Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Antoniewicz Władysław (1898 - 1977)

Urodził się 4 IX 1898 r. na poznańskich Jeżycach co potwierdza akt urodzenia sporządzony w Poznaniu 8 IX 1898 r. pod nr 551 (w źródłach błędnie podawana jest także data 4 XI 1898), w rodzinie Stefana (31 VIII 1863 - 2 V 1912, syn Franciszka i Marianny z d. Kołodziejczyk) i Marii z d. Fitzner (3 IV 1860 - 27 II 1935, córka Antoniego i Katarzyny z d. Szajstek). Para pobrała się w 1888 r. Z tego związku urodzili się także Stefan (23 VIII 1889, żołnierz I wojny światowej, wiadomo, że na początku stycznia 1919 r. z Pniew przybył do Poznania); Franciszek (14 I 1891 - 20 IV 1957, spoczywa na poznańskim Junikowie. Żołnierz armii pruskiej od 1914 do 1918 r. Natomiast 8 II 1919 r. zwolniony z wojska polskiego. W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony 21 VI 1938 r. wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości); Józef (7 III 1893 - 1973, pochowany na cm. parafialnym w Sopocie. Podobnie jak bracia w armii pruskiej. 3 II 1920 r. zwolniony z wojska polskiego); Stanisław (1895-1906) i Maria (1 VIII 1900).

W grudniu 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej w Poznaniu. Od 27 XII 1918 r. brał udział w powstaniu między innymi przy zdobywaniu Policji i innych obiektów w Poznaniu pod dowództwem Mieczysława Palucha. Następnie pełnił służbę przy zabezpieczaniu mienia na Jeżycach. Przeniesiony do 2. pułku artylerii polowej Wielkopolskiej i skierowany pod Zbąszyń i Leszno (uwaga dopiero 23 I 1920 r. 2. pułk artylerii polowej Wielkopolskiej został przemianowany na 17. pułk artylerii polowej, zatem jeśli mówimy o udziale tej jednostki wojskowej w powstaniu należy używać nazwy, która obowiązywała podczas insurekcji wielkopolskiej czyli 2. pal). Żołnierz wojny polsko - bolszewickiej. Zwolniony z wojska 13 VII 1921 r. w stopniu kaprala. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości 2 III 1936 r. odrzucono. W 1957 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a Uchwałą W 38/74 mianowany do stopnia podporucznika.

Zmarł 26 V 1977 r. Pochowany na cmentarzu parafialnym na poznańskim Górczynie, spoczywa kwatera IIIL rząd 15 miejsce 42
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...
To także miejsce pochówku Stanisławy Antoniewicz (24 X 1912 - 22 XI 1996) i Romana Belaka (1949-2017).

Źródła: Parafia katolicka Dakowy Mokre, wpis 9 / 1888; Urząd Stanu Cywilnego Niemierzyce, wpis 9 / 1888; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Akta Miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; Wojskowe Biuro Historyczne, Kartoteka personalno - odznaczeniowa; WTG, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 28-5-2025 i Lista odznaczonych WKP; Głos Wielkopolski. 1977.05.27 R.33 nr 119 Wyd.AB; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com;

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Parafia katolicka Dakowy Mokre, wpis 9 / 1888

Stephanus Antoniewicz (25 lat)
Marianna Fiener

Urząd Stanu Cywilnego Niemierzyce, wpis 9 / 1888

Stephan Antoniewicz (ur. 1863)
ojciec: Franz , matka: Marie Kołodziejczyk
Marie Fitzner (ur. 1860)
ojciec: Anton , matka: Catharine Szajstek

Koralewski Stanisław (1899-1977)

Urodził się 14 XI 1899 r. w miejscowości Józefowo (wieś w województwie wielkopolskim w gminie Szamocin w powiecie chodzieskim) w rodzinie Wawrzyńca (ur. 1860, syn Jana i Marianny z d. Borkowska) i Józefy z d. Jesse (ur. 1865, córka Andrzeja i Michaliny z d. Urbaniak). Para pobrała się w 1886 r.

