Stencel (Stenzel) Jan (1894-1987)
Stencel (Stenzel) Jan (1894-1987)
Uwagi co do pisowni nazwiska: w akcie małżeństwa z 1887 r. ojciec wpisany został jako Stencel, ale w 1906 r. nastąpiła poprawa nazwiska na Stenzel. W Kartach meldunkowych miasta Poznania Jan występuje jako Stencel (1920 r.), w akcie małżeństwa z 1932 jako Stenzel.
Urodził się 30 IX 1894 r. w miejscowości Józefowo (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Lwówek) w rodzinie Antoniego (ur. 10 V 1865, syn Marcina i Katarzyny Szamańskiej) i Anny Juchacz (15 VII 1864 - 1 VII 1901, córka Stanisława i Katarzyny z d. Bączyk). Para pobrała się w 1887 r. Z tego związku urodzili się także Franciszek (19 I 1888), Stefan (Szczepan, 9 XII 1888, jako żołnierz armii pruskiej dwukrotnie ranny podcza I wojny światowej, na pruskich listach strat jako Stenzel. Zmarł 23 II 1956), Wawrzyniec (31 VII 1892 - 24 VI 1968) i Michał (1897-1904) oraz dziecko zmarłe przy porodzie bez nadania imienia w 1901.
Dwukrotnie żonaty, jego pierwszą żoną została Jadwiga z d. Wilczak (21 X 1898 - 5 IV 1930) z którą miał dwie córki Irenę po mężu Oses (26 VII 1923 - 2015) i Barbara (23 X 1925). Jego II żoną została Stanisława z d. Urbańska (31 X 1901 w Fabianowie, 1 I 1976 w Pile), z tego związku urodziło się 4 dzieci.
Powołany do armii pruskiej w 1915 r. służył między innymi w Infanterie - Regiment 155. Czterokrotnie wymieniony na pruskich listach strat z 13 V 1916 r. (Preußen 529) jako ranny, 2 X 1916 r. (Preußen 648) - zaginiony, z 27 XII 1916 (Preußen 720) - wzięty do niewoli i z 23 XI 1918 r. (Preußen 1299) zwolniony z niewoli.
Podczas urlopu 24 XII 1918 r. zatrzymał się w Poznaniu, gdzie wstąpił do Straży Ludowej, w powstaniu od dnia jego wybuchu brał udział w walkach ulicznych w mieście. Od 3 I 1919 r. walczył na froncie zbąszyńskim, następnie na froncie północnym insurekcji wielkopolskiej. W 1920 r. przydzielony do 2. kompanii 7. Pułku Strzelców Wielkopolskich (po reorganizacji 61. pułk piechoty), w szeregach której brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej.20 XI 1920 r. zdemobilizowany z wojska w stopniu starszego strzelca. Za udział w powstaniu mianowany do stopnia podporucznika i odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.
Po opuszczeniu wojska mieszkał w Ostrowie Wielkopolskim, następnie w Poznaniu i ponownie w Ostrowie. Po II wojnie światowej zamieszkał w Pile, a od 1976 r. znowu w Poznaniu.
Zmarł 30 IX 1987 r. w Poznaniu. Pochowany na cmentarzu komunalnym na Junikowie, spoczywa w jednej z kwater powstańczych pole 6 kwatera 1 rząd 11 miejsce 15
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1041833&name_surname=Stencel%20Jan#OpenMap
źródła: Parafia katolicka Słupia (Poznań), wpis 3 / 1887; Urząd Stanu Cywilnego Sapowice, wpis 4 / 1887; Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 12467: Stenzel Johann (Josefshof, Grätz); Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 16982: Stenzel Johann (Josefshof); Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 15226: Stenzel Johann (Josefshof, Grätz); Verlustlisten 1. Weltkrieg, page 27880: Stenzel Johann (Josefshof); Archiwum Państwowe w Poznaniu. Zespół: 884 / Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Sygnatura: nr 42 / Imienny spis powstańców frontu zachodniego. Opis jednostki: Imienne spisy powstańców (m. in. należących do kompanii przynależnych do 7. Pułku Strzelców Wielkopolskich, oryginalne spisy żołnierzy różnych kompanii i batalionów przebywających w Poznaniu, dane osobowe Kompanii Wielichowskiej, „Wilkowo Polskie”, Kompanii Zapasowej „Górny”). Strona/karta: 24v; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on - line stan na 11 III 2025 r.; Lista odznaczonych WKP; Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. X, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2013; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Dokumentacja fot. groby Tomek Konwicki październik 2024.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025
Parafia katolicka Słupia (Poznań), wpis 3 / 1887
Antonius Stencel (22 lat) ojciec: Matthias Stencel , matka: Marianna
Anna Juchacz (22 lat) ojciec: Stanislaus Juchacz , matka: Catharina
Urząd Stanu Cywilnego Sapowice, wpis 4 / 1887
Anton Stenzel (ur. 1865) ojciec: Matthias Stenzel , matka: Catharine Szymańska
Anna Juchacz (ur. 1864) ojciec: Stanislaus Juchacz , matka: Catharine Bączyk