Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Hubert Józef (1901 - 1972)

Urodził się 6 XII 1901 r. na podpoznańskich Naramowicach w rodzinie Franciszka i Pauliny z d. Gluma, para pobrała się w Krzywiniu w 1883 r. Z tego związku urodzili się także Mikołaj (1894-1955) - Powstaniec Wielkopolski oraz Julianna (*+1884), Franciszka (1884), Stefan (2 IX 1885), Jan (24 XII 1886), Julianna (1890), Stanisława (1891), Antoni (30 V 1893), Wiktoria (1896), Stanisław (8 V 1898), Wacław (25 IX 1903) i Roman (24 I 1905).

Wstąpił jako ochotnik do jednostki powstańczej w Poznaniu 28 XII 1918 r. i pod dowództwem Wincentego Wierzejewskiego i brał czynny udział przy zdobywaniu koszar artyleryjskich i pełnił warty na dworcu głównym w Poznaniu. Od 15 IX 1919 r. do 8 VII 1921 r. w wojsku polskim. W 1971 r. za udział w powstaniu odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, w roku 1972 awansowany do stopnia podporucznika.

Zmarł 3 XI 1972 r., został pochowany na cm. komunalnym na poznańskim Junikowie, spoczywa pole 27 kwatera 6 rząd 9 miejsce 6 GPS: 52.388237, 16.823777

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1093856&name_surname=Hubert%20J%C3%B3zef#OpenMap

To także miejsce spoczynku jego małżonki Franciszki 23 IX 1905 - 30 VII 1982.

Miejsce spoczynku nie jest opłacone, nagrobek wymaga renowacji (stan techniczny jest fatalny). Zostanie złożony wniosek do IPN o przeprowadzenie kwerendy i o wpis do Ewidencji grobów Weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

źródła: Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line i odznaczeni WKP. Dokumentacja fot. grobu Tomasz Konwicki marzec 2024.

Hoffmann Jan (1898-1980)

Urodził się 6 XII 1898 r. w miejscowości Krzyżowniki (dawniej gm. Tarnowo Podgórne, obecnie część miasta Poznania), w rodzinie Józefa i Antoniny z d. Stachowiak, para pobrała się w Kiekrzu w roku 1897.

Powołany do armii pruskiej, służył na lotnisku Ławica, gdzie działał w konspiracji.
28 XII 1919 r. jako ochotnik w szeregach Straży Ludowej przystąpił do powstania, brał udział w walkach w Poznaniu. W nocy z 5 na 6 I 1919 r. brał udział w zdobyciu podpoznańskiego lotniska na Ławicy. 7 I 1919 r. wstąpił do Wojska Polskiego - 3. pułk lotniczy na Ławicy. 30 IX 1928 r. zwolniony z wojska w stopniu sierżanta. Odznaczony Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918/1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości, Odznaka Pamiątkowa Wojsk Wielkopolskich. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 31 I 1938 r. Od 1 III 1936 r. członek Towarzystwa Powstańców Wielkopolskich 1918/1919, zweryfikowany dyplomem nr 16533, Nr Ref. Hist. 3186. W 1958 r. odznaczony WKP.

1 III 1919 r. ożenił się z Władysławą z d. Palacz (26 VI 1891 - 8 IV 1964), z którą miał dwoje dzieci Stefanię ur. w 1920 r. i Mariana ur. 24 III 1924 r.

W czasie okupacji niemieckiej pracował w firmie Ruprecht w charakterze lastrykarza, a w 1944 r. został wywieziony na prace przymusowe do Niemiec, gdzie pracował do 1945 r.

Zmarł 29 IX 1980 r. Pochowany w Poznaniu na cm. paraf. przy ul. Lubowskiej kwatera V miejsce 22 GPS: 52.438206, 16.819545

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=3&id=2019566&name_surname=Hoffmann%20Jan#OpenMap

To także miejsce spoczynku żony Władysławy i rodziny Brandyk Janina 1914-1998, Stanisław 1908-1993 i Juliusz 1938 - 2017.

Miejsce pochówku jest opłacone, nie wymaga renowacji. Zostanie złożony wniosek do IPN o wpis do Ewidencji grobów Weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

źródła: Ks. Robert Kulczyński SDB, Wielkopolski personel wojsk lotniczych (jednostki bojowe, IWL i SLŁ) w 1919 r. maszynopis.; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH - Wyszukiwarka personalo - odznaczeniowa i Akta PW I.487.14033; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line i Lista odznaczonych WKP; dokumentacja fotograficzna miejsca pochówku Franciszek Juzl 10 III 2024 r.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Guderczyk Franciszek (1891-1956)

Urodził się 2 II 1891 r. w Rumianku (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne) w rodzinie Antoniego (30 I 1855) i Anny z d. Potrawiak (5 VI 1858 - 14 I 1933), para pobrała się w Złotnikach w roku 1882.
Z tego związku urodzili się także Jan (*+1883), Katarzyna (1884, po mężu Baum), Marianna (1886, po mężu Boruszak), Maksymilian (1892-1893), Stanisław (1893-1912), Adam (30 XI 1894 w miejscowości Witkowice pow. szamotulski), Józefa (1898) i Stanisława (*+1900).

