Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Sobczak Szczepan (1897 - 1984)

Urodził się 19 XII 1897 r. w miejscowości Sady (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Rodzice Marcin (15 XI 1869, syn Antoniny Sobczak po mężu Sworek) i Franciszka z d. Waszkiewicz (22 II 1873, córka Jana i Józefiny z d. Szołtysiak) pobrali się w 1892 r. Z tego związku urodzili się także Wawrzyniec (18 VII 1893, trzykrotnie wymieniony na pruskich listach strat, dwukrotnie ranny, wzięty do niewoli) i Józefa (*+1895).

W przeciwieństwie do brata, którego losów po wzięciu do niewoli podczas I wojny światowej nie ustalono, na listach strat armii pruskiej nie występuje.

Po wybuchu powstania wielkopolskiego zgłosił się jako ochotnik do polskich oddziałów. Od stycznia 1919 r. brał udział w walkach m.in. pod Babimostem i Chodzieżą. Następnie służył w 2. baterii 2. pułku artylerii ciężkiej wielkopolskiej, pod dowództwem kpt. Bronisława Czabajskiego. Oznacza to, że najprawdopodobniej w szeregach tego oddziału walczył również pod Lwowem i w wojnie polsko-bolszewickiej. Służbę wojskową zakończył w stopniu szeregowego. W okresie międzywojennym służył w Straży Granicznej. Mieszkał w Rosku i działał w tamtejszym Kole Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej 1914-1919 r. (nr ewidencyjny 16 329, data wstąpienia do związku 5 III 1935) oraz w Związku Powstańców Wielkopolskich (nr 8519, nr Ref. Historycznego 16233, z błędną datą urodzenia 19 VII 1897). Koło Związku Weteranów Powstań Narodowych w Rosku wymieniło go w 1936 r. w spisie członków, zasługujących na odznaczenie niepodległościowe. Wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 4 IV 1938 r. Za udział w powstaniu W 1958 roku został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a w 1972 roku został awansowany na stopień podporucznika.

Jego pierwszą żoną była Anna z d. Frąckowiak (12 VII 1897 w miejscowości Rumianek) z którą doPoznania przeprowadził się 8 IX 1921 r. Według zapisu na akcie urodzenia 5 III 1955 r. ożenił się powtórnie, niestety danych II żony nie znamy.

Nie są znane jego losy podczas II wojny światowej.

Zmarł 22 XI 1984 r. 26 XI 1984 r. został pochowany na cmentarzu Poznań Junikowo, spoczywa z I żoną zm. w 1954 r. pole 31 kwatera 3 rząd 5 miejsce 118 GPS: 52.391005, 16.82791.
https://billiongraves.com/.../Szczepan-Sobczak.../26375263

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1020020&name_surname=Sobczak%20Stefan#OpenMap

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/3/56, skan 3Sady (USC) - akt małżeństwa, rok 1892, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/1/70, skan 91Sady (USC) - akt urodzenia, rok 1897, Księga urodzeń; Akta Miasta Poznania Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WH, Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; APP, Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 10168 - 16966]; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 32: Spis zweryfikowanych 4622 - 9099; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Sobkowiak Józef (1889 - 1969)

Urodził się 11 XI 1889 r. w miejscowości Sady (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Rodzice Tomasz Franciszek (30 VIII 1842 w aktach ślubu z USC i parafii podano imię Tomasz, w aktach urodzenia dzieci zapisano Franciszek, syn Tomasza i Marianny) i Magdalena z d. Mieszała (18 V 1856, córka Wojciecha i Małgorzaty Świerkiel) pobrali się w 1881 r. Z tego związku urodzili się także Stanisław (6 X 1881), Marcin (25 IX 1885), Władysław (30 VIII 1885, podczas I wojny światowej ranny, następnie zaginiony), Katarzyna (1887), Jan (14 V 1892), Maksymilian (7 X 1892), Kazimierz (21 II 1897), Franciszka (*+1900) i Marianna (1902).

Po ukończeniu szkoły powszechnej pracował jako robotnik rolny. Podczas I wojny światowej został zmobilizowany do armii niemieckiej, w której szeregach walczył w latach 1914-1918.

