Genealogia Powstańców Wielkopolskich, wpisy, strona 1

pn	wt	sr	cz	pt	so	nd
30	31	01	02	03	04	05
06	07	08	09	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	01	02	03

Archiwum kwiecień 2020, strona 1

Ludwik #Augustyniak urodził się w małej wsi Żbiki, pomiędzy Żegocinem a Broniszowicami, w powiecie pleszewskim w Wielkopolsce dnia 7 grudnia 1898 roku.

Ludwik Augustyniak z małżonką

Uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim i w walkach o granice. Służył m. in. w 62 pp w Bydgoszczy i w Dowództwie Okręgu Korpusu VIII w Toruniu. W 1939 brał udział w bitwie nad Bzurą. W kwietniu 1940 aresztowany przez gestapo, osadzony w obozie w Sachsenhausen, a następnie w Mauthausen, uwolniony dzięki staraniom rodziny. W 1942 podjął działalność konspiracyjną w AK. W lutym 1945 aresztowany przez NKWD, zbiegł podczas transportu. W czerwcu 1945 podjął pracę w MO w Bydgoszczy. Zaangażowany w działalność WiN. 16.04.1946 ponownie aresztowany przez UB. 30.09.1946 r. skazany przez WSR w Bydgoszczy na karę śmierci. wyrok wykonano.

Po uwolnieniu z obozu zaczął pracować w Reichsbahnausbesserungswerk Bromberg, jak nazywała się wówczas obecna PESA. Praca była ciężka, 10-godzinna, na zmiany. Co ciekawe, w owym zakładzie pracowało wielu byłych wojskowych związanych z przedwojenną Bydgoszczą. Tam zapewne spotkał sierżanta Dutkiewicza, kolegę z Powiatowej Komendy Uzupełnień. Dzięki jego wstawiennictwu w listopadzie 1942 roku znalazł się w szeregach bydgoskiej Armii Krajowej z przydziałem do grupy dywersyjno-wywiadowczej Tomasza Kędzierskiego (sam Kędzierski był m.in. "szefem arsenału” garnizonu bydgoskiego AK). Po wypędzeniu Niemców z Bydgoszczy Ludwik Augustyniak w lutym 1945 roku został aresztowany przez NKWD i osadzony w więzieniu w Koronowie. W tym samym miesiącu został wysłany do Jastrowia w grupie konwojowanej przez trzech milicjantów. Gdy konwój więźniów mijał w Bydgoszczy kamienicę przy ulicy Śniadeckich 41, działający w naszym mieście oddział WiN-u próbował najpierw pokojowo, a potem zbrojnie odbić więźniów. Ostatecznie trzej konwojenci zostali zabici, a aresztanci uwolnieni, między innymi Augustyniak i Dutkiewicz. Przy jednym z milicjantów miano znaleźć pismo NKWD informujące, że grupa byłych AK-owców miała zostać rozstrzelana po dotarciu na miejsce przeznaczenia. Wszystko wskazuje na to, że pierwsze aresztowanie Augustyniaka w 1945 roku nastąpiło, gdy ukrywał się pod zmienionym nazwiskiem. W tym samym roku bowiem, w czerwcu, podjął pracę w komendzie miejskiej MO w Bydgoszczy. Aresztowano go ponownie 18 czerwca 1946 roku. 30 września tego samego roku został przez Wojskowy Sąd Wojskowy w Bydgoszczy (Sr 519/46) skazany razem z Dutkiewiczem na karę śmierci. Oficjalnym uzasadnieniem wyroku był zarzut współdziałania w zabiciu owych 3 konwojentów w lutym roku wcześniejszego. 27 listopada został stracony na dziedzińcu więzienia przy Wałach Jagielońskich, a potem pochowany bezimiennie na cmentarzu na Kcyńskiej. - https://bydgoszcz24.pl/pl/545_historia/18749_ludwik-augustyniak-o-nierz-stracony-w-bydgoszczy-dot-d-niezrehabilitowany.html

Ludwik Augustyniak był odznaczony Krzyżem Walecznych.

Na początku lat 90-tych XX wieku rodzina Ludwika starała się o rehabilitację, jednak 19 grudnia 1991 roku sąd odmówił unieważnienia wyroku.

W POWSTANIU

Jednostka: 2 Kompania Pleszewska

status/stopień: ochotnik

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 384: Relacje i wspomnienia dotyczące powstania wielkopolskiego: 1. Sarnowa, powiat Rawicz, województwo poznańskie, 2. Skalmierzyce Nowe, powiat Ostrów Wielkopolski, 3. Studzieniec, powiat Chodzież, województwo poznańskie, 4. Słupia Kapitulna, powiat Rawicz, województwo poznańskie, 5. Sobiałkowo, powiat Rawicz, województwo poznańskie 6. Strzelno, powiat Mogilno, województwo bydgoskie 7. Sulmierzyce, powiat Szamotuły, województwo poznańskie 8. Szczepankowo, powiat Szamotuły.

#Genealogia #Powstanie_Wielkopolskie #Powstańcy #Lub_Wielkopolskę #Lub_Lubuskie #Poznań #AUGUSTYNIAK #PLESZEW

źródła:

http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search

http://www.basia.famula.pl/pl/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludwik_Augustyniak

http://www.listawykletych.pl/katalog/augustyniak-ludwik/

https://poszukiwania.ipn.gov.pl/bbp/odnalezieni/7309,Ludwik-Augustyniak.html

https://bydgoszcz24.pl/pl/545_historia/18749_ludwik-augustyniak-o-nierz-stracony-w-bydgoszczy-dot-d-niezrehabilitowany.html

WYMIENIENI w wielu źródłach dotyczących Powstania Wielkopolskiego, jednakże przy mnogości występowania nazwiska #KROMSKI z Perzyn i Chrośnicy podajemy dane tylko tych, których bezsprzecznie byliśmy w stanie potwierdzić.

RODZICAMI POWSTAŃCÓW Wojciecha, Jana i Franciszka byli Ludwik i Michalina z dom. Lotka, którzy pobrali się w 1889 roku w parafii zbąszyńskiej.

