MICHAŁ
#LORKIEWICZ urodził się 03 września 1897 roku w miejscowości Bułaków, USC Borzęciczki
akt urodzenia:
https://szukajwarchiwach.pl/.../full/IZzqVClVL3Kh95UyuukXow BIOGRAM Z:
http://muzeum.gostyn.pl/GOSTY%C5%83SKI%20S%C5%81OWNIK... Do szkoły powszechnej uczęszczał w Krotoszynie, następnie kontynuował naukę w tamtejszym gimnazjum. Był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana. Po uzyskaniu matury 1 września 1916 roku, zmobilizowany został do armii niemieckiej do 29. baonu saperów w Poznaniu. 8 maja 1917 roku skierowano go na front pod St. Quentin we Francji, do 361. kompanii saperów przy 235. Dywizji Piechoty. W listopadzie 1917 roku awansowany został na stopień sierżanta. Wiosną 1918 roku, po miesięcznym kursie oficerskim w Lipawie na Łotwie, otrzymał awans na podporucznika. Po likwidacji frontu zachodniego 361. kompania saperów przerzucona została do Głogowa, dokąd po kapitulacji ewakuowany był 29. baon saperów.
Na wiadomość o wybuchu powstania w Poznaniu, z kilkoma żołnierzami Polakami opuścił szeregi armii niemieckiej, udając się do Wielowsi. 29 stycznia 1919 roku zgłosił się ochotniczo do formującego się w Koźminie baonu powstańczego, pod dowództwem J. Modlibowskiego, obejmując dowództwo 1. kompanii. Po krótkim przeszkoleniu przewieziony z kompanią do Miejskiej Górki, na front rawicki. W czasie walk dowodzona przez niego kompania zdobyła z 3 na 4 lutego folwark Krystynki, Polskie Dębno i folwark Kąty. Pierwsze walki na tym odcinku zakończyły się jednak niepowodzeniem, ponieważ baon słupecki po stracie dowódcy na przedpolu Szymanowa, wycofał się do Słupi Kapitulnej, a Lorkiewicz w obawie przed oskrzydleniem kompanii zarządził odwrót do Zielonej Wsi. Podczas drugiej bitwy o Rawicz (5-6 lutego) 1 kompania bezskutecznie wraz z baonem słupeckim zaatakowała niemiecką załogę w Szymanowie. Zmuszona do wycofania, obsadziła Zieloną Wieś, Wydawy i Stwolno. 10 lutego Lorkiewicz otrzymał list niemieckiego dowódcy, gen. Lütwitza, zapraszający na spotkanie na moście granicznym na rzece Orla, w którym zaproponował kapitulację i oddanie zajmowanych wsi. Żądania zostały odrzucone, na co Niemcy zaatakowali oddziały powstańcze, zmuszając je do odwrotu. Z grupą żołnierzy bronił się na zachodnim krańcu Zawad, przyczyniając się do powstrzymania nieprzyjaciela. Następnie atakując siłami kompanii koźmińskiej, kórnickiej i plutonu zielonowiejskiego zdołano wyprzeć Niemców (10 lutego) z utraconych poprzednio wsi. Tak zajęta linia frontu utrzymana została aż do zawarcia rozejmu. Rozpoczęto tam formowanie 11. pułku strzelców wielkopolskich (późniejszy 69. pułk piechoty), w skład którego 22 lutego weszła 1. kompania jako 8. kompania II. baonu.
W styczniu 1920 roku na podstawie traktatu wersalskiego 69. pułk piechoty przejmował od Niemców Kępno i resztę ziem tego powiatu. Kompania Lorkiewicza przejmowała tereny wzdłuż rzeki Prosny, m.in. wsie Opatów i Siemianice, po czym przerzucona została do rejonu Lidy, wchodząc w skład 17. Dywizji Piechoty, stanowiącej odwód frontu północnego.
