Sowiński Edmund (1878-1939)
Sowiński Edmund (1878-1939)
Czasem człowiek musi się bardzo nagimnastykować, żeby znaleźć odpowiedź i przywrócić pamięć o człowieku, który został zapomniany w czeluściach wielkich postaci Powstania Wielkopolskiego.
W projekcie WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on - line odnajdujemy:
Edmund Sowiński
jednostka: Batalion Obornicki; Rada Ludowa
uwagi: z Łukowa
źródła: Kucner Alfred (oprac.), Powstanie Wielkopolskie w powiecie obornickim i walki nad Notecią w r. 1918/19, Oborniki 1939 Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 372: Relacje i wspomnienia dotyczące powstania wielkopolskiego w Obornikach, powiat Oborniki, województwo poznańskie i okolicy
Kucner niestety w swoich notatkach używał nazw miejscowości, w których zamieszkiwała dana osoba w okresie Powstania Wielkopolskiego a nie miejsca urodzenia. I tak gdyby ktoś, kto spisywał od Kucnera "przeorał" całą książkę a nie tylko listę Straży Ludowej to by pan Edmund już dawno zajął należne mu miejsce w historii powstania. I tak w Powstanie Wielkopolskie w powiecie obornickim i walki nad Notecią w r. 1918/19, wydanie z 1939, str. 29-30 napisał "a inspektorat szkolny - Edmund Sowiński z Łukowa" i to jest dokładnie ta sama osoba, która stanęła na czele I Batalionu Obornickiego 15 III 1919 r.
I tak po 106 latach...
Edmund Sowiński urodził się 17 IX 1878 r. w miejscowości Szymanowo (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie śremskim, w gminie Śrem) w rodzinie Powstańca z 1863 r. Cypriana (20 VIII 1833 - 10 X 1925) i Nepomuceny z d. Adamkiewicz (28 IV 1841 - 1 XII 1933). Para pobrała się w 1858 r. w parafii w Potarzycy. Z tego związku urodzili się także Stanisław (30 IV 1859-25 XI 1931), Teofilia (1865-1869), Wojciech (1868), Jan (23 I 1872), Kazimiera po mężu Malczewska (1876-1927) i Wacław (8 II 1874 - 25 V 1957).
6 X 1903 r. w miejscowości Objezierze ożenił się z Heleną z d. Mazer (25 II 1881 - 6 V 1951, córką Emila i Jadwigi Elżbiety z d. Gitzler). Z tego związku urodziły się Maria Regina, Aleksandra, Izabela i Alicja.
Już jako emerytowany inspektor szkolny zamieszkał w Kościanie, gdzie do 1926 r. zajmował stanowisko rektora szkoły podstawowej nr 1, włączył się między innymi w prace Funduszu Obrony Narodowej, był przewodniczącym FON-u na powiat kościański.
Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany i osadzony w więzieniu w Kościanie. Następnie wyrokiem "sądu" skazany na karę śmierci i natychmiast rozstrzelany w publicznej egzekucji, w grupie 18 Polaków, na rynku w Kościanie 23 X 1939 r.
źródła: Parafia katolicka Potarzyca, wpis 2 / 1858; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1963/1/13, skan 169 Śrem (USC) - akt urodzenia, rok 1878, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Poznaniu 4771/3/50, skan 23 Objezierze (USC) - akt małżeństwa, rok 1903, Heiraths-Haupt-Register; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on-line, stan na 29 XII 2024 r.; Walczak Marian, Ludzie nauki i nauczyciele polscy podczas II wojny światowej, 1995, Warszawa; Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej; Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Niemieckich w Poznaniu, IPN GK 178/100, Materiały dochodzeniowe OKBZN w Poznaniu w sprawie ekshumacji zwłok osób pomordowanych przez hitlerowców i pochowanych w Kościanie w 3 grobach masowych na terenie cmentarza i miejscowego Zakładu Psychiatrycznego. Protokoły ekshumacji i oględzin zwłok, materiały na temat identyfikacji zmarłych osób, fotografie, szkice sytuacyjne, biuletyny; Kucner Alfred (oprac.), Powstanie Wielkopolskie w powiecie obornickim i walki nad Notecią w r. 1918/19, Oborniki 1939.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024
Parafia katolicka Potarzyca, wpis 2 / 1858
Cyprianus Sowinski (25 lat)
Nepomucena Adamkiewicz (18 lat)
Archiwum Państwowe w Poznaniu 1963/1/13, skan 169 Śrem (USC) - akt urodzenia, rok 1878, Księga urodzeń
Edmund , rodzice: Cyprian Sowiński, Nepomucena Adamkiewicz ,
Archiwum Państwowe w Poznaniu 4771/3/50, skan 23 Objezierze (USC) - akt małżeństwa, rok 1903, Heiraths-Haupt-Register
Edmund Sowiński (25 lat), rodzice: Cyprian Sowiński, Nepomucena Adamkiewicz ,
Helene Mazer (22 lat), rodzice: Emil Mazer , Jadwiga Gitzler alias Gicler