Po wybuchu powstania zgłosił się 1 I 1919 r. jako ochotnik do 3. kompanii baonu garnizonowego w Poznaniu, formowanej na Cytadeli pod dowództwem Henryka Kocimskiego. Uczestniczył w walkach m.in. pod Zdunami, Skalmierzycami, Czarnkowem, Nakłem i Szubinem. Z własnoręcznie napisanego przez Józefa Sobkowiaka życiorysu, znajdującego się w Archiwum Państwowym w Poznaniu wynika, że 11 VII 1919 r. został przeniesiony do 8. Pułku Strzelców Wielkopolskich (późniejszy 62. pułk piechoty), a 7 IV 1920 r. do kompanii technicznej 62. pp, 21 V 1920 r. został awansowany na stopień kaprala. W 1920 r. walczył na froncie wojny polsko-bolszewickiej, m.in. pod Berezyną, Kijowem, Berdychowem, Januszpolem i Wołkowyskiem. 30 XI 1920 r. został zdemobilizowany z szeregów 62. pułku piechoty. 21 VI 1938 r. jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony. Działał w Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej 1914-1919 r. oraz od 25 IV 1938 r. w Związku Powstańców Wielkopolskich, koło im. Gen. Józefa Sowińskiego w Poznaniu. W 1958 r. został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

26 X 1913 r. ożenił się z Agnieszką Janasik (ur. 5 I 1894 r. w Golęcinie, zm. 28 V 1978 r. w Poznaniu). Z ich małżeństwa urodziło się dwanaścioro dzieci – Pelagia (25 XI 1914), Józefa (11 III 1915), Franciszek (30 VII 1918), Kazimierz (26 II 1920 - 17 VI 2008, podczas okupacji deportowany do pracy przymusowej 1940-1945), Janina (ur. 19 I 1922), Tadeusz (*+1924), Melania (*+1925), Genowefa (1927-1929), Bolesław (21 I 1931 - 8 X 1992), Zbigniew (*+1931) oraz Wojciech (10 I 1940 - 9 II 2009).

W okresie międzywojennym mieszkał przy ul. Tylne Chwaliszewo 22/1 w Poznaniu. Pracował jako palacz oraz jako robotnik miejski.
W 1956 r. przeszedł na emeryturę.

Zmarł w 17 XI 1969 r., został pochowany na cmentarzu Poznań Junikowo, spoczywa pole 9 kwatera 5 rząd B miejsce 46 GPS:52.386619, 16.835704.

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2554575&name_surname=Sobkowiak%20J%C3%B3zef#

https://billiongraves.com/.../J%C3%B3zef.../27566177

To także miejsce pochówku żony Agnieszki, synów Wojciecha i Bolesława i synowej Aleksandry (1931-2022). UWAGA, na nagrobku podany błędny rok urodzenia Józefa, jest 1898, powinno być 1889.

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/3/23, skan 5Sady (USC) - akt małżeństwa, rok 1881, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/1/46, skan 99Sady (USC) - akt urodzenia, rok 1889, Księga urodzeń; Akta Miasta Poznania Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 476: Życiorysy powstańców wielkopolskich: S - tom IV (Sobański Michał - Sroczyński Jan); Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Tomczak Marian Józef (1899 - 1984)

Urodził się 19 I 1899 r. w miejscowości Czekuszewo (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie słupeckim, w gminie Strzałkowo). Jego rodzice Franciszek (1850, syn Szymona i Katarzyny z d. Fietz) i Magdalena z d. Alkiewicz (1865, córka Ludwika i Anny z d. Dubral) pobrali się w 1892 r. Miał siostrę Kazimierę (1893-1899).

Od 6 roku życia uczęszczał do szkoły w Czekuszewie, ostatnie 3 lata nauki odbył poza szkołą (prawdopodobnie miało to związek ze strajkiem dzieci). Następnie uczył ślusarstwa od 1914 r..

2 1 1919 r. dołączył do Gnieźnieńskiej Kompanii Karabinów Maszynowych pod dow. por. Pawła Krenca i brał udział w walkach pod Margoninem, Nowym Dworem, Kcynią, Szubinem i Rynarzewem. W kwietniu 1919 przeniesiony do 2 Batalionu 9 p.p. w Wągrowcu i pełnił służbę do września 1919 r. i został zwolniony na skutek reklamacji. W zbiorze dokumentów Wojskowego Biura Historycznego znajduje się wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości syg. akt 60-18109. Uchwałą W38/74 mianowany podporucznikiem i w tym samym roku odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

W okresie międzywojennym pracował jako mistrz ceramiki w Krochmalni Staw pow. Września do 1939 r., w którym to roku zostaje wywieziony do Generalnej Guberni, co było wynikiem denuncjacji (Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu IPN Po 799/21 - Akta w sprawie działania na szkodę Mroczyka Józefa oraz Tomczaka Mariana, prowadzonej przeciwko: Staszak Władysław, tj. oskarżonemu z art. 2 Dekretu PKWN z 31 sierpnia 1944 r.).

