Rzyski Adam Karol (1885 - 1956), Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Rzyski Adam Karol (1885 - 1956)

Urodził się 23 X 1885 r. w miejscowości Krąplewo (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Stęszew), w majątku swojego ojca Andrzeja (30 XI 1844 Czempiń - 3 V 1888 Krąplewo, syn Melchiora i Hieronimy z d Skrzycka, rotmistrz, zakupił 1875 r. majątek Kraplewo w powiecie stęszewskim) i Marii Katarzyny Józefy z d. Kazubska (18 VI 1856 Potulice - 15 III 1944 Warszawa, córka Leona i Stanisławy Poplińskiej W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony 21 VI 1938 r wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości, pochowana w Steszewie), para pobrała się w Dąbrówce Kościelnej 5 VII 1875 r. Z tego związku urodzili się także:
– Leon (*+1876);
– Anna Maria (21 VI 1877 Krąplewo - 1936 Pusta Dąbrówka gm. Golub - Dobrzyń, w majątku brata Andrzeja Teofila, żona Marcina Augusta Hipolita Szulczewskiego;
– Stanisław Teodor (9 XI 1878 Krąplewo - 25 V 1942 Jędrzejów);
– Józef Jan Władysław - (22 III 1880 Krąplewo - 12 XI 1926 Krąplewo);
– Katarzyna (1882-1887);
– Jan (4 V 1884 Krąplewo - 1934 Toruń);
– Andrzej Teofil (18 IV 1888 Krąplewo - 3 IX 1957 Poznań, pochówek Stęszew).

Adam Karol zdał maturę we wschowskim gimnazjum w 1905 r. Studiował w Berlinie.

Podobnie jak jego bracia, co do których nie ma wątpliwości, że brali udział w Powstaniu Wielkopolskim (Stanisław Teodor, Józef Jan Władysław i Andrzej Teofil) dołączył do oddziałów powstańczych pod komendą Andrzeja Kopy (16 X 1879 -11 VI 1956). Brał udział między innymi w nocy z 5 na 6 I 1919 r. w zajęciu Stacji Lotniczej na Ławicy, następnie w walkach pod Kargową, Zbąszyniem, Żninem i nad Notecią. Nie ustalono natomiast czy brał udział w wojnie polsko - bolszewickiej, ale 6 XII 1932 r. został odznaczony Medalem Niepodległości (niezbędna kwerenda w WBH).

27 X 1920 r w Ostrowie Wielkopolskim poślubił Zofię Juliannę Mierzejewską (ur. 12 IV 1897 r. w Kępnie, zm. 2 VIII 1987 r. w Poznaniu), córka Walentego Stanisława (14 II 1857 r. w Krobi, 8 VIII 1937 r. w Ostrowie Wielkopolskim, syn Jordana i Tekli Anny z d. Pomorska) i Anny z d. Gniadkiewicz (16 I 1870 Maniewo - 1 IV 1953 Ostrów Wielkopolski, córka Nepomuka i Marianny), siostrę Powstańców Wielkopolskich Tadeusza (1891 - 1977) i Stefana Włodzimierza ( 1895 - 1920) i bratową Marii Elżbiety z d. Jabłońska - Mierzejewska (1898-1991). Ze związku Zofii i Adama Karola urodziły się dwie córki Anna (19 IX 1921 - 31 V 2015, po mężu Gryczyńska) i Maria (9 IV 1926) oraz dwóch synów zmarły przy porodzie bez nadania imienia (*+9 V 1921) i Antoni (7 II 1933 - 25 II 1991).

W 1926 r. zdobył tytuł doktora filozofii na Uniwersytecie Poznańskim. Uczył w liceum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Od 1938 r. był członkiem Towarzystwa Miłośników Miasta Poznania. Był członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Jego losy podczas II wojny światowej nie są znane.

Zmarł 8 IV 1956 r. w Poznaniu, został pochowany na cmentarzu parafialnym Najświętszego Serca Jezusa i św. Floriana, Nowina 1 w Poznaniu, spoczywa kwatera AB rząd 1 miejsce 37 GPS: 52.415113, 16.877344

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...