DZIADKOWIE: Franciszek i Marianna z Grobysów oraz Walenty i Luiza z Tomiaków.

zarys drzewa genealogicznego rodziny Kromskich

#KROMSKI FRANCISZEK

Wymienieni Powstańcy z Perzyn, wśród nich dwóch braci Kromskich - Franciszek i Jan

urodził się 13 marca 1895 roku w Chrośnicy, zamieszkały w Perzynach, zmarł 7 marca 1973 roku w Perzynach, pochowany w Zbąszyniu. * grobu nie odnaleziono, być może spoczywa na cmentarzu parafialnym.

Żona Genowefa z dom. Buda, dzieci Krystyna Jankowiak, Teodozja Michalak, Katarzyna Napierała i Lucyna Mikołajczak.

W POWSTANIU:

jednostka: Front Zachodni

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 42: Imienny spis powstańców frontu zachodniego (maszyn.)

jednostka: Oddział z Chrośnicy

#KROMSKI JAN

urodził się 24 stycznia 1890 roku w Chrośnicy, zamieszkały Perzyny. Zmarł 16 grudnia 1973 roku, pochowany z małżonką Teresą na cmentarzu komunalnym w Zbąszyniu.

Synowie - Józef i Franciszek.

W POWSTANIU

jednostka: Kompania Opalenicka

status/stopień: szeregowiec

odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy

źródła: Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym

Uchwała Rady Państwa nr: 12.17-0.1048 z dnia 1958-12-17

Opis: Od 04.01.1919 brał czynny udział w walkach powstańczych pod dow. por. Klemczaka w Kompanii Opalenickiej na odcinku Zbąszyń, pod Nową Wsią Zbąską, Nowym Dworem i Łomnicą - według wyciągu z książeczki wojskowej. Zwolniony został jako niezdolny do służby wojskowej 05.03.1919 jako szeregowiec.

pamiątkowy obelisk w Perzynach

#KROMSKI WOJCIECH urodził się 15 kwietnia w Chrośnicy

NIE JEST ZNANA DATA I MIEJSCE ZGONU ORAZ POCHÓWEK

W POWSTANIU:

jednostka: Kompania Opalenicka

odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy

źródła: Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym

Uchwała Rady Państwa nr: 12.19-0.2385 z dnia 1974-12-19 Opis: Od 04.01.1919 do 05.09.1919 jako ochotnik z bronią w ręku w szeregach Kompanii Opalenickiej pod dow. por. Edmunda Klemczaka, w czasie Powstania Wlkp. na odcinku zbąszyńskim. Po tym okresie wcielony do 56 Pułku Piechoty Strzelców Wlkp. 8 Kompania, skąd zostaje zwolniony do rezerwy 09.08.1922.

Od 20.09.1939 do 21.02.1940 w Obozie Jenieckim Stargard i Woldenb.

W czasie okupacji pracował na kolei jako robotnik w Zbąszyniu i Zbąszynku. Po zakończeniu wojny zatrudniony na PKP jako pracownik umysłowy.

Od 01.07.1960 na emeryturze.

#Genealogia #Powstanie_Wielkopolskie #Powstańcy #Lub_Wielkopolskę #Lub_Lubuskie #Poznań #Chrośnica #Zbąszyń #KROMSKI #Perzyny #Opalenica

źródła:

Wiadomości z historji regionalnej Obwodu Szkolnego Nowotomyskiego, Nowy Tomyśl 1934

Wacław Czuchwicki, Ziemia Zbąska i jej okolice, Zbąszyń 2003

Wacław Czuchwicki, Powstania Wielkopolskie, Zbąszyń 2008

http://www.basia.famula.pl/pl/

https://billiongraves.pl/search

http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search

http://powstancy-wielkopolscy.pl/

http://poznan-project.psnc.pl/

Serdeczne podziękowania dla Pani Gabrieli Wojtkiewicz - córki Ludwika Kamińskiego oraz wnuczki Pani Beaty Bogdanowicz za tak szeroką współprace! - ewa alicja slomska ***

#KAMIŃSKI LUDWIK urodził się 9 sierpnia 1899 roku w rodzinie Józefa /1865 - po 1940/ i Stanisławy z dom. Mińskiej /1865/. Rodzice pobrali się w parafii pw. Trójcy Świętej w Gnieźnie w 1894 roku.

Cecylia, Pelagia i Leokadia to siostry Ludwika.

Ludwik zmarł 29 lutego 1976 roku w Słupsku, spoczywa na starym cmentarzu z małżonką ANIELĄ ZOFIĄ SZLANGĄ /1901-1967/, pobrali się w 1923 roku w Czarnkowie i mieli 6 potomstwa: Marię Pawłowską * 1924, Zofię Jankowska * 1926-1951, bliźniaki Piotr i Paweł * 1929, Piotr zginął w transporcie na Sybir w 1945 roku, Paweł zmarł w wieku 8 miesięcy, Teresa Hawrylak * 1933, Gabriela Wojtkiewicz * 1940

DZIADKOWIE: Kacper Kamiński i Dorota Sobkowiak oraz Marcin Miński i Marianna Kuśnierska.

W POWSTANIU:

jednostka: 4 Kompania Strzelców

status/stopień: ochotnik, sierżant

odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy

źródła: Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym

Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, t. VI, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2009

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 31: Spis zweryfikowanych 101 - 4621

Karwat Janusz, Ziemia Gnieźnieńska w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919. Wybrane aspekty z perspektywy 100 lat, red. Grzegorz Musidlak, Gniezno 2018

Uchwała Rady Państwa nr: 12.19-0.2385 z dnia 1974-12-19

Opis: Brał udział z bronią w ręku w walkach o zdobycie Ostrowa Wlkp. w 3 pułku ułanów wielkopolskich.

