pod nr 74 17 IV 1905 r. nazwisko zostało najpierw zapisane jako Nyczka, 19 I 1906 r. zmieniono je na Nitzke, natomiast 27 VIII 1962 r. wrócono do pierwotnego zapisu Nyczka, natomiast w akcie zgonu nazwisko zapisane zostało jako Nyczke i tak też figuruje w Wyszukiwarce miejskiej grobów dla miasta Poznania i na nagrobku.

Urodził się 17 IV 1905 r. w miejscowości Żakowo (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie leszczyńskim, w gminie Lipno). Rodzice Wojciech i Stanisława Grochowa. Z tego związku urodziło się jeszcze co najmniej siedmioro dzieci, których znamy imiona Andrzej (1903), Stefan (1907), Wiktor (*+1908), Franciszek (1909-1910), Antoni (*+1911), Pelagia (1912) i Marta (1914).

Wg Uchwały o nadanie Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego z 1968 r. miał brać udział oswobodzeniu Żakowa, Lipna Nowego i Klonowca w powiecie leszczyńskim, jako młodociany pełnił służbę gońca i wywiadowcy donosząc o ruchach nieprzyjaciela oddziałowi powstańczemu w Górce Duchownej. Udział w walkach został potwierdzony przez ówczesnego dowódcę Jana Landzwójczaka (1893-1979), z którego wynika, że brał udział w zdobyciu pociągu pancernego między Lipnem i Starym Bojanowem. Jako małoletni zwolniony z wojska powstańczego w czerwcu 1919 r. Uchwałą W 8/72 mianowany do stopnia podporucznika.

Brał udział w Kampanii Wrześniowej, na podstawie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (K0379854) dostał się do niewoli 19 IX 1939 r. Do 20 XII 1941 r. osadzony w obozie jenieckim.

Ożeniony z Pelagią z d. Mikulska (18 X 1904 - 5 XI 1996).

Zmarł 24 V 1989 r. Pochowany na cm. junikowskim w Poznaniu, spoczywa w jednej z kwater powstańczych pole 6 kwatera 1 rząd 17 miejsce 1
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1119955&name_surname=Nyczke%20Stanis%C5%82aw#OpenMap

To także miejsce pochówku żony Pelagii (1904 - 1996) i Wojciecha Nyczke (1947-2009)

źródła: WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 17 V 2025 i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Dokumentacja fot. grobu Tomek Konwicki.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 202

Brodniewicz Aleksander Stanisław (1888-1933)

Urodził się 18 X 1888 r. w Sierakowie. W rodzinie Powstańca Wielkopolskiego Seweryna (ur. 17 VIII 1857 r. w Sierakowie. Syn Maksymiliana i Franciszki z d. Grabowska. Zmarł 27 V 1929 r. w Sierakowie i pochowany na tamtejszym cm. parafialnym) i Marianny Walerii z d. Smolibocka (ur. 1 I 1857 r. w Sierakowie, córka Seweryna i Antoniny z d. Kopernik. Zmarła w 1934 r.). Para pobrała się 15 VI 1883 r. w Sierakowie. Z tego związku urodzili się także Marianna Józefa po mężu Zentarska (1885), Władysława Jadwiga (1893) i Powstańcy Wielkopolscy - Mieczysław Franciszek (10 IX 1886 w Sierakowie, zm. 9 IV 1942 w więzieniu we Wronkach, pochowany w Sierakowie) i Kazimierz Ludwik (20 II 1891 w Sierakowie, zm. 1985).

Nie ustalono kiedy i gdzie Aleksander Stanisław brał udział w Powstaniu, prawdopodobnie jeszcze w sierakowie, bowiem do Poznania przeprowadził się 20 IV 1919 r. Z dostępnych dokumentów (WBH I.481.B.12391) wiemy, że był kapitanem rezerwy wywodzącym się z 58. pułku piechoty, a ten powstał Rozkazem Dowództwa Głównego z 6 III 1919 r. sformowany został na froncie północnym 4. Pułk Strzelców Wielkopolskich. Powstał z oddziałów walczących z okolic Gniezna, Wągrowca i Wrześni.

