Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Orzeł Karol

Bardzo lubimy niespodzianki z Londynu, a konkretnie od Pana Mariusza Zawadzkiego
Defenders of Polish  Graves  London
https://www.facebook.com/GravesDefenders/posts/2714050852256567
który ze swoją grupą otacza opieką groby Polaków w Londynie, za ich sprawą też udaje nam się od czasu do czasu uzupełnić biogramy Powstańców Wielkopolskich, którzy swoje życie związali z Anglią.

Dziękujemy pięknie!
Orzeł Karol oraz jego rodzeństwo:
- Roman 1886-1962,
- Jadwiga 1887-1893,
- Paulina 1889,
- Leopold 1890,
- Feliks 1892 - 1971
- Franciszek 1896,
- Józefa 1897,
- 1900 Ludwik,
- Stefan 1901

urodzili się w rodzinie Michała i Marianny Tyrchan, para pobrała się w roku 1885 w Miłostowie:

 Urząd Stanu Cywilnego Miłostowo, wpis 29 / 1885

    Michael Orzeł (ur. 1861)
    ojciec: Michael Orzeł , matka: Marie Tulczyńska
    Marie Tyrchau (ur. 1858)
    ojciec: Nepomuk Tyrchau , matka: Catharine Buda
akt ślubu: https://szukajwarchiwach.pl/53/1900/0/3/33/skan/full/Nc6Hu6pUxXKdRWHPcla-uw

#Orzeł Karol  (09 IX 1898 - 07 X 1967)
akt urodzenia: https://szukajwarchiwach.pl/53/1900/0/1/71/skan/full/jV1Egrhj8ciVHB-BQDiQqw
wykaz zmarłych: https://www.myheritage.pl/research/collection-10444/anglia-i-walia-rejestr-zgonow-1837-2005?itemId=77504858-&action=showRecord&recordTitle=Karol+Orzel#fullscreen

Uczestnik powstania wielkopolskiego wymieniony: jednostka: 1 Pułk Ułanów Poznań
status/stopień: wachmistrz
uwagi: Jarocin
źródła:

    Jajor Jan, Jarocińscy Powstańcy Wielkopolscy 1918-1919. Materiały do słownika biograficznego ziemi jarocińskiej, Kalisz 2005
    Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła poza Poznaniem

Uczestnik wojny polsko-sowieckiej, urzędnik administracji wojskowej, uczestnik kampanii włoskiej, chorąży WP.

Odznaczony Krzyżem Walecznych.

Zmarł w Londynie i jest pochowany na Streatham Park Square 36B grób 63553

Żona Franciszka Manek ur. 13 marca 1891 roku w Lwowie, ślub 06.02.1924 Lwów.

http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search

http://www.basia.famula.pl/pl/

Poznań inne 1929 , Wnioski o odznaczenia krzyżem zasługi.

http://poznan-project.psnc.pl/

https://www.facebook.com/GravesDefenders/posts/2714050852256567

Zygmunt Marszałek

Kolejna niespodzianka z Londynu od Pana Mariusza Zawadzkiego
Defenders of Polish Graves London
https://www.facebook.com/GravesDefenders/posts/2714050852256567
który ze swoją grupą otacza opieką groby Polaków w Londynie, za ich sprawą też udaje nam się od czasu do czasu uzupełnić biogramy Powstańców Wielkopolskich, którzy swoje życie związali z Anglią.

Tafelski Antoni Józef

I kolejna niespodzianka z Londynu od Pana Mariusza Zawadzkiego
Defenders of Polish Graves London
https://www.facebook.com/GravesDefenders/posts/2714050852256567
który ze swoją grupą otacza opieką groby Polaków w Londynie, za ich sprawą też udaje nam się od czasu do czasu uzupełnić biogramy Powstańców Wielkopolskich, którzy swoje życie związali z Anglią.

Marian Antoni Ogórkiewicz i bracia

Tragiczny los Bohaterów II Wojny Światowej i Rodzin dotyka dziś ponownie za sprawą rodziny Ogórkiewiczów z Witkowa. Dwaj bracia - Ludwik i Zenon zginęli w niemieckich obozach koncentracyjnych, trzeci z braci przeżył obóz w Gusen, czwarty - Powstaniec Wielkopolski do Polski już nie wrócił.

Dzięki współpracy z Panem Romanem Wójcickim i Panem Mariuszem Zawadzkim przedstawiamy prosimy o pomoc w odszukaniu informacji dotyczących Niezłomnych

MARIAN ANTONI - Powstaniec Wielkopolski oraz jego bracia - ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych - Ludwik Walerian, Zenon i Bogdan, a także

- Florian 1902-1905,
- Aniela 1903,
- Roman ur. i zm. 1909,
- Bolesława 1910-1982,
- Henryk 1912 - 1993,
- 1911 - 1913 - Irena

urodzili się w rodzinie Aleksandra (27-01-1872 - 22-08-1940) i Marty Włosik (29-07-1876-17-12-1957), para pobrała się :

Urząd Stanu Cywilnego Witkowo, wpis 3 / 1897

Alexander Ogórkiewicz (ur. 1872)
ojciec: Valentin Ogórkiewicz , matka: Johanna Knast
Martha Wlosik (ur. 1876)
ojciec: Julian Wlosik , matka: Ladislava Rozmarynowska
akt ślubu: https://szukajwarchiwach.pl/53/1980/0/3/71/skan/full/yD_N2CH4hl_7FF3PNvsoAg

Parafia katolicka Witkowo, wpis 24 / 1897

Alexander Ogórkiewicz (25 lat)
ojciec: Valentinus , matka: Joanna
Martha Włosik (20 lat)
ojciec: Julianus , matka: Ladislava

----------------------------------------------

OGÓRKIEWICZ ZENON urodził się 01 maja 1906 roku, akt urodzenia: https://szukajwarchiwach.pl/53/1980/0/1/196/skan/full/-wWZeCQNyvqm49RylXPqjg
za swoją działalność przeciwko III Rzeszy trafił do obozu koncentracyjnego KL Stutthof, gdzie zginął, data śmierci nie jest znana.

OGÓRKIEWICZ LUDWIK WALERIAN urodził się 29 lipca 1900, akt urodzenia: https://szukajwarchiwach.pl/53/1980/0/1/160/skan/full/3gRPVgLVOLmk7IihjwXzfw , zginął 04 marca 1941 roku w KL Mauthausen Gusen

OGÓRKIEWICZ BOGDAN urodził się 07 lipca 1907 roku, https://szukajwarchiwach.pl/53/1980/0/1/218/skan/full/rDvLbCSS6adTiTsTCzyJvg
23 stycznia 1944 roku osadzony w KL Mauthausen Gusen, obóz przeżył, dalsze losy nie są znane, wymieniony jako współwięzień Mariana Bartkowiaka - Powstańca Wielkopolskiego, utworzyli w obozie WIELKOPOLANKĘ organizację, która miała na celu organizowanie i dokarmianie więźniów obozu, wiecej tu: https://stowarzyszenierodzinpolskichofiarobozowkoncentracyjnych.wordpress.com/tag/wielkopolanka/

OGÓRKIEWICZ MARIAN ur. 8 września 1898 w Witkowie akt urodzenia: https://szukajwarchiwach.pl/53/1980/0/1/73/skan/full/htCKZ79jDBuqyvreyrW9hg

Zmarł 21 marca 1962 w Londynie. W tej chwili dysponujemy zdjęciami pierwotnego miejsca pochówku Mariana - to jest na Cmentarzu Gunnersbury Square D grób 6, ale być może został po śmierci swojego syna Ryszarda przeniesiony do wspólnego grobu, w tej chwili wyjaśniamy tą kwestię.

