Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Żyła Teofil (Zylla)
urodził się w Poznaniu 08 grudnia 1898 roku w rodzinie Franciszka Zylla (1873 - 1917) i wiktorii z dom. Kierzek (1873, od 1922 Jagodzińska), para pobrała się w Poznaniu w roku 1897, zapis ślubu rodziców w księgach brzmi:

Parafia katolicka Poznań - par. św. Wojciecha, wpis 20 / 1897
Franciscus Zylla
Victoria Kierzek

Urząd Stanu Cywilnego Poznań, wpis 210 / 1897
Franz Zylla (ur. 1873)
ojciec: Franz Zylla , matka: Caroline Klisch
Viktoria Kierzek (ur. 1873)
ojciec: Thomas Kierzek , matka: Josephine Wernes

20 maja 1920 roku już jako Żyła poślubił Zofię Grzegorzewicz ur. 10.05.1897 roku, córkę Wawrzyńca i Małgorzaty z dom. Palacz.

Teofil i Zofia mieli córkę Eugenię ur. 1928, poślubiła Henryka Zduna.

Teofil zmarł w Poznaniu 20 czerwca 1962 roku, 23 czerwca spoczął na cmentarzu komunalnym na Junikowie, spoczywa z żoną, córką i zięciem
pole 16
rząd 41 miejsce 2
GPS: 52.390425, 16.822282
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1065207&name_surname=%C5%BBy%C5%82a%20Teofil#OpenMap

https://billiongraves.com/grave/Teofil-%C5%BBy%C5%82a/29301442

Miejsce spoczynku PW na dzień 22.06.2022 jest opłacone, zadbane, nowy nagrobek, nie wymaga renowacji. Zostanie zgłoszony do IPN w celu dokonania wpisu do Ewidencji grobów Weteranów.

W Powstaniu Wielkopolskim:

status/stopień: szeregowiec
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Żyła Teofil brał czynny udział w Powstaniu Wlkp. z bronią w ręku - a mianowicie od 27.12.1918 do 15.01.1919 jako ochotnik brał udział w walkach przy rozbrojeniu Niemców w Zamku, Prezydium Policji niemieckiej, zajęciu koszar 6 Pułku Grenadierów, rozbrojeniu Niemców, zabieraniu amunicji i broni, a następnie zajęciu Dworca Głównego w Poznaniu, rozładowaniu transportów niemieckich. Zajęta broń i amunicja została rozdzielona na oddziały powstańcze do prowadzenia walk w m. Poznaniu. Poza tym odbywał służbę wartowniczą w koszarach oraz przeprowadzał stałe patrole uliczne i na Dworcu Gł., w stopniu szeregowca. D-ca ob. Śniegocki Stanisław i Dembiński Antoni. (...)
Podstawa: arkusz weryfikacyjny, leg. nr 8141 z dnia 15.01.1949.
źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Wykaz grobów uczestników Powstania Wielkopolskiego na poznańskich cmentarzach, oprac. GEOPOZ Poznań
W czasie II wojny światowej deportowany do Niemiec, co znajduje potwierdzenie na listach strat:
– Źródło:
Dokumenty dot. obcokrajowców zamieszkałych na terenie danej miejscowości podczas wojny
70380682/2.1.1.1/2054/16
ITS Bad Arolsen
rodzaj represji deportowany do III Rzeszy
przebywał w DEUTSCHLAND - HESSEN - FRITZLAR-HOMBERG - HADDAMAR


—--------------------------------

Bratem Zofii z Grzegorzewiczów był STANISŁAW Grzegorzewicz.
Urodził się w Poznaniu 07 kwietnia 1876 roku w rodzinie Wawrzyńca i Małgorzaty z dom. Palacz, rodzice pobrali się w roku 1874 w Poznaniu, zapis ślubu w księgach brzmi:
Parafia katolicka Poznań - par. św. Marcina, wpis 6 / 1874

Laurentius Grzegorzewicz (24 lat)
Margaretha Palacz (22 lat)

Rodzeństwem Stanisława i zofii byli:
– 1879 - Nikodem,
– 1887 - Stanisława,
– 1892 - Wojciech,
– 1893 - Stefan,
– 1894 - 1895 - Adam.

Stanisław 10 lutego 1920 roku w Poznaniu poślubił Mariannę z dom. Sałecką ur. 05.12.1884 roku w Poznaniu.

Na dzień dzisiejszy nie jest znana data i miejsce zgonu oraz pochówek.

W projekcie WTG Gniazdo został wymieniony:
Stanisław Grzegorzewicz
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 45: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 106: Podania powstańców o zapomogi.
urodzenie: 1876.04.07 Poznań
ojciec: Wawrzyn
status/stopień: szeregowiec
uwagi: Poznań, przedsiębiorca budowlany, I.487.13602

W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony wniosek o MN 24/7052 dnia 31.01.1938 roku.

—---------------------------

sporządzono na podstawie:
http://powstancywielkopolscy.pl/
http://powstancy-wielkopolscy.pl
https://www.poznan.pl/
https://billiongraves.com
https://wbh.wp.mil.pl/
https://poznan-project.psnc.pl
http://www.basia.famula.pl/pl/
http://e-kartoteka.net/pl/
https://straty.pl/szukaj-osoby.php

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022

ZEIDLER I KAJA
KONSTANTY, BERNARD I BRONISŁAWA

ZEIDLER KONSTANTY
urodził się 20 grudnia 1862 roku w rodzinie Wiktora i Marianny (Marcjanny) z dom.Marcińska, para pobrała się w Ujściu w roku 1859. Zapis ślubu rodziców w księgach brzmi:
Parafia katolicka Ujście, wpis 19 / 1859

Victor Zeidler (27 lat)
ojciec: Constantinus
Martianna Marcińska (25 lat)
ojciec: Franciscus

W roku 1892 w Ujściu poślubił Franciszkę z dom. Januszewska, zapis ślubu rodziców w księgach brzmi:

Parafia katolicka Ujście, wpis 12 / 1892

Constantinus Zeidler (29 lat)
Francisca Januszewska (28 lat)

Urząd Stanu Cywilnego Ujście, wpis 12 / 1892

Konstantin Zeidler (ur. 1862)
ojciec: Viktor Zeidler + , matka: Marie Marcinska
Franziska Januszewska (ur. 1863)
ojciec: Gregor Januszewski , matka: Anna Korzynska

Ze związku Konstantego i Franciszki urodzili się
– Wiktor, zginął w czasie I Wojny Światowej,
– BRONISŁAWA,
– 03.06.1900 - Bolesława, wyszła za Edmunda Kukuckiego, mieszkali w Poznaniu,
– Waleria,
– BERNARD,
– Marta 26.07.1896.

Konstanty Zeidler zmarł w Ujściu 09 lutego 1954 roku, spoczywa na cmentarzu komunalnym z córką Walerią 1903-1985 (mąż Antoni Gapiński 1902-1939 kierownik Publicznej Szkoły Powszechnej w Tarnówku pow. czarnkowski, woj. poznańskie. W pierwszych dniach września 1939 r., po wkroczeniu wojsk niemieckich na teren powiatu, miejscowi Niemcy, których było wielu w Tarnówku i okolicy, zatrzymali Gapińskiego, bili i torturowali, następnie wyprowadzili w pole i zamordowali. Zwłoki zagrzebali w pobliżu toru kolejowego k. Ciążynia w pow. czarnkowskim).