ŹRÓDŁA

http\://powstancywielkopolscy.pl/

http\://powstancy-wielkopolscy.pl/search

https\://www.myheritage.pl/

http\://poznan-project.psnc.pl/

http\://www.basia.famula.pl/

https\://szukajwarchiwach.pl/

#Genealogia #Powstanie_Wielkopolskie #Powstańcy #Lub_Wielkopolskę #Lub_Lubuskie #Poznań #powstańMY #SŁUPSK #GNIEZNO #Kamiński

Szerokim echem wśród internautów odbiła się informacja o tym, że na cmentarzu witomińskim w Gdyni grób Powstańca przeznaczony jest to likwidacji.

Nie dziwmy się temu. Administracja Cmentarza mogła nie wiedzieć, że grób jest pod szczególnym nadzorem Państwa, ale to też nie jest tak do końca prawdą, bo nie wystarczy zapis na nagrobku “Weteran” - i na to Państwa uczulam.

W styczniu 2019 roku weszła ustawa chroniąca miejsca spoczynku Weteranów, przybliżmy o co chodzi:

Chodzi o kilka pokoleń Polaków – tych, którzy angażowali się w walkę z zaborcami i okupantem w latach 1768–1963, czyli od zrywu konfederatów barskich po datę śmierci ostatniego żołnierza drugiej konspiracji. ma powstać ogólnokrajowa ewidencja miejsc pochówku osób uczestniczących w walkach (ale nie chodzi o groby wojenne czy zbiorowe mogiły, bo one zawsze były pod ochroną). Za utworzenie bazy odpowiada Instytut Pamięci Narodowej.

I teraz o tym, że nic nie dzieje się odgórnie - osoba, która WIE o grobie Weterana musi złożyć WNIOSEK o wpisanie danej mogiły do rejestru. Mogą to zrobić m.in.: osoby fizyczne - czyli każdy z nas, bez względu na to czy jesteśmy z osobą uznaną za Weterana spokrewnieni czy też nie, fundacje, stowarzyszenia, kościoły czy przedstawiciele administracji publicznej. Jeśli grób znajduje się poza granicami Polski – wpis do rejestru może nastąpić na wniosek konsula RP lub z urzędu. IPN będzie musiał najpierw zweryfikować m.in. czy dana osoba rzeczywiście uczestniczyła w walkach o niepodległość.

WNIOSEK DO POBRANIA TU:

https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/groby-weteranow-walk-o/wnioski-o-wpis-do-ewide/64093,Wnioski-o-wpis-do-ewidencji.html

https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/groby-weteranow-walk-o

Jakie dane są potrzebne do wypełnienia wniosku?

dane weterana walk o wolność i niepodległość Polski: imię, nazwisko, data i miejsce urodzin, data i miejsce śmierci, stopień wojskowy, odznaczenia dokładne określenie miejsca położenia grobu weterana walk o wolność i niepodległość Polski: adres cmentarza, nr kwatery/pola grobowego, rząd, nr grobu – w przypadku braku takich danych załączenie w miarę możliwości planu cmentarza z zaznaczoną lokalizacją grobu okoliczności, które przemawiają za uznaniem grobu za grób weterana walk o wolność i niepodległość Polski - czyli w naszej tematyce Powstanie Wielkopolskie informacje o innych osobach pochowanych w grobie weterana: imię, nazwisko, data śmierci, stopień pokrewieństwa z weteranem opis stanu utrzymania grobu, wskazanie uszkodzeń lub innych czynników zagrażających obiektowi

ZAŁĄCZNIKI TO WNIOSKU:

Wymagany załącznik - dokumentacja fotograficzna przedstawiająca cały grób oraz istotne detale: napis, symbole, elementy rzeźbiarskie. Załącznik może być w formie tradycyjnej odbitki, wydruku, w wersji cyfrowej zapisanej na płycie CD, DVD, pamięci przenośnej lub przesłany mailem z dokładnym opisem, czyjego grobu dotyczy – na adres e-mail

weterani-groby@ipn.gov.pl

Dokumenty (kopie), literatura – potwierdzające status weterana osoby pochowanej w zgłaszanym grobie – o ile Wnioskodawca takimi dysponuje.

Ustawa daje także środki na opiekę nad miejscem spoczynku Weterana - jest to wsparcie finansowe, które będzie można przyznawać zarówno osobom fizycznym opiekującym się grobami, jak i organizacjom społecznym. Dotacje – wypłacane z budżetu IPN-u – będą wynosić 80 procent kosztów, jakie pochłonie wykonanie deklarowanego projektu (remontu, budowy czy utrzymania). Jednak w przypadku świadczeń przyznawanych osobom fizycznym, wsparcie będzie wynosiło 100 procent. Każdy wniosek o przyznanie wsparcia finansowego musi być rozpatrzony w ciągu trzech miesięcy.

Więcej o dofinansowaniu przeczytacie tu:

https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/groby-weteranow-walk-o/dofinansowanie-i-swiadc/64096,Dofinansowanie-i-swiadczenia.html

Źródła:

https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/groby-weteranow-walk-o/dofinansowanie-i-swiadc/64096,Dofinansowanie-i-swiadczenia.html

https://ipn.gov.pl/pl/upamietnianie/groby-weteranow-walk-o/wnioski-o-wpis-do-ewide/64093,Wnioski-o-wpis-do-ewidencji.html

http://www.polska-zbrojna.pl/home/articleshow/27215?t=Mogily-bohaterow-pod-szczegolna-ochrona#

http://mlodagdynia.pl/czytaj/szybkie-miasto-gdynia/38584

Czasem jest tak, że przygotowanie jednej notatki o Powstańcach to kilka minut, a czasem szukamy informacji i nic, a jak już się pojawią to wzajemnie się wykluczają. Tak jest i tym razem.

W bazie http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search mamy taką sytuacje:

Teodor Machul ur. 1900.11.08 i Teodor Maluch uwagi: zamieszkały Nowe Kramsko

idziemy dalej i - Stanisław Maluch ur. 1898.10.06 Nowe Kramsko

i o ile STANISŁAW MALUCH występuje w spisie Powstańców sporządzonym na dzień 6 lutego 1934 roku to Teodora ani Malucha ani Machula nie ma.