Koralewski wstąpił do Straży Ludowej a następnie w szeregach 3. kompanii Straży i Bezpieczeństwa brał udział w powstaniu pod rozkazami Bronisława Handschuha (w źródłach także jako Brunon, 1897-1977), między innymi przejęciu koszar saperów na Wildzie, odbywał także służbę odwachu. Przydzielony do 1. Pułku Strzelców Wielkopolskich (po reorganizacji w 55 p.p.). Zwolniony z wojska we wrześniu 1922 r. w stopniu szeregowca, zatem istnieją realne przesłanki do tego, że brał także udział w wojnie polsko - bolszewickiej, co może potwierdzić kwerenda w WBH, gdzie znajduje się odrzucony 31 I 1938 r. wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości. Członek Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19 i Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, zweryfikowany dyplomem nr 3090, Nr Referatu Historycznego 10510. W 1957 r. odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a Uchwałą W 8/72 mianowany do stopnia podporucznika.

Z zawodu był szewcem.
18 VI 1926 r. ożenił się ze Stanisławą Jastrząb (ur. 14 XI 1897 w miejscowości Augustowo w powiecie śmigielskim, córka Franciszka i Franciszki z d. Michalska).

Zmarł 25 V 1977 r. Pochowany na cm. komunalnym na poznańskim Junikowie, spoczywa pole 16 rząd 54 miejsce 12

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2566761&name_surname=Koralewski%20Stanis%C5%82aw#

To także miejsce pochówku żony Stanisławy zm. 16 VIII 1978, Kazimiery po mężu Grotek (15 II 1944 - 4 XI 1989) i Jerzego Władysława Grotka (1939-2021).

Źródła: Urząd Stanu Cywilnego Chojna, wpis 10 / 1886; Parafia katolicka Smogulec, wpis 3 / 1886; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Akta Miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; Wojskowe Biuro Historyczne, Kartoteka personalno - odznaczeniowa; WTG, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 29-5-2025 i Lista odznaczonych WKP; Głos Wielkopolski. 1977.05.28-29 R.33 nr120 Wyd.AB; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com;

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Urząd Stanu Cywilnego Chojna, wpis 10 / 1886

Lorenz Koralewski (ur. 1860)
ojciec: Johann Koralewski , matka: Marie Borkowska
Josephine Jesse (ur. 1865)
ojciec: Andreas Jesse , matka: Michalina Urbaniak

Parafia katolicka Smogulec, wpis 3 / 1886

Laurentius Koralewski (25 lat)
Josepha Jesse (20 lat)

Kapłoński (Kapłon) Jan (1901-1986)