Żołnierz, oficer zawodowy w służbie czynnej Wojska Polskiego płk dypl.

Uczestnik Powstania Wielkopolskiego i wojny polsko – bolszewickiej, oficer sztabu 15 dywizji piechoty w Bydgoszczy, służba w Sztabie Głównym Wojska Polskiego w Warszawie i na emigracji w Londynie, absolwent Królewskiego Gimnazjum Gnieźnieńskiego (1916 r.).

Jako dziecko brał udział w strajku szkolnym w 1905 r.za udział w strajku rodzina otrzymała karne wezwanie do Landrata/starosty/. Naukę w gimnazjum w Gnieźnie rozpoczął w 1908 roku, od 1912 do 1916 roku był członkiem tajnego związku Towarzystwa Tomasza Zana, brał udział w pracy oświatowej na terenie Gniezna, od roku 1914- na terenie Wrześni.

Pracę tą przerwał pobór do wojska niemieckiego. Przed pójściem na front ukończył gimnazjum i zdaje maturę.

Od 1916 r. był żołnierzem I wojny światowej, walczył w wielu bitwach, ranny nad Marną, pod Dormand. Zwolniony z wojska po prawie 2 latach służby na froncie gdzie walczył jako artylerzysta.

W grudniu 1918 roku wrócił z frontu i natychmiast włączył się do walki w Powstaniu Wielkopolskim. Bierze udział w organizacji powstania w Witkowie oraz w walkach powstańców w Witkowie, pod Inowrocławiem, i jako dowódca plutonu artylerii w Grupie Leszno.

Od grudnia 1918 roku zdecydował się poświęcić zawodowej karierze wojskowej.

Po walkach na froncie wielkopolskim jako podporucznik i d.ca baterii artylerii bierze udział w 2 wyprawach galicyjskich i od marca.1919 roku brał udział w odsieczy Lwowa za bohaterską postawę dostaje ,,Orlęta”.

Następnie wziął udział w walkach jako adiutant I/15 pułku artylerii na froncie ukraińskim i w marszu na Kijów, walczy w podchodzie nad Berezynę.

Był uczestnikiem bitwy warszawskiej i niemeńskiej w 1920 r. Od sierpnia 1920 r. walczył w zwycięskiej ofensywie na Łomżę, Kolno,Puszczę, Białowieską i Mińsk.

Po zakończeniu działań wojennych już w stopniu kapitana jako doświadczony frontowiec bierze udział w szkoleniu wojsk artylerii w 8 Dywizjonie Szkolnym Artylerii- Szkoła Podchorążych Rezerwy w Grudziądzu. Sam podnosi swoje kwalifikacje, w szkole Strzeleckiej Artylerii w Bydgoszczy. Został powołany na Oficera Sztabu 15 Dywizji Piechoty w Bydgoszczy. W latach 1928 do 1930 r. został oddelegowany na studia dzienne na Wyższej Szkole Handlowej Wydz. Konsularny w Poznaniu gdzie uzyskał licencjat.

W roku 1930 decyzją sztabu Naczelnego Dowództwa zostaje skierowany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, którą ukończył jako kapitan dyplomowany. Następnie został powołany na stanowisko I Oficera Sztabu 12 Dyw. Piechoty. Zasłużył się bardzo dobrą pracą sztabowca w pułku i został przeniesiony do Oddziału III. Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Warszawie.

W 1934 r. Zarządzeniem Prezydenta RP uzyskał awans na stopień majora dyplomowanego. W tym czasie jako żołnierz Sztabu Głównego zajmował się rozwojem artylerii WP oraz realizował szczególne zadanie - dozbrojenia i utrzymania gotowości obronnej granic z Prusami oraz na Westerplatte.

W 1938 r. awansowany na stopień podpułkownika dyplomowanego, jednocześnie obejmuje ważne funkcje dowódcze i od maja 1939 roku zostaje powołany do pracy w Sztabie Głównym WP. Od września zostaje przydzielony do Sztabu Naczelnego Dowództwa. Bierze udział w reorganizacji Sztabu Generalnego i przebywa ze sztabem kampanię wrześniową i ewakuację do Rumunii. Dostaje zadania sztabowe między innymi pomoc w ewakuacji wojska polskiego i rodzin wojskowych, do Anglii.

W Rumunii w obozie dla internowanych ciężko chorował i od śmierci uratował go rumuński lekarz wojskowy. Z pomocą Konsulatu RP w Czerniowcach wydostał się z obozu w Rumunii i w lutym 1940 r. przedostał się do Francji i w Paryżu, zgłosił się do służby w Inspektoracie Szkolenia Min. Spraw Wojskowych jako Oficer Sztabu, oraz służył jako Oficer Ewakuacji w Bordeaux gdzie organizował ewakuację do Anglii i odprawę kilku tysięcy wojskowych i ich rodzin. Po zakończeniu operacji ewakuacji wojsk do Anglii sam przedostaje się Anglii, wyjeżdża do Szkocji gdzie kontynuował służbę w Dowództwie Wojsk, pełnił funkcję Szefa Oddziału Wyszkolenia WP w Szkocji, od sierpnia 1941 roku rozkazem Naczelnego Wodza został Szefem Sztabu 1 Brygady Strzelców z zadaniem obrony granic Szkocji, przed spodziewaną inwazją wojsk niemieckich .

Po wykonaniu tego zadania w 1942 r. zostaje Szefem Sztabu Grupy Wojsk Wsparcia 1 Dywizji Pancernej.

Następnie pracował w Ministerstwie Obrony Narodowej, a od 1944 jako Szef Samodzielnego Wydz. do Spraw Niemieckich M.O.N. i Kierownik Akcji Podziemnej Polsko Brytyjskiej na terenie Francji i Niemiec.

W styczniu 1945 r. awansowany do stopnia pułkownika dyplomowanego i przeniesiony na stanowisko Z-ca Generała do zleceń Ministerstwa Obrony Narodowej. W 1945r. został powołany do Komisji Doradczej Naczelnego Wodza w korpusie oficerów artylerii. Pracując w Sztabie Głównym w 1945 r. zostaje oddany do dyspozycji Szefa Sztabu Głównego, gdzie służy do czasu rozwiązania sił Zbrojnych RP i demobilizacji w roku 1948 r.

