Wilczkowiak Władysław Antoni (1886-1962)...
Wilczkowiak Władysław Antoni (1886-1962)
Urodził się 17 VIII 1886 w miejscowości Lubiń (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Krzywiń) w rodzinie Wawrzyńca Wincentego (ur. 15 VIII 1860, syn Wincentego i Agnieszki z d. Cyrólek) i Marianny z d. Szymańska (ur. 20 I 1860, córka Jana i Antoniny z d. Rugowicz) para pobrała się w 1885 r. Z tego związku urodziło się jeszcze co najmniej sześcioro dzieci, których znamy imiona Leonida (1888 - 1890), Kazimiera po mężu Kotowska (17 II 1890 - 1933), Mieczysław Leon (*+1892), Maria Florentyna po mężu Janicka (ur. 1895), Zofia po mężu Kociemska (ur. 1895) i Albin (19 II 1903). Rodzina z Lubinia przeprowadziła się do Granowca, następnie do Odolanowa i Topoli Wielkiej.
Niewiele wiemy o życiu Władysława przed wybuchem Powstania Wielkopolskiego, wiemy, że przeprowadził się do Poznania i miało to związek z wykonywaną pracą w oświacie (w późniejszym czasie występuje jako referent i emerytowany radca Kuratorium w Poznaniu. Na dzień sporządzenia biogramu nie potwierdzono jego zaangażowania w ruch niepodległościowy przed powstaniem, do którego przystąpił jako ochotnik w Poznaniu i walczył w oddziałach Stanisława Nogaja (1897-1971). Brał udział w przejęciu gmachu prezydium policji, gmachu Sztabu V Korpusu, koszar Kernwerk i pułku artylerii ciężkiej oraz arsenałów. Już 29 XII 1918 r. został wydelegowany w rodzinne strony, do Ostrowa Wielkopolskiego, gdzie 31 XII 1918 r. w Sylwestra zebrali się polscy żołnierze z miasta i okolicznych miejscowości. Dołączyła do nich Straż Obywatelska. Do Ostrowa przybył batalion pograniczny ze Szczypiorna. Powstańcy zajęli koszary przy ulicy Kościuszki, dworzec kolejowy, pocztę. Polacy systematycznie rozbrajali Niemców. Zgromadzony tłum mieszkańców Ostrowa zajmował siedziby wszystkich urzędów. W budynku Banku Kupieckiego, przy dzisiejszym Placu Rowińskiego, zebrała się ostrowska Rada Ludowa, która ogłosiła wyzwolenie miasta spod okupacji niemieckiej. Polacy rozpoczęli rozmowy ze stacjonującymi w Ostrowie żołnierzami niemieckimi. Po krótkich negocjacjach załoga niemiecka poddała się. Ostrowianie przejęli miasto bez jednego wystrzału. Po zajęciu Ostrowa wysłany został do Odolanowa, który był już w rękach polskich i pełnił tam służbę w Straży Ludowej i prawdopodobnie uczestniczył organizacji kompanii odolanowskiej pod dowództwem Wincentego Poprawy (1889-1965). Tam pozostał do marca 1919 r. Za udział w powstaniu został odznaczony w 1958 r. Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Jego wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości został odrzucony 31 I 1938 r. W projekcie WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on - line, stan na 17 I 2025 r. wymieniony trzykrotnie:
1/ Władysław Wilczkowiak
urodzenie: 1886.08.17 Lubiń, pow. Kościan
data śmierci: 1962.07.18
miejsce pochówku: Poznań Junikowo
rodzice: Wawrzyniec, Maria Szymańska
jednostka: Oddział Powstańczy w Poznaniu, Straż Ludowa Odolanów
status/stopień: ochotnik,
uwagi: USC Lubin 156/1886 odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, działacz niepodległościowy, Odolanów
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy
2/ Władysław Wilczkowiak
źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu
3/ Władysław Wilczkowiak
uwagi: emerytowany radca Kuratorium w Poznaniu
źródła: Rogala Władysław, Szkoła i nauczyciel w Powstaniu Wielkopolskim 1918-1919, Warszawa 1960
9 X 1909 r. ożenił się z Władysławą Heleną z d. Gerntke (ur. 14 VI 1882 r. w Ostrowie Wielkopolskim, córką Hermana i Michaliny z d. Lange. Władysława zmarła 24 IV 1938 r. w Poznaniu, spoczywa na cmentarzu parafialnym przy ul. Samotnej w Poznaniu). Z tego związku urodzili się Jadwiga po mężu Wołot (ur. 5 X 1910 r. w miejscowości Koniczki, zm. 3 X 1972 r. w Poznaniu), Teresa po mężu Proszewska (29 XI 1911 w Topoli Wielkiej) i Powstańcy Warszawscy Henryk Paweł (1 VII 1913 w Topoli Wielkiej - 18 VI 1987, ps. Henry Ret, odznaczony Krzyżem Virtuti Militari V klasy, Krzyż Walecznych, Medal Króla Jerzego VI, po wyzwoleniu z obozu w 1. Dywizji Pancernej gen. Maczka. Zmarł w Alameda (USA), pochowany na cm. komunalnym w Gdyni Kosakowie) i Wiktor Józef (14 X 1918 r. w Topoli Wielkiej, zm. 2 II 1993 r. w Górze Kalwarii, uczestnik walk we wrześniu 1939 r., zmobilizowany 31 VII 1939 r. do 94. pułk piechoty (94. pp rez.). Następnie w 3. batalionie strzelców w Rembertowie, z-ca d-cy plutonu).
1 IV 1920 r. rodzina z Topoli Wielkiej przeprowadziła się do Poznania.
Władysław zmarł 18 VII 18962 r. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Poznaniu na Junikowie, spoczywa pole 10 kwatera 3 rząd 10 miejsce 190
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=982514&name_surname=Wilczkowiak%20W%C5%82adys%C5%82aw#
Spoczywa tu także córka Jadwigi - Danuta z d. Wołot po mężu Śmigielska (27 X 1935 - 19 II 2016) z mężem Jerzym (1928-1991)
źródła: Parafia katolicka Lubiń, wpis 31 / 1885; Urząd Stanu Cywilnego Lubiń, wpis 28 / 1885; Archiwum Państwowe w Lesznie 429/1.1/37, skan 161 Lubiń (USC) - akt urodzenia, rok 1886, [Księga urodzeń]; 11 - Archiwum Państwowe w Kaliszu 720/2/201, skan 44 Mieszków (USC) - akt małżeństwa, rok 1909, [Księga małżeństw]; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców miasta Poznania; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on-line i Lista odznaczonych WKP, stan na 17 I 2025 r.; WBH, Kartoteka personalno - odznaczeniowa; Wyszukiwarka grobów billiongraves; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025
Parafia katolicka Lubiń, wpis 31 / 1885
Laurentius Vincentius Wilczkowiak (25 lat)
ojciec: Vincentius , matka: Agnes
Marianna Szymańska (25 lat) 100%
ojciec: Joannes , matka: Antonina
Urząd Stanu Cywilnego Lubiń, wpis 28 / 1885
Lorenz Wilczkowiak (ur. 1860)
ojciec: Vincenz Wilczkowiak , matka: Agnes Cyrólek
Marie Szymańska (ur. 1860)
ojciec: Johann Szymański , matka: Antonie Rugowicz
Archiwum Państwowe w Lesznie 429/1.1/37, skan 161 Lubiń (USC) - akt urodzenia, rok 1886, [Księga urodzeń]
Władysław , rodzice: Wawrzyn Wilczkowiak, Marianna Szymańska ,
11 - Archiwum Państwowe w Kaliszu 720/2/201, skan 44 Mieszków (USC) - akt małżeństwa, rok 1909, [Księga małżeństw]
Wladislaus Wilczkowiak (23 lat), rodzice: Lorenz Wilczkowiak , Marianna Szymańska ,
Helena Gerntke (27 lat) , rodzice: Hermann Gerntke , Michalina Lange