Po wyzwoleniu wraca na swoje stare miejsce pracy i pracuje do 1964 r. jako kierownik techniczny, potem przechodzi na emeryturę. Był długoletnim członkiem Straży Pożarnej.

Prawdopodobnie po przejściu na emeryturę przeniósł się do słupska z żoną Salomeą z d. Zielińska (26 X 1901 - 25 VII 1984).

Zmarł 1 IX 1984 r. i został pochowany na starym cmentarzu w Słupsku, spoczywa Sektor 40 Rząd 17 Nr grobu 32

https://slupsk.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale...

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Miłosław, wpis 22 / 1892; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska; WBH Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; IPN, Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945; Powstańcy wielkopolscy powiatu wrzesińskiego; Życiorys od pana Remigiusza Maćkowiaka.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Adamiak Jan (1900-1975)

Urodził się 16 X 1900 r. w miejscowości Biniew (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Ostrów Wielkopolski). Rodzice Walenty (1871, syn Leona i Małgorzaty z d. Wojtczak I voto Nowicka) i Katarzyna z d. Andrzejak vel Jędrzejak (1872, córka Grzegorza Andrzejak vel Jędrzejak i Franciszki Mikołajczyk) pobrali się w 1894 r.

Jan ukończył 7 klas szkoły powszechnej, po zdanej maturze pracował jako kancelista. A następnie pracował w kolejach.

10–26 XI 1918 r. brał udział w wystąpieniu Polaków w Ostrowie Wielkopolskim przeciwko władzy pruskiej, co miało miejsce przed wybuchem Powstania Wielkopolskiego. Następnie w Straży Ludowej do 6 I 1919 r. w składzie 1 Baonu Ostrowskiego pod dowództwem Maksymiliana Myki w zdobywaniu Ostrowa Wielkopolskiego, Skalmierzyc i Śliwnik pod dowództwem Władysława Wawrzyniaka. Następnie brał udział w walkach o Rawicz, Kępno, Krotoszyn. Od 10 VI 1919 r. w 69 pułku piechoty. Żołnierz wojny polsko - bolszewickiej. Odznaczony Medalem Pamiątkowym Za Wojnę 1918–1921, Medalem Pamiątkowym Wojsk Wielkopolskich, Medalem 10 lecia Odzyskanej Niepodległości, Odznaką pamiątkową frontu litewsko - białoruskiego. W 1957 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 25 VI 1938 r. Z wojska zwolniony 15 XI 1922 r. w stopniu plutonowego. Członek Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914/1919 od 1 VI 1936 r. (nr ewidencyjny 20389). Zweryfikowany jako członek Związku Powstańców Wielkopolskich nr dyplomu 11209, nr Ref. Historycznego 18701.

8 VII 1927 r. w Poznaniu poślubił Zofię z d. Torka (1907-1989, córka Stanisława i Antoniny Goetz). Z tego związku urodziło się troje dzieci - Hieronim Eugeniusz (5 XI 1927), Irena Helena (11 I 1930) i Barbara Halina (1 VIII 1933).
Nie ustalono losów podczas II wojny światowej.

Zmarł 24 IX 1975 r. i został pochowany na cm. parafialnym na poznańskim Górczynie kwatera IIP rząd 17 miejsce 63 GPS: 52.38671, 16.876731

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...

https://billiongraves.com/.../Jan-Adamiak.../26658742

To także miejsce pochówku żony.

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Franklinów, wpis 24 / 1894; Akta Miasta Poznania Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Spis zweryfikowanych 9100 - 13620; Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]; Dokumentacja fot. grobu Tomasz Koniwcki maj 2024.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Kierończyk Stanisław (1895 - 1981)

Urodził się 5 IV 1895 r. w miejscowości Góra (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Jego matką była Michalina z d. Kierończyk wdowa po Janie Ludkiewiczu (zmarł w 1891 r. w wieku 28 lat), z którym miała dwoje dzieci Andrzeja (1889) i Franciszkę (1887). Rodzoną siostrą Stanisława była Antonina (*+1899 r.)

