FRANCISZEK KSAWERY MANIECKI
( 03.11.1896 r. – 02.12.1975 r.)
opracowała wnuczka Powstańca Wielkopolskiego - Dorota Ciołka Wiśniewska
zdjęcia ze zbiorów Rodziny
Franciszek Ksawery Maniecki urodził się 03 listopada 1896 roku w miejscowości Kurowo, w powiecie nowotomyskim. Jego rodzicami byli Michalina (z domu Hoffmann) i Jakub Manieccy - rodzina Manieckich to szlachecki ród, który od wieków związany był z Wielkopolską i pieczętował się herbem Sokoła.
Franciszek od ukończenia szóstego roku życia uczęszczał do szkoły powszechnej. Po ukończeniu nauki pozostał w domu rodzinnym i pomagał rodzicom prowadzić gospodarstwo rolne.
W wieku 19 lat, w roku 1915, został wcielony do armii i uczestniczył w I Wojnie Światowej. Walczył na froncie francuskim, gdzie w 1916 roku został ciężko ranny i 9 miesięcy przebywał w szpitalu.
W lutym 1918 roku powrócił na rodzinne tereny i w dalszym ciągu jego losy związane były z Wielkopolską. 30 grudnia 1918 roku, jako ochotnik zgłosił się do Powstania Wielkopolskiego (numer weryfikacyjny 5368), gdzie walczył pod dowództwem, odznaczonego Orderem Virtuti Militari, Edmunda Klemczaka. Oddział ochotników brał czynny udział w walkach o Opalenicę, Nowy Tomyśl i Zbąszyń. Szczególnie ciężkie były, trwające wiele tygodni, działania pod Zbąszyniem, gdzie wielu powstańców zostało rannych i dostało się do niemieckiej niewoli. Franciszek Maniecki brał także udział w walkach o Nową Wieś, Przyprostynię, Chrośnice i Nowy Dwór.
W 1919 r. został skierowany do nowo powstałego 7 Pułku Strzelców Wielkopolskich, który powstał z zorganizowanego wcześniej 2 Batalionu Garnizonu Poznań i kilku kompanii pochodzących z wielkopolskich drużyn powstańczych (ze Zbąszynia, Bukowca, Dusznik, Lwówka i Pniew), istniejących od listopada 1918 r.
Franciszek Maniecki, wraz z 7 Pułkiem Strzelców Wielkopolskich, walczył na zachodnim a później na północnym odcinku frontu wielkopolskiego (od Rynarzewa po Czarnków).
W styczniu i lutym 1920 roku. uczestniczył w zdobywaniu Ziemi Chodzieskiej i Wyrzyskiej – 19 stycznia 1920 r. wkroczył do Chodzieży, a następnie do Śmiłowa, Wyrzyska, Białośliwia i Wysokiej. Na przełomie stycznia i lutego pułk obsadził granicę między Kępnem a Rawiczem, po czym wrócił do Chodzieży, która na krótko stała się miastem garnizonowym pułku.
Pułk na miejscowym rynku 1 marca 1920 roku otrzymał on sztandar (z napisem "Honor i Ojczyzna" oraz nazwami pól bitew pułku na ramionach krzyża, po drugiej stronie: orzeł biały pośrodku krzyża kawalerskiego, między jego ramionami cyfra "61" w wieńcu laurowym).
Do końca Powstania Wielkopolskiego Franciszek Maniecki stacjonował w Wągrowcu (ten okres udokumentowany jest w Archiwach Narodowych Powstania Wielkopolskiego).
15 marca 1919 r. 7 Pułk Strzelców Wielkopolskich został przemianowany na 61 Pułk Piechoty. Wraz z nową formacją Franciszek Maniecki został przerzucony na front wschodni, przeciwko armii bolszewickiej na terenie Brody— Krasne — Złoczów.
Następnie brał udział w wyprawie kijowskiej, nacierając w kierunku Berdyczowa. 8 maja 1920 roku Pułk wkroczył do Kijowa, gdzie następnego dnia uczestniczył w defiladzie wojsk polskich na Kreszczatiku.