Ożenił się z pochodzącą z Szamotuł Anelise z d. Röpke (2 X 1890 - 4 IV 1974), z tego związku urodziła się córka Gizela Alwina po mężu Jaraczewska (12 VI 1924 - 23 X 1999). Analisa i córka Gizela pochowane zostały na cm. komunalnym na poznańskim Junikowie, spoczywają pole: 25; kwatera: 1; rząd: 16. To także miejsce pochówku Zenobiusza Jaraczewskiego (1922-1995), Heleny Brodniewicz (1906-2001) i Zygmunta Felińskiego (1942-2021).
Zmarł 17 XII 1933 r. w Poznaniu. Pochowany pierwotnie na cm. marcińskim w Poznaniu a po jego likwidacji w czasie II wojny światowej szczątki zostały przeniesione na cmentarz parafialny przy ul. Samotnej w Poznaniu, spoczywa wg ewidencji sporządzonej przez p. Janinę Król pole 14 rząd 8 grób 5, natomiast wyszukiwarka miejska grobów już nie odnotowuje takiego pochówku. Symbolicznie wymieniony na nagrobku w miejscu pochówku żony i córki na cm. junikowskim w Poznaniu.
Brodniewicz został 17 V 2025 r. dopisany do projektu WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line. Zostanie także zgłoszony do UM Poznań, Wydział Kultury, w celu wpisania nazwiska zmarłego z miejscem faktycznego pochówku na cm. przy ul. Samotnej.

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Sieraków, wpis 26 / 1883; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1945/1/37, skan 183 Sieraków (USC) - akt urodzenia, rok 1886, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1945/1/43, skan 222 Sieraków (USC) - akt urodzenia, rok 1888, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1945/1/52, skan 54 Sieraków (USC) - akt urodzenia, rok 1891, Księga urodzeń; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WBH, Kolekcja personalno - odznaczeniowa; Kurier Poznański 1933.12.19 R.28 nr 581; Kurier Poznański 1933.12.20 R.28 nr 583; Wielki Almanach Powstańców Wielkopolskich i Bojowników o Niepodległość Ziemi Sierakowsko – Międzychodzkiej 1918-1921, pod redakcją Romana Chalasza, Poznań 2020. Wydawnictwo Expansa. Tom I A-F ; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com;

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Urząd Stanu Cywilnego Sieraków, wpis 26 / 1883

Severin Ludwig Brodniewicz (ur. 1857)
ojciec: Max Brodniewicz , matka: Franziska Grabowska
Marie Valerie Smolibocka (ur. 1857)
ojciec: Severin Smolibocki , matka: Antonie Kopernik

Archiwum Państwowe w Poznaniu 1945/1/37, skan 183Sieraków (USC) - akt urodzenia, rok 1886, Księga urodzeń
Miecislaw Franz , rodzice: Severin Brodniewicz, Valeria Smolibocka,

Archiwum Państwowe w Poznaniu 1945/1/43, skan 222 Sieraków (USC) - akt urodzenia, rok 1888, Księga urodzeń
Alexander Stanislaus , rodzice: Severin Bródniewicz, Valeria Smolibocka,

Archiwum Państwowe w Poznaniu 1945/1/52, skan 54 Sieraków (USC) - akt urodzenia, rok 1891, Księga urodzeń

Casimir Ludwig , rodzice: Severin Brodniewicz, Valeria Smolibocka

Łuś Teodor (1902-1998)

Urodził się 1 XI 1902 r. się w miejscowości Wrzeszczyna (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie czarnkowsko - trzcianeckim, w gminie Wieleń), w rodzinie Tomasza (ur. 1867, syn Jana i Rozalii z d. Kulpic) i Franciszki z d. Ostrowska (ur. 1866, córka Jana i Franciszki z d. Jur). Para pobrała się w 1893 r. Z tego związku urodzili się także Jan (6 VI 1893), Helena (6 V 1897), Łucja (7 V 1898 - 26 X 1983), Sylwester (2 XII 1904 - 10 XI 1977), Wiktoria po mężu Błażejczak (26 II 1907 - 22 I 1962) i Monika po mężu Kaszuba (28 I 1911) oraz Powstańcy Wielkopolscy Franciszek (1 XII 1895 - 24 XII 1978, pochowany na cm. komunalnym w Czarnkowie, spoczywa kwatera 8b rząd 3 grób 13) i Wanda Domicela po mężu Sobieraj (23 IV 1901; UWAGA, w projekcie WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line błędnie występuje jako Wanda Łuś z d. Sobieraj).

