Szmaj Stefan (1893 - 1970), Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Szmaj Stefan (1893 - 1970)

urodził się 10 sierpnia 1893 w Książenicach, wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrzeszowskim, w gminie Grabów nad Prosną, w rodzinie Antoniego i Antoniny z dom. Skrobańska I voto Rachwał. W roku 1877 Antonina z Skrobańskich wzięła ślub z Janem Rachwałem, z tego związku urodziło się przyrodnie rodzeństwo Stefana - Stanisława, Franciszek, Marianna, Antoni, Anna.
Po śmierci Jana Rachwała, Antonina wyszła za Antoniego Szmaja w roku 1889.
Stefan Szmaj urodził się 10 sierpnia 1893 r. w Książenicach w powiecie ostrzeszowskim w Wielkopolsce, gdzie jego rodzice Antoni i Antonina posiadali niewielki majątek ziemski. Jego siostrą była Ludwika 1890-1967, po mężu Gdyra.
Studiował medycynę w Niemczech, ukończył ją w 1919 r. w Poznaniu, doktorat z okulistyki obronił w 1923 r. w Warszawie. W Monachium studiował też grafikę i malarstwo, uczył się muzyki i grał w zespołach studenckich.
W styczniu 1919 r. zorganizował i prowadził kurs opatrunkowy w Ostrowie Wielkopolskim i w Poznaniu. Za udział w powstaniu otrzymał w roku 1973 Wielkopolski Krzyż Powstańczy. Odznaczony także Medalem Niepodległości nadanym 25 VI 1938. Zweryfikowany jako członek koła w Bydgoszczy, nr dyplomu 9786, nr Ref. Hist. 17376.
27 lutego 1924 roku w Poznaniu poślubił Irenę Marię z domu Hoffmann, urodzoną 22 III 1904 roku w Poznaniu, małżonka spoczywa z mężem w Gdyni, zmarła 18 IX 1975 roku. Z tego związku urodziły się Janina po mężu Wiśniewska i Dorota po mężu Nikforos - obie spoczywają z rodzicami.
W 1929 r. zamieszkał wraz z żoną Ireną w Bydgoszczy, gdzie prowadził zakład okulistyczny. Pracował w przychodni kolejowej i Ubezpieczalni Społecznej. Wielu przyjaciół i ludzi kultury leczył bezinteresownie. Jego mieszkanie przy ul. Gdańskiej 10/7 było mekką artystów i inteligencji z Bydgoszczy i Poznania.
Był wszechstronnie uzdolnionym artystą. Jego pasją była plastyka, grafika, malarstwo i muzyka. Grał na gitarze, skrzypcach i fortepianie. Często wystawiał prace graficzne i malarskie. W latach 1917-1918 wykonał cykl cenionych przez krytykę ekspresjonistycznych linorytów. Portretował swego przyjaciela z lat studiów Stanisława Przybyszewskiego, Ludwika Regameya i Stanisława Baumanna. Jego dzieła plastyczne wystawiane były w Düsseldorfie, Monachium, Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Berlinie, Bydgoszczy, Gdyni i Gdańsku.
Brał udział w Kampanii Wrześniowej, od dnia 22 XI 1939 r. był w niewoli niemieckiej.
Po zakończeniu działań wojennych w 1945 r. zamieszkał w Gdyni, gdzie pracował jako okulista, grał na gitarze i nadal tworzył dzieła malarskie i graficzne.
Zmarł 19 września 1970 w Gdańsku, spoczywa na cmentarzu komunalnym Witomino w Gdyni, sek. 16 rząd 7 grób 4-2.

źródła: Wikipedia. APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców miasta Poznania 170-1931. WBH - Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa. Wyszukiwarka grobów dla cm. komunalnych w Gdyni. WTG Gniazdo - Odznaczeni WKP. olszewskigallery.com - strona internetowa.

Strony