źródła: Archiwum Państwowe w Poznaniu 1866/3/5, skan 35 Kiszkowo (USC) - akt małżeństwa, rok 1875, Księga małżeństw; Archiwum Państwowe w Poznaniu 1951/1/34, skan 211 Stęszew (USC) - akt urodzenia, rok 1885, Księga urodzeń; Archiwum Państwowe w Kaliszu 731/2/454, skan 181 Ostrów Wielkopolski (USC) - akt małżeństwa, rok 1920, [Księga małżeństw]; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; WBH, Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on - line, stan na 4-10-2024; Dokumentacja fot. grobu Adama Karola - Monika Bijpost 3-10-2024 r.

©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2024

Archiwum Państwowe w Poznaniu 1866/3/5, skan 35 Kiszkowo (USC) - akt małżeństwa, rok 1875, Księga małżeństw
Andreas Rzyski (31 lat), rodzice: Melchior Rzyski , Hieronima Strzycka ,
Catharina Josepha Kazubska (19 lat) , rodzice: Leon Kazubski , Stanislawa Poplinska ,

Archiwum Państwowe w Poznaniu 1951/1/34, skan 211 Stęszew (USC) - akt urodzenia, rok 1885, Księga urodzeń
Adam Karol , rodzice: Andreas Rzyski, Maria Kazubska ,

Archiwum Państwowe w Kaliszu 731/2/454, skan 181 Ostrów Wielkopolski (USC) - akt małżeństwa, rok 1920, [Księga małżeństw]
Karol Adam Rzyski (35 lat) , rodzice: Andrzej Rzyski , Marianna Kazubska ,
Zofia Julia Mierzejewska (23 lat) , rodzice: Walenty Mierzejewski , Anna Gniadkiewicz ,

—-----------------------------------------------------

Rzyski Stanisław Teodor (1878-1942)
Urodził się 9 XI 1878 w miejscowości Krąplewo (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Stęszew), w majątku swojego ojca Andrzeja (30 XI 1844 Czempiń - 3 V 1888 Krąplewo, syn Melchiora i Hieronimy z d. Skrzycka, rotmistrz, zakupił 1875 r. majątek Kraplewo w powiecie stęszewskim) i Marii Katarzyny Józefy z d. Kazubska (18 VI 1856 Potulice - 15 III 1944 Warszawa, córka Leona i Stanisławy Poplińskiej. W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony 21 VI 1938 r wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości, pochowana w Steszewie), para pobrała się w Dąbrówce Kościelnej 5 VII 1875 r.

Powstaniec Wielkopolski, walczył w oddziałach utworzonych przez ppłk Andrzeja Kopę (16 X 1879 -11 VI 1956, wówczas ppor.) Kopa jako komendant powiatowy Straży Ludowej w dzień po wybuchu powstania w Poznaniu zwołał zbiórkę powstańczą w okolicy dworca kolejowego w Dopiewie. Stawiło się na nią 1200 ochotników, spośród których wybrał on 800 i stworzył oddział powstańczy Powiatu Zachodnio Poznańskiego. Powstańcy pod rozkazami Kopy w tym bracia Rzyscy brali udział między innymi w nocy z 5 na 6 I 1919 r. w zajęciu Stacji Lotniczej na Ławicy, następnie w walkach pod Kargową, Zbąszyniem, Żninem i nad Notecią.