Podczas służby otrzymał następujące odznaczenia :
Srebrny Krzyż Zasługi ,
Krzyż Walecznych ,
Brązowy Medal za Długoletnią Służbę,
Srebrny Medal za Długoletnią Służbę ,
Medal Wojska po raz I,- Medal Wojska po raz II i III,
Defence Medal z upoważnienia Wojskowych Władz Brytyjskich,
Krzyż Zasługi z Mieczem.

Po zakończeniu służby w wojsku pracował w różnych miejscach, na koniec podjął pracę w Ambasadzie USA, zajmował się nadzorem dostaw wyposażenia dla wojsk NATO.

Był żonaty i miał syna - Ryszarda
Richard Marian Ogorkiewicz (ur. 2 maja 1926 r. W Bydgoszczy † 24 listopada 2019 r. W Londynie) był polsko-brytyjskim inżynierem specjalizującym się w pojazdach opancerzonych.
Ryszard Ogorkiewicz, urodzony jako Ryszard Marian Ogórkiewicz
Wraz z inwazją Wehrmachtu rodzina uciekła najpierw do Rumunii, a w lutym 1940 r. do Francji. W maju tego samego roku wyjechała do Szkocji, gdzie Richard Ogorkiewicz uczęszczał do szkoły. Richard Ogorkiewicz wyjechał do Imperial College London, aby studiować inżynierię mechaniczną. Po ukończeniu studiów początkowo przebywał na badaniach i nauczaniu w Imperial College. Następnie pracował nad turbinami gazowymi dla firm Humber i Ford. Od 1957 do 1985 roku był z powrotem w Imperial, gdzie skoncentrował się na pojazdach opancerzonych. W latach 1972-2006 był niezależnym członkiem różnych organów British Defence Scientific Advisory Council. W 1979 został wykładowcą, od 1988 profesorem wizytującym w Royal Military College of Science w Shrivenham. W 1993 roku został kustoszem muzeum czołgów w Bovington.

Źródło: autor - Stanisław Ogórkiewicz - biografię opracowano na podstawie posiadanych dokumentów osobistych płk. Mariana Ogórkiewicza ,część biografii została uzupełniona o wiadomości uzyskane od syna M.Ogórkiewicza - prof.Ryszarda Ogórkiewicza. -

http://absolwent.gniezno.pl/strona.php?mi=401&lang&fbclid=IwAR3pDvs2xHxU3IbOV3T-c5bvuKDs2e56wKZZd8HmpBTvKT7QJOiOja7D9kg

https://historia.org.pl/2016/03/03/nasza-rozmowa-z-dyrektorem-tank-museum-przeczytaj-o-niezwyklej-kolekcji-z-polskimi-akcentami/

https://de.wikipedia.org/wiki/Richard_Ogorkiewicz

https://plus.gloswielkopolski.pl/100-powodow-do-dumy-100-bohaterow-powstania-wielkopolskiego/ar/13756282

http://www.witkowo.pl/biuletyn/wws_2020-05.pdf

http://bractwokurkowe.witkowo.pl/aktualnosci/364-nowe-karty-z-historii-kurkowego-bractwa-strzeleckiego

http://cmentarz.iwitkowo.pl/nagrobek,martaogorkiewicz_17

http://www.straty.pl/pl/szukaj

https://www.myheritage.pl/research/collection-10444/anglia-i-walia-rejestr-zgonow-1837-2005?itemId=74304829-&action=showRecord&recordTitle=Marian+A+Ogorkiewicz#fullscreen

http://poznan-project.psnc.pl/#prettyPhoto

https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywyszukiwarka_kartoteka_personalno_odznaczeniowa/?strona=13&szufladka=OCHI-OKOL

Dla znających język niemiecki polecamy biografię Ryszarda Ogórkiewicza: https://www.youtube.com/watch?v=s37yNaZ0PbE

opracowanie: Mariusz Zawadzki - Londyn, Roman Wójcicki, Ewa Alicja Slomska

Łakiński Zygmunt, Tadeusz i Józef oraz ich siostry:
-- 1900 - Zofia Maria - 18.08.1922 roku wyszła za mąż za Kazimierza Wojciecha Osten-Sacken,
-- 1888 - Janina Teresa, 26.05.1917 roku poślubiła Wiktora Jakubowskiego

urodzili się w rodzinie Jana i Teresy Xiężopolskiej, para pobrała się:

Urząd Stanu Cywilnego Kamieniec (Śmigiel), wpis 19 / 1887

Johann Łakiński (ur. 28.08.1858, zm. 1940)
ojciec: Remigiusz Łakiński , matka: Rosina Marwicz
Therese Xiężopolska (ur. 30.07.1866, zm. 15.09.1922)
ojciec: Franz Xiężopolski , matka: Marie Saśkiewicz
akt ślubu:
https://szukajwarchiwach.pl/53/1864/0/3/41/skan/full/y7JWh3afjPovCj_wO4Yrnw

Parafia katolicka Kamieniec (Śmigiel), wpis 13 / 1887

Joannes Łakiński (29 lat) ojciec: Remigius, matka: Rosalia Marwicz
Theresia Xsiężopolska (21 lat) ojciec: Franciscus, matka: Marianna Lachiewicz

Johann Łakiński (ur. 28.08.1858, zm. 1940) spoczywa na cmentarzu górczyńskim: kwatera:VPf rząd:17 miejsce:24 ,
https://billiongraves.pl/grave/Jan-Łakiński/13604877

Teresa zmarła 15 września 1922: Łakińska (z d. Xiężopolska) Teresa, pogrzeb miał miejsce 18 września na Jeżycach, grobu nie odnaleziono
1/ Dziennik Poznański -- 212

2/ Kurier Poznański -- 1922.09.17 R.17 nr 213

------------

Zygmunt Łakiński urodził się 27 stycznia 1892 w Kościanie,według karty meldunkowej Poznania imiona Jan Nepomuk Zygmunt.

Zmarł 24 marca 1961 w Londynie, pochowany na Gunnersbury Square DA grób 143

Zygmunt Łakiński po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczał do gimnazjum w Poznaniu, gdzie w 1913 roku uzyskał świadectwo dojrzałości. 6 sierpnia 1914 został wcielony do Armii Cesarstwa Niemieckiego. W 1915 awansował na podporucznika. Do lutego 1918 służył w artylerii niemieckiej na froncie zachodnim. Następnie do końca października 1918 był instruktorem w Polskiej Sile Zbrojnej.

Wymieniony jako Powstaniec Wielkopolski: jednostka: Służba Straży i Bezpieczeństwa w Poznaniu; 3 Bateria Artylerii Konnej - Biedrusko, Inspekcja Artylerii, Oddział Czarnkowski
status/stopień: podporucznik, współorganizator Służby Straży i Bezpieczeństwa;

Od listopada 1918 do 8 stycznia 1919 był adiutantem baonu Służby Straży i Bezpieczeństwa w Poznaniu. 27 grudnia 1918 kierował akcją oddziałów tej służby z punktu dowodzenia w Zamku. Od 9 stycznia 1919 tworzył Dowództwo Artylerii i referował w Dowództwie Głównym sprawy artylerii. 20 stycznia 1919 został adiutantem przy Inspekcji Artylerii.