Po wybuchu I wojny światowej zmobilizowany do armii niemieckiej. Walczył w stopniu ułana w szeregach 2. szwadronu Ulanen-Regiment Nr 10. Na pruskiej liście strat (Preußen 111) z 28 XII 1914 r. został wspomniany jako lekko ranny podczas walk prowadzonych na froncie wschodnim od listopada do grudnia 1914 r. w okolicach Dobrej, Konina, Szadka, Turku, Dziadkowic, Kolnicy i Uniejowa.

Nie są znane szczegóły udziału Franciszka Guderczyka w Powstaniu Wielkopolskim. Jest wspominany jako powstaniec związany z gminą Kaźmierz, WTG Gniazdo w projekcie Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on-line powołuje się na źródło Szczepaniak Marek, Losy powstańców wielkopolskich według nowych źródeł z zasobów gnieźnieńskiego oddziału Archiwum Państwowego w Poznaniu, "Museion Poloniae Maioris" t. 4: W 100 rocznicę Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, s. 141-160, wymieniony także bez danych szczegółowych jako powstaniec związany z ziemią kaźmierską w Obserwator kaźmierski nr 5 (158) - wydanie specjalne z okazji 100 rocznicy wybuchu powstania.

Z zawodu kowal.
Ożenił się ze Stanisławą (13 XI 1893 - 14 V 1956), z tego związku urodziło się co najmniej dwoje dzieci, których znamy imiona Helena i Alfons.

Zmarł 16 XI 1956 r., obecnie spoczywa (od 13 IV 2005) w grobie rodzinnym na cm. kom. na poznańskim Junikowie pole 30 kwatera 1 rząd 13 miejsce 18 GPS: 52.390252, 16.826952

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2592197&name_surname=Guderczyk%20Franciszek#

To także miejsce spoczynku żony Stanisławy, syna Alfonsa (1924-1967), synowej Zofii (1924-2020).
Miejsce spoczynku jest opłacone, nagrobek nie wymaga renowacji. Zostanie złożony wniosek do IPN o wpis do Ewidencji grobów Weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1991/3/26, skan 36 Złotniki (USC) - akt małżeństwa, rok 1882, Księga małżeństw; Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu PM 034/11 Ceradz Kościelny (par. rzymskokatolicka) - akt urodzenia/chrztu, rok 1891 , wpis nr 1; WTG Gniazdo - Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego - baza on-line; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; dokumentacja fot. grobu Tomasz Konwicki marzec 2024.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Chąpiński Piotr (1899 - 1970)
Urodził się 29 VI 1899 r. w miejscowości Spytkówki (obecnie wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan) w rodzinie Franciszka i Antoniny z d. Zapłata, para pobrała się w roku 1894. Z tego związku urodzili się także Marianna (1895), Agnieszka (1901), Kazimierz (1903), Tomasz (1905-1985) i Jan (1912) oraz Powstaniec Wielkopolski Marcin (11 XI 1896 Spytkówki - 8 VIII 1962 Poznań).
Od 20 VI 1917 r. do 11 XI 1918 r. w armii pruskiej. Nie ustalono - w przeciwieństwie do brata Marcina, który brał udział w powstaniu od 10 I 1919 r. w kompanii kościańskiej - czy brał udział w zrywie Wielkopolan. W Wykazie imiennym podoficerów i żołnierzy III Eskadry Wielkopolskiej z dn. 1.12.1919 r., występuje z datą wstąpienia do III EW dopiero 27 V 1919 r.
Zmarł 23 VII 1970 r. w miejscowości Przylepki gmina Brodnica. Miejsca pochówku nie ustalono.

