Szczurek Kazimierz (1894 - 1977), Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Szczurek Kazimierz (1894 - 1977)

i jego siostra Maria Pawałowska (ur. 31 VII 1897 r. w Konarzewie, zm. 14 V 1987 r. w Krotoszynie, żona Stanisława) - Powstańcy Wielkopolscy oraz ich rodzeństwo Stanisław (1892), Ludwik (1895) i Katarzyna (1899) i Leon (1900-1903) urodzili się w rodzinie Andrzeja(ur. 1853 r.) i Magdaleny z dom. Morgiel (ur. 1867, zm. 1901r.), para pobrała się w roku 1891.

Kazimierz jako uczeń szkoły powszechnej w roku 1906 wziął udział w strajku dzieci, którego jednym z organizatorów w Konarzewie był jego ojciec Andrzej, skazany sądownie przez sąd pruski za podburzanie, a Kazimierz został ze szkoły usunięty, dostał także zakaz nauki w gimnazjum na terenie Prus. Był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego “SOKÓŁ”.

W Powstaniu Wielkopolskim walczył w okolicach Krotoszyna, jego siostra Maria zajmowała się dostarczaniem żywności Powstańcom oraz była sanitariuszką. Zajmowała się opatrywaniem ran i transportowaniem do szpitala. W Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. generała broni Józefa Dowbór-Muśnickiego w Lusowie znajduje się kopia wspomnień Marii, z których wynika, że atak Powstańców chcących odbić Zduny załamał się i wtedy rannych przetrzymywano w domu rodziny Szczurków. Opatrywała ona rannych, a z braku bandaży używała bielizny pościelowej. Ojciec odwoził rannych powstańców. Przy kolejnym ataku, również nieudanym, jej rodzice z powodu użycia przez Niemców artylerii postanowili opuścić ze swoim młodszym rodzeństwem dom (chodzi tu o II żonę Andrzeja - Konstancję Katarzynę z dom. Dylak ii dzieci z kolejnego związku - Andrzeja (1904), Magdalenę (1907) i Jana (1909-1984)). Wówczas Maria miała znaleźć dwa granaty, które oddała powstańcom. W dalszej części wspomnień wyczytać można, że gdy Niemcy wysyłali patrole ona wraz z bratem strzelali z ogrodu do patroli.

Kazimierz za udział w powstaniu został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym w roku 1957, za udział w wojnie polsko-bolszewickiej odznaczony Krzyżem Walecznych (kapral 119/S 4695), ponadto odznaczony został Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski. Jego wniosek o Medal Niepodległości został odrzucony 25 VI 1938 roku.

Po zwolnieniu ze służby w wojsku podjął pracę w straży celnej, od 1922 roku pracował na wschodnich terenach, od 1929 w Chojnicach a od 1931 roku w Gdyni. Po wybuchu II wojny światowej aresztowany w 1939 roku przez Niemców i osadzony w Victoria - Schule w Gdańsku (w dniach 1-15 września 1939 Niemcy wykorzystali gmach Victoria - Schule jako przejściowe więzienie dla Polaków zamieszkałych w Gdańsku. Aresztowani byli maltretowani. W wyniku ciężkiego pobicia zmarł znany działacz narodowy, Roman Ogryczak ps. Ogrydziak. Liczbę aresztantów, którzy przeszli przez Victoria - Schule ocenia się na ok. 3000. Po 15 września więźniów przeniesiono do innych miejsc. Głównie do Zivilgefangenenlager Neufahrwasser w Nowym Porcie lub do obozu koncentracyjnego w Stutthofie).

Po zakończeniu działań wojennych Szczurek ponownie podjął pracę w straży celnej - w Urzędzie celnym w Gdyni, gdzie pracował do przejścia na emeryturę z końcem roku 1959.

Ożenił się z Antoniną z dom. Dorabiała (13 VI 1901 - 10 XI 1978), para miała czworo dzieci Kazimierza, Stanisława, Zbigniewa i Władysławę.
Zmarł 13 XI 1977 roku, spoczywa z małżonką Antoniną na cmentarzu komunalnym w Gdyni Witominie Sektor / Rząd / Numer 11 / 25 / 21_1. W roku 2021 jego nazwisko zostało upamiętnione na tablicy poświęconej Powstańcom spoczywającym na tym cmentarzu.

źródła: Archiwum Państwowe w Kaliszu 729/2/53 Orpiszew (USC) - akt małżeństwa, rok 1891, [Księga małżeństw]. Archiwum Państwowe w Kaliszu 771/1/61 Zduny (USC) - akt urodzenia, rok 1894, [Księga urodzeń]. Archiwum Państwowe w Kaliszu 771/1/70 Zduny (USC) - akt urodzenia, rok 1897, [Księga urodzeń]. Cichy Łukasz, Nasi Powstańcy: Maria Pawałowska (Szczurek) z Konarzewa. WBH - wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa. Wyszukiwarka grobów dla cm. komunalnych w Gdyni. WTG Gniazdo - Odznaczeni WKP. Dziennik Bałtycki 1977/260. Jubileuszowa Księga Gdynian - wpisy Szczurek Antonina i Kazimierz.

Strony