Działalność Konstantego:
W roku 1918 powstała w Ujściu, z inicjatywy Zeidlera, Rada Ludowa, która podjęła współpracę z radami z Piły i Chodzieży. Pierwszym przewodniczącym był Franciszek Luck, zastąpił go Konstanty Zeidler. W jego domu przy ulicy Szpitalnej 4 odbywały się tajne zebrania. Nie podpisał oświadczenia, że Ujście powinno należeć do Rzeszy Niemieckiej, do czego namawiał go niemiecki burmistrz Keonig.
W grudniu 1918 r. wybuchło powstanie wielkopolskie, do Ujścia wkroczył oddział niemieckiego wojska. Konstanty Zeidler razem z F. Szulcem i J. Ponickim przeprowadzał ochotników przez granicę na stronę polską, ponieważ wiedział, że nie ma szans na powstanie w Ujściu. Wymyślił, że odbywać się to będzie pod pretekstem zakupu i zwózki drewna tartacznego z okolicznych lasów. W ten sposób przemycał ochotników do Mirosławia, Jabłonowa i Węglewa. Jednym z nich był jego syn Bernard. W domu Zeidlera przyjmowano łączników z rozkazami a także przechowywano rannych, opiekowała się nimi również jego córka Bronisława.
W 1939 r.Niemcy przesiedlili całą rodzinę w okolice Łodzi. Powrócił do Ujścia po zakończeniu wojny, w 1945 r. i zamieszkał w swoim domu przy ulicy Szpitalnej 4. Po wojnie był działaczem Bractwa Kurkowego, był Królem Kurkowym. W 1949 r. był honorowym prezesem Bractwa Strzeleckiego.
W WBH- Medal Niepodległości, 25 czerwca 1938 roku
https://powstanie.szubin.net/biografie/s/356
https://www.csw2020.com.pl/biogram/konstanty-zeidler/
—-------------------------------------------------------------------
BERNARD ZEIDLER
urodził się 19 sierpnia 1894 roku w Ujściu, jego rodzicami był w/w Konstanty i Franciszka z dom. Januszewska.
Wg projektu WTG Gniazdo zmarł 04 czerwca 1966, brak miejsca zgonu oraz pochówku.
Brał udział w I Wojnie Światowej, ranny w 1917 roku, wrócił do ujścia. Razem z ojcem uczestniczył w tajnych spotkaniach jakie miały miejsce w ich domu, przeprowadzał także ochotników na polska stronę.
W Powstaniu:

jednostka: Kompania Gnieźnieńska
uwagi: z Ujścia, odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym,
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 12.06-0.951 z dnia 1957-12-06

Opis:
Zeidler Bernard jako cywil razem z Peisertem Stefanem z Ujścia podkradał się do stanowisk artylerii niemieckiej (grenzschutz) w Ujściu i potopił w stawach amunicję do dział. Przeprowadzał na stronę Polską przez front okolicznych Polaków przez linie demarkacyjną. Dnia 9.02.1919 r. przeszedł na stronę polską do powstańców komp. gnieźnieńskiej i walczył z bronią w ręku na odcinkach Radwanki i Antoniewo. Pod Nakłem walczył w składzie kompanii Skotarczaka Antoniego.Po zakończeniu powstania pozostał w służbie czynnej WP do dnia 15.01.1920 r.

źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Chwaliszewski Roman, Kicman Wojciech, Powrót Orła. Powstanie Wielkopolskie na Ziemi Pilskiej. Przebieg, bohaterowie, upamiętnienie, Piła 2008
Chwaliszewski Roman., Kicman Wojciech, Kiedy Ojczyzna wezwała: Powstanie Wielkopolskie na ziemi pilskiej, Piła 2013

—-------------------------------------------------------------------
MARTA ZEIDLER
urodziła się 26 lipca 1896 roku w Ujściu,
niestety, nie wiemy na tą chwilę brała udział w Powstaniu, ale w WBH jest odrzucony wniosek o Medal Niepodległości. Wymaga kwerendy.
Nie jest znana data i miejsce zgonu oraz pochówek.
—----------------------------------------------------------------------
BRONISŁAWA ZEIDLER - KAJA
urodziła 24 sierpnia 1896 roku w Ujściu.
W 1924 roku wyszła za mąż za *** WIKTORA KAJĘ (Powstańca Wielkopolskiego), z tego związku urodziły się trzy córki Jolanta Danuta po mężu Walentyn 1926 - 2018, Janina 1927 - 2017 i Eugenia 1930 - 2014 oraz syn Jan ur. 1924 zmarł w niemowlęctwie.
Bronisława wraz z ojcem i bratem brali udział w przygotowaniach do Powstania, Bronisława prowadziła kuchnię dla Powstańców, była łączniczka i sanitariuszką.
Zmarła w Bydgoszczy 29 maja 1991 roku, spoczęła w Pile na cmentarzu komunalnym:
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=432&cm=PILA1
Kwatera: 10/D
Rząd: 4, Grób: 38
To także miejsce spoczynku Janiny i Eugenii.
Wymieniona w projekcie WTG Gniazdo dwukrotnie :
1/ Bronisława Zeidler
urodzenie: 1896.08.24 Ujście
data śmierci: 1991.05.29
miejsce pochówku: Bydgoszcz
rodzice: Konstanty, Franciszka
jednostka: Rada Ludowa Ujście
status/stopień: łączniczka
uwagi: pseudonim "Bronka", łączniczka w powstaniu,
źródła:
Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, t. VI, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2009
Chwaliszewski Roman, Kicman Wojciech, Powrót Orła. Powstanie Wielkopolskie na Ziemi Pilskiej. Przebieg, bohaterowie, upamiętnienie, Piła 2008
Powstanie Wielkopolskie na Pałukach i w Krajnie – ludzie, miejsca, wydarzenia
Chwaliszewski Roman., Kicman Wojciech, Kiedy Ojczyzna wezwała: Powstanie Wielkopolskie na ziemi pilskiej, Piła 2013



2/ Bronisława Kaja z d. Zeidler
urodzenie: 1896.08.24 Ujście pow. Chodzież
data śmierci: 1991.05.29
miejsce pochówku: Piła cm. Komunalny
rodzice: Konstanty, Franciszka Januszewska
status/stopień: łączniczka
uwagi: pseudonim "Bronka", pierwotnie pochowana w Bydgoszczy a w 2013 ekshumowana do Piły, żona Wiktora Kai
źródła:
Powstańcze biografie. Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Szubin
Kicman Wojciech, Powstańcy wielkopolscy 1918/1919 mieszkańcami Piły, [Piła] 2017
We wrześniu 1939 roku wraz z wybuchem II wojny światowej i rozpoczętej niemieckiej agresji Bronisława wraz z córkami Danutą, Janiną i Eugenią uczestniczyły w zorganizowanej przez władze polskie ewakuacji. Owa ewakuacja ludności polskiej na wschodnie ziemie Rzeczypospolitej, odbywała się z powiatu wyrzyskiego transportem kolejowym. Rodzina Kajów dotarła takim transportem na Wołyń, do powiatu horochowskiego. Rodzina Kajów z ewakuacji powróciła po wielu trudnościach, dopiero w 1940 roku. Bronisława wraz z córkami przybyły do Rzadkowa, gdzie przebywały aż do końca wojny.
—-----------------------------------------------------------------------