Ale - w notatce http://www.babimost.pl/herb/18-rewolucja-smieciowa/18-nowe-kramsko?start=5

nie ma Stanisława Malucha a jest Stanisław Machula. Zatem szukamy dalej.

W 1894 roku w Nowym Kramsku zawierają związek małżeński Tomasz Machul /1869/ i Elżbieta z dom. Sulek /1867/, nie ma natomiast ślubu “MALUCH”, z tego związku rodzi się 6 czerwca 1898 roku STANISŁAW a 8 listopada 1900 roku TEODOR - obaj wymienieni w źródłach jako Powstańcy. Dlatego też należałoby przyjąć, że poprawne nazwisko to MACHUL.

Ale nic łatwo nie przychodzi - zatem APEL do Państwa - jeśli macie w Rodzinie, wśród Znajomych, wiecie o miejscu spoczynku Stanisława i Teodora - dajcie nam znać!

Za nazwiskiem Machula przemawia także fakt, że Elżbieta - matka Powstańców - panieńskie nazwisko nosiła SULEK - a jej brat jest ojcem Powstańców Andrzeja i Izydora.

#MALUCH #MACHUL #BABIMOST #NOWE_KRAMSKO #Powstańcy #Lub_Wielkopolskę #ZBĄSZYŃ #KOŚCIAN #Lub_Lubuskie #Poznań #powstańMY #genealogia_Powstańców_Wielkopolskich

Wracamy do Rodziny Drzymałów:

14 czerwca 1887 roku w Słocinie urodził się Jan Drzymała, który w roku 1910 poślubił w Wielichowie 28 letnia pannę Mariannę z Bąków, córkę Tomasza i Katarzyny z Szymczaków

29 października 1888 roku w Słocinie rodzi się Marcin Drzymała, który w 1913 roku poślubił Mariannę Bendarzównę, lat 26, córkę Tomasza Bendarza i Marianny Paluch

W roku 1894 przyszła na świat Wiktoria

Michał Drzymała zmarł 27 kwietnia 1937 roku. Został pochowany na koszt państwa na cmentarzu parafialnym w Miasteczku Krajeńskim. W homilii pogrzebowej ks. proboszcz Kopczyński dobitnie podkreślił: „…wobec tej trumny ślubować należy miłość Ojczyzny do ostatniej krwi…” Pośmiertnie Michała Drzymałę odznaczono Krzyżem Kawalerskim Orderu „Polonia Restituta”, Józefa deportowana przez Niemców zmarła 25 marca 1942 roku w Niemczech.

Najstarszy z wnuków Michała i Józefy spoczywa na cmentarzu Poznań - Junikowo:

źródła:

http://www.basia.famula.pl/pl/

http://poznan-project

https://kurierhistoryczny.pl/artykul/prawdziwa-historia-michala-drzymaly,449

http://drzymala.historiarakoniewic.pl/

http://drzymala.historiarakoniewic.pl/2017/12/31/u-drzymaly/

W poszukiwaniu metryk dotyczących Powstańców Wielkopolskich natrafiliśmy na metryki ... RODZINY DRZYMAŁÓW, tak, tak “tych” od wozu.

Z wielką radością prezentujemy nasze “znalezisko” - oczywiście jest to dostępne dla każdego, ale Michał i Jego żona Józefa zasługują na naszą pamięć po wsze czasy, warto także pamiętać, że “Michał z żoną w styczniu 1919 roku serdecznie gościł powstańców wielkopolskich dowodzonych przez kapitana Bolesława Marciniaka dzieląc się chlebem, słoniną i zabitym drobiem „na obiad” dla swojaków.” cyt. http://drzymala.historiarakoniewic.pl/ czyli mamy związek z Powstaniem.

Zapis z ksiąg parafialnych Bukowca - 22 stycznia 1832 roku urodził się Walenty Drzymała - syn Jakuba ur. 1803 i Petroneli ur. 1805, którzy pobrali się w 1826 roku w parafii Bukowiec koło Nowego Tomyśla, ich rodzice to Laurenty (Wawrzyniec) i Jadwiga Drzymałowie oraz Kazimierz i Katarzyna Bielawa.

W 1856 roku w parafii grodziskiej - wpis do ksiąg parafialnych nr 22 - Walenty Drzymała poślubił Magdalenę z dom. Budziak ur. ok.1826, wdowę po Kazimierzu Flisie - dzieci ze związku Magdalena i Kazimierz to Jan ur. 1842 i Walenty ur. 1844.

13 września 1857 roku z Zdroju przyszedł na świat MICHAŁ DRZYMAŁA, nie wiemy czy pomiędzy rokiem 1857 a 1863 przyszły na świat dzieci Walentego i Magdaleny, wiemy, że w roku 1863 rodzą się bliźnięta - Maciej i Kazimierz, w roku 1864 rodzi się i umiera Andrzej, W 1866 roku na świat przychodzi Paweł, który w roku 1890 poślubił Juliannę Łańską.

31 stycznia 1881 roku MICHAŁ Drzymała poślubia w parafii grodziskiej ur. 15 września 1857 roku JÓZEFINĘ VETTER - zapis nazwiska w aktach urodzenia dzieci FETTER, córkę Andrzeja i Apolonii Skotarczyk.

Odnośnie nazwiska Józefy - proszę zwrócił uwagę na jej własnoręczny podpis na akcie ślubu - “Feter”.

