Smoliński Józef Teodor (1894 - 1964)
Smoliński Józef Teodor (1894 - 1964)
Urodził się 17 IV 1894 r. w Tarnowie Podgórnym. Rodzice Emilian Zygmunt (28 VIII 1858 - 1939, lekarz, społecznik, działacz samorządowy, zmarł w obozie przejściowym podczas wysiedlenia z Wielkopolski, syn Józefa i Emilii z Nowickich) i Antonina Pelagia z Brandowskich (19 XII 1862 - 21 X 1929, działaczka niepodległościowa, córka prof. Alfreda Rocha i Heleny z d. Cichowicz) pobrali się w Poznaniu 8 VII 1893 r. Z tego związku urodzili się także Kazimierz (25 I 1896 - 18 VII 1950, matematyk), Włodzimierz Jan Miron (27 V 1898 - 25 XI 1945, uczestnik Powstania Wielkopolskiego. Brał udział w Kampanii Wrześniowej, następnie został wysiedlony w 1939 r. z Poznania i zamieszkał w Zakopanem. Zastrzelony przez niemieckiego żołnierza, gdy obserwował na ulicy wymarsz oddziałów niemieckich z Zakopanego. W czasie Powstania Warszawskiego lekarz w szpitalu polowym przy ul. Jaworzyńskiej) i Bohdan Szczęsny Wojciech (1897 - 1971, uczestnik Powstania Wielkopolskiego).
Ukończył gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. W latach 1912-14 działał w Towarzystwie Tomasza Zana, założył i organizował w 1913 r. pierwszą gimnazjalną drużynę skautową w Poznaniu. Publikował w "Brzasku".
W czasie I wojny światowej podjął studia medyczne podczas służby wojskowej w armii pruskiej od 2 VIII 1914 r.
Od 27 XII 1918 r. brał czynny udział w powstaniu. Uczestniczył w walkach w Poznaniu pod dowództwem ppor. Wierzejewskiego, a także w zdobywaniu lotniska w Ławicy pod dowództwem por. Nieżychowskiego. 11 I 1919 r. brał udział jako lekarz w walce pod Szubinem pod dowództwem por. Śliwińskiego. Rozkazem DG nr 93 z 7 IV 1919 r. został przydzielony w stopniu podporucznika do Inspektoratu Sanitarnego. Następnie przeszedł do służby w Wojsku Polskim. Zdemobilizowany został w 1921 r. w stopniu kapitana, zatem prawdopodobnie brał też udział w wojnie polsko-bolszewickiej. 19 IX 1960 r. został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.
W 1922 r. uzyskał dyplom lekarski we Lwowie. W 1927 r. otworzył praktykę w Poznaniu. Po ojcu przejął bezpłatną opiekę nad Domem Starców im. Garczyńskich oraz funkcję honorowego lekarza poznańskich artystów teatralnych, tu też poznał swoja przyszłą żonę - Sabinę. Od 1928 r. był lekarzem zaufanym PZU.
Ożenił się z aktorką Sabiną Henryką Sawicką (ur. 11 XII 1904 r. w Warszawie, córką Stanisława Mariana Sawickiego i Stanisławy Janiny z d. Brinuta). Z tego związku urodziło się dwoje dzieci Józef Ryszard (11 V 1940) i Janina Maria (29 V 1943 - 3 II 1945). Sabina z córką zginęły podczas walk o wyzwolenie Budapesztu.
Brał udział w Kampanii Wrześniowej 1939 r., następnie został szefem kolumny sanitarnej, która ruszyła w stronę granicy rumuńskiej, został internowany na Węgrzech. Był lekarzem w obozie internowania, leczył także Węgrów. W 1942 r. do Józefa Teodora dołączyła żona z synem Józefem.
Po wojnie wrócił z synem do Polski i zamieszkał w Poznaniu, (Józef jr, wzorem ojca, studiował medycynę, którą ukończył w 1964 r.) i rozwinął szeroką działalność społeczną w wielu organizacjach. Był jednym z najpopularniejszych lekarzy poznańskich, znanym ogółowi mieszkańców miasta, syn Józef wspominał, że dzięki brodzie ojciec bardzo często był “angażowany” do roli św. Mikołaja.
Zmarł w Poznaniu 20 VIII 1964 r., został pochowany na cmentarzu przy ul. Bluszczowej w Poznaniu. Spoczywa kwatera I-G miejsce 2/3 GPS: 52.375179, 16.913592.
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...
To także miejsce pochówku brata Włodzimierza, który został zamordowany w Zakopanem w 1945 r., szczątki spoczęły w Poznaniu 25 XI 1946 r.
źródła: Parafia katolicka Lusowo, wpis 9 / 1893;; Akta Miasta Poznania Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Smoliński Józef - Archiwum Instytutu Pileckiego; WBH, Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w Rejonowych Komendach Uzupełnień 1945-1947 II.56.14097; Sylwetki uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919) i wojny polsko-bolszewickiej (1919-1920) związanych z gminą Tarnowo Podgórne, Maciej Elantkowski, Grzegorz Jazdon, Michał Krzyżaniak, Muzeum Powstańców Wielkopolskich im. Generała Józefa Dowbora Muśnickiego w Lusowie, 2024.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024