WIKTOR, WŁADYSŁAW I PAWEŁ KAJA
oraz ich rodzeństwo
– Franciszek 1870 - 1925,
– Florentyna 1873 - 1928,
– Bronisław 1880 - 1966,
– Jan 28.10.1889 - 26.07.1915 - poległ w I wojnie światowej, Lista strat 1919
– Józef - zginął 31.07.1916,
—-- urodzili się w rodzinie Józefa Adama 1844-1928, syn Walentego (Wojciecha) Kaja 1802 - 1872 i Marianny Piosik 1806
i Justyny z dom. Kaja 1848-1917, córka Jakuba (1810) i Anny z dom. Grątkowska (Gruntkowska, ur. 1811).
Józef i Justyna pobrali się 30 maj 1869 w Ujściu, zapis ślubu w księgach brzmi:
Parafia katolicka Ujście, wpis 9 / 1869

Joseph Kaja (25 lat)
Justina Kaja (21 lat)
—----------------------------------------------
Wiktor Kaja 16 maja 1891 - 28 października 1939
urodził się 16 maja 1891 roku w miejscowości Rzadkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Kaczory.
Wiktor Kaja w 1909 roku podjął naukę w Seminarium Nauczycielskim w Pile, gdzie w dniu 24 lutego 1912 roku zdał egzamin dojrzałości. Pierwszą posadę nauczycielską objął w 6-klasowej szkole powszechnej we Lwówku, powiat nowotomyski. Pracował tam od 16 kwietnia 1912 roku do 1 marca 1920 roku.
W międzyczasie – 2 sierpnia 1914 roku został wcielony do armii niemieckiej (Infanterie-Regiment 46). Służba ta przypadła na pierwsze lata I wojny światowej. Uczestniczył w działaniach wojennych na froncie niemiecko-francuskim, a następnie niemiecko-rosyjskim. W czasie walk pod Gorlicami został 2 maja 1915 roku ranny i znalazł się w szpitalu wojskowym. W wyniku doznanego postrzału, nastąpiło unieruchomienie prawego ramienia. Wobec niemożności swobodnego poruszania ręką, został ze służby zwolniony 09.06.1915.
Z chwilą wybuchu Powstania Wielkopolskiego (1918-1919), znalazł się w szeregach armii powstańczej - jako radiotelegrafista.
Należał również do powstałego w 1921 roku Związku Obrony Kresów Zachodnich (w 1934 roku przekształcony w Polski Związek Zachodni), będącego organizacją społeczną, zwracającą uwagę na politykę niemiecką wobec polskich kresów zachodnich (Śląsk, Wielkopolska, Pomorze).
Następnie od 1 marca 1920 roku do 31 października 1923 roku kierował szkołą w Miasteczku Krajeńskim, a do 31 marca 1926 roku szkołą w Nowej Wsi Ujskiej, powiat chodzieski. Od dnia 1 kwietnia 1926 roku, władze kuratoryjne powierzyły mu stanowisko kierownika Szkoły Powszechnej w Białośliwiu, gdzie zastąpił Juliana Szafranka. Obok sprawowania funkcji kierowniczych - Wiktor Kaja uczył również przyrody, matematyki, muzyki i religii.
Szkoła Powszechna w Białośliwiu podlegała od 1 kwietnia 1924 roku, Powiatowemu Inspektoratowi Szkolnemu w Wyrzysku. W chwili objęcia urzędu przez kierownika Kaję, szkoła liczyła siedem klas, w których uczyło się łącznie 272 uczniów (138 chłopców i 134 dziewcząt). Kadrę nauczycielską stanowili wówczas m.in.: Andrzejewska, Dembek, Rogalska, Wargin, Dorywalska.
Równocześnie w 1926 roku objął kierownictwo istniejącej od 3 stycznia 1924 roku, Szkoły Dokształcającej, a przeznaczonej dla starszej młodzieży. Funkcjonowanie tej szkoły związane było z problemem edukacyjnym, który pojawił się po latach pruskiego zaboru. Zajęcia w szkole dokształcającej prowadził początkowo razem z nauczycielem Franciszkiem Dembkiem, trzy razy w tygodniu – łącznie po 8 godzin. Plan nauki obejmował 2 godziny rachunków, języka polskiego i rysunków, a po 1 godzinie historii i geografii. Z czasem ilość uczniów tej szkoły powiększała się i w 1938 roku wynosiła 40 osób. Szkoła ta istniała aż do 1939 roku, a obok kierownika Kaji uczyli w niej również nauczyciele: Dankowski, Lech, ks. Kopczyński, Chojnacki, Plewa, Bobrowski, Scheiner, Matecki.
W czasie okupacji niemieckiej - w połowie października 1939 roku został aresztowany z Maksymilianem Chojnackiego (ur.27.08.1908). W grupie około 50 nauczycieli, umieszczeni w tymczasowym areszcie zlokalizowanym w gimnazjum w Nakle, a następnie przewieziono ich do Bydgoszczy. W dniu 28 października 1939 roku, wcześnie rano, Wiktora Kaję w gronie 8 innych nauczycieli zabrano z więzienia w Bydgoszczy i przewieziono do Paterka koło Nakła, gdzie ich rozstrzelano.
Co znajduje potwierdzenie na listach strat II wojny światowej:
nazwisko Kaja
imię Wiktor
wiek 46 lat
miejsce zamieszkania Pobórka
zawód kierownik szkoły
data śmierci 1939
Informacje o prześladowaniach
Źródło:
Rejestr miejsc i faktów zbrodni popełnionych przez okupanta hitlerowskiego na ziemiach polskich w latach 1939-1945 - województwo bydgoskie, 1981,Warszawa
ofiara egzekucji
data śmierci 1939
miejsce śmierci PATEREK, Nakło, bydgoskie
okoliczności śmierci Członkowie Selbstschutzu i funkcjonariusze żandarmerii rozstrzelali około 250 Polaków i Żydów.
miejsce pochówku Zwłoki zakopano w żwirowni; w lipcu 1945 r. zwłoki 202 osób ekshumowano i pochowano na cmentarzu katolickim w Nakle. Miejsce upamiętnione.
W 10. rocznicę nadania szkole imienia Wiktora Kaji – 22 czerwca 2012 roku, na cmentarzu w Nakle odbyła się doniosła uroczystość. W miejscu doczesnego spoczynku Wiktora Kaji odsłonięto, ku pamięci potomnych, pamiątkowy kamień. Kamień upamiętniający polskiego nauczyciela, który oddał życie za Ojczyznę. Opracował: Piotr Coblewski (korekta GPW).
W Wojskowym Biurze Historycznym 2 teczki:
– 5277
– 24/16941 - odrzucony dnia 31.01.1938 roku wniosek o Medal Niepodległości.
http://www.szpbialosliwie.pl/viewpage.php?page_id=1
https://powstanie.szubin.net/biografie/s/491#top
—----------------------------------------------------
Władysław Kaja 10 grudnia 1894 - 7 listopada 1939
urodził się 10 grudnia 1894 roku w miejscowości Rzadkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Kaczory.
W roku 1924 poślubił Joannę z dom. Zabel (05.12.1902 - 09.06.1992), z którą miał dwie córki - Ludomiłę i Halinę i syna Józefa (opisał zbrodnię na Wzgórzach Modrzewskich na podstawie zeznań w tym swojego wuja, Józef Andrzej Kaja: Kronika żywota mego ku pamięci potomnym napisana w Białymstoku w latach 1990-tych. Cz. 2: Lata 1939-1945 - Okres wojny i okupacji. Białystok: 1996).
Porucznik Wojska Polskiego, nauczyciel. Uczestnik I wojny światowej na froncie zachodnim - walczył we Francji, na froncie wschodnim pod Pińskiem na Polesiu.
W Powstaniu walczył w oddziałach poznańskich biorąc udział w walkach pod Chodzieżą, gdzie został lekko ranny.
Z końcem lipca 1939 roku zmobilizowany do Wojska Polskiego z przydziałem do Armii Poznań, miał zająć się obroną Chodzieży a także prowadzić działalność wywiadowczą na odcinku Ujście - Kaczor. Brał udział w bitwie pod Bzurą i walkach o Warszawę. Po upadku stolicy dostał się do niewoli, osadzony w obozie w Prabutach koło Elbląga, skąd został zwolniony w październiku 39, udał się do Budzynia, niestety nie było tam już żony i córek, które przeniosły się do Morzewia. Aresztowany z końcem października przez Niemców, trafił do więzienia w Chodzieży.
7 listopada 1939 został rozstrzelany na Wzgórzach Morzewskich.
Przeciw zamordowanym nie toczyło się żadne dochodzenie. Nie było też żadnego sądu nad nimi. Z dwóch zamordowanych Niemców Paul Dreikant z Lipin zginął, bo przed wojną publicznie drwił z Niemców, a nauczyciel religii ewangelickiej z Wyszynek Oskar Fuhrman został zamordowany za to, że był ppor. rezerwy Wojska Polskiego.
Gdy w 1944 roku zbliżały się wojska radzieckie, Niemcy ekshumowali ciała ofiar i spalili je w celu zatarcia śladów. Nie wiedzieli, że Antoni Zabel, szwagier - Władysława Kai, obserwował rozstrzelanie ukryty w kopie siana. Jeszcze tego samego dnia wieczorem Joanna Kaja, dowiedziała się o tragedii (przebywała wtedy z trójką dzieci w domu brata ok. 1000 m od miejsca mordu).
Na miejscu mordu utworzono Miejsce Pamięci Narodowej, wpisane 23 listopada 1993 roku do rejestru zabytków pod numerem A-748.
Symbolicznie upamiętniony na nagrobku żony i córki Ludomiły na cmentarzu w Chodzieży, wg relacji syna została tu złożona ziemia z miejsca kaźni Ojca.
https://chodziez.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=9668
W Wojskowym Biurze Historycznym - 49/14990 - Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości.
—----------------------------------------------------------------------------
Paweł Kaja
urodził się 25 września 1892 roku w miejscowości Rzadkowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Kaczory.
W Projekcie WTG Gniazdo i w WBH podana jest data 30 września 1892.
Zmarł w Chodzieży 06 maja 1940 roku, tam pochowany z małżonką Agnieszką (19.12.1909 - 23.10.1981)
https://chodziez.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=6326
Z zawodu cukiernik.
Brał udział w Powstaniu Wielkopolskim:
status/stopień: kapral
I.487.15276, źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 32: Spis zweryfikowanych 4622 - 9099
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła poza Poznaniem
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 44: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 10168 - 16966]
Gloria Victoribus. Powstańcy wielkopolscy powiązani z Ziemią Chodzieską, pod red. Doroty Marciniak, Chodzież 2017