Stanisław Teodor z wykształcenia był geodetą. Ożenił się 22 VI 1923 r. w Poznaniu z Zofią z d. Milewska (23 V 1891 - 28 XI 1979), z tego związku urodziło się co najmniej troje dzieci. Na podstawie Kart meldunkowych miasta Poznania do 1931 r. urodzili się Katarzyna (25 III 1925), Maciej (*+1927) i Andrzej (1 IX 1931). W okresie międzywojennym rodzina mieszkała w majątku w Krąplewie. Podczas II wojny światowej zostali wysiedleni do Generalnej Guberni, co znajduje potwierdzenie w Rutowska Maria, Lager Glowna Niemiecki obóz przesiedleńczy na Główne w Poznaniu dla ludności polskiej (1939-1940), 2008, Instytut Zachodni Poznań lista transportowa 16 str 22, zamieszkali w miejscowosci Jędrzejów, gdzie 25 V 1942 r zmarł Stanisław. 28 IV 1981 r. jego szczątki spoczęły na cm Łostowickim w Gdański. Spoczywa z małżonką Zofią Nr kwatery: 1 Rząd: 12 Nr grobu: 23.

Rzyski Józef Jan Władysław (1880-1926)
Urodził się 22 III 1880 r. w miejscowości Krąplewo (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Stęszew), w majątku swojego ojca Andrzeja (30 XI 1844 Czempiń - 3 V 1888 Krąplewo, syn Melchiora i Hieronimy z d. Skrzycka, rotmistrz, zakupił 1875 r. majątek Kraplewo w powiecie stęszewskim) i Marii Katarzyny Józefy z d. Kazubska (18 VI 1856 Potulice - 15 III 1944 Warszawa, córka Leona i Stanisławy Poplińskiej. W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony 21 VI 1938 r. wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości, pochowana w Steszewie), para pobrała się w Dąbrówce Kościelnej 5 VII 1875 r.

Odnośnie udziału w Powstaniu Wielkopolskim patrz Rzyski Stanisław Teodor (1878-1942).

Po zakończeniu powstania wrócił do rodzinnego majątku, którym zarządzał do śmierci. Zmarł 12 XI 1926 r. w Krąplewie. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Stęszewie.

Rzyski Jan (1 V 1884 Krąplewo - 1934 Toruń), nie ma pewności czy brał udział w Powstaniu Wielkopolskim, w Wojskowym Biurze Historycznym akta o syg. akt 5691 żona Józefa z d. Paszkiewicz Rzyska (19 III 1890 - 26 X 1960). Z tego związku urodziło się dwóch synów Ryszard (1917) i Jan (1920-2016).

Rzyski Andrzej Teofil (1888 - 1957)
Urodził się 27 IV 1888 r. w miejscowości Krąplewo (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie poznańskim, w gminie Stęszew), w majątku swojego ojca Andrzeja (30 XI 1844 Czempiń - 3 V 1888 Krąplewo, syn Melchiora i Hieronimy z d. Skrzycka, rotmistrz, zakupił 1875 r. majątek Kraplewo w powiecie stęszewskim) i Marii Katarzyny Józefy z d. Kazubska (18 VI 1856 Potulice - 15 III 1944 Warszawa, córka Leona i Stanisławy Poplińskiej. W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony 21 VI 1938 r wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości, pochowana w Steszewie), para pobrała się w Dąbrówce Kościelnej 5 VII 1875 r.

Odnośnie udziału w Powstaniu Wielkopolskim patrz Rzyski Stanisław Teodor (1878-1942).

Andrzej Teofil w okresie międzywojennym był zarządcą majątku w Pustej Dąbrówce, który był domeną państwową a później majątkiem Strzelce w powiecie mogileńskim. Ożenił się z Antoniną z d. Cybulską (11 XI 1897 - 21 VIII 1972), przysposabiając jej syna Alfonsa (1923-1992) W Wojskowym Biurze Historycznym odrzucony 2 IV 1936 r. wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości.Podczas II wojny światowej wysiedlony, co znajduje potwierdzenie w Rutowska Maria, Lager Glowna Niemiecki obóz przesiedleńczy na Główne w Poznaniu dla ludności polskiej (1939-1940), 2008, Instytut Zachodni Poznań (lista transportowa 16 str 22). Po wojnie wrócił do majątku rodzinnego w Krąplewie, z którego został wyrzucony. Zamieszkał w Tomicach. Zmarł w Poznaniu 3 IX 1957 r, pochowany na cm w Stęszewie.

Strony