Do Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim formalnie został przyjęty dekretem Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z 20 marca 1919 i mianowany porucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 października 1915. 15 kwietnia 1919 objął dowództwo 3 baterii I dywizjonu artylerii konnej, który po scaleniu z „armią krajową” (5 lutego 1920) został przemianowany na 7 dywizjon artylerii konnej wielkopolskiej. 3 czerwca 1919 Komisariat NRL awansował go na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. W sierpniu 1919 został przeniesiony do 2 pułku artylerii polowej Legionów na stanowisko dowódcy baterii. W listopadzie został dowódcą I dywizjonu. Z 2. pułku artylerii wielkopolskiej przeszedł cały szlak bojowy wojny polsko-bolszewickiej.

Od października 1921 do 23 czerwca 1922 był członkiem Komisji Weryfikacyjnej dla byłych oficerów armii niemieckiej. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 144. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Od 24 kwietnia 1922 do 15 lutego 1924 był szefem Oddziału V Sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu, pozostając oficerem nadetatowym 14 pułku artylerii polowej. W marcu 1924 objął dowództwo 7 dywizjonu artylerii konnej Wielkopolskiej w Poznaniu. 23 stycznia 1928 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 14. lokatą w korpusie oficerów artylerii. 10 grudnia 1931 awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Dywizjonem dowodził do 16 kwietnia 1934. W kwietniu 1934 został mianowany dowódcą 10 Kaniowskiego pułku artylerii lekkiej w Łodzi. Od 1 października 1938 dowodził artylerią dywizyjną 30 Poleskiej Dywizji Piechoty. W wojnie obronnej 1939 roku walczył do 28 września.

Następnie przedostał się do Francji, gdzie od kwietnia 1940 roku dowodził artyleria dywizyjną 3 Dywizji Piechoty. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii, od lipca 1940 roku do listopada 1941 roku był zastępcą dowódcy 1 Brygady Strzelców w Szkocji. W styczniu 1942 wyjechał na Bliski Wschód, gdzie został komendantem Centrum Szkolenia Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie dowódcą artylerii 3 Dywizji Strzelców Karpackich i dowódcą 7 Dywizji Piechoty (do kwietnia 1947 roku). 3 maja 1945 został mianowany generałem brygady.

Po demobilizacji osiedlił się w Londynie. Wykorzystując własne oszczędności kupił dom na wynajem, pełniąc w nim rolę administratora i stróża, co pozwalało mu na uzyskanie środków utrzymania).

Zmarł w Londynie 24 marca 1961. Pochowany został na cmentarzu Gunnersbury.
Ordery i odznaczenia

Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 81
Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 9985
Krzyż Niepodległości (21 kwietnia 1937)
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (9 listopada 1931)
Krzyż Walecznych (dwukrotnie, 1921)
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
Złoty Krzyż Zasługi (22 grudnia 1928)
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Zygmunt Łakiński 02 lipca 1919 roku poślubił Teresę Marię Grabską (ur.1897), z którą miał dwóch synów Andrzeja Antoniego ur. 30.01.1921 i Kazimierza Stanisława ur. 02.11.1922.

--------------

Tadeusz Franciszek Łakiński urodził się 17 lipca 1890 w Bugaju,
https://szukajwarchiwach.pl/53/1898/0/1/52/skan/full/Osqm06d8406BhU-8i1qknA

Zmarł 15 września 1958 w Poznaniu, miejsce pochówku jego oraz małżonki nie są znane,
– polski działacz niepodległościowy, rolnik, polityk, senator w II RP.

Ukończył gimnazjum Fryderyka Wilhelma w Poznaniu i Wyższą Szkołę Rolniczą w Szamotułach, gdzie zdał maturę. W czasie I wojny światowej ukończył w 1916 roku kurs artylerii w armii niemieckiej.

W czasie nauki w gimnazjum był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana oraz członkiem i prezesem tajnego Koła Polskiego. Podczas I wojny służył w armii niemieckiej w okresie od 15 października 1914 roku do 15 listopada 1916 roku w 3 pułku artylerii polowej, następnie od 15 listopada 1916 roku do 8 stycznia 1918 roku we frontowym oddziale pomiarowym artylerii na froncie wschodnim. W styczniu 1918 roku został odesłany do szpitala, a 28 marca tego roku zwolniony z wojska niemieckiego (ze stopniem podporucznika od 26 marca 1917 roku).

Był współorganizatorem powstania wielkopolskiego w powiecie Czarnków, uczestnikiem oswobodzenia Czarnkowa 4 stycznia 1919 roku. W lutym 1919 roku przeszedł do wojsk kolejowych, gdzie służył przy organizacji kolejnictwa wojskowego na odcinku frontu północnego, awansował na komendanta III Okręgu Kolejowego przy Dowództwie Frontu Północnego, a od 14 lutego 1919 roku został komendantem dworca w Żninie. 7 kwietnia 1919 roku został zwolniony z wojska ze względu na stan zdrowia (w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1916 roku).

Przed I wojną światową odbywał praktykę rolniczą w renomowanych gospodarstwach województwa poznańskiego.

W Polsce niepodległej był zarządcą prywatnego majątku koło Czarnkowa i dzierżawcą państwowego majątku, prowadził też własne gospodarstwo w Nadborowie. Od 1923 roku był prezesem rady powiatowej Wielkopolskiego Towarzystwa Kółek Rolniczych w Żninie, członkiem Rady Wojewódzkiej i Powiatowej, przewodniczącym Rady Gminnej, prezesem rady nadzorczej Spółdzielni „Rolnik” w Janówcu i wieloletnim prezesem organizacji powiatowej Chrześcijańskiego Stronnictwa Rolniczego. Od 1927 roku był prezesem Rady Powiatowej BBWR.

W 1935 roku został senatorem IV kadencji (1935–1938) z województwa poznańskiego. Pracował w komisjach: gospodarczej (1937–1938), opieki społecznej (1935–1936) i skarbowej (1937–1938).

Po II wojnie światowej pracował jako starszy inspektor Stacji Hodowli i Selekcji Roślin w Polanowicach.

Odznaczenia

Srebrny Krzyż Zasługi,
Medal Niepodległości (1933),
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 (1929),
Wielkopolski Krzyż Powstańczy (1958),
niemiecki Krzyż Żelazny II klasy.

Tadeusz Franciszek Łakiński 10 listopada 1919 roku w Poznaniu ożenił się z Anielą Palacz (ur. 28.01.1895).