Łuś Teodor jako ochotnik wstąpił do oddziału powstańców z miejscowosci Rosko w powiecie czarnkowskim. Od 10 I 1919 r. brał udział w przejęciu Wrzeszczyna, Roska, Białej i Gulcza. Następnie już w szeregach kompanii szamotulskiej służąc kolejno pod rozkazami Izydora Napierały, Franciszka Przybylskiego i Czesława Huberta w plutonie Antoniego Kostrzewskiego. Brał udział w patrolach pod Wieleń nad Notecią, w zdobywaniu broni i amunicji na Niemcach oraz uszkadzaniu niemieckich linii telefonicznych nad Notecią. W 1958 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a Uchwała W 8/72 mianowany do stopnia podporucznika.
Barł udział w Kampanii Wrześniowej, osadzony w Stalag XI-A; nr jeńca 12024; przekazany do Stalagu XXI-B.

Zmarł 11 IX 1998 r. Pochowany w jednej z kwater powstańczych na cmentarzu komunalnym w Poznaniu na Junikowie spoczywa pole 6 kwatera 1 rząd 16 miejsce 10
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1119937&name_surname=%C5%81u%C5%9B%20Teodor#

To także miejsce pochówku żony Jadwigi z d. Heinke (ur. 29 IX 1914 r. w Konarzewie, córka Henryka i Marianny z d. Idaszewska. Zmarła 20 X 2009).

źródła: Parafia katolicka Wieleń, wpis 3 / 1893; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; IPN, Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania wielkopolskiego, baza on line stan na 18 V 2025 i Lista odznaczonych wielkopolskim Krzyżem Powstańczym; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Dokumentacja grobu - Tomasz Konwicki

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Parafia katolicka Wieleń, wpis 3 / 1893
Thomas Łuś (ur. 1867)
ojciec: Joannes , matka: Rosalia Kulpic
Francisca Ostrowska (ur. 1866)
ojciec: Joannes , matka: Francisca Jur

Wagner Antoni (1892-1956)

Urodził się 17 V 1892 r. w miejscowości Przemęt (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim) Rodzice Marcin (ur. 10 XI 1861, syn Pawła i Małgorzaty z d. Szymaniak) i Marianna z d. Pawłowska (ur. 29 VI 1861, córka Marianny Pawłowskiej) pobrali się w 1887 r. Z tego związku urodziło się jeszcze co najmniej pięcioro dzieci - Jan (10 XII 1887), Eufrozyna (1890), Helena (*+1897), Helena (1898-1979) i Feliks (14 V 1902).
WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line stan na 19 V 2025 r. został wymieniony z następującymi danymi:
Antoni Wagner
urodzenie: 1892.05.17 Marcin
data śmierci: 1956.10.19
miejsce pochówku: Poznań Górczyn
rodzice: Marianna Pawłowska, Przemęt
źródła: Archiwum WTG Gniazdo
W toku przeprowadzonej kwerendy nie udało się ustalić kiedy i gdzie Wagner miał brać udział w Powstaniu Wielkopolskim i na jakiej podstawie WTG Gniazdo dokonało powyższego z błędami zapisu. Wiadomym jest natomiast, że Wagner zmarł 9 X 1956 r., a jego i syna Edwarda szczątki zostały złożone w grobie żony Jadwigi (29 IX 1895 - 21 VII 1985) na cmentarzu Górczyńskim (Par. Matki Boskiej Bolesnej) w Poznaniu, ul. Ściegiennego 35 po śmierci córki Marii (10 III - 15 I 2011), tj. 17 X 2011 r. Wówczas też na nagrobku zapewne pojawił się napis przy Antonim “Powstaniec Wielkopolski”. W wyszukiwarce miejskiej grobów figuruje z błędem w imieniu jako Wagner Antomi, podobnie z błędem wpisany został syn Edward, który figuruje jako Edmund (na nagrobku Edziu).
źródła: Parafia katolicka Przemęt, wpis 10 / 1887; Urząd Stanu Cywilnego Przemęt, wpis 10 / 1887; Archiwum Państwowe w Lesznie 435/1.1/56, skan 69 Przemęt (USC) - akt urodzenia, rok 1892, [Księga urodzeń]; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line stan na 19 V 2025 r.; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Dokumentacja grobu - Tomasz Konwicki
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025
Parafia katolicka Przemęt, wpis 10 / 1887
Martinus Wagner (26 lat)
Marianna Pawłowska (26 lat)
Urząd Stanu Cywilnego Przemęt, wpis 10 / 1887
Martin Wagner
ojciec: Paul , matka: Margarethe Szymaniak
Marie Pawłowska
matka: Marie Pawłowska
Archiwum Państwowe w Lesznie 435/1.1/56, skan 69 Przemęt (USC) - akt urodzenia, rok 1892, [Księga urodzeń]
Anton , rodzice: Martin Wagner, Marianna Pawłowska

