Preibisz vel Prejbisz Antoni, Władysław i Stanisław
—-----------------------------------------------------------------
Urodzili się w rodzinie Jana Marcina Preibisz vel Prejbisz (ur. 21 X 1865, syn Prota i Anny z d. Langer) i Pauliny Stanisławy Rozalii z d. Kadzidłowska (ur. 24 VII 1871 r., córka Romana i Marii z Ziółkowskich), para pobrała się w 1898 r.
—-----------------------------------------------------------------
Władysław Marian Preibisz vel Prejbisz urodził się 29 VI 1899 r. w miejscowości Budzyń powiecie śremskim (USC Mosina, obecnie już w granicach miasta Śrem).
Nie ustalono kiedy i gdzie brał udział w Powstaniu Wielkopolskim, w projekcie WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on - line stan na 28 III 2025 r. wymieniony pod nazwiskiem Preibisz - dość zdawkowo jednostka: Grupa Śrem, natomiast w projekcie Wielkopolskiego Towarzystwa Genealogicznego, Lista odznaczonych WKP występuje pod nazwiskiem Prejbisz, w Uchwale z 1960 r. napisano, że “wstąpił ochotniczo do oddziałów powstańczych w dniu 27.12.1918 r. Grupy Śrem i brał udział w walkach w okolicy Zbąszynia pod dow. mrj. Stefana Chosłowskiego do dnia 23.03.1919 r.”. Należy tu jednak wyjaśnić, że Stefan Chosłowski (Stanisław Seweryn 1889-1954) otrzymał polecenie sformowanie batalionu śremskiego dopiero 31 XII 1918 r. po tym, jak dowództwo pruskie postanowiło opuścić koszary w Śremie, zatem Preibisz vel Prejbisz mógł być najpierw w luźnych oddziałach Straży Ludowej lub Służby Straży i Bezpieczeństwa a nie czymś co zostało nazwane “Grupa Śrem”. 6 I 1919 r. 1. kompania śremska pod dowództwem ppor. J. Muślewskiego została przetransportowana do Nowego Tomyśla, skąd skierowana została do Zbąszynia. Po nieudanej akcji zajęcia Zbąszynia część powstańców śremskich wróciła do macierzystej jednostki a część brała udział w dalszych walkach, niestety nie wiemy czy Władysław walczył pod Łomnicą i Chrośnicą. Po powstaniu pozostał w wojsku polskim, zwolniony z wojska w listopadzie 1921 r. w stopniu podporucznika, co rodzi domniemanie, że brał udział także udział w wojnie polsko - bolszewickiej. Potwierdzenie faktycznych losów Władysława może znaleźć się w dokumentach zgromadzonych w Wojskowym Biurze Historycznym, gdzie znajduje się odrzucony 25 VI 1938 r. wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości (WBH, 24/28100) i teczka o syg. akt 4544/3716.
Jego dalsze losy nie są znane.
Zmarł 15 VIII 1958 r., 31 III 1995 r. szczątki zostały przeniesione na cm. junikowski w Poznaniu.
—------------------------------------
Preibisz vel Prejbisz Stanisław urodził się 4 X 1901 r. w Śremie.
Ukończył gimnazjum w Śremie, w tym czasie został członkiem także Towarzystwa Tomasza Zana oraz skautem drużyny im. Przemysława w Śremie.
Nie potwierdzono dokumentami jego udziału w Powstaniu Wielkopolskim. Źródła jemu najbliższe potwierdzają jego udział w wojnie polsko - bolszewickiej - Lwów, Kijów i Mińsk. W Wojskowym Biurze Historycznym dwie fiszki - Krzyż Walecznych (ułan, 145/196) i o syg. akt 11940. Zwolniony z wojska z 69 pułku piechoty stacjonującego w Gnieźnie.
Po wojsku kontynuował naukę w Poznaniu. Od 1923 r. studiował rolnictwo na Uniwersytecie Poznańskim.