Hendricks Bernard Ludwik (1897 -?)
Urodził się 5 VIII 1897 r. w miejscowości Ganina (dawniej powiat mogileński, obecnie wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Gniezno). Jego rodzicami byli Wilhelm i Maria Marta z Kabacińskich, para pobrała się w 1895 r. Jego braćmi byli Józef (ur. 10 III 1896) i Franciszek (ur. 1 X 1898, w WBH odrzucony wniosek do KKiMN, w czasie okupacji więziony w Lesznie).
Służył w armii pruskiej, stacjonując w forcie Rauch (Rocha) w Poznaniu wstąpił 13 XII 1918 r. do Straży Bezpieczeństwa, po wybuchu powstania brał udział w walkach w mieście (m.in. o Zamek i dworzec główny), następnie skierowany do Pleszewa celu szkolenia rekruta. Od 15 IV 1919 r. przydzielony do Stacji Lotniczej Ławica pod Poznaniem - oddział fotografów w Szkole Lotnictwa. W szeregach 14 Eskadry Lotniczej brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Zweryfikowany przez Koło Bydgoszcz Towarzystwa Powstańców 1918/1919 1 VII 1937 r. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 25 VI 1938 r.
Ożenił się z urodzoną w Berlinie 23 IV 1905 r. Gertrudą Piotrkowiak, z którą miał syna Sylwestra ur. w Inowrocławiu 25 VIII 1927 r. Gertruda zmarła w 1985 r. spoczywa na cm. kom. w Bydgoszczy przy ul. Lotników, to także miejsce pochówku Barbary Hendricks (1932-1987) i Aleksandra Strzelczyka (1943-2013).
Dalszych losów Bernarda nie ustalono.
—---------------------------------------------------------------------
Hendricks Józef (1896 - 1969)
Urodził się 10 III 1896 r. w miejscowości Świątniki Małe (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Mieleszyn). Jego rodzicami byli Wilhelm i Maria Marta z Kabacińskich, para pobrała się w 1895 r.
Po wybuchu I wojny światowej został powołany do armii pruskiej, walczył na froncie zachodnim.. Służył w piechocie, po ukończeniu szkoły oficerskiej w 1917 r. mianowano go podporucznikiem. W VI 1917 r. został oddelegowany na kurs obserwatorów lotniczych, następnie do szkoły lotniczej we Wrocławiu. W 1918 r. ukończył szkołę lotniczą w Brzegu, do końca wojny służył w szkole lotniczej w Hanowerze.
Nie potwierdzono jego udziału w powstaniu. W IV 1919 r. zgłosił się na ochotnika do Wojsk Wielkopolskich i został przydzielony do 3. Wielkopolskiej Eskadry Lotniczej Polnej na podpoznańskiej Ławicy. 5 V 1919 r. mianowano go podporucznikiem wojsk lotniczych, a już 3 VI 1919 r. porucznikiem. Walczył na froncie ukraińskim w okolicach Lwowa. Następnie przydzielony do Wojskowego Portu Lotniczego Ławica. W II 1920 r. przeniesiony został do 4. Wielkopolskiej Eskadry Bojowej (15. Eskadra Myśliwska) w Bydgoszczy. Po rozpoczęciu polskiej ofensywy na Ukrainie w V 1920 r. ponownie wyruszył na front. Odznaczony Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyżem Walecznych i dwukrotnie wymieniony w rozkazach pochwalnych dowódcy VI Armii.
Po wojnie polsko - bolszewickiej nadal służył w lotnictwie W 1922 r. został awansowany na stopień kapitana, w 1924 r. na majora.
W 1922 r. ożenił się z pochodząca z Warszawy Jadwigą Mańczak.
24 VIII 1939 r. zmobilizowano go do 3. Pułku Lotniczego w Poznaniu, gdzie został komendantem bazy zapasowej w Lublinie. 18 IX przekroczył granicę Rumunii, gdzie został internowany. 1 X 1939 r. uciekł z obozu internowania i przedostał do Francji, a stamtąd do Wielkiej Brytanii. W III 1942 r. został przyjęty do Polskich Sił Powietrznych i wyznaczony na stanowisko komendanta Stacji Lotniczej Hucknall. W latach 1943-46 służył w Inspektoracie ds. Zarządu Wojskowego.
Po zakończeniu wojny w 1946 r. wrócił do kraju. Aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa w VIII 1949 r. Wyrokami Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z VI 1951 r. skazany na sześć lat więzienia oraz przepadek całego mienia. Karę więzienia (na mocy amnestii złagodzono do trzech lat) odbywał w więzieniu na Mokotowie, w Rawiczu oraz w Obozie Pracy w Strzelcach Opolskich, gdzie pracował w kamieniołomach. Po zwolnieniu w 1953 r. wraz z drugą żoną Martą zamieszkał w Stęszewie, następnie w Krosnowicach Kłodzkich (gdzie pracował jako ogrodnik) oraz w Ziębicach w powiecie ząbkowickim na Dolnym Śląsku.
Zmarł w Ziębicach 26 IV 1969 r., pierwotnie spoczywał na tamtejszym cm. kom., tego samego roku pochowany na cm. kom. w Poznaniu na Junikowie, spoczywa z żoną Martą zm. 14 XII 1984 r. pole 15 kwatera D rząd 0 miejsce 37 GPS: 52.391348, 16.82406
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1061650&name_surname=Hendricks%20J%C3%B3zef#OpenMap
źródła: Archiwum Państwowe w Bydgoszczy Oddział w Inowrocławiu, Urząd Stanu Cywilnego Jastrzębowo, Akta stanu cywilnego - wtóropisy, Akta urodzeń, Rejestr urodzeń poboczny nr 1-119; Kulczyński Robert ks. SDB, Wielkopolski personel wojsk lotniczych (jednostki bojowe, IWL i SLŁ) w 1919 r. maszynopis.; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH - Wyszukiwarka personalo - odznaczeniowa; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line i Lista odznaczonych WKP; Niebieska Eskadra - strona internetowa, biogram Józefa w opracowaniu Jarosława Wawrzyniaka; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024
===================================

Janyga Andrzej, Franciszek i Michał
—--------------------------------------------------

Janyga Andrzej (1895 - 1968)

Urodził się 2 X 1895 roku w miejscowości Sierosław (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Rodzice Franciszek i Julianna z domu Pielucha pobrali się w roku 1891. Z tego związku urodzili się także Helena (1892-1900), Józef (1898-1900), Antonina (*+1903), bliźnięta Stefan i Jan ur. w 1904 i zmarłe w niemowlęctwie oraz Powstańcy Wielkopolscy Franciszek (1894 - 1986) i Michał (1900 - 1957).

Ukończył szkołę powszechną w Żabikowie dokąd przeprowadzili się rodzice około roku 1900, na co wskazują akta śmierci Józefa i Heleny oraz akt urodzenia Michała.