Po wybuchu powstania zgłosił się 15 I 1919 r. jako ochotnik. Walczył na froncie północnym pod Rynarzewem i Kcynią. Jest wymieniony w „Imiennym wykazie Powstańców, którzy brali udział w walkach na froncie zachodnim Wielkopolski”, (Antoni Biskupski, Historja 61. Pułku Piechoty Wielkopolskiej (7. Pułku Strzelców Wielkopolskich, T.1. Walki powstańcze na froncie zachodnim i północnym Wielkopolski. Organizacja pułku”, Bydgoszcz 1925). Wskazywałoby to, że służył w 7. Pułku Strzelców Wielkopolskich, ale według innych źródeł, po zgłoszeniu się do wojska miał zostać przydzielony do 3. Pułku Strzelców Wielkopolskich. Po zakończeniu powstania, do 1920 r. służył w Wojsku Polskim, zatem najprawdopodobniej brał również udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1969 r. został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. W 1972 r. dekretem prezydenckim mianowany na stopień podporucznika.

21 X 1921 r. w Poznaniu ożenił się z Marią z d. Rejmisz (ur 15 XI 1901 w Poznaniu), córką Józefa i Michaliny z d. Cziesz. Ze zwiazku Stanisława i Marii urodzili się Marian (1922 - 1988), Stanisław (*+1924), Felicja Maria (1925), Wanda (1929), Halina (1931-1986) i Leokadia (1934-1998, po mężu Polaczyk).

Zmarł 10 IX 1981 r., spoczywa na cmentarzu Poznań Górczyn z małżonką Marią i córką Leokadią (dane ustalane)
kwatera IIL rząd 23 miejsce 26 GPS: 52.385999, 16.878144
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...

https://billiongraves.com/.../Stanis%C5%82aw.../13604501

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1861/1/64, skan 39 Jankowice (USC) - akt urodzenia, rok 1895, Księga urodzeń; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Wolski Tadeusz (1897 - 1983)

Urodził się 27 października 1897 r. w Tucznie (pod Inowrocławiem), w rodzinie rolnika Wojciecha (ur. 1862, syn Jana i Teofili Frąszczak) i Franciszki ze Springerów (ur. 1873, Wojciecha i Marii Kurek II voto Frąszczak), para pobrała się w 1895 r.

W 1906 r. wziął udział w strajku szkolnym w Jaksicach. Do 1916 r. uczęszczał do gimnazjum w Inowrocławiu. Zmobilizowany do armii pruskiej, walczył na froncie zachodnim, jako żołnierz Infanterie-Regiment 448 został ranny jesienią 1918 r., co potwierdza lista strat Preußen 1370 z 20 II 1919 r., przebywał w szpitalu w Sulzbach.

Po powrocie do Inowrocławia brał czynny udział w walkach o wyzwolenie miasta. W ramach nowo sformowanego 2. Pułku Grenadierów Kujawskich walczył w bitwie o Złotniki, podczas której został kontuzjowany (pułk przemianowano następnie na 5. Pułk Strzelców Wielkopolskich). Po opuszczeniu szpitala walczył pod Łabiszynem. 15 IV 1919 r. mianowany podporucznikiem., objął 2. kompanię w 2. baonie 5. Pułku Strzelców Wielkopolskich. W styczniu 1920 r., w związku z rewindykacją Pomorza mianowany został komendantem Tucholi. 10 II brał udział w uroczystościach zaślubin z morzem (poczet sztandarowy pułku). Podczas wojny polsko - bolszewickiej 1920 r., od marca do listopada, był dowódcą 2. kompanii ckm 59. Pułku Piechoty (przez krótki czas dowodził 2. baonem tego pułku w walkach n. Liwcem). W kwietniu 1920 r. mianowany został porucznikiem. Do rezerwy przeniesiono go 10 XI 1920 r. Odznaczony m.in. Orderem Wojenny Virtuti Militarii, Krzyżem Walecznych 2 razy, Orderem Odrodzenia Polski V kl., Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości, Medalem X-lecia Odzyskania Niepodległości. W 1957 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

W latach 1921-1923 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Poznańskiego. Do 31 XII 1927 r. był asesorem, od l I 1928 r. - sędzią grodzkim. Do 1937 r. pracował w Czersku (pow. Chojnice), a później we Wrześni, gdzie przebywał do wybuchu II wojny światowej.

Związek małżeński zawarł ze Stefanią z Podhajskich (20 X 1903 - 5 VI 1992, para miała syna Janusza (18 IX 1928 - 18 VII 1992). W 1946 r. rodzina zamieszkała w Słupsku.

