Stefaniak Antoni (1899-1986)
Stefaniak Antoni (1899-1986)
Urodził się 22 VII 1899 r. w miejscowości Wysoka (obecnie w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim) w rodzinie Pawła (ur. 1864 r., syn Rozalii) i Katarzyny z d. Wnuk (ur. 1867, córka Jana i Justyny z d. Kurkowska), para pobrała się w 1891 r.
2 I 1919 r. wstąpił do 60-osobowego oddziału Straży Ludowej, który został zorganizowany w Wysokiej. 4 I 1919 r. do Wysokiej wtargnął silnie uzbrojony oddział Grenzschutzu z Piły. Niemcy rozbroili wystawioną straż, a następnie opanowali główną kwaterę powstańców. Przebywający po domach członkowie Straży Ludowej zostali zaalarmowani sygnałem trąbki, ale wobec braków w uzbrojeniu ewentualne starcie uznano za z góry przegrane. W zaistniałej sytuacji po zapadnięciu zmroku około 150 ochotników opuściło miasto, w wsi Czajcze przegrupowano siły i ustalono plan szybkiej akcji, mającej na celu odzyskanie Wysokiej. Miało to polegać na okrążeniu miejscowości i jednoczesnym natarciu z kilku stron. Niestety, zamysł się nie powiódł, bo powstańcy nie mogli doczekać się wyznaczonego na godzinę 1 w nocy terminu akcji i rozpoczęli chaotyczny szturm na własną rękę. Niemcy szybko zorientowali się w sytuacji i ostrzałem z karabinów maszynowych skutecznie zablokowali wszystkie ulice prowadzące do rynku. Część powstańców powróciła więc do domów, a większość wycofała się do odległego o 12 km Wyrzyska i tam rozpoczęła przygotowania do kolejnego szturmu. 7 I 1919 r. dowodzący oddziałami z Wyrzyska Teodor Górski wydał rozkaz ponownego zajęcia Wysokiej, niestety siły pruskie były zbyt silne, a polskie oddziały zmuszone zostały do cofnięcia się do Wyrzyska. Po kolejnej nieudanej próbie odzyskania Wysokiej przez powstańców i zagrożeniu dla Wyrzyska oddziały wycofały się do Kcyni. Stefaniak dalej brał udział w walkach na froncie północnym o Szubin, Żnin i Nakło. Za udział w Powstaniu Wielkopolskim w 1958 r. został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Z wojska został zwolniony 23 XI 1921 r. zatem niewykluczone jest, że brał także udział w wojnie polsko - bolszewickiej. 12 VI 1935 r. został odrzucony wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości, zawarte we wniosku informacje mogą potwierdzić lub zaprzeczyć udziałowi Stefaniaka w walkach na Wschodzie. Uchwałą W 2/72 został mianowany do stopnia podporucznika.
Stefaniak Antoni zmarł 10 V 1986 r., został pochowany 15 V 1986 r. w jednej z Kwater Powstańców Wielkopolskich na cm. komunalnym na poznańskim Junikowie, spoczywa pole 6 kwatera 1 rząd 5 miejsce 2
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=2&id=1120341&name_surname=Stefaniak%20Antoni#
To także miejsce pochówku Kazimiery (24 II 1907 - 10 XI 1990), Elżbiety (1956-1963) i Mieczysława (zmarł mając lat 21).
źródła: Parafia katolicka Gromadno (Wyrzysk), wpis 8 / 1891; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on-line i Lista odznaczonych WKP, stan na 20 I 2025 r.; WBH, Kartoteka personalno - odznaczeniowa; Wyszukiwarka grobów billiongraves; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Dokumentacja fotograficzna grobu Tomek Konwicki 2024.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025
Parafia katolicka Gromadno (Wyrzysk), wpis 8 / 1891
Paulus Stefaniak (27 lat)
matka: Rosalia z d. Depta
Catharina Wnuk (24 lat)
ojciec: Joannes Wnuk , matka: Justina Kurkowska