W projektach WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 29-5-2025 i Lista odznaczonych WKP dwukrotnie został wymieniony Jan Kapłoński:
Jan Kapłoński
urodzenie: 1901.03.17 lub 1901.03.18 Karowo
data śmierci: 1986
rodzice: Bolesław, Anna lub Maria
jednostka: Oddział Powstańczy w Żninie
status/stopień: podporucznik mianowany
uwagi: Uchwała W 15/72
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 12.06-0.959 z dnia 1957-12-06
Opis: Za branie udziału w Powstaniu Wlkp. z bronią w ręku pod Żninem, Szubinem, Rynarzewem. Pracuje jako ślusarz w warsztatach PGR w Górze. Po wyzwoleniu został zweryfikowanym członkiem Powstańców Wlkp.
źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Słownik biograficzny Powstańców Wielkopolskich 1818-1919 ze Żnina i okolic, Żnin 2004
Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 15/72
Jan Kapłoński
urodzenie: 1901.05.18 Żnin
ojciec: Bolesław
status/stopień: szeregowiec, starszy szeregowiec
uwagi: I.487.15467, Góra Nowa pow. Żnin, robotnik
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 45: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]
Tylko tyle, że Jan urodził się 19 maja 1901 r. w Żninie w rodzinie Bolesława KAPŁONA i jego małżonki Marianny z d. Lisiecka, co znajduje potwierdzenie w akcie urodzenia sporządzonym w Żninie pod nr 74 22 V 1901 r. Natomiast wg zapisu ślubu rodziców ojciec występuje pod obiema formami nazwiska Bolesław Kapłoński alias Kapłon (ur. 1866, matka: Michalina Kapłońska) a matka Marianna zapisana została jako Marianna Lisek (ur. 1861, ojciec: Józef , matka: Rozalia Rybarczyk).
Nazwisko z Kapłon na Kapłoński zostało zmienione urzędowo Janowi dopiero w 1949 r (patrz dopisek na ww akcie urodzenia). W dostępnych dokumentach z okresu międzywojennego np. w Kolekcji akt Powstańców Wielkopolskich (WBH, I.487.15467) i w Ewidencji członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302] Jan występuje z nazwiskiem Kapłoński, gdzie sam podaje błędną datę urodzenia tj. 18 V 1901. Prawidłowa jest dopiero na nagrobku.
Jan Kapłon vel Kapłoński brał udział w powstaniu od 1 do 15 I 1919 r. jako ochotnik kompanii żnińskiej. 16 IX 1919 r. wstąpił do 61. pułku piechoty. Żołnierz wojny polsko - bolszewickiej od 15 VII 1920 do 15 XI 1920. zwolniony z wojska 20 XI 1923 r. z 66. pułku piechoty w stopniu starszego szeregowego. Odznaczony Medalem za Wojnę 1918/1921. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 25 VI 1938 r.
Jan Kapłoński zmarł w miejscowości Góra (obecnie część Żnina) 5 III 1986 r. i został pochowany na cm. parafialnym, spoczywa z małżonką Marią z d. Malak (19 XI 1901 - 27 X 1980).
Podsumowując w projekci w WTG Gniazdo powinno być:
Jan Kapłoński
urodzenie: 1901.05.19 Żnin
ojciec: Bolesław Kapłon vel Kapłoński i Marianna Lisiecka vel Lisek
zmarł 5 III 1986
pochówek Żnin, cm. parafialny w Górze (obecnie część Żnina)
status/stopień: starszy szeregowiec, porucznik mianowany
uwagi: I.487.15467, odznaczony WKP i Medalem za Wojnę 1918/1921
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 45: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 15/72
Niestety nie ustalono nic o ewentualnym drugim Janie Kapłońskim wymienionym w projekcie WTG Gniazdo urodzenie: 1901.03.17 lub 1901.03.18 Karowo ewentualni rodzice: Bolesław, Anna lub Maria.
Źródła: Urząd Stanu Cywilnego Janowiec, wpis 23 / 1888; Parafia katolicka Janowiec, wpis 5 / 1888; Archiwum Państwowe w Bydgoszczy Oddział w Inowrocławiu; Urząd Stanu Cywilnego Żnin - miasto, Akta urodzeń, Księga aktów urodzeń 1901 - pierwopis nr 1-168; Wojskowe Biuro Historyczne, Kartoteka personalno - odznaczeniowa i Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Zespół: 884 / Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Sygnatura: nr 45 / Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]. Opis jednostki: Spisy członków Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19. Strona/karta: 267; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 29-5-2025 i Lista odznaczonych WKP; Dokumentacja fot. grobu Justyna Polak
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025
Urząd Stanu Cywilnego Janowiec, wpis 23 / 1888
Boleslaus Kaplonski alias Kaplon (ur. 1866)
matka: Michalina Kaplonska
Marie Lisek (ur. 1861)
ojciec: Joseph , matka: Rosalie Rybarczyk
Parafia katolicka Janowiec, wpis 5 / 1888
Boleslaus Kapłonski (23 lat)
ojciec: Michael Kapłonski , matka: Michalina Paprzycka
Marianna Lisek (22 lat)
ojciec: Joseph Lisek , matka: Antonina Rybarczyk ;
Archiwum Państwowe w Bydgoszczy Oddział w Inowrocławiu; Urząd Stanu Cywilnego Żnin - miasto, Akta urodzeń, Księga aktów urodzeń 1901 - pierwopis nr 1-168

SZUKAMY INFORMACJI O DOMNIEMANYM POWSTAŃCU WIELKOPOLSKIM

Hajdasz Stanisław (1899-1977)