Dywelski Edward (1898 - 1972)

Urodził się 20 IX 1898 r. w miejscowości Mrocza (miasto w województwie kujawsko - pomorskim, w powiecie nakielskim). Rodzice Jan (ur. 1865, syn Wincentego i Wiktorii z d. Biniakowska II voto Werner) i Marianna z d. Graczkowska (ur. 1872, córka Franciszka i Rozalii z d. Orzykowska) pobrali się w 1889 r. w Nakle nad Notecią.

Powołany do armii pruskiej w 1916 r. służył w artylerii. Po wybuchy rewolucji w Niemczech wrócił do Poznania, z którym związany był od 1913 r. We własnoręcznie napisanym życiorysie na potrzeby wniosku Virtuti Militari zaznacza, że brał udział w Powstaniu wielkopolskim 1918/1919 i wojnie polsko - bolszewickiej. We wniosku do Kapituły VM zapisano, że 2 I 1919 r. wstąpił do pułku artylerii, służył w 7. pułku artylerii ciężkiej (po reorganizacji w 17. p.a.c.). Za męstwo na polu chwały podczas powstania odznaczony Krzyżem Walecznych. Za wojnę polsko - bolszewicką (wywiadowca - obserwator) - Virtuti Militari V klasa – Medal Srebrny. Po zakończonej wojnie na Wschodzie wstąpił we Wronkach do zawodowej szkoły podoficerskiej, w 1924 r. przydzielony do 3. pułku lotniczego jako kierownik warsztatów. Zwolniony z wojska w 1931 r. w stopniu sierżanta.

W 1924 r. ożenił się z Heleną z d. Meinecke (ur. w Poznaniu 11 I 1900 r., córka Ludwika i Wiktorii z d. Strugarek). Para miała co najmniej jedno dziecko syna Jana (11 VI 1932 - 28 VII 2009).

Zmarł 25 VI 1972 r., pochowany na cmentarzu komunalnym na Junikowie, spoczywa pole: 22; rząd: A2; miejsce: 46;
To także miejsce pochówku żony Heleny (+18 I 1979), syna Jana (+28 VII 2009) i synowej Danuty (1936-2014).

Miejsce pochówku weterana walk o wolność i niepodległość Polski zostanie zgłoszone do IPN oraz do Urzędu Miasta Poznania, Wydział Kultury.

Za zwrócenie uwagi na Powstańca dziękuję p. Jarosławowi Dębskiemu.