Po edukacji powszechnej ukończył dwuletni kurs kinematografii w Poznaniu. Od 1 VI 1911 do IX 1914 r. był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

Podczas I wojny światowej 24 XI 1915 r. został zmobilizowany do armii pruskiej i przydzielony do 3. szwadronu 5. batalionu taborów w Poznaniu. W I 1916 r. wyruszył na front zachodni, pod Verdun. Tam został przydzielony do 210. kompanii Minenwerferów. Walczył również pod Marug oraz w Szampanii. Podczas bitwy nad Sommą został zatruty gazami bojowymi i zasypany ziemią przez pociski artyleryjskie. Po pobycie w szpitalu polowym powrócił na front. Brał udział w bitwie nad Marną. Później, ze względu na problemy zdrowotne wycofany z frontu i przydzielony do 4. szwadronu 6. batalionu taborów we Wrocławiu. Odznaczony Krzyżem Żelaznym II klasy. W pierwszych dniach listopada 1918 r. otrzymał urlop i wyjechał do Poznania skąd nie wrócił już do jednostki.

Po powrocie do Wielkopolski wstąpił w szeregi Straży Ludowej 16 XI 1918 r., działającej w Żabikowie pod dowództwem Franciszka Wichłacza. 26 XII przeszedł do oddziału Straży Ludowej w Poznaniu w dzielnicy Łazarz-Górczyn pod dowództwem Jakuba Hęćki i Stanisława Chudziaka. Od wybuchu powstania brał udział w wyzwalaniu miasta, zajmowaniu Fortów na Górczynie, Dworca Głównego, Urzędu Umundurowania, koszar 6. pułku grenadierów oraz w walkach o lotnisko Ławica. Od 19 II uczestniczył w internowaniu i rozbrajaniu Niemców oraz pełnił służbę wartowniczą i patrolową na terenie Poznania i okolic. Widnieje na liście żołnierzy poszukiwanych przez Żandarmerię Krajową z 21 VI 1919 r. Dzięki temu wiemy, że zamieszkiwał wtedy w Żabikowie ( na podstawie kart meldunkowych ustalono, że w Żabikowie zamieszkiwał z przerwami także w latach 1913-1922, zapewne u rodziców) i służył w 2. oddziale taborów. Wymieniony był jako poszukiwany również w Rozkazie Komendy Miasta nr 123 z 28 V 1919 r. W Rozkazie Komendy Miasta nr 151 z 25 VI 1919 r. wymieniony jest jako “przechwycony i odstawiony do formacji”. Również w załączniku do Rozkazu Dziennego Dowództwa Żandarmerii Krajowej nr 47 z 10 lipca 1919 r. jest wymieniany jako „przechwycony”. 28 VII 1919 r. zgłosił się jako ochotnik do 3. pułku wojsk kolejowych. Później brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, m.in. pod Kowlem, Równem, Włodzimierzem Wołyńskim, Sokalem, Mokwinem, Sarnami, Szeptówkiem (Szepietówką), Radomiem, Kielcami, Mławą i Toruniem Mokrem oraz podczas obrony Warszawy w VIII 1920 r. Zwolniony z wojska w 1921 r. z 3. pułku kolejowego w Łodzi w stopniu szeregowego. Od 1 XII 1938 r. był członkiem Towarzystwa Powstańców Wielkopolskich 1918/19 r. Od 20 XII 1938 r. członek Związku Powstańców Wielkopolskich, koło Dzielnica III – Zamek, zweryfikowany dyplomem nr 19779, nr Ref. Hist. 26424. Był odznaczony Odznaką Pamiątkową Wojsk Wielkopolskich (nr 7473/21) oraz Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921. Wniosek o odznaczenie Krzyżem lub Medalem Niepodległości został odrzucony 9 V 1938 r.

22 X 1922 r. ożenił się z Anną Jankowiak I voto Augustyniak ur. 19 VII 1898 r. w Żegocinie. Małżeństwo było bezdzietne.

W okresie międzywojennym mieszkał przy ul. Fabrycznej 20/17 w Poznaniu. Najpierw pracował na kolei jako palacz parowozu do 30 IV 1924 r., później jako inkasent i sprzedawca broszur oraz obrazów religijnych przy Generalnym Komitecie na rzecz budowy kościołów katolickich w Polsce w Poznaniu od 1 VII 1926 do 1 I 1929 r., a następnie jako krojczy papierniczy w fabryce papieru „Malta” Drukarni i Księgarni Św. Wojciecha w Poznaniu od 20 VIII 1929 do 24 I 1938 roku. Zwolniony z powodu braku pracy od tamtej pory stale jej poszukiwał. W dokumentach z roku 1938 zapisywał, iż wykonuje zawód „podróżujący”, co może sugerować, że był kupcem
wędrownym.

Nie są znane jego losy podczas II wojny światowej.

Zmarł w 20 XII 1968 r. w Poznaniu. 23 XII 1968 r. został pochowany na cmentarzu Poznań Junikowo, spoczywa pole 18 rząd 16 miejsce 3 GPS: 52.389554, 16.819913 z II żoną Marianną (30 I 1900 - 17 XII 1978). Z uwagi na brak prolongaty miejsce zostało przekazane do ponownego pochówku, obecnie jest to grób rodziny Witkowskich, jako pierwszy pochowany tu został Zenon w 1994 i kolejno Zofia 2003, Kazimierz 2009, jest opłacony więc nie ma możliwości zgłoszenia do IPN a nie ustalono koligacji rodzinnych pomiędzy rodziną Jandygów a Witkowskimi.