W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony wniosek 24/18970 dnia 28 marca 1938 roku.
sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http\://poznan-project.psnc.pl/
http://www.basia.famula.pl/pl/
https://billiongraves.com
https://powstanie.szubin.net
https://www.myheritage.pl
https://chodziez.grobonet.com
https://straty.pl/szukaj-osob
http://www.szpbialosliwie.pl/viewpage.php?page_id=1
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mord_na_Wzg%C3%B3rzach_Morzewskich
https://zabytek.pl/pl/obiekty/morzewo-miejsce-pamieci-narodowej
https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywyszukiwarka_kartoteka_personalno_odznaczeniowa/?strona=5&szufladka=KADY-KALI

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022

KACZMAREK EDMUND

urodził się 17 października 1901 roku w miejscowości Jachcice (niem: Jachschirz – 1879, Jadgschütz – 1860) – obecnie bydgoska jednostka urbanistyczna (osiedle) położona w północno-zachodniej części miasta, nad lewym brzegiem Brdy. Północna granica Jachcic stanowi granicę miasta Bydgoszczy.

Jego rodzicami byli Wojciech Kaczmarek - Kassner(1870 - 02.11.1941 - Gdynia, syn Jakuba i Anny Kubera) i Maria Magdalena z dom. Pazderska (1873 - 26.05.1954 - Kartuzy, córka Jakuba i Praksedy Kaczmarowskiej).
Rodzice pobrali się w roku 1897, zapis ślubu w księgach brzmi:
Parafia katolicka Dębowo, wpis 9 / 1897

Adalbertus Kaczmarek (27 lat)
ojciec: Jacobus , matka: Anna Kubera
Marianna Magdalena Pazderska (22 lat)
ojciec: Jacobus , matka: Praxedis Kaczmarowska

Urząd Stanu Cywilnego Samostrzel, wpis 19 / 1897

Adalbert Kaczmarek (27 lat)
ojciec: Jacob Kaczmarek , matka: Anna Kubera +
Marie Magdalena Pazderska (24 lat)
ojciec: Jacob Pazderski , matka: Praxede Kaczmarowska +

—-------------------------

Edmund Kaczmarek ożenił się ze Stanisławą z dom. Jaruszewicz (1913-2002), córką Stanisława i Matyldy z dom. Grześ.
Edmund i Stanisława mieli czworo dzieci.
Edmund zmarł 17 października 1971 roku, spoczywa z małżonką na cmentarzu komunalnym w Pile,
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=429&cm=PILA1
Kwatera: 10/D
Rząd: 4, Grób: 35
zdjęcie grobu Agnieszka Hardyk

W Powstaniu:
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 32: Spis zweryfikowanych 4622 - 9099
status/stopień: szeregowiec
uwagi: I.487.15103

sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http\://poznan-project.psnc.pl/
https://www.genealogiawarchiwach.pl/
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=429&cm=PILA1

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022

Stanisław Grześkowiak
urodził się 10 września 1891 roku w Śremie
akt urodzenia skan nr 177
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1414112#scan177
Jego rodzicami byli Andrzej i Agnieszka z dom. Pietrowiak (Piotrowiak), para pobrała się w roku 1882 w Śremie,
zapis ślubu w księgach brzmi:

Urząd Stanu Cywilnego Śrem, wpis 4 / 1882

Andreas Grześkowiak (ur. 1853)
ojciec: Jacob Grześkowiak , matka: Marie Kavosz?
Agnes Pietrowiak (ur. 1862)
ojciec: Valentin Pietrowiak , matka: Julianne Walasiak

Parafia katolicka Śrem, wpis 6 / 1882

Andreas Grześkowiak (28 lat)
Agnes Piotrowiak (20 lat)

Z tego związku urodzili się także
– 1883 - Antonina,
– 1884 - Franciszek,
– 1893 - 1958 - Andrzej,
– 1900 - Aleksander,
— 1887 - Stanisława,
– 1895 - ur. i zg. Franciszka.
—----------------------------------
Ożeniony z Heleną, miał syna Sylwestra.
Stanisław zmarł 29 marca 1953 roku, spoczywa na cmentarzu komunalnym w Pile
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=16272&cm=PILA1

W Powstaniu:
urodzenie: 1891.10.09 Śrem
status/stopień: plutonowy

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 31: Spis zweryfikowanych 101 - 4621

W WBH - Odznaczony Krzyżem Niepodległości 19 maja 1931 roku,
– 37/G - 2330 - Krzyż Walecznych.

sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http\://poznan-project.psnc.pl/
http://www.cmentarz.pila.pl/
https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywyszukiwarka_kartoteka_personalno_odznaczeniowa/?strona=17&szufladka=GRYT-GRZE

zdjęcie grobu p. Agnieszka Hardyk

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022

BURDAJEWICZ JAN, JÓZEF ALOJZY, WALENTY FELIKS, WŁADYSŁAW
JAN, JÓZEF ALOJZY, WALENTY FELIKS, WŁADYSŁAW
oraz ich rodzeństwo:
– 1885 - Zofia,
– 1892 - 1908 - Stanisław,
– 1903 - Marian Franciszek,
– 1904 - Marianna Walentyna - siostra bliźniaczka Walentego,
– 1891 - Bronisława,
– 1901 - Alfons Teofil,
– ? - Elżbieta
urodzili się w rodzinie Aleksego (1862( i Emilii z Niziałkiewiczów (1865). Rodzice pobrali się w Lwówku w roku 1887, zapis ślubu w księgach:
Parafia katolicka Lwówek, wpis 50 / 1887
Alexius Burdajewicz (25 lat)
ojciec: Joseph Burdajewicz , matka: Dorothea Schulz
Aemilia Niziałkiewicz (22 lat)
ojciec: Stanislaus Niziałkiewicz , matka: Elisabeth Meyer

Urząd Stanu Cywilnego Lwówek, wpis 45 / 1887
Alexius Casimir Burdajewicz (ur. 1862)
ojciec: Joseph Burdajewicz , matka: Dorothea Schulz
Emilie Marzianna Niziałkiewicz (ur. 1865)
ojciec: Stanislaus Niziałkiewicz , matka: Elisabeth Mejer
—------------------------------------
JAN BURDAJEWICZ
urodził się 16 maja 1899 roku we Lwówku
akt urodzenia skan nr 164
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1403214#scan164
Zmarł we Lwówku w 1975.

W POWSTANIU
Uchwała Rady Państwa nr: 11.13-0.922 z dnia 1958-11-13
Opis:
Brał czynny udział w Powstaniu Wlkp. z bronią w ręku na odcinku Lewice, Miedzichowo, Kopanica, Babimost w Kompanii Lwóweckiej co zostało stwierdzone zaświadczeniem por. rez. Kalinowskiego, byłego adiutanta gen. Milewskiego, ówczesnego dowódcy Grupy Zachód, przesłanego przez Szefa Centralnego Archiwum Wojskowego za nr AK/GC 6073 z 10.12.1957 oraz zaświadczeniem w miejsce przyrzeczenia kolegi z okresu Powstaniu Wlkp. Spendowskiego Adama, zam. w Poznaniu z 15.10.1957. Burdajewicz już w grudniu wstąpił w szeregi powstańcze i walczył do zwycięskiego końca.
—-----------------------------------------------------------------
WALENTY FELIKS BURDAJEWICZ
urodził się 11 lutego 1904 we Lwówku,
akt urodzenia skan nr 63
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1403189#scan63
zmarł 11 stycznia 1989 - spoczywa na cmentarzu parafialnym w Sopocie
https://sopotparafialny.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=18592

G2
Z1
4

Żona Marianna z dom. Drobnik 1908-08-14 -1992-09-10, dzieci Marek i Lidia
W POWSTANIU
Uchwała Rady Państwa nr: 07.19-0.149 z dnia 1960-07-19
Opis:
Jako młodociany 15-letni ochotnik pełnił służbę w komendzie powstańczej w Posadowie pow. Nowy Tomyśl od 30.01.1919 do 02.11.1919 w charakterze kancelisty dowódcy frontu zachodniego gen. Milewskiego. W 1938 nadano mu odznakę pamiątkową nr 4550 przez dow. 14 Dywizji Piechoty (w skład której weszły jednostki powstańcze gen. Milewskiego). Treść dyplomu brzmi: "Najmłodszemu Powstańcowi Wlkp. 1918/19 strz. rez. Walentemu Burdajewiczowi ze Sztabu 14 Dywizji Piechoty Wlkp. za działalność i wierną służbę Ojczyźnie ku pamięci przebytych bojów w szeregach dywizji odznakę nadaję."
—--------------------------------------------
WŁADYSŁAW BURDAJEWICZ
urodził się 2 maja 1897
zmarł 11 maja 1974, spoczywa na cmentarzu komunalnym w Pile
10/A-4-27
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=892&cm=PILA1
Żona Elżbieta Jeske 1892-1964
W POWSTANIU
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 106: Podania powstańców o zapomogi.
fot. grobu Agnieszka Hardyk
—---------------------------------------------
JÓZEF ALFONS BURDAJEWICZ, znany działacz społeczny, inicjator akcji rocznicowych Powstania Wielkopolskiego, opiekun Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Męskiej w Dolsku;
urodził się 14 lutego 1895 roku we Lwówku
akt urodzenia skan nr 73
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1403209#scan73
Zamordowany w egzekucji w Książu Wielkopolskim 20 października 1939
* burmistrz Dolska
* status/stopień: kapral
źródła:
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 31: Spis zweryfikowanych 101 - 4621
W październiku 1939r. Niemcy przeprowadzili w Wielkopolsce pierwsze masowe egzekucje dokonane w ramach operacji Tannenberg.
W nocy z 19 na 20 października do aresztu w Książu Wielkopolskim przywieziono 11 zakładników z Dolska i okolic. Rankiem 20 października na ksiąskim rynku zbudowany został kulochwyt, a na pobliskim cmentarzu wykopany grób. Mieszkańcom Książa nakazano wstawić się na Rynek, aresztowanych, po krótkim „sądzie” ustawiono przed kulochwytem i salwą w tył głowy pozbawiono życia, rannych dobito strzałami z rewolweru.
Ciała 17 zabitych na wozy załadowali 16- letni chłopcy, po czym przewieziono je na cmentarz, złożono we wspólnym grobie. Mogiły nie wolno było usypać, tak, aby nie było miejsca po pochówku.
Rozstrzelani mieszkańcy ziemi dolskiej to:
• Alojzy Burdajewicz (lat 44) z Dolska – burmistrz Dolska, znany działacz społeczny, inicjator akcji rocznicowych Powstania Wielkopolskiego, opiekun Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej Męskiej w Dolsku;
• Ignacy Bielerzewski (lat 75) z Dolska– właściciel warsztatu stolarskiego;
• Tadeusz Bielerzewski (lat 36) z Dolska – kołodziej, syn Ignacego;
• Antoni Jędrzejczak (lat 62) z Ostrowieczna – rolnik, znany działacz chłopski, wiceprezes Kółka Rolniczego w Dolsku, aktywny działacz Stronnictwa Ludowego;
• Ludwik Kossowicz (lat 58) z Dolska – stolarz, aktywny członek Towarzystwa Rzemieślniczo – Przemysłowego, powstaniec wielkopolski;
• Andrzej Mazurkiewicz (lat 34) z Dolska – kupiec handlujący owocami
• Jaromir Ignacy Milicki (lat 41) z Pokrzywnicy – właściciel majątku w Pokrzywnicy;
• Stanisław Nowak (lat 35) z Małachowa – kierownik szkoły w Małachowie, prowadził oświatę dla dorosłych;
• Tomasz Paul (lat 58) z Dolska – major rezerwy Wojska Polskiego, twórca i dowódca kompanii dolskiej w Powstaniu Wielkopolskim, działacz Towarzystwa Powstańców i Wojaków;
• Andrzej Józef Święcicki (lat 36) z Trąbinka – dzierżawca majątku Trąbinek, członek BBWR, sekretarz śremskiego Koła Ziemian. ------ INFORMACJE ZA: https://www.facebook.com/108862483796439/posts/139910914024929/

sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http\://poznan-project.psnc.pl/
http://www.cmentarz.pila.pl/
https://sopotparafialny.grobonet.com
http://www.basia.famula.pl/pl/

zdjęcie grobu Władysława p. Agnieszka Hardyk

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022
uzupełnienie do notatki:
https://www.facebook.com/genealogia.powstancow.wielkopolskich/photos/?tab=album&album_id=155279545920789
https://www.facebook.com/notes/357235775587955/