Cofając się następnie pod naporem Armii Czerwonej, zajął stanowisko na przedpolu Warszawy w składzie 1 Armii. W czasie polskiej kontrofensywy 23 września przełamał front pod Mścibowem i Gnieznem k. Wołkowyska. Ostatni, ważniejszy bój pułku to udzielenie pomocy 11 października 1920 roku 58 Pułkowi Piechoty w walce o Kojdanów.
Po zakończeniu wojny, w lipcu 1922 roku Franciszek Maniecki został zwolniony z wojska. Wkrótce rozpoczął nową służbę – został przyjęty do straży granicznej. Po odbyciu szkolenia w 1922 roku został oddelegowany na wschodnie rubieże RP – do miejscowości Ławoczne w powiecie stryjeńskim. Tam pełnił służbę do 1928 roku. Po przebyciu ciężkiej choroby i kilkutygodniowym pobycie w szpitalu we Lwowie, Franciszek Maniecki został przeniesiony do Międzychodu, gdzie pełnił służbę na granicy polsko-niemieckiej. Następnie przeniesiony został na analogiczną placówkę do Wolsztyna.
W 1931 roku wstąpił w związek małżeński z Zofią Maniecką z domu Weber (24.02.1912 r. – 29.10.1964 r.). Małżonkowie mieli 5 dzieci: Tadeusza (ur. i zm. 1932 r.), Zenona (1934 r. – 2003r.) , Antoniego (1936 r. – 2012 r.), Zdzisława (11.08.1942 r. – 14.11.1964.r.) i Zofię (1948 r.- 2020 r.).
Lata spędzone na wojnie i w wojsku odcisnęły swoje piętno na zdrowiu Franciszka Manieckiego. W 1930 roku, z powodu choroby, został przeniesiony w stan spoczynku i przeprowadził się do Międzychodu. Tam mieszkał i pracował do końca okupacji. W 1945 roku, wraz z rodziną, przeprowadził się na Ziemie Odzyskane, do miejscowości Stare Polichno, gdzie mieszkał do końca życia.
Mieszkając w Starym Polichnie, aktywnie angażował się w życie lokalnej społeczności, był przez wiele lat sołtysem oraz przewodniczącym Gromadzkiej Rady Narodowej. Według danych zawartych w Słowniku gorzowskim w marcu 1950 roku wybrano go sołtysem wsi Stare Polichno. W 1954 roku został przewodniczącym Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej - Stare Polichno. Po zniesieniu gromady ponownie został sołtysem swojej wsi. Tą funkcję pełnił do roku 1970. Ze względu na wiek i stan zdrowia poprosił o rezygnację.
Franciszek Maniecki zmarł 02 grudnia 1976 roku i został pochowany na cmentarzu w Starym Polichnie.
Za zasługi dla Ojczyzny został odznaczony wieloma odznaczeniami:
• Pamiątkowy Krzyż ,, Za Waleczność”, Poznań, 27 grudnia 1919 r. Rada Ludowa Miasta Poznania
• Krzyż i Medal Niepodległości, Warszawa, 25 października 1932 rok – za udział w Powstaniu Wielkopolskim, Centralne Archiwa Wojskowe
• Dyplom uznania za czynny udział w Akcji Zbrojnej w Powstaniu Wielkopolskim w 1918 i 1919 roku, Poznań, 27 grudnia 1948 rok, Zarząd Główny Związku Powstańców Wielkopolskich
• Wielkopolski Krzyż Powstańczy, Warszawa, 28 grudnia 1957 rok
• Dyplom Uznania z okazji 50 rocznicy Powstania Wielkopolskiego, Poznań, 27 grudnia 1968 rok
• Mianowanie na stopień porucznika za udział w Powstaniu Wielkopolskim, Warszawa, 13 grudnia 1971 rok, Minister Obrony Narodowej
• Krzyż Polonia Restituta ( brak opisu w zasobach rodzinnych, rodzina złożyła wniosek do Prezydenta RP o wydanie odpisu nadania Krzyża, sprawa w trakcie)
• Wiele dyplomów uznania za pracę społeczną na rzecz wsi Stare Polichno