Grześkowiak Walenty (1892-1919)

urodził się 11 I 1892 roku w miejscowości Myszki – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gnieźnieńskim, w gminie Kiszkowo. Aktu urodzenia nie odnalzionostad też brak danych rodziców.

Nie jest także wiadomo kiedy i gdzie brał udział w Powstaniu Wielkopolskim, Grześkowiak został wymieniony w Olszewski Wiesław, Jastrząb Łukasz, Lista strat Powstania Wielkopolskiego od 27.12.1918 r. do 8.03.1920 r. Monografie Politechniki Koszalińskiej nr 157, Koszalin 2009 jako kapral 10 Pułk Strzelców Wielkopolskich. 

Warto tu wspomnieć o jednostce, w której walczył Grześkowiak. 21 stycznia 1919 w Poznaniu, w koszarach na Jeżycach rozpoczęto formowanie 1 pułku rezerwowego Strzelców Wielkopolskich. Pod tą nazwą brał udział w walkach powstańczych w ramach 3 Dywizji Strzelców Wielkopolskich. 9 marca 1919 z Poznania do Sądowej Wiszni wyjechała kompania ochotnicza pod dowództwem ppor. Jana Ciaciucha. 15 marca 1919 jednostka przemianowana została na 10 pułk Strzelców Wielkopolskich. 5 maja 1919 wymaszerował na front wielkopolski. 22 czerwca 1919 pułk wyjechał koleją z Szubina do Bóbrki w Małopolsce Wschodniej - czyli już po śmierci Grześkowiaka.

Zginął 19 VI 1919 roku, gdy oddziały niemieckie, mimo trwającego już rozejmu podpisanego w lutym w Trewirze, cały czas prowadziły akcje zaczepne na linii Notecią, a wycofali  się na początku 1920 roku, kiedy wszedł w życie traktat wersalski.

Grześkowiak spoczął w mogile zbiorowej na cmentarzu parafialnym w Rynarzewie

Obecnie na mogile leżą płyty z wyobrażeniami orła i krzyża powstańczego. Okazały pomnik, w formie nawiązującej do pomnika przedwojennego, wzniesiono w 1969 r. w formie ściany z wizerunkiem orła, zwieńczonej krzyżem maltańskim. Po bokach widnieją tablice, na których wymieniono 16 pochowanych tu powstańców z 10. pułku strzelców wielkopolskich (Michał Śron poległ 7 II pod Murowańcem, a pozostali 19 VI 1919 r. pod Rynarzewem) oraz 17 osób zamordowanych w 1939 r., a także znicz kamienny i dwie tablice (ze środkowej części zniszczonego przez hitlerowców pomnika z lipca 1926 r. i nowa) z datą 1920.

źródła: Olszewski Wiesław, Jastrząb Łukasz, Lista strat Powstania Wielkopolskiego od 27.12.1918 r. do 8.03.1920 r. Monografie Politechniki Koszalińskiej nr 157, Koszalin 2009, Powstańcza lista strat Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego Koło Szubin, Powstanie Wielkopolskie na Pałukach i w Krajnie – ludzie, miejsca, wydarzenia.