Utonął 4 VII 1930 r. w nurtach rzeki Narew w okolicach Modlina, ratując oficera i kobietę z przewróconej łodzi. Pośmiertnie odznaczony Medalem za Ratowanie Ginących.
9 VII 1930 r. pochowany w Gostyniu, w 1995 r. jego i Władysława szczątki zostały złożone w grobie na cm. komunalnym na Junikowie.
—------------------------------------
Preibisz vel Prejbisz Antoni urodził się 26 VIII 1900 r. w miejscowości Budzyń powiecie śremskim (USC Mosina, obecnie już w granicach miasta Śrem). Dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była od 8 II 1930 r. Anna Pawleńska (ur. 13 IX 1905 r. w Gorlicach) z którą miał dwoje dzieci Wandę Teresę (1 III 1931 w Poznaniu) i Jana Mariana stanisława (ur. 2 VII 1932 Poznań - 26 III 1995 tamże). Drugą żoną była Helena z d. Kubera (2 IV 1913 Baranów w powiecie kępińskim - 25 XII 2003 w Poznaniu, córka Jana i Pelagii z d. Jankowska).
W Uchwale o nadanie Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego z 1971 r. napisano, że wstąpił wstąpił w szeregi powstańcze 28 XII 1918 r. i walczył z bronią w ręku o oswobodzenie Dolska i okolicznych miejscowości powiatu śremskiego pod rozkazami Zygmunta Sicińskiego (Zygmunt Bolesław 1899-1940) a ten był w kompanii śremskiej. Od 10 I 1919 r. przeniesiony do 1. pułku artylerii lekkiej, w którym brał czynny udział w walkach na froncie północnym o Bydgoszcz, Koronowo, Więcbork, Sępolno i Chojnice pod dow. ppor. Mariana Brelińskiego (Marian Józef Mieczysław, ur. w Turwi 1 I 1897 r. Kawaler VM). W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony 21 VI 1938 r. (syg. akt 124003) wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości. Następnie brał również udział w walkach o Lwów za co został uhonorowany Odznaką Pamiątkową Orląt Lwowskich. W listopadzie 1920 r. zwolniony z wojska.
W 1928 r. uzyskał dyplom nauk leśnych i od następnego roku rozpoczął pracę w lasach państwowych, by dekadę później zostać nadleśniczym w Nadleśnictwie Bralin. W trakcie ewakuacji nadleśnictwa w 1939 r. został ciężko ranny. Po II wojnie światowej aż do przejścia na emeryturę pracował w leśnictwie.
Zmarł 19 I 1995 r. Pochowany na cm. komunalnym na poznańskim Junikowie, w jednej z kwater powstańczych, spoczywa pole 6 kwatera 1 rząd 13 miejsce 9
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=2628394&name_surname=Preibisz%20Antoni#
To także miejsce pochówku jego II żony Heleny, syna Jana i po ekshumacji z Gostynia braci Władysława i Stanisława.
źródła: Parafia katolicka Śrem, wpis 35 / 1898; Urząd Stanu Cywilnego Śrem, wpis 53 / 1898; APP, Śrem (USC) - akt urodzenia, rok 1901, Geburts-Haupt-Register; Kurier Poznański, 07.07.1930, nr 306, s. 13; Kurier Poznański, 07.07.1930, nr 306, s. 12; Drwęca, 17.07.1930, nr 82, s. 3; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; WBH, Kartoteka personalno - odznaczeniowa; Wawrzyniak Jarosław, Śrem w małych monografiach. Śrem w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919; Tomczak Roman, Leśnicy w Powstaniu Wielkopolskim; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on - line stan na 30 III 2025 r. i Lista odznaczonych Wielkopolskim; Wyszukiwarka grobów /billiongraves.com; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania. Dokumentacja grobu Tomek Konwicki październik 2024.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 202