Zagierski Henryk (1894 -?)

Zagierski Henryk (1894 -?)
oraz jego rodzeństwo Marianna (1880), Helena (1889 - 1892), Joanna (1898), Jan (22 V 1883), Roman (20 II 1891), Marek (18 IV 1893) i Czesław (30 VI 1896) oraz NN dziewczynka martwo urodzona w 1903, urodzili się w rodzinie Józefa (1856) i Marianny z dom. Jaskóła (Jaskuła ur. 1861).
Urodził się 10 XI 1894 roku w miejscowości Wroniawy – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Wolsztyn.
W roku 1912 pracował w Kościanie Banku Parcelacyjnym praktykant, w tym czasie należał do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Kościanie, jeździł także do Poznania, gdzie poznał braci Wierzejewskich, tam też poznał idee skautingu. Wspólnie z *Teofilem Jórgą (Jurga) i **Józefem Kamińskim założyli w Kościanie pierwszą drużynę Sobieszczaków.
W roku 1913 w niewyjaśnionych okolicznościach doszło do tajemniczego zaginięcia Henryka po raz pierwszy, w ówczesnej prasie odbiło się to dość głośnym echem. Z listu gończego nr 38/13 wystawionego 30 kwietnia 1913 roku przez Urząd Policyjny w Kościanie:
„Zarządca gorzelni Józef Zagierski pismem z 29 IV 1913 roku powiadomił tutejszy urząd, że 26 kwietnia 1913 roku zaginął syn jego elew bankowy Henryk (ur. 10 XI 1894 we Wroniawach), który mieszkał w Kościanie od 11 I 1912 roku. Wszelkie władze i osoby prywatne – pod groźbą kary – uprasza się o powiadomienie o miejscu pobytu poszukiwanego niniejszym listem najbliższy urząd policyjny”.
Kilka dni później rozpoczął się prawdziwy festiwal ogłoszeń w prasie wielkopolskiej. W „Gazecie Polskiej” z 3 maja 1913 roku pisano:
„Zaginął bez śladu Henryk Zagierski, młodzieniec 19-letni, zatrudniony w jednym z tutejszych banków. Zagierski wyszedł ze swego mieszkania przy ul. Placu Strzeleckim nr 12 [obecnie Plac Wolności] już w sobotę, dnia 26 kwietnia br. wieczorem przed godziną siódmą w celu rzekomo jakiejś dalszej przechadzki, przyobiecał bowiem wrócić dopiero na drugi dzień po południu, lecz do tego czasu nie powrócił i niema o nim najmniejszej wiadomości. Ubranie jego składało się z ciemnej marynarki i kamizelki, szarych spodni w paseczki miękkiego kapelusza pilśniowego; oprócz tego miał na obuwiu skórzane mankiety i wiśniową laseczkę. Ponieważ był spokojnym i nader uczciwym człowiekiem, przeto przypuszczać można, że go jakieś nieszczęście spotkało. Ktoby wiedział o pobycie jego, niech będzie łaskawy donieść o tem p. Franciszkowi Wojciechowskiemu w Kościanie”.
Po około 20 dniach powrócił do domu, a w prasie ukazało się zawiadomienie o treści:
„Elew bankowy Zagierski z Kościana, który niedawno temu wyjechał potajemnie, by wstąpić do francuskiej legji zagranicznej, w ostatniej chwili rozmyślił się jeszcze. Będąc już w południowej Francji, zawrócił z drogi i dotarł, przeważnie pieszo, do granicy niemieckiej, dokąd mu rodzice posłali pieniądze na dalszą podróż powrotną. Obecnie jest w domu rodzicielskim w okolicy Kościana.”
Po tych wydarzeniach mieszkał w Granowie i znajdował się pod stałym nadzorem policyjnym.
Podobnie jak jego bracia Marek, Czesław i Roman służył w armii pruskiej - 24 sierpnia 1914 roku wcielono go do pułku fizylierów w Hirschbergu (Jelenia Góra). Po krótkich ćwiczeniach pułk wysłano na front rosyjski. Długo nie powalczył, bo pod koniec listopada 1914 roku – ku zaskoczeniu przyjaciół - zjawił się w mundurze pruskim w Kościanie, ale w przeciwieństwie do swoich braci nie został ranny czy nie zaginął. Marek jako żołnierz Reserve-Infanterie-Regiment 269 zaginął w 1916 co znajduje potwierdzenie na Preußen 599, Czesław na Preußen 1176 z 1918 roku występuje jako zaginiony, Roman na listach strat wojska pruskiego znajduje się dwa razy na liście nr 622 z 1 IX 1916 roku jako wzięty do niewoli, a na liście 707 z 11 XII 1916 jako zaginiony.
Okres 1914 - 1918 jest owiany tajemnicą życia Henryka.
Czy brał udział w powstaniu, kiedy i gdzie - nie ustalono.