W wojnie 1920 roku służył w stopniu porucznika jako dowódca II. baonu 69. pułku piechoty, pełniąc następnie funkcję oficera operacyjnego i adiutanta w sztabie 34. Brygady. Po powrocie skierowany został do Biedruska, na kurs dowódców baonów, otrzymał przydział do 7. pułku saperów w Poznaniu (Wilda) i wówczas, rezygnując z dalszej kariery wojskowej, rozpoczął studia na Wydziale Prawa UP.
Po ich ukończeniu i dwuletniej aplikacji sądowej, w maju 1925 roku został sędzią powiatowym w Poznaniu. W 1927 roku otrzymał awans na sędziego okręgowego, a rok później został oddelegowany do pracy w Ministerstwie Sprawiedliwości, na stanowisko kierownika kadr sędziowskich na apelacje poznańską, katowicką i toruńską.
27 kwietnia 1929 roku poślubił w Poznaniu Mariannę Konweską - Majkowską (ur.1898), z którą miał syna Jerzego ur. 17.12.1929 i córkę Hannę (ur. 1936).
1 maja 1932 roku zrezygnował ze służby państwowej, podejmując prywatną praktykę adwokacką.
1 stycznia 1932 roku awansował do stopnia kapitana rezerwy.
6 sierpnia 1939 roku zmobilizowany do 7. baonu saperów na stanowisko dowódcy kompanii rezerwy nr 174. Skierowany został do Władysławowa (k. Turka), w celu prowadzenia prac fortyfikacyjnych na przyczółku mostowym pod Kołem. We wrześniu 1939 roku jego kompania wykonywała prace saperskie na szlaku odwrotowym Armii „Poznań”.
Do niewoli dostał się (19 września) nad Bzurą.
Do końca wojny przebywał w oflagach: Osterode w górach Hartz, Arnswalde, Prenzlau i Grossbom-Weslphalenkof, skąd w styczniu nastąpiła piesza ewakuacja obozu do Sandbostel pod Bremą.
W czasie pobytu w obozach jenieckich prowadził kursy uniwersyteckie dla aplikantów oraz przewodniczył egzaminom adwokackim. - przeczytaj koniecznie:
http://bazhum.muzhp.pl/.../Palestra-r1982-t26-n1_3(289... Po wyzwoleniu rozpoczął pracę w Polskiej Misji dla Badania Zbrodni Wojennych w Bad Ziehnhausen, pełniąc funkcję zastępcy szefa Misji.
W styczniu 1946 roku powrócił do kraju, a od kwietnia rozpoczął w Poznaniu praktykę adwokacką, pełniąc jednocześnie funkcję radcy prawnego w przedsiębiorstwach państwowych.
1 lipca 1971 roku przeszedł na emeryturę, pełniąc nadal różne funkcje w Radzie Adwokackiej i udzielając się społecznie jako członek Prezydium Krajowej Komisji Weteranów Powstania Wielkopolskiego.
Awansowany został do stopnia podpułkownika (ze starszeństwem od 9 maja 1981 roku).
Zmarł 30 grudnia 1991 roku w Gdańsku, pochowany został w kwaterze powstańców wielkopolskich na cmentarzu junikowskim w Poznaniu. Spoczywa z małżonką Marianną 1898-1990, pole:3 kwatera:1 rząd:5 miejsce:9
https://billiongraves.pl/.../Micha%C5%82.../26175615... Za liczne zasługi został odznaczony w latach 1919-1939: Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie), Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921 i Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości; w latach 1945-1985: Orderem Odrodzenia Polski V, IV i III kl., Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Srebrnym Medalem Zasłużonym na Polu Chwały, Medalem za Wojnę Obronną 1939 i Medalem 40-lecia PRL.
Napisał kilka przyczynków i wspomnień z okresu powstania wielkopolskiego 1918-1919 i wojny obronnej 1939 roku, m.in.: Walki pod Rawiczem (Przeciw pruskiemu zaborcy. Wspomnienia i listy uczestników Powstania Wielkopolskiego), wybór i opr. L. Gomolec i B. Polak, Warszawa 1979, 56-73); Saperskie opowieści (WPH nr 1 z 1983 roku, s. 316-317), Wspomnienia z 1939 roku (WPH nr 2 z 1984 roku, s. 342-345).