Urodził się 24 X 1899 r. w miejscowości Lusówko (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Tarnowo Podgórne). Rodzice Ignacy (ur. 8 VII 1864, syn Melchiora i Katarzyny Szczechowiak) i Agnieszka z d. Wojtasz (ur. 10 I 1867 r., córka Franciszka i Franciszki z d. Rybak) pobrali się w 1887 r. Stanisław był jednym z trzynaściorga rodzeństwa, których znamy imiona - Jadwiga (*+1888), Marianna (*+1890), Marcin (4 XI 1891, zginął jako żołnierz armii pruskiej Leib - Grenadier - Regiment 8, co potwierdza pruska lista strat Preußen 702 z 5 XII 1916), Franciszka (1893-1895), bliźnięta Michał (1896-1897) i NN (dziecko zmarłe bez nadania imiona w 1896), Agnieszka po mężu Boruszak (1897, siostra późniejszej żony Stanisława - Petroneli), Władysława po mężu Jandy (1901), Adam (*+1903), Franciszek (1904), Ignacy (1906) i Leon (1911).
Z informacji zawartych w Kartach meldunkowych miasta Poznania wiemy, że z przerwami mieszkał w Poznaniu od 1914 r. 11 IV 1921 r. poślubił Petronelę z d. Boruszak (ur. 11 V 1903 r., córkę Józefa i Apolonii z d. Zielińska. Petronela zmarła 28 VIII 1986 r.). Z tego związku urodziło się co najmniej czworo dzieci - Czesława (8 VII 1921), Edmund (11 VII 1922), Stanisław (1923-1924) i Maria (1 II 1926).
Stanisław w okresie międzywojennym i podczas II wojny światowej był pracownikiem poczty.
O jego udziale w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919 nie wiemy nic. Jedyne wspomnienie to zapisek w treści nekrologu jaki ukazał się w Głos Wielkopolski. 1977.05.27 R.33 nr 119 Wyd. AB, gdzie rodzina upamiętniła jego udział w powstaniu. Natomiast w Karcie meldunkowej zapisano, że 18 VI 1921 r. wrócił z wojska, zatem mógł brać także udział w wojnie polsko - bolszewickiej, ale jak wspomniano powyżej brak jest jakiegokolwiek poświadczenia na dzień dzisiejszy w dostępnych dokumentach.
Natomiast w zbiorze IPN - Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Landgericht Posen (Sąd Krajowy w Poznaniu) IPN GK 75/18 s. 23 (Zbiór kopii aktów oskarżenia sporządzonych przez Prokuraturę przy Sądzie Specjalnym w Poznaniu w sprawach kierowanych do rozpoznania przed Sądem Specjalnym w Poznaniu, grudzień 1944 r.) znajduje się akt oskarżenia z 14 XII 1944 r. - kradzież żywności z paczki pocztowej.
Stanisław zmarł 24 V 1977 r. w Poznaniu. został pochowany na cm. komunalnym na Junikowie, spoczywa pole 16 rząd 54 miejsce 4
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1067904&name_surname=Hajdasz%20Stanis%C5%82aw#OpenMap
To także miejsce pochówku żony Petroneli zm. w 1986 r.
Źródła: Urząd Stanu Cywilnego Jankowice, wpis 14 / 1887; Parafia katolicka Lusowo, wpis 15 / 1887; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1861/1/76, skan 133 Jankowice (USC) - akt urodzenia, rok 1899, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Akta Miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; Głos Wielkopolski. 1977.05.27 R.33 nr119 Wyd.AB; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com;
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025
Urząd Stanu Cywilnego Jankowice, wpis 14 / 1887
Ignatz Heidasz (ur. 1862)
ojciec: Melchior Heidasz , matka: Catharine Szczehowiak
Agnes Wojtasz (ur. 1867)
ojciec: Franz Wojtasz , matka: Franziska Rybak
Parafia katolicka Lusowo, wpis 15 / 1887
Ignatius Hajdasz (24 lat)
ojciec: Melchior Hajdasz + , matka: Catharina Szczechowiak
Agnes Wojtasz (20 lat)
ojciec: Franciscus Wojtasz , matka: Francisca Rybak
Archiwum Państwowe w Poznaniu 1861/1/76, skan 133 Jankowice (USC) - akt urodzenia, rok 1899, Księga urodzeń
Stanislaus , rodzice: Ignatz Hajdasz, Agnes Hajdasz geb.Wojtasz

