Traeger Albert (1892 - 1953)
Traeger Albert (1892 - 1953)
urodził się 3 II 1892 w Łodzi w rodzinie ewangelika Gustawa Adolfa (1875 - 1920) i katoliczki Anny z domu Czaplewska, z tego związku urodził się także Eugeniusz (1888-1927).
W 1912 w Moskwie uczęszczał do gimnazjum, a po jego ukończeniu otrzymał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku wstąpił do Oficerskiej Szkoły Jazdy znajdującej się w Elizawetgradzie, którą ukończył w 1914. Podczas I wojny światowej pełnił służbę w 4 pułku ułanów charkowskich. Otrzymał awans na stopień sztabsrotmistrza.
W I Korpusie Polskim w Rosji dowodzonym przez generała Józefa Dowbor Muśnickiego służył od 26 XII 1917 do 1 II 1918 organizując pułk. W 3 pułku ułanów pełnił obowiązki dowódcy szwadronu zapasowego. Przez bolszewików był w krótkim czasie więziony na moskiewskich Butyrkach. Po wyjściu z więzienia rozpoczął pracę w Moskwie w przedstawicielstwie Rady Regencyjnej. Pracując w Wydziale Konsularnym ułatwiał polskim oficerom, których ścigali bolszewicy, wydostanie się z Rosji do Polski.
15 I 1919 przyjechał do Warszawy i wstąpił w szeregi Wojska Polskiego. Otrzymał skierowanie do Poznania, w którym uczestniczył w formowaniu 1 pułku ułanów wielkopolskich (15 pułk ułanów). Bierze czynny udział w walkach z Niemcami, w trwającym wciąż powstaniu - utrzymanie już zdobytych terenów jak i w walce z zajętymi przez armię niemiecką ziem.Wg kart meldunkowych miasta zameldował się w Poznaniu 11 IV 1919 roku.
Po awansowaniu na stopień rotmistrza objął dowodzenie szwadronem, a później dyonem (I i II szwadron). W lipcu pełnił obowiązki zastępcy dowódcy pułku oraz p.o. oficera sztabowego.
Uczestnik wojny polsko - bolszewickiej. 24 V 1920 podczas trwającej ofensywy armii bolszewickiej na Mińsk, podpułkownik Władysław Anders wydał rozkaz Traegerowi, żeby objął dowodzenie wydzielonym oddziałem 15 pułku ułanów i wykonał atak na brygadę dońskich kozaków, która zagrażała tyłom 6 Dywizji Piechoty. Traeger na czele 200 ułanów rozbił poszczególne oddziały brygady, spychając je na Wota i zmusił je, żeby złożyli broń. Podczas ataku zostało wziętych 500 jeńców, tyle samo koni, 8 ckm oraz tabory. Za czyn ten został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari.
26 III 1921 został zatwierdzony z dniem 1 IV 1920 w stopniu majora, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. Do stycznia 1928 pełnił obowiązki zastępcy dowódcy 15 pułku ułanów w Poznaniu. 12 IV 1927 został mianowany na stopień podpułkownika ze starszeństwem z 1 I 1927 roku i 7. lokatą w korpusie oficerów kawalerii. W styczniu 1928 został przeniesiony do 18 pułku ułanów w Bydgoszczy na stanowisko dowódcy pułku. Od 27 stycznia 1932 aż do wybuchu II wojny światowej pełnił służbę na stanowisku rejonowego inspektora koni w Lublinie.
25 IX 1939 został przez wojska niemieckie wzięty do niewoli.
W 1945 został powołany w szeregi Ludowego Wojska Polskiego i 21 XII otrzymał awans na stopień pułkownika. W 1946 przeniesiony został w stan spoczynku.
W Wojskowym Biurze Historycznym - min. odrzucony 23 V 1933 roku wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości, wniosek o VM, Krzyże Walecznych (rotmistrz, podpułkownik, major). Odznaczony: Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 3901 – 30 czerwca 1921
Krzyż Walecznych trzykrotnie
Złoty Krzyż Zasługi – 19 marca 1937 „za zasługi w służbie wojskowej”
Złoty Medal „za Waleczność” Zjednoczonego Królestwa Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców – 7 września 1923
Medal Zwycięstwa – 22 lipca 1925
Podczas pobytu w Bobrujsku ożenił się z Zofia z dom. Jiama ( ur. 6 III 1898 w Kałudze, inna wersja nazwiska w źródłach Semoff, w kartach ewidencji mieszkańców miasta Poznania Jiama), para miała syna Jerzego Janusza Tadeusza ur. w Poznaniu 31 VII 1924 roku.
Zofia zmarła 17 VIII 1955 roku.
Albert zmarł 1 XI 1953 (na nagrobku wpisano datę 11 XI), małżonkowie spoczywają na cmentarzu komunalnym na Junikowie:
pole 6 kwatera 8 miejsce 10
GPS: 52.386319, 16.833841
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1118796&name_surname=Traeger%20Albert#
https://billiongraves.com/.../P%C5%82k-Albert.../29333720
Główne miejsce na nagrobku wystawiający oddali Mieczysławowi Łuczakowi (1929 - 2015), Albert i Zofia wspomnieni zostali tabliczkami marmurowymi na dole nagrobka (“w nogach”). Wg wyszukiwarki miejskiej grobów spoczywać tu mają także Halina Łuczak (1931-2022), Irena Klaczkowska (1912-1995), Maria Jackiewicz (1920 - 2018).
Miejsce spoczynku Weterana zostanie zgłoszone do Ewidencji grobów (IPN) a także do UM Poznania - Wydział kultury o dopisanie w wyszukiwarce miejskiej.
źródła:Archiwum Państwowe w Poznaniu - Akta Miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności z lat 1870-1931. Wyszukiwarka grobów billiongraves.com. Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania. WBH - wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa i Kolekcja akt odznaczony VM. Wikipedia. Cmentarze Ewangelicko-Augsburskie w Łodzi. Wielkopolskie Muzeum Wojskowe- Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu. Wojska Wielkopolskie - facebook. Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, t. I, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2005. Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. XIII, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2016. http://www.15pu.pl/.../uploads/2019/11/2019-3-pietnastak.pdf
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2023