Na początku 1944 r. został aresztowany przez poznańskie gestapo, osadzony w Forcie VII, a następnie w obozie Żabikowo. Po wyzwoleniu uruchomił Sąd Grodzki we Wrześni, wybrany był przewodniczącym tamtejszej Miejskiej Rady Narodowej. W 1950 r. mianowano go sędzią Sądu Wojewódzkiego w Koszalinie, gdzie do przejścia na emeryturę (1967) pełnił funkcję przewodniczącego Wydziału Karnego. Czynny w ramach ZBoWiD-u, Były prezes Związku Powstańców Wielkopolskich (1947-1949 r.), v-ce prezes powiatowy ZBoWiD w Słupsku.

Zmarł 2 VIII 1983 r. w Słupsku. Spoczywa na Starym cmentarzu Sek 2BG Rz 13 nr gr 11-11

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Palędzie Kościelne, wpis 6 / 1895 ; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 29276: Wolski Thaddäus (Tuczno, Hohensalza); WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Słupska; WBH Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; Z. Kościański, Wolski Tadeusz (1897-1983), (w:) Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918-1919, t. IV, red. B.Polak, Poznań 2008, s. 217-218,

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024
Uzupełnienie materiału z dn. 22 I 2021 r.

Stawski Józef (1895-1972)

Urodził się 28 I 1895 r. w miejscowości Swadzim (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Rodzice Franciszek (12 VII 1856 - 1904, syn Stanisława i Agnieszki z d. Kruk) i Józefa z d. Zgoła (Józefina, 9 III 1863, córka Jana i Marii Świderskiej) pobrali się w 1881 r. Z tego związku urodziło się dwanaścioro dzieci, Stefan (1881), Andrzej (*+1882), Jan (*+1883), Maria (1884, po mężu Deja), Tomasz ()14 II 1887, żołnierz armii pruskiej, służąc w Infanterie-Regiment 26 został lekko ranny), Władysław (1889), - Powstaniec Wielkopolski - Stanisław (24 IV 1891- 4 VIII 1966), Antoni (17 I 1893 - 22 VIII 1940, w Wojskowym Biurze Historycznym trzy teczki, gdzie Antoni występuje w stopniu chorążego), Józefa (*+1897), Franciszek (14 X 1898 - zamordowany przez niemieckiego okupanta w Bydgoszczy 28 III 1940, żołnierz armii pruskiej ranny podczas I wojny światowej) i Stanisława (1901).

Józef Stawski po ukończeniu szkoły powszechnej podjął naukę w zawodzie rzeźnika, jako uczeń działał w formacjach konspiracyjnych.

W 1912 r. zamieszkał w Poznaniu, ale Karty meldunkowe miasta Poznania wskazują także jego adres w Swadzimiu.

Podczas I wojny światowej powołany do armii niemieckiej, w której służył jako sanitariusz na froncie zachodnim we Francji.

Po powrocie w rodzinne strony, w grudniu 1918 r. powrócił do konspiracji. Przenosił broń zdobytą podstępem z fortów znajdujących się na przedpolach Górczyna do tajnych polskich magazynów przy ul. Jezuickiej. Po wybuchu powstania, pod dowództwem mjr Mieczysława Drogowskiego brał udział w walkach na terenie Poznania, m.in. przy zdobyciu koszar niemieckiego 6. pułku grenadierów oraz rozbrojeniu komisariatu policji przy ul. Matejki. Brał udział w zdobywaniu stacji lotniczej na podpoznańskiej Ławicy i w walkach pod Zbąszyniem. Od 6 I 1919 r. został przydzielony do plutonu sanitarnego na poznańskiej Cytadeli, a później do batalionu sanitarnego, gdzie pozostawał do marca 1921 r. Natomiast wg biogramu zamieszczonego w Powstańcy wielkopolscy: biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918-1919. Tom VIII, Józef brał udział w walkach na froncie północnym powstania, a w 1920 r. brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej. Służbę zakończył w stopniu starszego sanitariusza. 4 XII 1958 r. został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a w 1972 r. mianowany na stopień podporucznika.

Po zwolnieniu z wojska razem z bratem Stanisławem prowadził sklep rzeźniczy w Poznaniu przy ul. Marszałka Focha 158, aż do wybuchu II wojny światowej. Jego losy podczas II wojny światowej nie są znane.

W 1962 r. ożenił się z wdową Wiktorią z d. Sołtysiak I voto Syrek.

Zmarł 18 X 1972 r., pochowany na cmentarzu Poznań Junikowo, spoczywa pole 1 kwatera 1 miejsce 20 GPS: 52.38518, 16.832557

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2603671&name_surname=Stawski%20Stanis%C5%82aw#

To także miejsce pochówku jego brata Stanisława, bratowej Teresy, Gabrieli i Andrzeja Syrków, Rozalii z d. Kuta - Stawskiej (14 VII 1903 Bzowo USC Lubasz -1954) i Krzysztofa Chudery.