Jankowiak Józef (1887-1977)

Urodził się 18 III 1887 r. w miejscowości Krzan (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan). Rodzice Kacper (1852-1916, syn Antoniego i Józefy z d. Jurga) i Balbina z d. Kubala (1859, córka Józefa i Marianny z d. Szal) pobrali się w 1876 r. w śremie. Z tego związku urodzili się także Franciszek (17 IX 1883 - 15 VI 1962), Józefa (1885-1902), Stanisław (1 IV 1889 - zginął jako żołnierz armii pruskiej Infanterie-Regiment 15 co potwierdza lista start Preußen 662 z 18 X 1916), Jan (30 IV 1891, podczas I wojny światowej ranny), Wincenty (30 I 1895, podczas I wojny wzięty do niewoli, uznany za zaginionego), Marianna (1880-1898), Weronika po mężu Kupka (1899) i Stanisława (1904-1925).
Józef ożenił się 28 IV 1910 r. z Pelagią z d. Galas (ur. 10 I 1891), z tego związku urodziło się co najmniej sześcioro dzieci - Stanisław (2 V 1910), Felicja (31 V 1912), Zenon (16 XI 1915), Genowefa (7 VI 1916), Franciszek (30 IX 1918) i Irena (18 I 1925).

Józef Jankowiak powołany do armii pruskiej brał udział w I wojnie światowej od 1914 r. Po wybuchu rewolucji w Niemczech zdezerterował i przedostał się do Poznania, gdzie wstąpił do Straży Ludowej na poznańskich Jeżycach. Zwolniony z wojska ze względu na wiek 24 VI 1919 r. Za udział w powstaniu odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym w 1972 r., a Uchwała W38/74 mianowany do stopnia podporucznika. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 21 VI 1938 r. Członek Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19 i Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Zweryfikowany dyplomem nr 16858, Nr Referatu Historycznego 25279.

Zmarł 23 V 1977 r. Pochowany na cmentarzu komunalnym na Junikowie, spoczywa pole 18 rząd 9 miejsce 13
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2606357&name_surname=Jankowiak%20J%C3%B3zef#

To także miejsce pochówku żony Pelagii zmarłej 27 IV 1968 r. i Krystyny Mateckiej (30 X 1945 - 24 IX 2023).

Źródła: Parafia katolicka Błociszewo, wpis 8 / 1876; Urząd Stanu Cywilnego Śrem, wpis L4 / 1876; Archiwum Państwowe w Lesznie 424/1.1/80, skan 47 Kościan (USC) - akt urodzenia, rok 1887, [Księga urodzeń - wieś]; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Akta Miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; Wojskowe Biuro Historyczne, Kartoteka personalno - odznaczeniowa i Kolekcja Akt Powstańców Wielkopolskich I.487.14458; WTG, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 29-5-2025 i Lista odznaczonych WKP; Głos Wielkopolski. 1977.05.25 R.33 nr 117 Wyd.A; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com;

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Parafia katolicka Błociszewo, wpis 8 / 1876

Casparus Jankowiak (23 lat)
ojciec: Antonius , matka: Josepha
Balbina Kubala (17 lat)
ojciec: Joseph , matka: Marianna

Urząd Stanu Cywilnego Śrem, wpis L-4 / 1876

Kaspar Jankowiak (ur. 1852)
ojciec: Anton , matka: Josephine Jurga
Balbina Kubala (ur. 1859)
ojciec: Joseph , matka: Marie Szal

Archiwum Państwowe w Lesznie 424/1.1/80, skan 47 Kościan (USC) - akt urodzenia, rok 1887, [Księga urodzeń - wieś]

Józef , rodzice: Kasper Jankowiak, Balbina Kubala

Handschuh Bronisław Józef (1897-1977)
ps. „Melzer”

Urodził się 31 VII 1897 r. w Poznaniu. Syn Józefa (7 I 1873 - 4 VI 1917, syn Józefa i Katarzyny z d. Gensler) i Konstancji z d. Wojtek (13 II 1874 - 26 VII 1957, córka Józefa i Julianny z d. Mazur). Para pobrała się w 1896 r. w Poznaniu. Z tego związku urodzili się także Alfons (1897-1900), Agnieszka po mężu Czarnkowska (17 XII 1900 - 9 III 1977, pochowana z Bronisławem Józefem), Zofia (*+1902), Stefan (6 XII 1903 - 6 I 1925) i Jadwiga po mężu Pietrzak (1905-1986).