Pojawia się w dokumentach dopiero 12 III 1919 roku jako żołnierz Wojsk Polskich służący na poznańskiej Ławicy w Wykaz podoficerów i żołnierzy II Eskadry Wielkopolskiej na dzień 1 grudnia 1919 roku. CAW I.301.12.51
10 czerwca 1919 r. rozkazem Inspektoratu Wojsk Lotniczych powołano do życia Oficerską Szkołę Aeronautów - Obserwatorów na czele z por. obs. dr. F. Górnickim na bazie Szkoły Obserwatorów (kursu). Jednakże braki zwłaszcza wśród wykładowców były tak duże, że z przeprowadzenia kursu obserwatorów w tej szkole zrezygnowano. Działalność Szkoły Obserwatorów objęła tylko jeden kurs od lutego do czerwca 1919 r. Słuchacze szkoły zostali skierowani do eskadr wielkopolskich, ale też i do innych. Kurs ten ukończyli m.in.: Stacherski, Bilażewski, Zdzisław, Namysł Ewaryst, Lipiński Józef, Liebeck Henryk, Serdecki Mieczysław, Zagierski Henryk, Hudzicki Lenard, Święcicki Roman, Szczepański, Dzierzgowski Tadeusz, Dzierzgowski Michał, Wendland Witold, Chrzanowski Stefan, Matuszewski, Klicze Józef, Adamski Franciszek, Giełda, Żelichowski, Szatkowski, Czyż Wiktor, Malicki, Binkowski Adam, Kupczyk, Kerbacz, Malinowski Kazimierz. Działalność eskadr wielkopolskich należy ocenić pozytywnie, a tym samym wypada pozytywnie ocenić poziom wyszkolenia obserwatorów wyszkolonych na Ławicy, którzy działali w tych eskadrach.
Na podstawie Kart meldunkowych miasta Poznania ustalono, że z wojska został zwolniony 14 IV 1921 roku, a ostatni jego meldunek w mieście Poznaniu został zanotowany 11 I 1922 roku - ul. Piekary u pp. Majdy.
Po tym czasie zaginął po raz drugi.
W projekcie WTG Gniazdo: Henryk Zagierski
urodzenie: 1894.11.10 Wroniawy
ojciec: Józef
jednostka: Rezerwa Skautowa Kościan
uwagi: zmarł przed 1936
źródła: Kamiński Józef, Przyczynki do kroniki Drużyny Skautowej im. Jana Sobieskiego w Kościanie z lat 1912-1919. Wspomnienia i dokumenty, 1936
—-------------------------------------------------------------
*Jórga (Jurga) Teofil Franciszek - urodził się 1 XII 1893 roku w miejscowości Kiełczewo wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan, w rodzinie Franciszka i Agnieszki z dom. Szłapka.
Współtwórca drużyn skaningowych w Kościanie wraz z Henrykiem Zagierskim i Józefem Kamińskim. Uczestnik Powstania Wielkopolskiego w Drużynie Skautowej im. Jana Sobieskiego w Kościanie.
Lekarz medycyny. Wojskowy.
Brał udział w Kampanii Wrześniowej 1939 roku w szeregach Batalionu ON "Leszno"
Pod koniec czerwca batalion został podporządkowany dowódcy Wielkopolskiej BK. W dniach 7-12 sierpnia 1939 r. wraz z baonami "Kościan" i "Rawicz" odbył ćwiczenia w rejonie Śmigiel-Wyciążkowo i Krobia-Gostyń.
1 września we wczesnych godzinach rannych bataliony wymaszerował z Leszna z zadaniem rozpoznania kierunku Dąbcze-Robczysko. 6 września baon przeszedł z rejonu Słupcy w pobliże Konina, wszedł w skład Zgrupowania "Koło" ppłk. dypl. K. Sabatowskiego, 7 września rano osiągając rejon Rudzicy. 11 września jedna z kompanii batalionu dostała zadanie utrzymania linii rzeki Ner w rejonie Dąbia.
Zmarł 22 XII 1950 roku, spoczywa na cmentarzu komunalnym w Lesznie, to także miejsce spoczynku jego żony Joanny i syna Jacka.
W WBH dwie teczki o syg. akt 1097 i odrzucony 20 IX 1937 roku wniosek o Medal Niepodległości.
W WTG Gniazdo Jórga
jednostka: Drużyna Strzelecka, Grupa Leszno
źródła: (brak)
—---------------------------------
**Kamiński Józef urodził się w Kościanie 27 I 1895, w rodzinie Józefa i Anny Hofmann, Współtwórca drużyn skaningowych w Kościanie wraz z Henrykiem Zagierskim i Teofilem Franciszkiem Jórgą. Uczestnik Powstania Wielkopolskiego w Drużynie Skautowej im. Jana Sobieskiego w Kościanie. autor wspomnień Przyczynki do kroniki Drużyny Skautowej im. Jana Sobieskiego w Kościanie z lat 1912-1919. Wspomnienia i dokumenty, 1936.
—---------------------------
źródła: Parafia katolicka Głuszyna (Poznań), wpis 26 / 1879. Urząd Stanu Cywilnego Kórnik, wpis 37 / 1879. Archiwum Państwowe w Zielonej Górze 199/1/56, skan 46 Solec (USC) - akt urodzenia, rok 1894, [Księga urodzeń]. Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 24697: Zagierski Czeslaus (Wroniawy, Bomst), Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 13823: Zagierski Markus (Wroniawy, Bomst), Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 14531: Zagierski Markus (Wroniawy), Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 16783: Zagierski Roman (Wroniawy, Bomst). dr Mariusz Niestrawski, Personel latający lotnictwa wielkopolskiego (styczeń – wrzesień 1919). Zagierski: człowiek widmo w https://www.koscian.net/Zagierski_czlowiek_widmo____,3259... , APP Akta Miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności z lat 1870-1931. WBH Kartoteka personalno - odznaczeniowa. WTG Gniazdo - Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego i Lista odznaczonych WKP.. Kulczyński Robert, Wielkopolski personel wojsk lotniczych (jednostki bojowe, IWL i SLŁ) w 1919 r.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2023