Mieli trzy córki:
-- Alicję Bożenę Łaska 1922-1989 zmarła w Warszawie,

-- Annę Sobańska 1924-1983, spoczywa z mężem Zenonem na cmentarzu komunalnym Junikowo w Poznaniu,
https://billiongraves.pl/grave/Anna-Sobańska/29330732

-- Krystynę Pankau 1920-2003, mąż Janusz - oboje spoczywają na cm. górczyńskim w Poznaniu,

https://billiongraves.pl/grave/Krystyna-Łakińska-Pankau/13613086

oraz syna Jana - 1926-1944, straconego z wyroku Polskiego Państwa Podziemnego. Odnośnie Jana wymieniony jest w związku z “Bunkier „Krysia”“ za Wikipedią:
30 marca 1944 roku w „Biuletynie Informacyjnym” zamieszczono informację o wykonaniu trzech wyroków śmierci zasądzonych przez konspiracyjny Cywilny Sąd Specjalny. Jednym ze straconych był Jan Łakiński, skazany za „współdziałanie z okupantem w prześladowaniu i tropieniu obywateli polskich pochodzenia żydowskiego”. To właśnie ten mężczyzna jest w wielu publikacjach wskazywany jako autor donosu, który doprowadził do wykrycia „Krysi”. Łakiński (ur. 1926) był synem przedwojennego senatora, wysiedleńcem z Wielkopolski, a zarazem znanym na Ochocie konfidentem. Został zastrzelony przed bramą domu przy ul. Pługa 1/3 przez członków grupy likwidacyjnej KWP dowodzonej przez Stanisława Sękowskiego ps. „Michał”, „Rugia”. Część źródeł podaje, że Łakińskiego zlikwidowano niedługo po dekonspiracji „Krysi”. Zapisy z księgi zgonów parafii św. Jakuba wskazują jednak jednoznacznie, iż konfident został zabity 25 lutego, a więc na jedenaście dni przed wykryciem kryjówki. Zdaniem Dariusza Libionki fakt ten „automatycznie eliminuje go z kręgu podejrzanych”. Libionka podkreśla jednocześnie, że jak dotąd w konspiracyjnej prasie, dokumentach czy korespondencji nie odnaleziono żadnych wzmianek, które łączyłyby osobę Łakińskiego ze sprawą wykrycia „Krysi”. Zakwestionował także ustalenia Jana Grabowskiego jakoby Łakiński był jednym z tajnych współpracowników sekcji Balhausego, wskazując, że z powodu nieczytelności rękopisu polsko-kanadyjski historyk pomylił go z inną osobą – niejakim Kazimierzem Lubarskim.

Trzy niezależne źródła, do których dotarł amerykański historyk Samuel D. Kassow, twierdziły, że kryjówkę wydała Niemcom była dziewczyna Mieczysława Wolskiego, mszcząc się w ten sposób za zerwanie związku. Kassow zwracał jednocześnie uwagę, że relacje o zdradzie sympatii Wolskiego oraz donosie złożonym przez Łakińskiego nie muszą wzajemnie się wykluczać. Jego zdaniem dziewczyna mogła bowiem donieść o kryjówce znanemu konfidentowi, którym był Łakiński, a ten mógł następnie przekazać tę informację Niemcom lub „granatowym policjantom”.”

--------------------------

Józef Jan Łakiński urodził się 03 stycznia 1898 roku w Kościanie.
akt urodzenia:
https://szukajwarchiwach.pl/34/424/0/1.1/145/skan/full/BmI6c_3tRbCt4vKfa38kYw

Nie jest znana data i miejsce śmierci oraz pochówek. Prawdopodobnie zmarł w latach 80 minionego wieku w Brazylii. Taki też adres występuje w aktach Wojskowego Biura Historycznego w związku ze składanymi wnioskami o odznaczenia.W roku 1932 Józef Jan został odznaczony Krzyżem Niepodległości, jako Powstańca wielkopolskiego odnajdujemy go: status/stopień: podporucznik w artylerii - dekret o nadaniu starszeństwa w szarży
źródła: Tygodnik Urzędowy Naczelnej Rady Ludowej 1919, nr 1-10; "Tygodnik Urzędowy" 1919, nr 1-72

29 grudnia 1920 roku w Poznaniu poślubił Irenę z Markiewiczów ur.26 września 1899, para miała syna Zbigniewa.
Zbigniew spoczywa na cmentarzu komunalnym Junikowo, pole:1 kwatera:1 miejsce:13
https://billiongraves.pl/grave/Zbigniew-Łakiński/18278490

----------------------------
źródła:
http://www.sejm-wielki.pl/b/dw.45657

http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search

http://e-kartoteka.net/pl/search#show

http://poznan-project.psnc.pl/

http://www.basia.famula.pl/pl/

https://szukajwarchiwach.pl/

https://www.poznan.pl/mim/necropolis/search.html

https://billiongraves.pl/

https://pl.wikipedia.org/

http://zbrojownia.cbw.wp.mil.pl:8080/Content/1718/296760_INW_296760_H.pdf

https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywyszukiwarka_kartoteka_personalno_odznaczeniowa/?strona=2&szufladka=LAGU-LAZA

Zdjęcia grobu Zygmunta Łakińskiego w Londynie: Mariusz Zawadzki
Defenders of Polish Graves London
https://www.facebook.com/GravesDefenders/posts/2714050852256567

Wielką niespodzianką i radością jest dla nas kiedy dostajemy od Państwa pięknie opracowane biogramy Waszych Powstańców Wielkopolskich, utrzymuje nas to w przekonaniu, że pamięć o Bohaterach trwa.
Dziś biogramy dwóch Powstańców opracowane przez Romualda Heczko - wnuk Władysława Guszczewskiego - syn Teresy, która była córką Władysława.
Serdecznie dziękujemy!
------------------------------
#Guszczewski Władysław i Józef #Guszczyński

Guszczewski Władysław *16.06.1888 Michałowo +17.01.1955 Boguszów

oraz jego rodzeństwo:

- Guszczyński Józef 01.02.1891-23.03.1968 (również powstaniec wielkopolski)

- Guszczyński Ludwik 23.07.1895-24.05.1987,
- Guszczyńska Franciszka po mężu Maciej 20.10.1896-19.11.1986,
- Guszczyński Stanisław 27.09.1898-21.10.1898,
- Guszczyńska Wiktoria po mężu Marcinkowska 19.12.1899-12.05.1989,
- Guszczyński Antoni 12.05.1901-22.07.1993,
- Guszczyński Franciszek 17.10.1902-03.21.1969,
- Guszczyńska Władysława po mężu Kujawa 21.05.1904-26.09.1956,
- Guszczyńska Stanisława 16.11.1905-22.12.1905,
- Guszczyński Zygmunt 27.10.1906-?,

urodzili się w rodzinie Tomasza Guszczyńskiego (*10.1862 +1930) i Franciszki Pawlaczyk (*1865 +1948), para pobrała się w lipcu 1883 roku w Urzędzie Stanu Cywilnego Mieszków, (wpis 23/1883) akt ślubu: https://szukajwarchiwach.pl/11/720/0/2/29/skan/full/htCKZ79jDBuqyvreyrW9hg

oraz parafii katolickiej w Kolniczkach.
Tomasz Guszczyński (*1862 +1930)
ojciec: Anton Guszczyński (*27.05.1836), matka: Wiktoria Andrzykowska (*1838) - pobrali się w 1860 roku w parafii katolickiej w Żegocinie (wpis 10).