Małżonkowie Michał i Józefa 3 stycznia 1882 roku powitali na świecie swojego pierwszego syna Antoniego, który po wyjeździe o zagłębia Ruhry z bratem Tomaszem ur. 6 grudnia 1883 roku zmienia nazwisko na BERGER - patrz metryki:

W roku 1885 urodziła się Marianna - zmarła w 1887

Nagrodą i ukoronowaniem poszukiwań są takie “perełki”, gdy odkrywamy postać Powstańca Wielkopolskiego na nowo. Czasem poszukiwania trwają chwilkę, a czasem są to miesiące mrówczej pracy, zwłaszcza jak mamy informacje tylko takie za http://powstancywielkopolscy.pl

”Stanisław Brychcy

urodzenie: Kargowa

jednostka: Drużyna Kopanicka

uwagi: z Kargowej

źródła:[m.in. biogramy, dzieje powstania w miejscowościach] Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Wolsztyn

Jabłoński Tadeusz, Materiały do historii Powstania Wielkopolskiego 1918/19. Z. 1, 1938
Poszwiński Dariusz, Kopanicka drużyna Powstańców Wielkopolskich 1918-1919 “ ... w dodatku nie do końca są one prawdziwe.

Krok po kroku, wyjaśniając np. taki zapis “Chor. mar. Stanisław BRYCHCY urodził się 17 sierpnia 1898 roku w Silcach w Wielkopolsce” w oficjalnej notatce patrona Szkoły Podoficerskiej Marynarki Wojennej w Ustce odnaleźliśmy Powstańca Stanisława Brychcego urodzonego w SIEDLCU, parafia Babimost, USC WOLSZTYN

I to już był przysłowiowy strzał w 10!

Rodzice Stanisława Ignacy i Rozalia z Gabrielczyków pobrali się w 1880 roku:

1/ Urząd Stanu Cywilnego Wolsztyn, wpis L-6 / 1880

Ignatz Brychcy (ur. 1854)

ojciec: Adalbert Brychcy , matka: Marie Piskorz

Rosalie Gabrielczyk (ur. 1861)

ojciec: Benedikt Gabrielczyk , matka: Justine Patałas

2/ Parafia katolicka Siedlec (Babimost), wpis 1 / 1880

Ignatius Brychcy (26 lat)

Rosalia Gabryelczyk (18 lat)

KRZYSZTOF BRYCHCY o swoim Dziadku:

“Stanisław Brychcy urodził się w 1898 r w Siedlcu k.Babimostu w województwie poznańskim.
Po ukończeniu szkoły miejskiej w Kargowej pracował jako ślusarz maszynowy.
7 kwietnia 1915 roku został wcielony do Marynarki Niemieckiej ( Siedlec leżał wtedy w zaborze pruskim) gdzie pierwszy raz miał styczność z artylerią okrętową.
Podczas urlopu w styczniu 1919 r w Kargowej, gdzie wtedy mieszkał, był świadkiem wybuch Powstania Wielkopolskiego.
12 stycznia wstąpił jako ochotnik do drużyny Kopanickiej i z bronią w ręku walczył pod dowództwem bohaterskiego powstańczego dowódcy, kapitana Siudy.
Pod koniec powstania był już dowódcą III plutonu 11 kompanii III Batalionu.
Brał udział w zajęciu przez powstańców Kargowej i Kopanicy, gdzie został ranny.
Później, brał udział w walkach o Wielki i Mały Grójec.

wymieniony w źródłach: http://www.kargowa.pl/sites/default/files/files/powstanie_w_Kargowej.pdf https://www.powiatwolsztyn.pl/powstanie/kopanicka%20druzyna%20powst%20jako%20patron.html http://www.siedlec.pl/historia/wielkopo.htm

Wyciąg z książeczki wojskowej znajdujący się w Centralnym Archiwum Wojskowym, pokazuje najlepiej drogę jaką przebył aby dotrzeć do nowo powstającej Marynarki Wojennej

22.01.1919 - wstąpienie do Polskiej Armii, 2 płk.Strzelców Wielkopolskich
18.06.1919 - "przeniesiony manierzyście i służbowo" do Oddziału
Zapasowego Marynarki w Modlinie
18.07.1919 - przeniesiony służbowo do Flotylli Pińskiej
17.09.1920 - przeniesiony służbowo do Kadry Marynarki Wojennej
29.12.1920 - przeniesiony służbowo do Dowództwa Wybrzeża Morskiego
21.09.1921 - "Odkomenderowany do Szkoły Specjalistów Morskich

Podczas służby w Marynarce Wojennej dał się poznać jako "bardzo dobry fachowiec i marynarz".

Jego dowódca z czasów gdy służył na ORP Wicher jako artylerzysta, kmdr.ppor.Morgenstern-Podjazd, napisał o nim we wniosku o nadanie Krzyża Zasługi:
"B.gorliwy, wobec podwładnych wymagający i sprawiedliwy, świetny instruktor i artylerzysta. Ma wielkie zamiłowanie do służby morskiej"

Po służbie na flagowym okręcie naszej Marynarki, Stanisław Brychcy służył w Dywizjonie Artylerii Nadbrzeżnej i był pierwszym szefem Baterii Helskiej im.Heliodora Laskowskiego.
Ćwiczenia z artylerii chorąży prowadził także na kanonierkach Gen.Haller i Komendant Piłsudski, gdzie działa Canet były pierwotnie zamontowane.
Zachowało się w rodzinnym archiwum zdjęcie chorążego z artylerzystami kanonierki, przy dziale po jednym ze szkoleń.
W wydanej książce poświęconej kmdr. por. Zbigniewowi Przybyszewskiemu praca szkoleniowa chorążego została opisana w następujący sposób :
''W lipcu i sierpniu 1939 r. w całej Flocie przeprowadzono intensywne szkolenie załóg.
W baterii im. Laskowskiego dowodzonej przez Zbigniewa Przybyszewskiego „rozpoczęły się intensywne ćwiczenia obsługi dział i centrali artyleryjskiej. Pod nadzorem chorążego Brychcego, starego artylerzysty, który przyszedł na Hel z kontrtorpedowca 'Wicher' oraz instruktora bosmana Zdzisława Ficka bateria została wyszkolona do tego stopnia, że w minute potrafiono załadować i wystrzelić dwanaście pocisków z oddzielnymi ładunkami (str.60)
W przededniu wojny, 24 sierpnia 1939r "stary artylerzysta", jak go określił w swoich wspomnieniach szef centrali artyleryjskiej baterii Helskiej S.Pawlikowski, zostaje wyznaczony, zgodnie z elaboratem mobilizacyjnym sporządzonym przez Dowództwo Morskiej Obrony Wybrzeża, na dowódcę baterii nadbrzeżnej Canet.
Do tego czasu, mając już na względzie, że bateria będzie wykonywała tez ostrzał przedpola Kępy Oksywskiej jak i współdziałała z bateriami przeciwlotniczymi ,obsługę baterii w zakresie strzelań do celów naziemnych szkolił etatowy dowódca w czasie pokoju,kpt.art.plot.Antoni Ratajczyk.
Chorąży Brychcy, na początek reorganizuje zakwaterowanie baterii i przygotowuje nowo przybyłych do objęcia obowiązków.
Na początek musi rozwiązać kilka problemów.
Wskazuje na brak światła w magazynach amunicyjnych, przydzieleni mu żołnierze są różnych specjalności.
Wysoko jednak ocenia samo przygotowanie dział przez szefa uzbrojenia.
W niedługim czasie może zameldować gotowość bojową baterii.