Biogram przygotowany opublikowany w Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024, z uzupełnieniami GPW.

—-----------------------------------------------------------------------------------------------

Janyga Franciszek (1894 - 1986)

Urodzony 2 I 1894 r. w Tarnowie Podgórnym. Rodzice Franciszek i Julianna z domu Pielucha pobrali się w roku 1891. Z tego związku urodzili się także Helena (1892-1900), Józef (1898-1900), Antonina (*+1903), bliźnięta Stefan i Jan - ur. w 1904 i zmarłe w niemowlęctwie oraz Powstańcy Wielkopolscy Andrzej (1895 - 1968) i Michał (1900 - 1957).

Podczas I wojny światowej został zmobilizowany do armii niemieckiej. Walczył w szeregach 12. kompanii III. Garde-Pionier-Bataillon. Na pruskiej liście strat Preußen 506 z 14 IV 1916 r. został wspomniany jako lekko ranny.

Po wybuchu powstania brał czynny udział w walkach od 27 XII 1918 do 18 II 1919, m.in. w Poznania oraz pod Węgielnią, Nowym Dworem i Stefanowem na odcinku zbąszyńskim. Następnie służył w 10. Pułku Strzelców Wielkopolskich (późniejszy 68. p.p.). Dowódcą jego kompanii był por. Zygmunt Manyś. Zdemobilizowany został w 1921 r., zatem zapewne w szeregach swojego pułku walczył również podczas wojny polsko-bolszewickiej. Członek Związku Powstańców Wielkopolskich, koło Dzielnica III – Zamek, zweryfikowany dyplomem nr 6258, nr Ref. Hist. 13969. Wniosek o odznaczenie Krzyżem lub Medalem Niepodległości został odrzucony 7 X 1935 r. W 1960 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a w roku 1972 awansowany do stopnia podporucznika. W projekcie WTG Gniazdo Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on-line wymieniony trzy razy
1/ urodzenie: 1894.01.02 Tarnowo Podgórne
ojciec: Franciszek
status/stopień: saper, podporucznik mianowany
uwagi: Uchwała W 4/72
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy

2/ uwagi: I.487.14608
źródła: Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)

3/ data śmierci: 1986.09.18
miejsce pochówku: Poznań Junikowo
źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu; Wykaz grobów uczestników Powstania Wielkopolskiego na poznańskich cmentarzach, oprac. GEOPOZ Poznań.

31 I 1922 r. ożenił się z Heleną Wawrzyniak ur. 28 IV 1901 r. w Kicinie, z tego związku urodzili się Bronisław (14 III 1923 w Żabikowie), Helena (15 II 1924 w Żabikowie) i Urszula Teresa (1 VIII 1932 w Poznaniu). Helena zmarła 15 I 1961 r., pochowana na cm. par. przy ul. Bluszczowej w Poznaniu. II żoną Franciszka została Kazimiera z Kasierskich (21 VII 1911 - 23 IX 1994).

Franciszek zmarł 12 IX 1986 r. Pochowany w jednej z Kwater Powstańców na cm. kom. w Poznaniu, spoczywa z żoną Kazimierą i jej synem Tadeuszem (1946-2023) pole 6 kwatera 1
rząd 9 miejsce 3 GPS: 52.38503, 16.836057

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2606377&name_surname=Janyga%20Franciszek#

Biogram przygotowany opublikowany w Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024, z uzupełnieniami GPW.
—--------------------------------------------------------------------------------------

Janyga Michał (1900-1957)

Urodził się 30 VIII 1900 r. w Żabikowie. Rodzice Franciszek i Julianna z domu Pielucha pobrali się w roku 1891. Z tego związku urodzili się także Helena (1892-1900), Józef (1898-1900), Antonina (*+1903), bliźnięta Stefan i Jan - ur. w 1904 i zmarłe w niemowlęctwie oraz Powstańcy Wielkopolscy Andrzej (1895 - 1968) i Franciszek (1894 - 1986).

Wstąpił w szeregi Straży Ludowej 16 XI 1918 r., działającej w Żabikowie pod dowództwem Franciszka Wichłacza. 26 XII przeszedł do oddziału Straży Ludowej w Poznaniu w dzielnicy Łazarz-Górczyn pod dowództwem Jakuba Hęćki i Stanisława Chudziaka. Od wybuchu powstania brał udział w wyzwalaniu miasta, zajmowaniu Fortów na Górczynie, Dworca Głównego, Urzędu Umundurowania, koszar 6. pułku grenadierów oraz w walkach o lotnisko Ławica. 3 III 1919 r. wstąpił do 3 Pułku Strzelców Wielkopolskich. Brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej, ciężko ranny w walkach w Bobrujsku 8 X 1919 r. Członek Związku Powstańców Wielkopolskich 1918/1919, koło Dzielnica III – Zamek, zweryfikowany dyplomem nr 16589, nr Ref. Hist. 24920. Wniosek o odznaczenie Krzyżem lub Medalem Niepodległości został odrzucony 9 V 1938 r. Odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem Pamiątkowym Za Wojnę 1918–1921, Odznaką Naczelnej Komendy Straży Ludowej Pamiątkowy Krzyż "Za Waleczność".