Franciszka Pawlaczyk (*1866, +1948)
ojciec: Andreas Pawlaczyk (*1835), matka: Sophie Bucka (*1838) - pobrali się w 1862 roku w parafii katolickiej w Kolniczkach (wpis 3).

Władysław #Guszczewski urodził się 16 czerwca 1888 roku w osadzie Michałowo pow.Jarocin (obecnie pow. średzki).

Akt urodzenia: USC Mieszków (wpis 126) akt urodzenia: https://szukajwarchiwach.pl/11/720/0/1/43/skan/full/Gr43ohVo7tyYB0JvGRk9Qw

Jako jedyny z dzieci miał zmienione nazwisko z uwagi na to, iż ojciec matki który go zgłosił w Urzędzie - Andreas Pawlaczyk - przy jego rejestracji nie dopatrzył iż urzędnik wpisał niewłaściwe nazwisko tak jego jak i jego rodziców. (Właściwe były tylko imiona i nazwisko panieńskie matki). Nadmienić należy iż Andreas Pawlaczyk nie był piśmienny.

10 maja 1913 roku w USC Września (wpis 39) i 20 maja w kościele parafialnym we Wrześni poślubił Helenę Krzyżaniak (ur.04.04.1891, zm.08.21.1973).
akt ślubu: https://szukajwarchiwach.pl/53/1984/0/3/252/skan/full/rDvLbCSS6adTiTsTCzyJvg

Z tego małżeństwa urodzili się:
- syn Marian (24.02.1914-35.10.2007),
- syn Józef (19.03.1918-04.02.1992),
- córka Katarzyna po mężu Wolska (14.10.1919-16.02.2008),
- syn Stanisław (11.08.1923-22.08.2000),
- córka Teresa po mężu Heczko (06.10.1928-19.07.2013).

Powstaniec Wielkopolski.
Wg Wojskowego Biura Historycznego (daw. CAF, Wykaz akt powstańców wielkopolskich) posiadał stopień plutonowego - uwagi: 1.487.13762
Z zawodu ślusarz i szofer. Wojnę przeżył. Po wojnie wyemigrował na Ziemie Odzyskane. Zamieszkał w Wałbrzychu. Pracował w PKP jako maszynista parowozów kolejowych.
Zmarł 17 stycznia 1955 roku w Boguszowie-Gorcach. Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Boguszowie. Żona spoczywa na cmentarzu komunalnym w Szczawnie Zdroju (B7 3 11).

--------------------

Józef #Guszczyński (młodszą brat Władysława) urodził się 01 lutego 1891 roku w osadzie Michałowo pow. Jarocin (obecnie pow. średzki). Akt urodzenia: USC Mieszków (wpis 25).

Poślubił Marię Bernard (1893-1976)
Z tego małżeństwa urodzili się:
- syn Bronisław (1919-1920).
- córka Seweryna po mężu Wachowiak (1920-2012),
- córka Gertruda po mężu Mazurczak (1921-2001),
- syn Alojzy (1922-1972),
- syn Wiktor (1923-1988),
- syn Henryk (1926-1985),
- syn Feliks (1930-1983),
- syn Eugeniusz (1932-2014),
- syn Władysław.

Zmarł 23 marca 1968 w Poznaniu i spoczywał wraz z małżonką, która zmarła w 1976 roku na cmentarzu junikowskim w Poznaniu.

https://billiongraves.pl/grave/Józef-Guszczyński/32084953

Powstaniec jest w wyszukiwarce cmentarnej pod nazwiskiem GUSZYŃSKI
pole 18 rząd 4 miejsce 9

W Powstaniu Wielkopolskim:
jednostka: 6 Pułk Strzelców Wlkp.
status/stopień: szeregowiec, plutonowy
uwagi: I.487.13763, Poznań, ślusarz maszynowy
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 01.24-0.26 z dnia 1958-01-24

Opis:
Guszczyński Józef wstąpił jako ochotnik dnia 16.11.1918 r. do Oddziału Powstańczego w Jarocinie i w tym oddziale brał udział w akcji konspiracyjnej do dnia 20.12.1918 r. W dniu 22.12.1918 r. brał udział w zdobywaniu koszar pod dowództwem Bronisława Kirchnera. Po oczyszczeniu Jarocina i okolic wysłany został w dniu 03.01.1919 r. na front pod Nakło, Bydgoszcz, Mrocze. Następnie walczył pod Zdunami, Lesznem i Kąkolewem. Zwolniony został z wojska w dniu 16.10.1919 r. przez 6 Pułk Strzelców Wielkopolskich.

źródła:

Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 415: Życiorysy powstańców wielkopolskich: G - tom VI (Grzegorczyk Franciszek - Gwardzik Józef)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 45: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
https://szukajwarchiwach.pl/53/1415/0/2.25/415/skan/full/tPIQ8OrBMMpmZdSMbfao7g
http://poznan-project.psnc.pl/#prettyPhoto
http://www.basia.famula.pl/pl/
https://billiongraves.pl/grave/Józef-Guszczyński/32084953

--------------------
opracowanie: Romuald Heczko - wnuk Władysława Guszczewskiego - syn Teresy, która była córką Władysława.

uzupełnienie EAS

Tomasz #Helinski

Myślę, że jak przyjdzie do wydania przez Łukasza kolejnej części książki o Powstańcach z ziemi krotoszyńskiej to będzie miał ułatwienie, a notatka biograficzna z dokumentami sprawi przyjemność Rodzinie Powstańca

Franciszek Helinski był żonaty trzykrotnie, w roku 1875 poślubił w Sulmierzycach Franciszkę z dom. Majcher :

Sulmierzyce (USC) - akt małżeństwa, rok 1875, [Księga małżeństw]

Franz Helinski (29 lat) rodzice: Casimir Chelinski , Agnes zd Warszta ,
Francisca Majcher (19 lat) , rodzice: Victorie Majcher zd Słaba ,

Z tego związku rodzili się Michał 1877, bliźniaczki Katarzyna 1880-1888 i Maria - zmarła mając 5 miesięcy i Stanisław 1886. Franciszka zmarła w roku 1892.