Zadania baterii nadbrzeżnej Canet w głównych założeniach były podobne do innych baterii nadbrzeżnych w tym baterii Helskej.

1.Zwalczanie nieprzyjacielskich jednostek morskich od strony zatoki
2.Współdziałanie baterii z dwoma bateriami przeciwlotniczymi w Wąwozie Ostrowskim i Redłowie oraz częściowo z 3 bateria na Grabówku jako
morskie baterie sztyletowo - desantowe dla bezpośredniej obrony portu od strony morza
2.Wspieranie własnych oddziałów lądowych walczących na Kêpie Oksywskiej

Z zadań wyznaczonych baterii Canet widać wyraźnie,że dowodzenie baterii musiało być powierzone dowódcy, po pierwsze znającemu się na działach morskich (inne przyrządy celownicze) i doświadczonemu w strzelaniu do celów morskich.
Doświadczenie etatowego dowódcy w tym zakresie było mniejsze, był specjalności artyleria przeciwlotnicza, ale jego zadanie było tak samo ważne.
Miał koordynować ogień baterii, wyliczając i przekazując chor. Brychcemu azymuty, celowniki i ilość strzałów (dziennik chorążego) do niewidocznych bezpośrednio z baterii celów na Kępie Oksywskiej.
Można, bez przesady powiedzieć, co opisane jest w samym raporcie chorążego, że wraz ze zbliżaniem się wroga, bateria strzelała częściej na lad niż w kierunku zatoki.
Jest bezsprzeczne, że obaj dowódcy się uzupełniali i to dzięki ich wspólnym wysiłkom bateria napsuła tak dużo krwi nieprzyjacielowi.
Jak wspomina kmdr. Ruge,dowódca niemiecki w jednym z wyjaśnień dla swoich przełożonych " .... nie mogliśmy zmusić do milczenia dobrze zamaskowanej baterii na Oksywiu."

Dowód podziwu dla zaangażowania całej obsady baterii dał bezpośredni dowódca chorążego z 1 MDAPL kmdr.ppor Stanisław Jabłoński w powojennej relacji.

"Dobrze się spisała w obronie Oksywia wchodząca w skład 1MDAPL "stara" morska, nadbrzeżna bateria Canet z jej cała bohaterską i nieustraszoną załogą z kpt.art.plot.Ratajczykiem i chor.mar.Brychcym na czele.
Kilkakrotnie obserwowałem z wysuniętego w kierunku Oksywia i wybrzeża pomocniczego punktu obserwacyjnego 1MDAPL nieprzyjacielskie kutry trałowe a nawet raz duży trałowiec, wycofujące się pod osłoną dymną
z próby trałowania podejść do redy gdyńskiej - po celnym ostrzelaniu ich przez jedno pozostałe działo baterii Canet."

Jest to chyba najwyższe z możliwych, docenienie przez dowódce walki całej załogi baterii Canet w obronie Oksywia.

Epizod walki baterii Canet został po raz pierwszy szerzej opisany przez kmr. por. Edmunda Kosiarza.

Krzysztof Brychcy - wnuk Stanisława

W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. służył, jako szef Baterii "Canet" 1 Morskiego Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej w Gdyni. 19 września trafił do niemieckiej niewoli, w której przebywał do końca wojny.

W 1945 r. wrócił do Gdyni. Pracował jako inspektor rybacki na Helu. Zginął 6 lipca 1945 r. na pokładzie holownika "Krab", kiedy ta jednostka natknęła się w porcie w Gdyni na niemiecką minę magnetyczną. W katastrofie zginęło 56 osób.

Spoczywa na cmentarzu witomińskim w Gdyni z małżonką Charlottą 18-02-1905 - 1965-07-16

Orędownik na powiat wolsztyński:

W 1919 roku do domu Sewholów mieszkających w Nowym Jaromierzu po niemieckiej stronie linii demarkacyjnej, przyszedł lekarz z wojska niemieckiego o nazwisku Luteilman - chcący się dostać na polską stronę do swego chorego ojca. Weronika Sewhol wysłała najstarszą córkę Martę aby przeprowadziła na polską stronę i przekazała go posterunkowi powstańczemu w Jażyńcu. Po dojściu wraz z lekarzem do wsi, została tam (ze względu na późną porę aby przenocować i powrócić do domu nazajutrz. Tymczasem zaniepokojona długą nieobecnością córki matka, wysłała dwie córki, Annę i 12 letnią Zofię w kierunku polskich posterunków, aby zapytał o siostrę. Aby zakamuflować prawdziwy cel wyprawy, zabrały ze sobą drewniane grabie aby brano je za dziewczyny które idą suszyć siano. Po dojściu do jednej ze śluz na Kanale Obrzańskim (zwanej obecnie w Jażyńcu Nową Śluzą) doszło do tragedii. Stojący na warcie młody żołnierz oddał kilka strzałów w kierunku dziewczyn, raniąc śmiertelnie Annę. Uroczysty pogrzeb z asystą wojska i orkiestry odbył się w Kopanicy, dokąd odprowadził z Jażyńca zwłoki Anny kondukt, mający charakter narodowej manifestacji. Honory jakie oddano Annie były spowodowane faktem, iż rodzina Sewholów wchodziła w skład kopanickiej drużyny powstańczej i przekazywała w okresie walk powstańczych wiele cennych informacji dotyczących działań wojsk niemieckich.”

