Franciszek i Tomasz Mazurek, Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Bracia Franciszek i Tomasz Mazurek to synowie Antoniego i Magdaleny Stacheckiej urodzeni w miejscowości Piaski pod Grodziskiem Wlkp, dzisiaj to dzielnica miasta Grodziska. Mazurkowie od lat byli mieszkańcami podgrodziskiej wsi, natomiast Magdalena Stachecka urodzona w Zdroju córka Szymona Stacheckiego i Rozalii Zalewskiej wywodziła się z rodziny Stacheckich z Chrośnicy jej dziadek opuściwszy rodzinną wieś Chrośnica ożenił się i zamieszkał w miejscowości Hemmer- Kuźnica Zbąska a następne pokolenie osiadło w miejscowości Zdrój niedaleko Grodziska Wlkp.

Antoni i Magdalena ze Stacheckich pobrali się:
Parafia katolicka Grodzisk Wielkopolski, wpis 38 / 1894

Antonius Mazurek (23 lat) ojciec: Matthias Mazurek matka: Francisca Gorniak

Magdalena Stachecka(26 lat) ojciec: Simon Stachecki matka: Rosalia Zaleska

Urząd Stanu Cywilnego Grodzisk Wielkopolski, wpis 64 / 1894

Anton Mazurek(ur. 1871) ojciec: Martin Mazurek + matka: Franziska Gorniak

Magdalena Stachecka (ur. 1868) ojciec: Simon Stachecki matka: Rosalie Zaleska

Z tego związku urodzili się także:
-- 1900 - 1903 - Teofil,
-- 1903 - ur. i zm. Marianna,
-- Leon 1905.

Dzieci w tej rodzinie wychowywane były w duchu patriotycznym, przywiązania do ojczystej mowy.

Bratanek Magdaleny Mazurek zd. Stachecka Jan Stachecki, uczestnik Powstania Wlkp. w oddziale kompani grodziskiej w wyniku trudów wojennych zmarł z choroby 06 stycznia 1920r. i został pochowany w grobowcu- mauzoleum Powstańców Wielkopolskich w Grodzisku. O Janie Stacheckim pisałam tu: https://www.facebook.com/notes/genealogia-powsta%C5%84c%C3%B3w-wielkopolskich/stacheccy-powsta%C5%84cy-wielkopolscy-cz1/245795456869197/

-------------

Rodzina Mazurków pomimo nacisków germanizacyjnych swych synów wychowywała na prawdziwych Polaków. Zwłaszcza matka Magdalena zd. Stachecka uczyła swe dzieci czytać i modlić się po polsku co zaowocowało w 1918 roku gdy całą Wielkopolskę ogarnęło powstanie narodowe.

Starszy syn Franciszek Mazurek urodzony 28.08.1895 roku w Piaskach swe szlify wojskowe zdobywał w armii pruskiej. Został zaciągnięty w szeregi wojsk zaborczych służył w Reserve-Infanterie-Regiment 206 czyli Pułk Piechoty Rezerwowej 206 wchodzący w skład 44 Dywizji Rezerwowej. Od lutego 1916 roku walczył na froncie zachodnim, uczestniczył w bitwie pod Verdun, następnie pod koniec maja w bitwie na wysokości Caurettes został ranny. Informację te zostały opublikowane w liście strat armii pruskiej w dniu 19 czerwca 1916roku. Do końca wojny walczył na froncie zachodnim. Po opuszczeniu szeregów armii pruskiej powrócił do rodzinnej miejscowości i wstąpił do oddziałów powstańczych.

Franciszek Mazurek brał czynny udział w Powstaniu Wielkopolskim od dnia 3.1.1919 r. w Kompanii Wolsztyńskiej pod dowództwem por. Stanisława Siudy w walkach o oswobodzenie Rakoniewic, Wolsztyna, Kopanicy i okolic Nowego Tomyśla. Służbę wojskową zakończył w stopniu szeregowca.

Po zakończeniu działań wojennych ożenił się z Franciszką ?? i osiadł w Obrze, był robotnikiem rolnym.

Należał do Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914-1918.

Za zasługi dla uzyskania niepodległości w 1938 roku otrzymał Medal Niepodległości - Monitor Polski nr 140/1938. W okresie PRL należał do ZBOWiD.

Uchwałą Rady Państwa nr: 07.30-0.950 z dnia 1964-07-30 został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Zmarł 21.01. 1966r w Obrze gdzie spoczywa na miejscowym cmentarzu parafialnym wraz z żoną Franciszką (1906-1993). Grób nie jest oznaczony symbolami Powstańca Wielkopolskiego.