-------------

W roku 1892 w miejscowości Mokronos Franciszek poślubił Mariannę Dudziak vel Dudzińską:

Parafia katolicka Mokronos, wpis 15 / 1892

Franciscus Heliński (44 lat, wdowiec)
ojciec: Casimirus , matka: Agnes
Marianna Dutkowska (34 lat)
ojciec: Joseph , matka: Apollonia

Z tego związku urodził się TOMASZ. Marianna zmarła w roku 1903, akt zgonu: https://szukajwarchiwach.pl/11/725/0/3/107/skan/full/qM7eXetx3fCZ0hnAzNodVw

------------

Franciszek po raz trzeci ożenił się w roku 1904 z Józefą Brodą i z tego związku urodził się Józef 1906-1984. Akt małżeństwa:
Krotoszyn (USC) - akt małżeństwa, rok 1904, [Księga małżeństw]

Franz Helinski (58 lat) rodzice: Casimir Helinski , Agnes zd Krakowska ,
Josepha Broda (38 lat) , rodzice: Ignatz Broda , Victoria zd Olszak
----------------------------------------------

BIOGRAM TOMASZA za https://krotoszyn.naszemiasto.pl/nasi-powstancy-tomasz-helinski-z-chwaliszewa/ar/c1-7365999?fbclid=IwAR3qDYvRtt4reatkRS_SKjGdgSkhuR3JBUyPUK7h_KisxVTrPJ9bpfe8BPQ + uzupełnienia

Tomasz #Helinski urodził się 5 września 1893 r. jako syn Franciszka Helińskiego i Marianny z d. Dudziak vel Dudzińska

Tomasz Helinski wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim od 1 stycznia 1919 r. Walczył na froncie południowym w oddziale pod dowództwem porucznika Karola Falkowskiego. Brał udział w oswobodzeniu Krotoszyna, Zdun, a także w walkach pod Szklarkami Przygodzkimi, Kobylą Górą, Rawiczem oraz Zieloną Wsią. Walczył w składzie 1 kompanii
krotoszyńskiej, a później w 6 kompanii 12 Pułku Strzelców Wielkopolskich, który zmienił później nazwę na 70 Pułku Piechoty Wielkopolskiej. Był też w plutonie karabinów maszynowych (ciężkich). Później został przydzielony do 7 Dywizjonu Taborów. co znajduje potwierdzenie w dokumentach:

- Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym - Uchwała Rady Państwa nr: 11.13-0.922 z dnia 1958-11-13

Opis:
Helinski Tomasz brał czynny udział w Powstaniu Wlkp. z bronią w ręku od 01.01.1919 pod dowództwem por. Falkowskiego Karola, na froncie południowym, w walkach o oswobodzenie Krotoszyna, Zdun, Szklarki Przygodzkiej, Kobylej Góry, Rawicza, Zielonej Wsi w 1 Kompanii Krotoszyńskiej, późniejszej 6 Kompanii 12 Pułku Strzelców Wlkp. w plutonie karabinów maszynowych (ciężkich). Za waleczność na tych odcinkach został odznaczony trzykrotnie Krzyżem Walecznych. Bezpośrednio wcielony do 7 Dyonu Taborów, z którego zwolniony został 02.09.1920 do rezerwy w stopniu szeregowca. Podstawa: książeczka Wojskowa P.K.U. Jarocin Gł. Ks. ewid. 3m8. Wyżej wymieniony jest pracownikiem PKP stacji Krotoszyn.

- Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 32: Spis zweryfikowanych 4622 - 9099 https://szukajwarchiwach.pl/53/884/0/1/32/skan/full/HGTD47bj7Bm4Y-O9V3Gxig

- Rocznik Ostrowskiego Towarzystwa Genealogicznego 2008, R. III

- Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 2/72

Wziął udział prawdopodobnie w wojnie polsko-bolszewickiej, a 2 września 1920 r. został przeniesiony do rezerwy.

Tomasz Helinski był dwukrotnie żonaty, pierwszą żoną była Agnieszka z dom. Rybka 1901-1967, a drugą Anna 1912-1988 - wszyscy spoczywają na cmentarzu parafialnym w Krotoszynie: https://krotoszyn36.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=9830&inni=1

Po wojnach pracował w PKP w Krotoszynie.

Tomasz Heliński zmarł 26 stycznia 1987 r. i spoczął na cmentarzu w Krotoszynie.

Tomasz Heliński był podporucznikiem Wojska Polskiego. Odznaczony był czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Medalem Niepodległości, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918 – 1921, Odznaką Pamiątkową Związku Towarzystw Powstańców i Wojaków. W dokumentach archiwalnych znajduje się lista złożonych wniosków o odznaczenia niepodległościowe, na której to liście figuruje nazwisko Tomasza: https://szukajwarchiwach.pl/53/884/0/1/391/skan/full/-nsGWsqGOEDniBRsBJjGtA

Na nagrobku symbolicznie zostali wymienieni Agnieszka i Jan, którzy zginęli 02 września 1939 - potwierdzenie odnajdujemy na liście strat: Źródło: Data dokumentu: 2013-09-08
Nazwa dokumentu: Rzecz Krotoszyńska nr 959 (36)

--------
źródła:
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http://www.basia.famula.pl/pl/
https://krotoszyn.naszemiasto.pl/nasi-powstancy-tomasz-helinski-z-chwaliszewa/ar/c1-7365999?fbclid=IwAR3qDYvRtt4reatkRS_SKjGdgSkhuR3JBUyPUK7h_KisxVTrPJ9bpfe8BPQ
https://krotoszyn36.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=9830&inni=1
http://www.straty.pl/pl/szukaj

Bniński Adolf Rafał Jan

oraz jego rodzeństwo:

Maria Helena Twardowska 1885-1958, na Teodora Twardowskiego wymienionego jako Powstaniec Wielkopolski: Album Pamiątkowy Powstańców Ziem Zachodnich R.P., Poznań 1937, nr 1; Poznań 1938, nr 2, nr 3, nr 4, nr 5; [Poznań] 1939, nr 6 - patrz uwagi na końcu,
Rafał Marian 1894,
Julia 1897-1899
urodzili się w rodzinie Karola 1854-1895 i Emilii z Potworowskich 1893-1933, para pobrała się:;
Urząd Stanu Cywilnego Gostyń, wpis 8 / 1883

Carl Johann Paul Bninski (ur. 1854)
ojciec: Adolf Bninski , matka: Eleonore Wensierska
Marie Josephine Emilie Potworowska (ur. 1864)
ojciec: Bronislaus Potworowski , matka: Helene Koscielska
akt ślubu: https://szukajwarchiwach.pl/34/416/0/2.1/57/skan/full/ntP5qVh00anymNp2qgDJRw

Parafia katolicka Gostyń Stary, wpis 6a / 1883

Carolus Bniński (28 lat)
ojciec: Adolphus , matka: Laura Wąsierska
Aemilia Potworowska (18 lat)
ojciec: Bronislaus , matka: Helena Kościelska

Bniński Adolf Rafał Jan urodził się 21 sierpnia 1884 w Kosowie pow. gostyński, akt urodzenia: https://szukajwarchiwach.pl/34/416/0/1.1/62/skan/full/y7RoTrB22HHSxbGSt2A9JQ

W 1905 zdał egzamin dojrzałości w Gimnazjum Miejskim w Inowrocławiu. Następnie studio­wał nauki rolnicze na UJ w Krakowie, potem na uniwersytetach w Monachium i w Halle, gdzie uzyskał absolutorium. Od 1909 spra­wował zarząd nad dobrami Gułtowy oraz nadmajątkami w Biskupicach, Nowojewie i Wysławicach. Przejął je na własność w 1914.W I. 1909-14 poświęcał się rozbudowie Kółek Rolniczych, patronując im w powia­tach wrzesińskim i średzkim. W 1915 został przez władze pruskie zmobilizowany do ad­ministracji zastępczej na obszarze zaboru ro­syjskiego. Pełnił urząd komisarza w Łodzi oraz w powiatach łaskim i brzezińskim.