“Za inicjatywą X. prob. Nowaka odbyła się w pierwsze święto Zielonych świąt skromna lecz podniosła uroczystość narodowa. Uczczono pamięć poległej dziewicy, która w czasie walki o kresy nasze z Grenszucem poniosła śmierć podczas przeprowadzania przez granicę polskiego /według innych źródeł niemieckiego, który chciał się przedostać na polską stronę do chorego ojca - przypisek GPW/ lekarza wojskowego.
Uczczono także zacną jej rodzinę, która z miłości ku Ojczyźnie wystawiona była na liczne przykrości i straty materjalne, a uczczono w ten sposób, że matkę dziewczyny udekorowano za córkę krzyżem walecznych. Matka ta, to córka znanego w Wolsztynie sędziwego p. Mani /Michała/, która choć małżonek jej nie był Polakiem umiała w nim budzić miłość do Polski i wychować dzieci na dobrych polaków.W uroczystości brała udział nieomal cała polska część parafji; oprócz tego brali udział: w imieniu p. wojewody p. Starosta Barciszewski, w imieniu gen. Raszewskiego deputacja ułanów ze Zbąszynia, w imieniu Zarządu Związku Obrony Kresów Zachodnich redaktor Wróbel. Z Wolsztyna i okolicy przybył dość pokaźny zastęp gości: pań i panów. Po nieszporach udano się w pochodzie z chorągwiami kościelnemi i bractwem strzeleckiem na cmentarz, gdzie X. prob. Nowak uczcił w wymownych słowach
pamięć poległej, podając ją za przykład poświęcenia się dla Ojczyzny, wskazał, że Ojczyzna wdzięczna jest wszystkim, którzy dla niej pracują i ceni zasługi tej cichej a dobrej pracy jaką spełniały polskie niewiasty, które mimo wysiłków wrogów zmierzających do wydarcia nam narodowości, umiały w sercach dzieci swych przechowywać zamiłowanie do polskości co pozwoliło nam wytrwać, aż nadeszła chwila wybawienia i wolności Ojczyzny. Po tem przemówieniu przypiął p. porucznik Anders z polecenia swej władzy i w imieniu Prezydenta Rzeczypospolitej p. Annie Sewohl /Anna zginęła, matka to Weronika z Maniów Sewohl/ krzyż walecznych i przemówił w pięknych słowach, wspominając kilka nazwisk Polek bohaterek jak Emilję Paltarównę, Emilję Szczanicką[ tak ] bohaterki lwowskie i w. ł.Po odśpiewaniu pieśni "Witaj Królowo, a w końcu jeszcze "Boże coś Polskę" zakończyła się ta piękna uroczystość, która na długo pozostawi wzniosłe wspomnienia dla mieszkańców Kopanicy. Czcigodny ksiądz prob. Nowak, dziękował w serdecznych słowach wszystkim przybyłym gościom i delegacjom.”

A o czym ta historia? O spoczywającej na kopanickim cmentarzu Annie Sewohl, Jej siostrach Marcie i Zofii i Matce Weronice -

jeszcze jeden tekst źródłowy:

(źródło:www.powiatwolsztyn.pl) “W 1919 roku do domu Sewholów mieszkających w Nowym Jaromierzu po niemiekiej stronie linii demarkacyjnej, przyszedł lekarz z wojska niemieckiego o nazwisku Luteilman - chcący się dostać na polską stronę do swego chorego ojca. Weronika Sewhol wysłała najstarszą córkę Martę aby przeprowadziła na polską stronę i przekazała go posterunkowi powstańczemu w Jażyńcu. Po dojściu wraz z lekarzem do wsi, została tam (ze względu na późną porę aby przenocować i powrócić do domu nazajutrz. Tymczasem zaniepokojona długą nieobecnością córki matka, wysłała dwie córki, Annę i 12 letnią Zofię w kierunku polskich posterunków, aby zapytał o siostrę. Aby zakamuflować prawdziwy cel wyprawy, zabrały ze sobą drewniane grabie aby brano je za dziewczyny które idą suszyć siano. Po dojściu do jednej ze śluz na Kanale Obrzańskim (zwanej obecnie w Jażyńcu Nową Śluzą) doszło do tragedii. Stojący na warcie młody żołnierz oddał kilka strzałów w kierunku dziewczyn, raniąc śmiertelnie Annę. Uroczysty pogrzeb z asystą wojska i orkiestry odbył się w Kopanicy, dokąd odprowadził z Jażyńca zwłoki Anny kondukt, mający charakter narodowej manifestacji. Honory jakie oddano Annie były spowodowane faktem, iż rodzina Sewholów wchodziła w skład kopanickiej drużyny powstańczej i przekazywała w okresie walk powstańczych wiele cennych informacji dotyczących działań wojsk niemieckich.”

Weronika z Maniów ur. 8.01.1875 Kiełkowo, zmarła 12.06.1962 roku, spoczywa na cmentarzu w Wolsztynie.