Po ukończeniu szkoły powszechnej rozpoczął naukę z praktyką w zawodzie kupca. W tym okresie wstąpił do tajnej niepodległościowej organizacji UNIA w Poznaniu. Praktykował do powołania go do armii pruskiej w 1916 r., przydzielony do 1. Pułku Strzelców Konnych i skierowany do służby w Sulechowie. W wyniku wypadku w 1917 r. zwolniony z armii i skierowany do służby cywilnej w starostwie w Międzychodzie. Na początku 1918 r. wrócił do Poznania. Od listopada 1918 r. brał czynny udział w pracach Polskiej Organizacji wojskowej zaboru pruskiego oddział IV Wilda - Łazarz - Górczyn jako łącznik wywiadowczo - wykonawczy pod rozkazami Stanisława Nogaja. Po wybuchu powstania brał czynny udział w walkach na terenie miasta Poznania, pod rozkazami Wiktora Kociałkowskiego (1887-1954) i Franciszka Józefa Masadyńskiego (1885-1956). Z powodu pogarszającego się stanu zdrowia 1 III 1919 r. został zwolniony ze służby. Założyciel Towarzystwa Powstańców i Wojaków w Poznaniu (od 2 X 1925) oraz Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny. Członek Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, przez który został zweryfikowany dyplomem 16528, Nr Referatu Historycznego 19744. Odznaczony Medalem Niepodległości 31 I 1938 r., ponadto odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, Złotym Krzyżem Federacji Z.P.O.O., Krzyżem Naczelnej Komendy Straży Ludowej w Poznaniu, Odznaką Pamiątkową Wojsk Wielkopolskich. Za udział w powstaniu odznaczony w latach 50. XX wieku Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a Uchwałą W 4/72 mianowany do stopnia podporucznika.

Podczas II wojny światowej w 1939 r. aresztowany przez GESTAPO. Po zwolnieniu w marcu 1940 r. uciekł z Poznania dzięki pomocy organizacji podziemnej, wyjechał do Generalnej Guberni do Ostrowca Świętokrzyskiego, gdzie był członkiem Armii Krajowej. W 1945 r. powrócił do Poznania. Po II wojnie światowej odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Zmarł 6 IV 1977 r. Został pochowany na cm. komunalnym na Junikowie, spoczywa pole 28 rząd 7 miejsce 3
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1144931&name_surname=Handschuh%20J%C3%B3zef#OpenMap

To także miejsce pochówku jego siostry Agnieszki po mężu Czarnkowska (17 XII 1900 - 9 III 1977).

UWAGA w miejskiej wyszukiwarce grobów błędnie wpisano datę urodzenia 30 VIII 1897 r. i użyto imienia Józef - pierwszego imienia wpisanego w akcie urodzenia sporządzonym 2 VIII 1897 r. w USC Poznań - Wilda, a nasz bohater używał imienia BRONISŁAW. Zostanie wysłana prośba o sprostowanie do UM Poznań, Wydział Kultury.

Źródła: Parafia katolicka Poznań - par. św. Marcina, wpis 158 / 1896; Urząd Stanu Cywilnego Wilda, wpis 23 / 1896; Archiwum Państwowe w Poznaniu 4818/1/7, skan 114 Poznań - Wilda (USC) - akt urodzenia, rok 1897, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Akta Miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; Wojskowe Biuro Historyczne, Kartoteka personalno - odznaczeniowa i Kolekcja Akt Powstańców Wielkopolskich I.487.13853; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 416: Życiorysy powstańców wielkopolskich: H - tom I (Habicht Gustaw - Hoffmann Jan); WTG, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 31-5-2025 i Lista odznaczonych WKP; Głos Wielkopolski. 1977.04.07 R.33 nr 78 Wyd.A; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com;

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Parafia katolicka Poznań - par. św. Marcina, wpis 158 / 1896