16 października 1918 z ramienia Rady Robotniczej i Żoł­nierskiej w Poznaniu objął urząd kontrolera w Starostwie Środa. Wymieniony jako organizator oddziałów powstańczych w powiecie średzkim.

Od 2 września 1920 został starostą powiatu średzkiego. Dekretem prezydenta RP z 2 I 1922 objął urząd Wojewody Poznańskiego.
Jego energiczna działalność organizatorska dopro­wadziła do szybkiego utworzenia polskiej administracji cywilnej. Ideowo sympatyzował wówczas z Narodową Demokracją, choć for­malnie do stronnictwa nie należał. Uczest­niczył w wielu radach nadzorczych firm i fun­dacji. Był czł. Rady Głównej TCL i Zarządu Towarzystwa Łączności z Polakami na Ob­czyźnie.

W wyborach 31 V 1926 był kontr­kandydatem marszałka J. Piłsudskiego na urząd prezydenta RP, a później kontrkan­dydatem I. Mościckiego. W okresie przewro­tu majowego 1926 wprowadził w woj. po­znańskim rygory stanu wyjątkowego. Składał rezygnacje z urzędu wojewody, kolejna z 8 V 1928 została przyjęta.

Poświęcił się wtedy działalności społecznej i politycznej. Kierował m.in. Zarządem Krajowym Akcji Ka­tolickiej i założonym przez siebie Stronni­ctwem Zachowawczym. W końcowych la­tach niepodległości uchodził za zwolennika monarchizmu, choć jednocześnie utrzymywał bliżej nie określone kontakty z Frontem Morges. Brał udział w poufnych rozmowach z gen. Władysławem Sikorskim w Poznaniu w maju 1939.

Po wybuchu wojny 1939 oddał się do dyspozycji Cyryla Ratajskiego, stanowiąc za­plecze polityczne Tajnego Komitetu Obywa­telskiego. Jesienią 1939 uczestniczył w kon­spiracyjnych spotkaniach osobistości polity­cznych dla opracowania strategii walki pod­ziemnej Polaków. Współpracował wówczas z C. Ratajskim, Romanem Małachow­skim, Józefem Unrugiem, rtm. Michałem Kwaliaszwili i Czesławem Cegielskim. Przez Adama Poszwińskiego został skontaktowany z mężem zaufania Rządu RP ks. infułatem Józefem Prądzyńskim, który 3 V 1940 desyg­nował go na urząd Głównego Delegata Rzą­du RP na ziemie polskie wcielone do Rzeszy. Formalna nominacja ze strony Rządu nastą­piła 3 XII 1940. Do tego czasu działał na podstawie tymczasowego upoważnienia przekazanego za pośrednictwem przedstawi­cielstwa Oddziału II Sztabu Naczelnego Wo­dza w Rzymie. Wspólnie z ks. J. Prądzyński zorganizował w Poznaniu Porozumienie Stronnictw Politycznych, w którym reprezen­towane były SN, SL, SP i „Ojczyzna". Był organizatorem połączenia kurierskiego po­między Poznaniem a Rzymem. Jego organem pracy było Biuro Głównej Delegatury Rządu RP w Poznaniu wraz z filią w Warszawie, która po aresztowaniu Bnińskiego przekształciła się w Biuro Zachodnie. Opracowywał i przeka­zywał Rządowi sprawozdania dotyczące sys­temu okupacyjnego ziem wcielonych do Rzeszy, sytuacji ludności polskiej i mniejszo­ści narodowych, wysiedleń i eksterminacji Polaków. Przedłożył też swoje dezyderaty odnośnie do organizacji struktur PPP oraz relacji pomiędzy urzędami Delegatury a do­wództwem ZWZ w kraju. Na podstawie po­siadanych uprawnień mianował delegatów okręgowych w Łodzi, na Pomorzu, w Cie­chanowie oraz na Śląsku, co wywołało kon­trowersje ze strony Głównego Delegata Rzą­du RP na GG oraz dowództwa ZWZ w kraju.

Aresztowany przez Gestapo w czasie rozmów prowadzonych pod przymusem w siedzibie Policji Bezpieczeństwa 28 VII 1941. Po wstępnym przesłuchaniu osadzony w Forcie VII. Następnie podczas wielokrotnych przesłuchiwany, m.in. w sprawie kierownictwa SN-NOB w Poznaniu, ujawniono pełnioną przez niego funkcję Głównego Delegata Rzą­du RP.

7 VII 1942 w godzinach wieczornych z grupą najbliższych współpracowników De­legatury został przewieziony do Domu Żoł­nierza, skąd po orzeczeniu Policyjnego Sądu Doraźnego (Polizeistandgericht STAPO Po­sen) wywieziony w podpoznańskie lasy, gdzie zginął w zbiorowej egzekucji - czytaj o “Groby w Wypalankach” – zespół pięciu mogił zbiorowych ofiar II wojny światowej na obszarze leśnym pomiędzy wsiami Dębienko i Wypalanki w powiecie poznańskim (gmina Stęszew), na terenie północno-zachodniej części Wielkopolskiego Parku Narodowego.

Sądowo uznany za zmarłego 8 VIII 1942 pod Stę­szewem.

Odznaczony m.in.: Orderem Odrodzenia Polski III klasy. Mieczami Hallerowskimi, Krzyżem AK; francuskimi: Orderem Narodo­wej Legii Honorowej IV klasy, Orderem Za­sługi Rolniczej III klasy; papieskimi: Orderem Rycerskim św. Grzegorza Wielkiego, Orderem Rycerskim Piusa IX; pośmiertnie Krzyżem Wielkim Orderu Orła Białego (1995).

Grób symboliczny znajduje się na terenie byłego majątku w Gułtowych.

Żona Maria z d. Skorzewska 1893-1972 w USA, spoczywa w majątku w Gułtowych.

Dzieci:
Maria Emiliana - zmarła w dzieciństwie
Emilia Jadwiga Bnińska Harrison 05 grudnia 1914 w miejscowości Lubostroń (Lubostroń – wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, w gminie Łabiszyn), zmarła 26 czerwca 1995 roku w USA, od 14 października 1995 spoczywa w Gułtowych. Żołnierz AK, brała udział w Powstaniu Warszawskim jako pielęgniarka, w Biogramach ( https://www.1944.pl/szukaj.html/szukaj/bnińska ) błędna data urodzenia. "Wasta"
Udział w konspiracji 1939-1944:
Delegatura Rządu na Kraj - Organizacja Ziemian "Uprawa"
Pseudonimy: "Jadwiga", "Wasta"
Oddział: "Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) - brak informacji na temat przydziału.
Z jej inicjatywy Skarb Państwa przekazał rodowy majątek Uniwersytetowi Adama Mickiewicza z przeznaczeniem na Dom Pracy Twórczej.
Jej pierwszym mężem był Wojciech Księżycki, h. Ostoja, którego poślubiła 16 listopada 1946 w Brokstreek (Oldenburg) a drugim John Harris poślubiony w 1973 roku w Deerfield.