BIBLIOGRAFIA:
1. Hubert Rokoszewski Powstanie Wielkopolskie na Ziemi Wolsztyńskiej – Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Wolsztyn.
2. Centralne Archiwum Wojskowe – odznaczeni Krzyżem i Medalem Niepodległości3. Lista strat Armii Niemieckiej 1914-1918 http://des.genealogy.net/eingabe-verlustlisten/search/
4. Odznaczeni Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym http://powstancy-wielkopolscy.pl/
5.USC Grodzisk Wlkp. https://szukajwarchiwach.pl/53/1857/0/1/64/str/1/11/15/Qy6FfMKyazW75FlPKH4VkA/#tabSkany
6. Informacje rodzinne i fotografia Piotr Stachecki
7. http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
8. http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
-------------------------------------------------

Młodszy brat Tomasz Mazurek urodził się 8 grudnia 1896 w Piaskach.
Absolwent szkoły ludowej. Do czasu powołania w szeregi armii pruskiej pracował na roli w gospodarstwie rolnym rodziców. Zmobilizowany w 1916 do armii niemieckiej, służył w 5 pułku artylerii ciężkiej. Po demobilizacji pod koniec roku 1918 powrócił do rodzinnego domu. Od 04 stycznia 1919r wstąpił do oddziałów powstańczych. Walczył w Powstaniu Wielkopolskim, następnie w Armii Wielkopolskiej w 2 Pułku Strzelców Wielkopolskich – 56pp w 11 kompanii na froncie zachodnim Wielkopolskim. Następnie przeszedł cały szlak bojowy 56pp na froncie wojny polsko – bolszewickiej. Główne walki tego pułku odbywały się na froncie litewsko – białoruskim. W bitwie warszawskiej walczył pod Gawrolinem, następnie w pogoni za bolszewikami pułk skierowano do Brześcia nad Bugiem. Następnie 56 pp stanął na linii Nowosiółki-Kobryń-Dymniki. Od 15 września 1920 roku pułk w pogoni za nieprzyjacielem walczy o zajęcie Berezy Kartuskiej, która zostaje zdobyta 16 września. Jak podaje zapis we wniosku o odznaczenie i w książce Zarys Historii Wojennej 56 Pułku Piechoty- „16 września w boju o Berezę odznaczył się Starszy szeregowy Mazurek Tomasz z 3 –ej kompanii karabinów maszynowych. Podczas natarcia wroga Mazurek został ciężko ranny w brzuch. Nie opuścił jednak swego karabinu maszynowego, tylko kierował nadal ogniem, skutkiem czego załamało się natarcie nieprzyjaciela.”

Zmarł (17 września 1920) następnego dnia w szpitalu polowym nr 702 w Berezie Kartuskiej. Za tę postawę został odznaczony pośmiertnie Srebrnym Krzyżem Orderu Wojskowego Virtuti Militari-nr 217 pośmiertnie. Był kawalerem, rodziny nie założył

BIBLIOGRAFIA:
1. Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0 s. 135.
2.Stanisław Siuda: Zarys historji wojennej 56-go pułku piechoty wielkopolskiej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
3.Centralne Archiwum Wojskowe Dz. Pers. MSWojsk. Nr 16 z 23 kwietnia 1921 roku, s. 812.
4.Lista Strat Wojska Polskiego . Polegli i zmarli w Wojnach 1918-1920; Wojskowe Biuro Historyczne W-wa 1934 ‘ s 552
5.Internet https://pl.wikipedia.org/wiki/Tomasz_Mazurek
6.USC Grodzisk Wlkp. https://szukajwarchiwach.pl/53/1857/0/1/67/str/1/15/15/BUKv6ikH6bvaK7BSDrDVGA/#tabSkany
7. Oddziały wielkopolskie w walkach o wschodnią granicę Rzeczypospolitej, red. Adam Pleskaczyński, Michał Krzyżaniak, IPN, Muzeum Powstańców Wielkopolskich w Lusowie, Fundacja Zakłady Kórnickie, Poznań–Warszawa 2020, 220 s., ISBN 978-83-8098-211-6 -fotografia
8. Informacje rodzinne i fotografia Piotr Stachecki
9. http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
10. http://powstancy-wielkopolscy.pl/search

FOTOGRAFIE:
Prowizoryczny cmentarz w lasach między Kobryniem a Berezą Kartuską na którym został pochowany Tomasz Mazurek.

Uporządkowany cmentarz Wojenny żołnierzy Wojska Polskiego przy kościele w Kobryniu obecnie istnieje w szczątkowej formie.

Opracował Piotr Stachecki, uzupełniła Ewa A. Ewa Alicja Slomska

Strony