Jego losy w czasie wojny nie są znane.
Zmarł 14 VI 1957 r. w Poznaniu, spoczywa na cm. paraf. przy ul. Bluszczowej kwatera NL rząd 6 miejsce 19 GPS: 52.375145, 16.910738

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1947/3/47, skan 9 Sierosław (USC) - akt małżeństwa, rok 1891, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1861/1/61, skan 6 Jankowice (USC) - akt urodzenia, rok 1894, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1947/1/58, skan 39 Sierosław (USC) - akt urodzenia, rok 1895, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1979/1/128, skan 199 Wiry (USC) - akt urodzenia, rok 1900, Geburts Haupt Register; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH - Wyszukiwarka personalo - odznaczeniowa; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line i Lista odznaczonych WKP; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 12046: Janyga Franz (Tarnowo, Posen)

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Szukamy ewentualnie żyjących potomków aby ustalić dalsze losy WALENTEGO
-----------------------------
Jabłoński Walenty (1894 - ?)
Urodził się 7 I 1894 r. w Szamotułach w rodzinie Marcina i Katarzyny z d. Balcerek (Balcerowicz), para pobrała się w Szamotułach w 1887 r. Z tego związku urodzili się także Marianna (*+1887), Józef (5 I 1890), Marianna (1892-1948), Jakub (22 VII 1896) i Franciszek (1900-1901).
Powołany do armii pruskiej brał udział w I wojnie światowej, na liście strat Prusy 1251 z 25 IX 1918 r. figuruje jako zaginiony, a na liście Prusy 1277 z 25 X 1918 r. jako zaginiony.
Nie ustalono kiedy i gdzie brał udział w powstaniu, wiadomo natomiast na podstawie Wykazu podoficerów i żołnierzy I Eskadry Wielkopolskiej na dzień 1.12.1919 r., CAW I.301.12.51, że od 2 II 1919 r. służył w Stacji Lotniczej Ławica. W WBH fiszka dotycząca Krzyża Zasługi (12733) - podoficer zawodowy.
W czasie II wojny światowej służył w RAF nr służbowy 792579
Jego dalsze losy nie są znane. Nie ustalono kiedy i gdzie zmarł.
UWAGA: W źródłach mylony z Walentym urodzonym 8 I 1894 r.w Garaszewie (obecnie część Poznania), synem Tomasza i Rozalii z d. Niklas, który służył w armii pruskiej od 1914 r. Walenty syn Tomasza zmarł w Poznaniu 25 IX 1951 r. i pochowany został na cm. Junikowo, ale nie miał nic wspólnego z lotnictwem (na liście Krzystka pomylono osoby), brak informacji czy brał udział w powstaniu.
źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1958/1/61, skan 12 Szamotuły (USC) - akt urodzenia, rok 1894, Księga urodzeń;Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 26514: Jablonski Valentin (Samter, Posen); Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 27188: Jablonski Valentin (Samter); Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 18327: Jablonski Valentin (Garaschewo, Posen); Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 6715: Jablonski Valentin (Garassewo, Posen Ost); Kulczyński Robert ks. SDB, Wielkopolski personel wojsk lotniczych (jednostki bojowe, IWL i SLŁ) w 1919 r. maszynopis.; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH - Wyszukiwarka personalo - odznaczeniowa; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933; Lista Krzystka - strona internetowa, stan na 13 III 2024.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024
===================================

Jakubowski Józef (1897-1984)