Stefan Władysław w roku 1909 ukończył szkołę powszechną w Wielowsi, której kierownikiem był ojciec - Franciszek, następnie uczył się w Krotoszynie w roku 1913 rozpoczął naukę w Seminarium Nauczycielskim w miejscowości Wschowa. Naukę zakończył w roku 1917, pracy zawodowej nie podjął, gdyż został powołany do armii pruskiej.
Po powrocie z wojska przystąpił do Powstania Wielkopolskiego: Koźmińska Kompania Karabinów Maszynowych, Front Południowy status/stopień: sierżant, dowódca plutonu
Po zakończeniu służby wojskowej w roku 1920 podjął dalszą edukację, tym razem w Rogoźnie. Pracował w różnych miejscach, aby w roku 1930 objąć stanowisko kierownika szkoły w Orchowie i z tą miejscowością związał już swoje życie.
Żołnierz Września 39
Zmarł 23 czerwca 1956 roku w Mogilnie, spoczywa na cmentarzu w Orchowie.
całość czytaj tu:
https://books.google.ch/books?id=Aj-uDwAAQBAJ&pg=PA153...
fot. Alina Wichurka
źródła:
Rocznik Związku Weteranów Powstań Narodowych R. P. 1914/19 w Poznaniu, Poznań 1935, Część pierwsza: Z dziejów walk o niepodległość. Rozprawy i szkice; Część druga: Sprawozdanie Zarządu Głównego Związku Weteranów Powstań Narodowych R. P. 1914/19 za rok 1934
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Wieliczka Zygmunt, Od Prosny po Rawicz. Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Poznań 1931
Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, t. V, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2008
Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. IX, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2012
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 367: Relacje i wspomnienia dotyczące powstania wielkopolskiego: 1. Krystynki, powiat Rawicz, województwo poznańskie, 2. Krotoszyn, powiat Krotoszyn, województwo poznańskie, 3. Krobia, powiat Gostyń, województwo poznańskie
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 382: Relacje i wspomnienia dotyczące powstania wielkopolskiego: 1. Rakoniewice, powiat Wolsztyn, województwo poznańskie, 2. Rawicz, powiat Rawicz, województwo poznańskie
Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. nauk. Antoni Czubiński, Polak Bogusław, Poznań 2002
Wawrzyniak Jarosław, Śrem w Postaniu Wielkopolskim 1918-1919, Śrem 2011
Tygodnik Urzędowy Naczelnej Rady Ludowej 1919, nr 1-10; "Tygodnik Urzędowy" 1919, nr 1-72
Polak Bogusław, Wojsko Wielkopolskie 1918-1920, [Koszalin] 1990
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 410: Życiorysy powstańców wielkopolskich: G - tom l (Gabiś Wojciech - Gąszczak Jan)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 458: Życiorysy powstańców wielkopolskich: N - tom IV (Nowak Władysław - Nyklewicz Stefan)
Kaminiarz Jarosław, Kubiak Janusz, Rezler Marek, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 na Ziemi Grodziskiej, "Grodziskie Zeszyty Historyczne" 1999, nr 1
Wspomnienia Powstańców Wielkopolskich, wyboru dokonali i wstępem opatrzyli Lesław Tokarski, Jerzy Ziołek, Poznań 1970
Szkice Koźmińskie 2009, nr 42 [zeszyt poświęcony Powstaniu Wielkopolskiemu]
Pietrowski Michał, Uroczystość odsłonięcia "Pomnika Wolności" w Koźminie dnia 1 września 1985 r., Koźmin 1985
Wykaz grobów uczestników Powstania Wielkopolskiego na poznańskich cmentarzach, oprac. GEOPOZ Poznań
Czubiński Antoni, Grot Zdzisław, Miśkiewicz Benon, Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Zarys dziejów, Warszawa – Poznań 1983
Zieliński Ryszard, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919, Warszawa 1968, seria: Bitwy, Kampanie, Dowódcy (tom: 1968/07)
Wielkopolski Powstaniec, 2008, R. 14
Pilarczyk Zbigniew, Powstanie Wielkopolskie 1918/1919 na ziemi rawickiej, Rawicz 1999
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 367: I Baon Koźmiński Towarzystwa Powstańców w Koźminie [historia, fotografie oraz spis członków].