=================================================================

Stawski Stanisław (1891-1966)

Urodził się 24 IV 1891 r. w miejscowości Swadzim (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Rodzice Franciszek (12 VII 1856 - 1904, syn Stanisława i Agnieszki z d. Kruk) i Józefa z d. Zgoła (Józefina, 9 III 1863, córka Jana i Marii Świderskiej) pobrali się w 1881 r. Z tego związku urodziło się dwanaścioro dzieci, Stefan (1881), Andrzej (*+1882), Jan (*+1883), Maria (1884, po mężu Deja), Tomasz )14 II 1887, żołnierz armii pruskiej, służąc w Infanterie-Regiment 26 został lekko ranny), Władysław (1889), Powstaniec Wielkopolski - Józef (1895-1972), Antoni (17 I 1893 - 22 VIII 1940, w Wojskowym Biurze Historycznym trzy teczki, gdzie Antoni występuje w stopniu chorążego), Józefa (*+1897), Franciszek (14 X 1898 - zamordowany przez niemieckiego okupanta w Bydgoszczy 28 III 1940, żołnierz armii pruskiej ranny podczas I wojny światowej) i Stanisława (1901).

Za młodu rozpoczął naukę w zawodzie rzeźnika.

23 VII 1906 r. zamieszkał w Poznaniu, wg Kart meldunkowych miasta Poznania mieszkał na przemian w Poznaniu i Swadzimiu. 6 VIII 1919 r. zamieszkał w Poznaniu na stałe.

Po wybuchu I wojny światowej zmobilizowany do armii niemieckiej. Walczył w jej szeregach na froncie zachodnim. Jest wspomniany na liście strat Preußen 1133 z 8 V 1918 r., jako lekko poszkodowany w wyniku wypadku. Służył wtedy w stopniu Gefreitera. Do Wielkopolski powrócił w grudniu 1918 r. Już 12 XII wstąpił do 2. kompanii Służby Straży i Bezpieczeństwa w Poznaniu. Pełnił służbę wartowniczą na Dworcu Głównym, w koszarach saperów, na Zamku i przy różnych fortach w stopniu st. strzelca. Jego dowódcą miał być Przybecki. Podczas powstania brał udział w walkach w Poznaniu i przy zdobywaniu lotniska w Ławicy, a następnie walczył na froncie północnym. 3 III 1919 r. został do przeniesiony do 3. Pułku Strzelców Wielkopolskich (późniejszy 57. pułk piechoty), w którego szeregach walczył w wojnie polsko - bolszewickiej. Zwolniony do rezerwy 28 X 1920 r. W 1957 roku został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

W okresie międzywojennym razem z bratem Józefem prowadził zakład rzeźniczy w Poznaniu przy ul. Marszałka Focha 158 (obecnie ul. Głogowska).

Jego losy podczas II wojny światowej nie są znane.

31 VII 1946 r. ożenił się z Teresą Nowak (9 X 1898 - 25 VII 1985).

Zmarł 4 VIII 1966 r. i został pochowany na cmentarzu Poznań Junikowo. To także miejsce pochówku jego brata Józefa, żony Teresy, Gabrieli i Andrzeja Syrków, Rozalii z d. Kuta - Stawskiej (14 VII 1903 Bzowo USC Lubasz -1954) i Krzysztofa Chudery.

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/3/23, skan 15 Sady (USC) - akt małżeństwa, rok 1881, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/1/64, skan 19Sady (USC) - akt urodzenia, rok 1895, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1941/1/52, skan 40 Sady (USC) - akt urodzenia, rok 1891, Księga urodzeń; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 23479: Stawski Stanislaus (Schwadzin, Posen); Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. VIII, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2011; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line i Lista odznaczonych WKP; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Burdelski Stefan (1873-1945)

Urodził się 4 VIII 1873 r. w miejscowości Podlesie Kościelne (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wągrowieckim, w gminie Mieścisko). Jego rodzice Wojciech (ur.1824) i Józefa z d. Plucińska (1844) pobrali się w 1864 r. w parafii Łęgowo-Tarnowo. Z tego związku urodzili się także Pelagia po mężu Wegenke (1865), Anna po mężu Wiśniewska (1877), Stanisława (1886), Stanisław (*+1884), Franciszek (1871) i Jan (1875).