Urodził się 12 III 1897 r. w miejscowości Marlewo (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie obornickim, w gminie Rogoźno) w rodzinie Marcina i Agnieszki z domu Szczeszek. Para pobrała się w 1889 r. w Grodzisku Wielkopolskim. Z tego związku urodzili się także Marianna (1899-1901), Michał (1890), Władysława (1893), Jan (12 V 1903 r. Kowalewko, USC Objezierze, Powstaniec Wielkopolski, walczył w kompanii kościańskiej, batalion zapasowy 61 p.p. do VII 1920), Stanisława (1905), Kazimierz (*+1907) i Franciszek (*+1907), Franciszek (1911- 2007).
Szkołę średnią ukończył w Obornikach. 2 I 1915 r. zmobilizowany został do armii pruskiej, najpierw służył w Flieger-Ersatz-Abteilung Nr. 2 w Pile, później w Grudziądzu a następnie został skierowany do szkoły pilotów w Koszalinie (Militär-Fliegerschule). Po ukończeniu kursu służył jako strzelec pokładowy oraz jako mechanik lotniczy na froncie zachodnim. Od 1 V 1918 r. odbywał podstawowy kurs pilotażu. 30 XI 1918 r. zwolniony został z wojska niemieckiego w stopniu szeregowego.
W grudniu 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej w Poznaniu. W nocy z 5 na 6 I 1919 r. uczestniczył w walkach i zdobywaniu Stacji Lotniczej Ławica. Odbył szereg lotów bojowych. Został też instruktorem pilotów i obserwatorów w 1. Eskadrze Wielkopolskiej, powołanej w połowie III 1919 roku. Awanse: 21 I 1919 lub 25 I 1919 r. st. szer., 15 VI 1919 lub 7 IV 1919 r. kapral, 14 XI 1919 lub 16 XII 1919 r. sierż. (rozbieżność pomiędzy datami mianowań wynika z powtarzalności imienia i nazwiska). Za udział w powstaniu odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym w 1958 r.
Wykonał również lot nad Górnym Śląskiem, zrzucając ulotki wzywające do powstania, polskojęzyczne gazety i zasłużył przez to na miano Powstańca Śląskiego. W 1920 roku z 1. Eskadrą Wielkopolską skierowany został na front wojny polsko-bolszewickiej, gdzie wykonywał loty nad Berezyną. 24 V 1920 r. przeniesiony został do 12. Eskadry Wielkopolskiej (jednostka stacjonowała w majątku Kisielewicze pod Bobrujskiem). Brał udział w Bitwie Warszawskiej 2 X 1920 r. mianowany został podporucznikiem. Od 20 II 1921 r. służył w 13. Eskadrze Myśliwskiej w Bydgoszczy, przeniesionej później do Poznania na Ławicę. 19 X 1921 r. przeniesiony został do rezerwy na własną prośbę. Następnie poświęcił się rozwojowi lotnictwa cywilnego w Wielkopolsce. Odznaczony Medalem Niepodległości 28 VI 1932 r.
25 V 1925 r. odbył za sterami samolotu pierwszy lot cywilny z Poznania do Warszawy i zainaugurował w ten sposób regularne połączenie lotnicze pomiędzy obydwoma miastami. za Piotrem Bojarskim:” O godz. 9 rano z Ławicy wystartowała do pierwszego cywilnego lotu do stolicy czteroosobowa francuska maszyna Farman F-70. Za sterami usiadł pilot Józef Jakubowski, który szczęśliwie dostarczył na lotnisko mokotowskie w Warszawie pierwszych pasażerów: ministra Cyryla Ratajskiego, gen. Kazimierza Raszewskiego, dyrektora Antoniego Wronieckiego i przedstawiciela firmy Farman.”.
Od 1928 do 1939 roku był kapitanem statku powietrznego w PLL LOT.
W obliczu zbliżającej się wojny powołany został do 3. Pułku Lotniczego na Ławicy, a następnie przeniesiony do Lublina na oblatywacza samolotów. (był jedynym pilotem potrafiącym oblatywać wszystkie typy samolotów polskich sił zbrojnych). We wrześniu 1939 r. przedostał się do Rumunii, gdzie najpierw został internowany, a później wydany Niemcom. Do końca wojny przebywał w obozie jenieckim (Oflag VI E, nr. jeńca 846. Dn.17 IX 1942r. przekazany do Oflagu VI- B).
Po wojnie powrócił do pracy w PLL LOT jako kapitan statku powietrznego. W 1950 r. z przyczyn politycznych utracił prawo do latania i poświęcił się pracy w Klubie Seniorów Lotnictwa w Poznaniu. Na jego dorobek lotniczy złożyło się 36 lat pracy w lotnictwie i 2 miliony przelecianych kilometrów.
Odznaczony Krzyżem Walecznych i Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski.
14 II 1922 r. ożenił się z Józefą Zimną ur. w Poznaniu 12 II 1899 r., córką Józefa i Heleny z d. Dehmel. Para miała syna Zdzisława Mariana ur. 3 IV 1922 r. Józefa zm. 7 VI 1974 r., spoczywa na cm. junikowskim pole 24 kwatera 1 rząd 2 miejsce 45 GPS: 52.387595, 16.822005
Jakubowski zmarł 3 X 1984 r. w Poznaniu i pochowany został na cmentarzu Junikowskim w kwaterze Powstańców Wielkopolskich, spoczywa pole 3 kwatera 1 rząd 8 miejsce 14 GPS: 52.384649, 16.83537
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1015925&name_surname=Jakubowski%20J%C3%B3zef#OpenMap
https://billiongraves.com/.../J%C3%B3zef.../26164320
Miejsce spoczynku jest opłacone, nagrobek wymaga renowacji. Zostanie złożony wniosek do IPN o wpis do Ewidencji grobów Weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.
źródła: Kulczyński Robert ks. SDB, Wielkopolski personel wojsk lotniczych (jednostki bojowe, IWL i SLŁ) w 1919 r. maszynopis.; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH - Wyszukiwarka personalo - odznaczeniowa; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933; IPN, Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945; Urząd Miasta i Gminy Nekla, strona internetowa stan na 15 III 2024; Piotr Bojarski, Z Ławicy w świat, artykuł; wyszukiwarka billiongraves.com

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Jaźwiecki Józef (1896-1955)

Urodzony 10 III 1896 r. w miejscowości Sady (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne) Rodzice Paweł i Maria ( Marianna) z d. Andrzejak lub Andrzejewska pobrali się w roku 1889 w Lusowie. Z tego związku urodzili się także Władysław (*+1890), Czesław (2 VII 1891 - 15 III 1964), Maria (1894) i Anna (1898). Rodzina 1 VII 1897 r. przeprowadziła się z Sadów do Poznania.