MAŁECKI MICHAŁ
urodził się ***30 września 1899 roku w miejscowości Strzelno Klasztorne (niem.Waldau) – wieś w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Strzelno
akt urodzenia nr 180 sporządzony 07 października 1899 roku znajduje się obecnie w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy Oddział w Inowrocławiu, zbiór Rejestr urodzeń - pierwopis nr 1-227 zespół Urząd Stanu Cywilnego Strzelno - wieś

*** w źródłach błędnie podawana jest data 29 września i 29 października, podobnie na nagrobku podano 29 x 1899.
—---------

Był synem Walentego i Józefy z Wiśniewskich, para pobrała się w roku 1887, zapis ślubu w księgach brzmi:

Urząd Stanu Cywilnego Gniewkowo, wpis L-28 / 1887

Valentin Malecki (ur. 1866)
matka: Antonie Malecki jetzt verehelichte Murzynski
Josephine Wisniewska (ur. 1866)
ojciec: Valentin Wisniewski + , matka: Catharine Domagalski

Parafia katolicka Gniewkowo, wpis 13 / 1887

Valentinus Małecki (21 lat)
matka: Antonina Małecka
Josepha Wiśniewska (21 lat)
ojciec: Valentinus , matka: Catharina Dobrogalska

Z tego związku urodzili się także:
– 1887 - Franciszek,
– 1898 - 1968 - Józef,
– Leon 1906 - 1974.

—-------------------------------------

Michał ożenił się dwukrotnie, pierwszą żoną była Józefa z domu Dymek (1894-1966) spoczywa na cmentarzu w Chodzieży, https://chodziez.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=9413

Drugą - Annę Kuryłowicz (1916-2002) poślubił 19 lutego 1967 roku. Anna także spoczywa na cmentarzu w Chodzieży:
https://chodziez.grobonet.com/grobonet/start.php?id=detale&idg=6978

Michał zmarł 05 października 1973 roku, spoczywa na cmentarzu komunalnym w Pile:
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=5147&cm=PILA1

Michał w Powstaniu:

jednostka: Pułk Grenadierów Kujawskich
status/stopień: podporucznik mianowany
uwagi: 1.487.18952; Uchwała W 4/72, odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 01.25-0.11 z dnia 1968-01-25

Opis:
Po opuszczeniu szeregów wojsk pruskich, przyłączył się do formującego się oddziału powstańczego w dniu 02.01.1919 pod dow. por. Cymsa Pawła, z którym brał udział z bronią w ręku o wyzwolenie Inowrocławia, Złotnik Kujawskich, pod Gniewkowym i w walkach o Bydgoszcz. Po ukończeniu Powstania Wlkp. pozostał w szeregach W.P. do 1921. W czasie okupacji narodowości nie zmieniał.

źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 4/72
Strzelnianie odznaczeni Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym 1918-1919. 100. lecie Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Strzelno 2018


sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http\://poznan-project.psnc.pl/
http://www.cmentarz.pila.pl/
https://www.genealogiawarchiwach.pl/
zdjęcie rodzinne ze strony https://www.myheritage.pl/research/collection-1/drzewa-genealogiczne-myheritage?itemId=676178031-2-133&action=showRecord&recordTitle=Micha%C5%82+Ma%C5%82ecki Michała oznaczono *

zdjęcie grobu p. Agnieszka Hardyk

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022

Mellenthin vel Melentin Alojzy i Grzegorz

urodzili się w rodzinie Juliusza i Anny z dom. Sell, para pobrała się w roku 1884, zapis ślubu w księgach brzmi:

Parafia katolicka Chodzież, wpis 2 / 1884

Julius Melentin (26 lat)
ojciec: Andreas , matka: Catharina Reetz
Anna Sell (31 lat)
ojciec: Augustinus , matka: Julianna Roden

Urząd Stanu Cywilnego Budzyń, wpis L-3 / 1884

Julius Melentin (ur. 1857)
ojciec: Andreas , matka: Catharine Reetz
Anna Sell (ur. 1852)
ojciec: August , matka: Julianne Roden

—---------------------------------------------

Mellenthin vel Melentin Alojzy
urodził się 23 marca 1893 roku w miejscowości Wysoka – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie pilskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Wysoka.

Ożenił się z Teodorą 25.05.1901 - 11.04.1991.
Zmarł 23 grudnia 1971 roku, spoczywa z małżonką na cmentarzu komunalnym w Pile
10/D-1-39
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=645&cm=PILA1

Na nagrobku zapisano nazwisko MELENTIN, w akcie urodzenia brata Franciszka Grzegorza jest adnotacja: Zgodnie z paragrafem 5 Zarządzenia PRM nr 72 z dnia 7 kwietnia 1952 (...) zmiana nazwiska na polsko brzmiące”.

W projekcie WTG Gniazdo obaj bracia występują pod nazwiskiem MELLENTHIN. dodatkowo we wniosku o medal niepodległości nr 24/34916 odrzuconym dnia 25 czerwca 1938 roku Alojzy występuje pod nazwiskiem Mellenthin.

Alojzy w Powstaniu Wielkopolskim:

jednostka: Oddział Powstańczy Wysoka
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 03.16-0.231 z dnia 1973-03-16
Opis:
Na podstawie przedstawionej książeczki wojskowej P.K.U. Bydgoszcz-Powiat z roku 1937 stwierdzamy, że Ob. Alojzy Mellenthin brał udział w Powstaniu Wielkopolskim od dnia 01.01.1919r do 09.01.1919r. walcząc w Oddziale Powstańczym Wysoka, pod dowództwem ppor. Spychały, a później służył nadal w wojsku do dnia 31 października 1920r. w 62 p.p.


źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Chwaliszewski Roman., Kicman Wojciech, Kiedy Ojczyzna wezwała: Powstanie Wielkopolskie na ziemi pilskiej, Piła 2013
Kicman Wojciech, Powstańcy wielkopolscy 1918/1919 mieszkańcami Piły, [Piła] 2017
Chwaliszewski Roman, Kicman Wojciech, Kiedy ojczyzna wezwała. Powstanie Wielkopolskie na ziemi pilskiej, 2013

W okresie okupacji aresztowany i więziony przez Gestapo jako więzień polityczny i przebywał od dnia 12.02.1943r. do 1945r. w obozach koncentracyjnych, najpierw w Auschwitz, Buchenwaldzie i Sachsenhausen, gdzie był poddawany eksperymentom medycznym, co znajduje potwierdzenia w materiałach z dochodzenia zgromadzonych przez IPN. Akta osobowe: Mellenthin / Melentin Alojzy, s. Juliusza, ur. 26-03-1893 r., dotyczące ubiegania się o przyznanie pomocy finansowej ze względu na poddawanie eksperymentom pseudomedycznym w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu w latach II wojny światowej.