Weronika oraz WŁADYSŁAW - Powstaniec Wielkopolski, Edward, Marcel, Franciszek, Jan, Julianna i Antonina urodzili się w rodzinie Michała Mani 1847-1924 i Małgorzaty z dom. Radom 1847-1894 - ślub rodziców:

Parafia katolicka Kopanica, wpis 15 / 1870

Michael Mania (23 lat) 100%

Margaretha Radom (23 lat)

ANNA ur. 1902, MARTA ur. 1899, ZOFIA Waligóra ur. 1906 oraz Augustyn, Helena, Maksymilian, Edmund, Wanda, Albin i Feliks urodzili się w rodzinie :

Augustyn Sewohl urodzony 26.08.1859 roku, zmarły 8.08.1933 roku i Weronika z Maniów ur. 8.01.1875, zmarła 12.06.1962 roku pobrali się:

Urząd Stanu Cywilnego Wolsztyn, wpis L-33 / 1894

August Sewohl (ur. 1859)

ojciec: Daniel Sewohl , matka: Hedwig Klocek

Veronika Mania (ur. 1875)

ojciec: Michael Mania , matka: Margarethe Radom

O udziale Weroniki w Powstaniu: jednostka: Kopanicka Drużyna Powstańców Wielkopolskich

źródła:[m.in. biogramy, dzieje powstania w miejscowościach] Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Wolsztyn Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła poza Poznaniem Jabłoński Tadeusz, Materiały do historii Powstania Wielkopolskiego 1918/19. Z. 1, 1938
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 44: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 10168 - 16966] Poszwiński Dariusz, Kopanicka drużyna Powstańców Wielkopolskich 1918-1919

Zofia urodziła się 27 lipca 1906, zmarła 9 lutego 2000 roku, spoczywa na cmentarzu w Prochach z małżonkiem Józefem Waligórą

w Powstaniu:

Wierni tradycji. Kronika obchodów 80. rocznicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Poznań 1999

Marta urodziła się 5 listopada 1899, miejsce i data śmierci oraz pochówek nie są znane, niestety nie znamy także Jej losów w PW - być może w źródłach występuje pod innym, po mężu, nazwisku.

Anna urodziła się 28 stycznia 1902, zginęła tragicznie 20 maja 1919, spoczywa na cmentarzu w Kopanicy, dzięki inicjatywie WIARA POWSTAŃCOM w roku 2014 odnowiony został nagrobek

Anna w Powstaniu:

jednostka: Kopanicka Drużyna Powstańcza

status/stopień: łączniczka

uwagi: poległa nad Obrzańskim Kanałem Północnym

źródła:

Olszewski Wiesław, Jastrząb Łukasz, Lista strat Powstania Wielkopolskiego od 27.12.1918 r. do 8.03.1920 r. Monografie Politechniki Koszalińskiej nr 157, Koszalin 2009

[m.in. biogramy, dzieje powstania w miejscowościach] Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Wolsztyn

Jabłoński Tadeusz, Materiały do historii Powstania Wielkopolskiego 1918/19. Z. 1, 1938

Anders Paweł (oprac.), Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego, Poznań 1993 (wyd. III)

Poszwiński Dariusz, Kopanicka drużyna Powstańców Wielkopolskich 1918-1919

Rocznik Dziejów Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. 1, pod red. Antoniego Cwojdzińskiego, Zdzisława Grota, [Poznań] 1047

Wielką nagrodą dla nas jest Państwa uczestnictwo w tworzeniu strony, zwłaszcza jak przedstawiacie Państwo Powstańców Wielkopolskich z Waszych Rodzin. To cenny dar - pamięć o Bohaterach i piękna lekcja historii dla potomnych.

Dziś historia Powstańca Wielkopolskiego MARCINA #BANASZAKA spisana przez prawnuczkę Magdalenę Kurek i Jej narzeczonego Pawła Świetlika.

Z naszego "genealogicznego" obowiązku podajemy także garść aktów i faktów

Artykuł znajdziecie Państwo tu: http://www.moremaiorum.pl/2018-2/ sierpień 2018

Marcin #Banaszak oraz Stanisława *1893. Franciszek *+1894, Weronika *+186 Wojciech *+1900, Anastazja *+1904, Władysław *1905, Agnieszka 1906-1907, Stanisław*1908 urodzili się w rodzinie Jana i Jadwigi z dom Kajdan, ślub rodziców:

Urząd Stanu Cywilnego Michałowo, wpis 13 / 1891

Johann Banaszak (ur. 1870)

ojciec: Lorenz Banaszak , matka: Josephine Marczak

Hedwig Kajdan (ur. 1874)

ojciec: Casimir Kajdan , matka: Helene Ryglewska

Parafia katolicka Giecz, wpis 8 / 1891

Joannes Banaszak (21 lat)

Hedvigis Kajdan (17 lat)

Marcin #Banaszak urodził się 2 listopada 1898 Środa Wielkopolska,

zmarł 4 listopada 1979 Środa Wielkopolska, spoczywa na tamtejszym cmentarzu w kwaterze Powstańców Wielkopolskich

10 września 1922 roku w Solcu poślubił Mariannę z Kleczewskich, a ich dzieci to Marianna, Joanna i Stanisław.

W POWSTANIU:

jednostka: Oddziały Poznań, 15 Pułk Artylerii Polowej

status/stopień: bombardier

uwagi: Sulęcin, pow. Środa, robotnik, I.487.9467

odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy - Uchwała Rady Państwa nr: 03.29-0.173 z dnia 1971-03-29

Opis:

Banaszak Marcin (...) jak wynika z książeczki wojskowej wstąpił do WP 8.02.1919 r. do 15. pap. Wg wiarygodnych oświadczeń współtowarzyszy broni Zygmunta Mikolinskiego /nr leg. 063392/ i Sylwestra Kowalewskiego /nr leg. 289365/. Marcin Banaszak już w grudniu 1918 r. i w lutym 1919 r. walczył z bronią w ręku pod dow. Jerzego Cegielskiego z Poznania, pod Zdunami, Gołańczą, Szubinem i Szamocinem. Powyższe oparto o zapiski w aktach wymienionego.(...)

źródła:

Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)

Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym

Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. XI, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2014

Wojcięgowska Danuta, Jarosz Bogdan, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 z ówczesnych granic powiatu średzkiego, Dominowo 2017

Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 45: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]

Pani Magdaleno, Panie Pawle - serdecznie dziękuję!

źródła:

http://www.moremaiorum.pl/2018-2/

http://poznan-project.psnc.pl/

http://www.basia.famula.pl/pl/

https://szukajwarchiwach.pl/

http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search

http://powstancy-wielkopolscy.pl/search