Niestety niewiele wiemy o jego losach przed wybuchem Powstania Wielkopolskiego, w deklaracji z 1 V 1938 r. napisał, że ma wykształcenie podstawowe z zawodu był kołodziejem.

30 IV 1899 r. w Bochum (Nadrenia Północna-Westfalia) ożenił się z Józefą z d. Krakowiak (7 II 1871 w Lubaszu), z tego związku urodzili się Ludwika (1899), Emilia (1900), Maria (1903), Elżbieta (1904), Franciszka (1906), Anna (1909) i Powstaniec Wielkopolski Franciszek (12 I 1902 Bochum -?).

Brał udział w I wojnie światowej, podczas walk został ranny (brak adnotacji na pruskich listach strat, ale z tego tytułu należał później do Związku Inwalidów Wojennych).

Do powstania przystąpił 3 I 1919 r. w oddziale z Rokietnicy, którego dowódcą był Franciszek Grześkowiak (ur. 28 IX 1889 r. w podpoznańskim Żegrzu). W powstaniu do 29 III 1919 r., kiedy to został zdemobilizowany w stopniu szeregowego z 1. Pułku Rezerwowego Strzelców Wielkopolskich. Od stycznia 1924 r. w Związku Uczestników Powstania Wielkopolskiego, od czerwca 1933 r. w Związku Weteranów Powstań Narodowych 1914/1919, od stycznia 1936 r. w Towarzystwie Powstańców Wielkopolskich. Zweryfikowany przez zarząd Związku Powstańców Wielkopolskich dyplomem nr 377, nr Ref. Historycznego 7446. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 12 VI 1935 r.

1 XI 1920 r. z rodzina zamieszkał w Poznaniu przy ul. Skrytej 4 przeprowadzając się z Kuszewa.

Nie są znane jego losy podczas II wojny światowej.

Zmarł 2 XII 1945 r. i został pochowany na cm. parafialnym na Górczynie, spoczywa kwatera IIP rząd 39 miejsce 26 GPS: 52.38722, 16.876428.

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...

To także miejsce pochówku jego córki Anny zm. 29 X 1983.

źródła: Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 31: Spis zweryfikowanych 101 - 4621; WBH, Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa i Kolekcja akt PW I.487.10590; Dokumentacja fot. grobu Tomasz Konwicki maj 2024 r.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Swojak Józef (1875 - 1936)

Urodził się 15 II 1875 r. w miejscowości Lisówki (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Dopiewo, co znajduje potwierdzenie w akcie ślubu nr 29 spisanym w USC Pawłowice z dn. 18 XI 1899 r.). Rodzice Ignacy (1844) i Antonina z d. Drozdowska (1847) pobrali się w parafii Lusowa w 1868 r. Z tego związku urodziło się także dwóch Powstańców Wielkopolskich Piotr (1882) i Stanisław (ur.1876, którego syn Stanisław ur.1901 był także powstańcem) a także Ignacy (1872), Pelagia (*+1880), trojaczki Marianna i dwoje zmarłych przy porodzie bez nadania imienia w 1881, Zuzanna (1884-1885), Katarzyna (1885), Wincenty (1888-1890).

18 XI 1899 r. ożenił się z Marianną Perz ur. 28 VIII 1878 r. w Pawłowicach, córką Stanisława i Katarzyny z d. Wojtkowiak. Z tego związku w Pawłowicach urodziła się córka Leokadia (po mężu Nowak, ur. 7 XII 1900 r.). 15 VII 1901 r. rodzina zamieszkała w Poznaniu i tu urodziły się kolejne dzieci Maria (po mężu Dominiczak, ur. 22 VIII 1902), Michalina (1903-1904), Kazimiera (12 II 1905), Helena (24 III 1907), Anna Angelika (23 VII 1910), Józefa (po mężu Kabat 5 I 1913 - 19 X 1995) i Henryk Marian (23 IV 1918 - 30 XII 1973).

Józef został powołany do armii pruskiej 31 V 1917 r, brał udział w I wojnie światowej. Po wybuchu rewolucji w Niemczech 20 XI 1918 r. wrócił do Poznania i to właśnie tu najprawdopodobniej wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim. Służbę wojskową zakończył w stopniu sierżanta. Działał w Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej 1914-1919 r. oraz w Związku Powstańców Wielkopolskich (nr 2288, nr Ref. Hist. 9829, Koło Łazarz, Spis zweryfikowanych 101 - 4621). Wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony już po jego śmierci 20 IX 1937 r. (emerytowany urzędnik PKP, zam. Poznań, św. Wojciecha 21/29).