Powstanie Wielkopolskie 1918-1919, pod red. Zdzisława Grota, Poznań 1968
Walki Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919, red. nauk. Bogusław Polak, Marek Rezler, Koszalin 2010
Krotoszyn i okolice. Opracowania i materiały źródłowe, tom IV, pod. red. Józefa Zdunka, Krotoszyn 2008
Biblioteka Pedagogiczna w Poznaniu, Rogala Władysław, Nauczyciel Polski i jego wychowankowie w walce o niepodległość (maszyn.)
Rogala Władysław, Szkoła i nauczyciel w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919, Warszawa 1960
Udział społeczeństwa Ziemi Kaliskiej w powstaniu wielkopolskim 1918-1919. Praca zbiorowa wydana z okazji odsłonięcia pomnika Powstańców Wielkopolskich w Nowych Skalmierzycach w grudniu 1978 roku, pod red. Antoniego Czubińskiego, Kalisz 1978
Łossowski Piotr, Zbrojny czyn ludu Wielkopolski, Warszawa 1970
Wielkopolski Powstaniec 2010, R. 16
Wielkopolski Powstaniec 1995, R. 1
Powstanie Wielkopolskie 1918-1919 w powiecie krotoszyńskim, koźmińskim i w Sulmierzycach. Opracowanie podsumowujące obchody 90-lecia Powstania Wielkopolskiego w obecnym powiecie krotoszyńskim 2008-2009, pod red. Edwarda Jokiela, Antoniego A. Korsaka, Michała Pietrowskiego, Krotoszyn 2012
Polak Irmina, Polak Bogusław, Wielkopolska w dobie powstania 1918-1919 (Kronika wydarzeń), Koszalin 1989
Polak Bogusław, Powstanie Wielkopolskie 1919, Zwycięskie Bitwy Polaków, tom 43, Warszawa 2015
Piwarski Kazimierz, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919, Poznań 1959
Rybka Krzysztof, Powstanie Wielkopolskie. Gmina Pogorzela w walce o niepodległość, Pogorzela 2010
Hejducki Henryk, Bohaterowie ziemi rawickiej 1918/1919 r: Powstańcy Wielkopolscy z powiatu rawickiego, Miejska Górka 2017
Hejducki Henryk, Bohaterowie ziemi rawickiej 1918/1919 r. Powstańcy Wielkopolscy z powiatu rawickiego, Miejska Górka 2017
Przyjaciel Ludu 1988, z. IV (XV)
Karwat Janusz, Rezler Marek, Encyklopedia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Poznań 2018
Archiwum Państwowe w Lesznie, Zespół: Jerzy Zielonka - spuścizna (dziennikarz "Panoramy Leszczyńskiej"), sygn. 72: Wspomnienia i materiały dotyczące Michała Lorkiewicza - powstańca wielkopolskiego
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 32: Spis zweryfikowanych 4622 - 9099
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 44: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 10168 - 16966]
Archiwum Państwowe w Lesznie, Zespół: Jerzy Zielonka - spuścizna (dziennikarz "Panoramy Leszczyńskiej"), sygn. 72: Wspomnienia i materiały dotyczące Michała Lorkiewicza - powstańca wielkopolskiego
P. Bauer,
Lorkiewicz Michał (1897-1991), [w:]
Powstańcy wielkopolscy… Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918/1919, T. V., Poznań 2008, s. 99-101.
fot. cmentarz w Orchowie Alina Wichurka
http://muzeum.gostyn.pl/GOSTY%C5%83SKI%20S%C5%81OWNIK%20BIOGRAFICZNY?idAkt=2231
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http://www.basia.famula.pl/pl/
http://poznan-project.psnc.pl/
http://www.straty.pl/pl/szukaj