Joseph Handschuh (ur. 1873)
ojciec: Joseph , matka: Catharina Gensler
Constantia Wojtek (ur. 1874)
ojciec: Joseph , matka: Julianna Mazur

Urząd Stanu Cywilnego Wilda, wpis 23 / 1896

Joseph Handschuh (ur. 1873)
ojciec: Joseph Handscchuh , matka: Catharine Gensler
Konstanze Wojtek (ur. 1874)
ojciec: Joseph Wojtek , matka: Julianne Mazur

Archiwum Państwowe w Poznaniu 4818/1/7, skan 114 Poznań - Wilda (USC) - akt urodzenia, rok 1897, Księga urodzeń

Józef Bronisław , rodzice: Josef Handschuh, Constantia Wojtek,

Sommerfeld Ignacy (1892-1977)

Urodził się 25 VII 1892 r. w Trzemesznie w rodzinie Kazimierza (ur.21 I 1865, zm.2 X 1940, syn Jana i cecylii z d. Kranz) i Marii z d. Dobrzyńska (ur. 20 VII 1869, córka Walentego i Cecylii z d. Budna), para pobrała się w 1888 r. w miejscowości Gębice (USC Mogilno). Z tego związku urodziło się jeszcze co najmniej dwoje dzieci - córki Zofia (5 V 1895 - 1987) i Bronisława (1 VIII 1901).

Wcielony do armii pruskiej brał udział w I wojnie światowej, jako żołnierz Garde - Grenadier - Regiment 5 został ranny co znajduje potwierdzenie na pruskich listach strat Preußen 289 z 30 VII 1915 r. Po wybuchu rewolucji w Niemczech wrócił do rodzinnego Trzemeszna, gdzie wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego, gdzie szkolił potajemnie umiejętności użycia broni palnej. Był także członkiem Straży Ogniowej. Jako ochotnik wstąpił do kompanii trzemeszeńskiej i brał udział w przejęciu miasta 28 XII 1918 r. i dalej walczył w powstaniu na froncie północnym pod rozkazami Władysława Wleklińskiego (1886-1964) pod Mogilnem, Inowrocławiem, Pakością, Szubinem i Łabiszynem. Za udział w powstaniu odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym w 1968 r., a Uchwałą W 34/83 mianowany do stopnia podporucznika.
Po zakończeniu powstania przydzielony do Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu, organizował tam urząd gazownictwa, wg Kart meldunkowych miasta Poznania przyjechał tu 22 V 1919 r. . Następnie powierzono mu posadę burmistrza Kobylina od 30 VI 1920 r.
Około 1925 r. powrócił do rodzinnego Trzemeszna, gdzie otworzył skład z towarami galanteryjnymi.
W czasie II wojny światowej wysiedlony do Garwolina (GG). Po zakończeniu wojny zamieszkał w Poznaniu.
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarł 3 IV 1977 r. Został pochowany na cm. parafialnym na poznańskim Górczynie, spoczywa kwatera VPf rząd 19 miejsce 24
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...
Źródła: Urząd Stanu Cywilnego Gębice (Mogilno), wpis L-8 / 1888; Parafia katolicka Kwieciszewo, wpis 4 / 1888; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Akta Miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 7912: Sommerfeld Ignaz (Tremessen, Bromberg); WTG, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on line stan na 1-6-2025 i Lista odznaczonych WKP; Głos Wielkopolski. 1977.04.06 R.33 nr 77 Wyd. AB; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; strona UM Trzemeszno.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025

Urząd Stanu Cywilnego Gębice (Mogilno), wpis L-8 / 1888

Casimir Sommerfeld (ur. 1865)
ojciec: Johann Sommerfeld , matka: Caecilie Kranz
Marie Dobrzyńska (ur. 1869)
ojciec: Valentin Dobrzyński , matka: Caecilie Budna +

Parafia katolicka Kwieciszewo, wpis 4 / 1888

Casimirus Sommerfeld (23 lat)
ojciec: Joannes Sommerfeld , matka: Caecilia Krantz
Marianna Dobrzyńska (18 lat)
ojciec: Valentinus Dobrzyński , matka: Caecilia Budna