Po wybuchu powstania od 27 XII 1918 r. brał czynny udział w walkach w Poznaniu, czego świadkami byli Walenty Prentki, podoficer armii niemieckiej oraz sierżant Kazimierz Ratajczak. Następnie 17 II 1919 r. wstąpił do 1. baonu wartowniczego w Poznaniu, a jego dowódcami byli kapitan Przyjemski i por. Nowicki. Później, według własnej relacji, miał służyć w 98. pułku piechoty. Służbę wojskową zakończył w stopniu szeregowego.
W okresie międzywojennym mieszkał w Ławicy w zabudowaniach należących do firmy Kerament Polski (fabryka wyrobów cementowych), w której pracował jako woźnica. Działał w Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej 1914-1919 r., od 20 I 1936 r. w Towarzystwie Powstańców Wielkopolskich jako zweryfikowany powstaniec (weryfikacja 30 III 1936), a później w Związku Powstańców Wielkopolskich, koło Krzyżowniki. W projekcie WTG Gniazdo Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on-line wymieniony dwa razy:
1/ urodzenie: 1896.03.10 Sady, pow. Poznań
rodzice: Paweł, Maria
status/stopień: szeregowiec
uwagi: I.487.14775
źródła: Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
2/ uwagi: Krzyżowniki, pow. Poznań
źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła poza Poznaniem

17 IV 1924 r. ożenił się z Jadwigą Sadalską (ur.2 X 1895 r. w Raszkach), para miała syna Czesława ur. 13 IV 1926 r.

Zmarł w 11 IX 1955 r. i został pochowany na cmentarzu Poznań Smochowice, spoczywa kwatera IV miejsce 73 GPS: 52.438123, 16.820109.
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=3&id=2019299&name_surname=Ja%C5%BAwiecki%20J%C3%B3zef#OpenMap

https://billiongraves.com/.../J%C3%B3zef-Ja%C5.../8325373

To także miejsce pochówku żony Jadwigi zm. w 1978 i Doroty z d. Jaźwiecka po mężu Waderska (1956-2007).

Miejsce jest opłacone, zadbane, nie wymaga renowacji. Zostanie złożony wniosek do IPN o wpis do Ewidencji grobów Weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.Zostanie zgłoszony do Wydziału Kultury UM Poznań w celu dopisania w wyszukiwarce miejskiej grobów - jako weteran PW.

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/3/47, skan 45Sady (USC) - akt małżeństwa, rok 1889, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/1/67, skan 29Sady (USC) - akt urodzenia, rok 1896, Księga urodzeń; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH, Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024
================================

Kałek Wincenty Ignacy (1895-1969)

Urodził się 18 VII 1895 r. w Tarnowie Podgórnym. Rodzice Marcin i Maria z Koniecznych pobrali się w 1871 r. w Buku. Z tego związku urodzili się także Andrzej (19 XI 1872 w Niegolewie), Katarzyna (1873 po mężach Błaszczyk, Perz), Antoni (2 VI 1876 Niegolewo), Apolonia (1879-1918, po mężu Przybylska), Michał (10 IX 1881 Niegolewo), Weronika (1884) i Antonina (1890, po mężu Plich).

Podczas I wojny światowej zmobilizowany do służby w armii niemieckiej. Wspomniany
na liście strat Preußen 1178 z 2 VII 1918 r. jako ciężko ranny. Po powrocie do Wielkopolski i wybuchu powstania wstąpił 23 I 1919 r. jako ochotnik do baonu wartowniczego. 1 VIII 1920 r. wcielony został do 5. Pułku Strzelców Granicznych (sformowany w Lesznie stacjonował następnie we wronkach i później w Międzychodzie). Według karty meldunkowej miasta Poznania zwolniony z wojska 11 V 1920 r. WTG Gniazdo w projekcie Lista odznaczonych WKP podaje datę przejścia do rezerwy 31 XII 1920 r. Odznaczony WKP w 1962 r.

4 II 1922 r. w Poznaniu poślubił Stanisławę Nagórską (ur. 4 V 1901 r. w podpoznańskim Spławiu), córkę Ludwika i Magdaleny z d. Dolska. Wincenty i Stanisława mieli dwie córki Marię Leokadię ur. 7 XII 1922 r. i Czesławę ur. 16 VI 1925 (po mężu Adamczak).

Mieszkając w Poznaniu zatrudniony był jako robotnik kolejowy.

Zmarł 18 II 1969 r., 21 II 1969 r. został pochowany na cmentarzu Poznań Junikowo. Spoczywa pole 18 rząd 22 miejsce 15 GPS: 52.389338, 16.819348

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1069313&name_surname=Ka%C5%82ek%20Wincenty#

https://billiongraves.com/.../Wincenty-Ka%C5.../30766991

To także miejsce pochówku żony Stanisławy zm. w 1971, córki Czesławy zm. 1994 i jej męża Mariana 1922-2003.

Miejsce nie jest opłacone, wymaga renowacji. Zostanie złożony wniosek do IPN o wpis do Ewidencji grobów Weteranów walk o wolność i niepodległość Polski.

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1861/1/64, skan 82 Jankowice (USC) - akt urodzenia, rok 1895, Księga urodzeń; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 24738: Kalek Vinzenz (Schlehen, Posen); Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line i Lista odznaczonych WKP; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024
================================