—-------------------------------

Franciszek Grzegorz Mellenthin vel Melentin
!zmiana nazwiska w roku 1953! na polsko brzmiące
urodził się 22 października 1884 roku w miejscowości Kaczory (niem. Erpel) – miasto w Polsce położone w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Kaczory.
akt urodzenia skan nr 49
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/2072950#scan49

Nie jest znana data i miejsce śmierci oraz pochówek.

W projekcie WTG występuje jako Grzegorz:
Grzegorz Mellenthin
urodzenie: 1884.10.22 Kaczory, pow. Chodzież
rodzice: Juliusz, Anna
jednostka: Oddział Powstańców Wysoka
status/stopień: szeregowiec, podporucznik mianowany
uwagi: Uchwała W 34/83; Zamieszkały Wysoka pow. Wyrzysk
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 03.08-0.64 z dnia 1958-03-08

Opis:
Mellenthin Grzegorz brał czynny udział w Powstaniu Wlkp. z bronią w ręku od 01.01.1919 do 10.01.1919 o Wysokę i okolice pod dowództwem por. Spychały Teofila. Jest rolnikiem.

źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 43: Spis członków Związku Weteranów Powstań Narodowych od 2311 - 3540a
Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 34/72

sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http\://poznan-project.psnc.pl/
http://www.basia.famula.pl/pl/
https://www.poznan.pl
http://www.cmentarz.pila.pl/
https://www.inwentarz.ipn.gov.pl
https://straty.pl/szukaj-osoby.php

zdjęcie grobu Alojzego w Pile p. Agnieszka Hardyk

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022

Jan Waśkowiak
urodził się 26*** grudnia 1903 roku w miejscowości Mylin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Chrzypsko Wielkie
akt urodzenia skan nr 82 https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1396033#scan82

*** w wielu źródłach podawana jest błędna data - 20 lub 22 grudnia, na nagrobku jest także z błędem, podano tam 20, zgodnie z metryka urodzenia powinno być 26, tak też jest w WBH.

Jego rodzicami byli Wojciech i Katarzyna z dom. Bartkowiak (pierwszą żoną Wojciecha była Agnieszka Maria- siostra II żony Katarzyny).
Wojciech i Katarzyna pobrali się w roku 1901, zapis ślubu w księgach brzmi:

Chrzypsko Wielkie (USC) - akt małżeństwa, rok 1901, Heiraths-Haupt-Register

Adalbert Waśkowiak (28 lat), rodzice: Valentin Waśkowiak , Franziska Musiał ,
Katharina Bartkowiak (20 lat) , rodzice: Joseph Bartkowiak , Agnes Bartkowiak ,
akt ślubu skan nr 42
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1396073#scan42

Z tego związku urodzili się:
– 1906 - 1908 - Anna,
– 1907 - Wiktor,
– 1908 - Maria.

Ożeniony z Moniką z dom. Grzesiak 1906-1987, z którą miał dwóch synów - Stanisława ur.1935 i Bolesława 1936 - 2005.

Jan zmarł 27 kwietnia 1939 roku w Chrzypsku Wielkim, spoczywa z żoną i Marią Sidorowna cmentarzu komunalnym w Pile, należy tu zaznaczyć, że pierwotnie Jan spoczywał w Chrzypsku Wielkim, dopiero w latach 90 minionego wieku spoczął w Pile.
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=6301&cm=PILA1
Wojciech Kicman podaję datę zgony 20 grudnia 1939

W projekcie WTG Gniazdo :

urodzenie: 1903.03.20 lub 1903.12.20 Mylin pow. Międzychód
data śmierci: 1939.12.20 lub 1939.04.27
miejsce pochówku: Piła
rodzice: Wojciech, Katarzyna
uwagi I.487.6712
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. X, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2013
Powstańcze biografie. Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Szubin
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła poza Poznaniem
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 45: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]
Powstanie Wielkopolskie na Pałukach i w Krajnie – ludzie, miejsca, wydarzenia
Chwaliszewski Roman., Kicman Wojciech, Kiedy Ojczyzna wezwała: Powstanie Wielkopolskie na ziemi pilskiej, Piła 2013
Kicman Wojciech, Powstańcy wielkopolscy 1918/1919 mieszkańcami Piły, [Piła] 2017
Chwaliszewski Roman, Kicman Wojciech, Kiedy ojczyzna wezwała. Powstanie Wielkopolskie na ziemi pilskiej, 2013
Chalasz Roman, Wielki Almanach Powstańczy Powiatu Międzychodzkiego (maszyn.).
W WBH odrzucony dnia 26 czerwca 1938 roku wniosek o Medal Niepodległości.


sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http\://poznan-project.psnc.pl/
http://www.basia.famula.pl/pl/
https://www.poznan.pl
https://powstanie.szubin.net/biografie/s/347
http://www.cmentarz.pila.pl/szukaj#results

zdjęcie grobu w Pile p. Agnieszka Hardyk

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022

Witkowski Józef II i Stefan
oraz ich rodzeństwo

– 1899 - Wiktoria,
– 1901 - Władysław,
– 1904 - Kazimiera,
– 1905 - ur. i zg. Zofia,
– 1907 - Marianna,
– 1909 - Janina
– Kazimierz - pułkownik WP mieszkał w Warszawie,

urodzili się w rodzinie Franciszka i Marianny z dom. Haremska, para pobrała się w roku 1896 w Środzie Wielkopolskiej, zapis ślubu w księgach brzmi:

Urząd Stanu Cywilnego Środa Wielkopolska, wpis 30 / 1896

Franz Witkowski (ur. 1865)
ojciec: Ignatz Witkowski + , matka: Marie Mendelak geb. Pindras
Marie Haremska (ur. 1872)
ojciec: Lorenz Haremski + , matka: Rosalie Kajdasz
akt ślubu skan nr 62/63
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1414341#scan62

Parafia katolicka Środa Wielkopolska, wpis 21 / 1896

Franciscus Witkowski (31 lat)
ojciec: Ignatius , matka: Marianna Pindras
Marianna Haremska (24 lat)
ojciec: Laurentius , matka: Rosalia Kajdasz

—--------------------------------------------------

Witkowski Józef II
urodził się 26 sierpnia 1902 roku w miejscowości Miłosław – miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie wrzesińskim, położone na Równinie Wrzesińskiej, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Miłosław.

akt urodzenia skan nr 140
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1404870#scan140

W roku 1945 Witkowski Józef II ożenił się z Wandą z dom. Kossowska, córka Jana i Magdaleny Wojciechowskiej, urodzona 12 października 1916 roku w Meckinghoven w Niemczech (pogrzeb 28.12.1996).
Para nie miała własnych dzieci, przysposobiła Ewę - wnuczkę Stefana, której matka Kazimiera zmarła w wieku 31 lat na zawał serca, Jerzego był wychowywany przez Stefana i Klarę.