źródła: Parafia katolicka Nakło nad Notecią, wpis 14 / 1889; Urząd Stanu Cywilnego Nakło nad Notecią, wpis L-18 / 1889; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WBH, Kolekcja personalno - odznaczeniowa; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Dokumentacja fot. grobu Tomek Konwicki.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Parafia katolicka Nakło nad Notecią, wpis 14 / 1889

Joannes Dywelski (24 1/4 lat)
Marianna Graczkowska (17 1/4 lat)

Urząd Stanu Cywilnego Nakło nad Notecią, wpis L-18 / 1889

Johann Dywelski (ur. 1865)
ojciec: Vincenz Dywelski + , matka: Viktoria Biniakowska jetzt verehelichte Werner
Marie Graczkowska (ur. 1872)
ojciec: Franz Graczkowski + , matka: Rosalie Orzykowska

Żakowski Czesław (1903-1984)

Urodził się 13 XII 1903 r. w Poznaniu w rodzinie Michała (ur. 10 VIII 1873 w Koziegłowach, syn Marcina i Katarzyny z d. Łoza) i Marianny z d. Wolniewicz (ur. 15 III 1879 w Poznaniu, córka Wawrzyńca i Walerii z d. Tomaszewska). Ze związku Michała i Marianny urodziło się rodzeństwo Czesława - Zofia (7 IV 1902), Michał Wacław (16 IX 1905), Joanna (1908-1911), Barbara (24 XI 1912) i Maria Teresa (9 X 1918).
Czesław wychowywał się w dzielnicy Poznania - Główna. Tam też w 1913 r. wstąpił do Pierwszej Poznańskiej Drużyny Skautów "Piast", która po reorganizacji została podzielona i Czesław znalazł się w 2. Drużynie Skautów im. Kazimierza Wielkiego, zaś drużynowym został Henryk Śniegocki (1893-1971). Istnieje duże prawdopodobieństwo, że właśnie w 1. Wojskowej Kompanii Skautowej pod rozkazami Śniegockiego brał udział w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919. Niestety w Kolekcji akt Powstańców Wielkopolskich (WBH, I.487.8710) poza deklaracja wstąpienia do Obozu Zjednoczenia Narodowego brak jest dokumentów, które by sprecyzowały gdzie i kiedy Czesław brał udział w insurekcji poznańskiej. Brak jest także potwierdzenia jego udziału w wojnie polsko - bolszewickiej.
Od 1 X 1924 r. ro 6 X 1925 r. odbywał zasadniczą służbę wojskową.
Z końcem sierpnia 1939 r. powołany do wojska, służył w 1. Pułku Łączności (szef kompanii). Po ewakuacji na Węgry przedostał się następnie do Syrii, gdzie został przydzielony do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (SBSK), brał udział w działaniach wojennych pod Gazlą, Tobrukiem i Acromą. 17 III 1942 r. Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich została wycofana z linii frontu. Początkowo skierowano ją do obozu El Amiriya, a następnie odeszła do Palestyny, gdzie 3 V 1942 r. została rozformowana, a na bazie oddziałów brygady powstała 3. Dywizja Strzelców Karpackich (3 DSK), do której został przydzielony Żakowski i w szeregach której brał także udział w walkach o Monte Cassino - odznaczony Krzyżem Pamiątkowym nr 2022
(http://krzyz.montecassino.eu/search_name.php).
W Wojskowym Biurze Historycznym dokumenty w Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w zbiorze Rejonowych Komendach Uzupełnień 1945-1947 (II.56.5957) i Kolekcja akt żołnierzy polskich powracających z Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1945-1948 (IV.501.2.577 k. 147). Zwolniony z wojska jako porucznik rez./Łączność.
Zmarł 10 IV 1984 r. Pochowany na cmentarzu komunalnym w Poznaniu na Miłostowie, spoczywa pole 7 kwatera 6A miejsce 1
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=1&id=974142&name_surname=%C5%BBakowski%20Czes%C5%82aw#
To także miejsce pochówku dziadków ze strony ojca Marcina i Katarzyny z d. Łoza, siostry ojca Agnieszki Żakowskiej po mężu Witkowska, jej męża Jana i syna Władysława oraz małżonki Czesława Haliny z d. Gali (1910-1993) a także Joanny z Adamczyków Witkowskiej i Janiny Witkowskiej.
źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WBH, Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich i wymienione w tekście; http://krzyz.montecassino.eu/index.php; Hufiec Poznań-Nowe Miasto - strona internetowa; WTG Gniazdo, Projekt Uczestnicy Powstania wielkopolskiego baza on line stan na 20 V 2025; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Materiały zgromadzone przez Tomasza Konwickiego; zdjęcia grobu na cm. Miłostowo - Tomasz Konwicki.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025