Zmarł 14 V 1936 r., o czym poinformowano w Kurierze Poznańskim 1936.05.16 R.31 nr 228. Nie ustalono pierwotnego miejsca pochówku. Od 24 X 1966 r. spoczywa na cm. komunalnym na Junikowie pole 11 rząd 17 miejsce 3 GPS: 52.387918, 16.832416.
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1050746&name_surname=Swojak%20J%C3%B3zef#

https://billiongraves.com/grave/J%C3%B3zef-Swojak/25547582

To także miejsce pochówku od 13 XI 1973 r. żony Marianny, córki Marii po mężu Dominiczek (pochówek 24 X 1966), syna Henryka zm. w 1973 r., zięcia Franciszka Kabata (1912-1984), wnuka Jerzego Kabata (+2006) i Jerzego Guzikowskiego (1947-2015).

źródła: Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 31: Spis zweryfikowanych 101 - 4621; WBH, Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa i Kolekcja akt PW I.487.5046.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Swojak Piotr (1882 - 1940)

Urodził się 24 VI 1882 r. w miejscowości Brzoza (wieś położona w województwie wielkopolskim, w powiecie szamotulskim, w gminie Duszniki). Rodzice Ignacy (1844) i Antonina z d. Drozdowska (1847) pobrali się w parafii Lusowo w 1868 r. Z tego związku urodziło się także dwóch Powstańców Wielkopolskich Józef (1875 - 1936) i Stanisław (ur.1876, którego syn Stanisław ur.1901 był także powstańcem) a także Ignacy (1872), Pelagia (*+1880), trojaczki Marianna i dwoje zmarłych przy porodzie bez nadania imienia w 1881, Zuzanna (1884-1885), Katarzyna (1885), Wincenty (1888-1890).

Po ukończeniu szkoły powszechnej podjął naukę w zawodzie stolarza - kołodzieja. Powołany 12 X 1903 r. do odbycia służby w armii pruskiej wrócił 23 IX 1905. r. i pracował w zawodzie, a także udzielał się społecznie, był członkiem Towarzystwa Sportowego SOKÓŁ i Towarzystwa Śpiewaczego HALKA.

Ponownie powołany do armii pruskiej podczas I wojny światowej walczył na froncie zachodnim, jak podaje lista strat Preußen 1123 z 26 IV 1918 r. odniósł rany, został skierowany na urlop, z którego już do wojska nie powrócił, jako dezerter ukrywał się w Wielkopolsce.

12 XI 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) zaboru pruskiego. Od 16 XII 1918 r. w szeregach Straży Ludowej w Poznaniu, od wybuchu powstania walczył na terenie miasta Poznania do 2 III 1919 r., kiedy został z wojska zwolniony z 2. batalionu pułku wartowniczego, na własną prośbę. 25 X 1937 r. został odznaczony Medalem Niepodległości. W spisanym przez siebie życiorysie w 1938 r. podał także inne odznaczenia - Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, Krzyż Naczelnej Komendy Straży Ludowej i Krzyż Rady Ludowej Miasta Poznania.

Około 1911 r. ożenił się z Joanna z d. Schubert (ur. 18 V 1891 r. w miejscowości Główna (obecnie część Poznania). Z tego związku urodziło się pięcioro dzieci Zofia (13 I 1913), Wanda (22 II 1915), Edward (1916-1917), Janina (19 XII 1920) i Lidia (28 VI 1928).

1 III 1940 r. został z rodzina wysiedlony z Poznania, co potwierdza lista transportowa 22 str 22 w Rutowska Maria, Lager Glowna Niemiecki obóz przesiedleńczy na Główne w Poznaniu dla ludności polskiej (1939-1940), 2008, Instytut Zachodni Poznań. Niestety nie wiemy dokąd zostali wysiedleni i jakie były ich losy.

Zmarł 6 IX 1940 r., nie ustalono pierwotnego miejsca pochówku, obecnie spoczywa na cm. komunalnym na Junikowie pole 17 kwatera 6 rząd 3 miejsce 120 GPS: 52.389716, 16.822404

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=997440&name_surname=Swojak%20Joanna#OpenMap

https://billiongraves.com/.../Piotr-Swojak.../35475613

Pochowana tu także jest małżonka Joanna zm. 26 IX 1967.

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1975/1/25, skan 89 Wierzeja (USC) - akt urodzenia, rok 1882, Księga urodzeń;
Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 23276: Swojak Peter (Brzoza, Samter); Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WTG Gniazdo - Uczestnicy PW baza on line; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1933; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, Sprawy odznaczeń.; WBH, Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024