Wg dopisku na akcie urodzenia Józef zmarł w Poznaniu 19 października 1978 roku.
W wyszukiwarce grobów dla Miasta Poznania 24 października 1978 spoczął na cmentarzu junikowskim: (grób nie jest opłacony)
pole 24
rząd B miejsce 20
GPS: 52.388341, 16.820228
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1005669&name_surname=Witkowski%20J%C3%B3zef#OpenMap
Po wyjaśnieniu Urzędu Miasta Poznania oraz potwierdzeniu przez Panią Ewę Witkowską ustalono, że pierwotne miejsce pochówku jest puste, a Józef spoczywa z Wandą, powtórny pochówek miał miejsce 11.11.1979

pole 31 kwatera 5
rząd 7 miejsce 5
GPS: 52.389974, 16.82976 (grób jest opłacony)
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1102811&name_surname=Witkowski%20J%C3%B3zef#

https://billiongraves.com/grave/J%C3%B3zef-Witkowski/27901830
—---------------------------------------------

Józef w Powstaniu Wielkopolskim:

rodzice: Franciszek, Maria
jednostka: Kompania Opalenicka
status/stopień: starszy szeregowiec, podporucznik mianowany
uwagi: na podstawie bazy odznaczonych Krzyżem Powstańczym , Uchwała W 33/72
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 07.30-0.950 z dnia 1964-07-30

Opis:
Witkowski Józef ur.26.08.1902 brał czynny udział z bronią w ręku w Powstaniu Wlkp w kompanii opalenickiej pod dowództwem por.Klimczaka na odcinku Zbąszyń i okolice. W 1920 wstąpił do 14 p.a.c., późniejszy 7 p.a.c. i służył do 1923 jako st. szeregowiec.Podstawa: zaświadczenie z Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie nr 4927 z 16.12.1959 (teczka personalna) 10646

źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Wykaz grobów uczestników Powstania Wielkopolskiego na poznańskich cmentarzach, oprac. GEOPOZ Poznań
Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 33/72

W Wojskowym Biurze Historycznym - Medal Niepodległości 20 września 1937.
Odznaczony także Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1975,
Złotym Krzyżem Zasługi w 1969,
Odznaką Honorowa Miasta Poznania w roku 1976.

—---------------------------------------------------------------

Witkowski Stefan
urodził się 22 sierpnia 1898 roku w Środzie Wielkopolskiej
akt urodzenia skan nr 301
https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/en/jednostka/-/jednostka/1414312?_Jednostka_delta=200&_Jednostka_resetCur=false&_Jednostka_cur=2&_Jednostka_id_jednostki=1414312

Stefan ożenił się z Klarą Herrmann ur. 16 lutego 1906 roku w Jastarni, córką Juliusa i Berty Konkel, z tego związku urodził się 4 dzieci, dwoje zmarło w niemowlęctwie, Irena ur.1925 (zmarła jako nastolatka) i Kazimiera 1929 - 1960 (zmarła na zawał serca, jej dzieci Ewa była wychowywana przez Józefa i Wandę, a Jerzy przez Stefana i Klarę).

Prawnuczka tak napisała o Stefanie:
Pradziadek Stefan Witkowski był kimś szczególnym w moim życiu i był dla mnie wielkim autorytetem. Uczył mnie, że w życiu trzeba być silnym, wytrwałym i odważnym. Dla niego nie było rzeczy niemożliwych. Można by o nim dużo pisać, ponieważ był wielkim człowiekiem, nie tylko dla mnie, jako małego wówczas dziecka, ale dla całego naszego narodu. Biorąc udział w Powstaniach Śląskich i Wielkopolskim, jak również walcząc z bolszewikami przyczynił się do odzyskania przez Polskę Niepodległości. Za swoje zasługi otrzymał wiele odznaczeń oraz został uhonorowany najwyższym odznaczeniem, Krzyżem Virtuti Militari. Był wielkim patriotą gotowym oddać życie za ojczyznę.

Stefan zmarł 27 sierpnia 1980, spoczywa na miejscowym cmentarzu w Jastarni.

W Powstaniu Wielkopolskim:
—- w projekcie WTG Gniazdo wymieniony dwa razy:

1/ jednostka: 2 Kompania 1 Pułku Strzelców Wlkp.
status/stopień: podporucznik mianowany
uwagi: Miasto Poznań, Uchwała W 8/72
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 12.22-0.2004 z dnia 1969-12-22

Opis:
Witkowski Stefan brał udział w Powstaniu Wielkopolskim od dnia jego wybuchu tj. od 27.12.1918 r. na terenie miasta Poznania pod dowództwem Hęcki Jakuba w wyzwalaniu miasta obsługuje ciężki karabin maszynowy. W dniu 28.12.1918 r. brał udział w obleganiu koszar niemieckich a po zdobyciu ich zajął stanowisko przy ckm na dworcu głównym. W dniach 6.01.1919 r. brał udział w zdobywaniu lotniska na Ławicy. Następnie brał udział w walkach o Gniezno i Szubin. W styczniu 1919 r. wcielony został do 2 komp. 1 p. Strz. Wlkp. W marcu 1921 r. brał udział ochotniczo w III Powstaniu Śląskim. W czasie kampanii Wrześniowej brał udział w walkach na Helu.

źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Wojcięgowska Danuta, Jarosz Bogdan, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 z ówczesnych granic powiatu średzkiego, Dominowo 2017
Archiwum Prezydenta RP, Nominacje na stopień oficerski. Uchwała W 8/72

2/ źródła:
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu
Powstanie Wielkopolskie 1918-1919. Katalog źródeł i materiałów, pod red. Stanisława Sierpowskiego, Poznań 2005


sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http\://poznan-project.psnc.pl/
http://www.basia.famula.pl/pl/
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
https://billiongraves.com
https://www.poznan.pl
https://powstancy.wrzesnia-info.com/jozef-witkowski/
http://www.nr1jastarnia.pl/nasza-historia.html
https://www.myheritage.pl/
https://www.poznan.pl/

Zdjęcia i dokumenty - za zgodą Rodziny, z archiwum rodzinnego Pani Ewy Witkowskiej i Pani Sylwii Musiał

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022 https://www.facebook.com/media/set/?set=a.794545958660808&type=3

Witkowski Józef I

urodził się 05 marca 1900 roku w miejscowości Suchary – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Nakło nad Notecią.
Jego rodzicami byli Jakub i Józefa z dom Siewkowska, para pobrała się w Kcyni w roku 1895,
zapis ślubu w księgach brzmi:
Parafia katolicka Kcynia, wpis 22 / 1895

Jacobus Witkowski (22 lat)
matka: Catharina Witkowska
Josepha Siewkowska (21 lat)
ojciec: Laurentius Siewkowski , matka: Catharina Slachetka

Urząd Stanu Cywilnego Kcynia, wpis L-8 / 1895

Jacob Witkowski (ur. 1873)
matka: Catharine Witkowski jetzt verehel. Wyszynska
Josephine Siewkowska (ur. 1874)
ojciec: Lorenz Siewkowski , matka: Catharine Slachetka +

Akt urodzenia Józefa znajduje się w zbiorze metrykaliów w AP w Bydgoszczy
Akta urodzeń - pierwopis nr 1-179
zespół Urząd Stanu Cywilnego Nakło Wieś

Józef zmarł 14 października 1989 roku, spoczywa z małżonką Franciszką (1905-1962) i córką Stefanią w Pile.
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=13276&cm=PILA1

W Powstaniu:
— w projekcie WTG Gniazdo z następującymi danymi:
Józef Witkowski


urodzenie: 1900.03.05 Suchary k. Nakła
data śmierci: 1989.10.14
miejsce pochówku: Piła
źródła:
Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. XIV, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2017
Kicman Wojciech, Powstańcy wielkopolscy 1918/1919 mieszkańcami Piły, [Piła] 2017

W WBH - brak.

sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http\://poznan-project.psnc.pl/
http://www.cmentarz.pila.pl/mapa.html?gv=13276&cm=PILA1
dokumentacja grobu p. Agnieszka Hardyk

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022