POKRYWKA EDWARD, MAKSYMILIAN I TADEUSZ i...
POKRYWKA EDWARD, MAKSYMILIAN I TADEUSZ ORAZ ICH WUJOWIE LEON I WIKTOR
—----------------------------------------------------------------------------------------------------
POKRYWKA EDWARD, MAKSYMILIAN I TADEUSZ
oraz ich rodzeństwo:
– 1898-1899 - Feliks
– 1900 - Wanda Anna,
– 1904 - Wiktor,
– 1908 - Kazimierz,
– 1905 - Ludwik zmiana nazwiska na Sulikowski,
– 1910 - Joanna
urodzili się w rodzinie Walentego i Klementyny Wandy Sulikowskiej, para pobrała się 27 października 1896 roku, zapis ślubu w księgach brzmi:
Urząd Stanu Cywilnego Murowana Goślina, wpis 24 / 1896
Valentin Pokrywka (ur. 1872)
ojciec: Andreas Pokrywka , matka: Catharine Nowakowska
Clementine Wanda Sulikowska (ur. 1876)
ojciec: Max Sulikowski , matka: Josephine Smucikowaka
—---------------------------------------------------------------------
Edward Pokrywka
urodził się 13 października 1901 roku w Poznaniu.
W wieku 7 lat rozpoczął naukę w szkole powszechnej a po jej ukończeniu uczył się zawodu rzeźnika. Po 6 latach nauki, zdał egzamin na czeladnika.
W 1918 r. walczył w obronie Lwowa i Kresów Wschodnich.
27 grudnia 1918 wstąpił w szeregi Powstania Wielkopolskiego jako ochotnik.
W grudniu 1921 r. został zdemobilizowany z 7-mej Kompani Strzelców Wielkopolskich. Jego dowódcą był Ignacy Wegner.
Po powrocie z wojska rozpoczął pracę w swoim zawodzie-rzeźnika w firmie braci Dawidowskich w Poznaniu. Pod koniec 1931 roku poznańska społeczność rzeźnicko wędliniarska była świadkiem niezwykłego, jak na tamte czasy wydarzenia - 17 grudnia 1931 roku czterech synów, z czego trzech Powstańców Wielkopolskich - znanego aktywisty cechowego i związkowego, sekretarza cechu, skarbnika związku, nauczyciela w szkole zawodowej i członka komisji egzaminacyjnej - Walentego Pokrywki, zdało egzamin na mistrza rzeźnicko-wędliniarskiego - Wiktor, Edward, Tadeusz i Maksymilian.
W czasie II wojny światowej Edward dostał się do niewoli pod Lublinem i wysłany do Stalagu w okolicach Berlina na okres dwóch lat. Po wojnie został z rodziną przesiedlony na ziemie odzyskane do Gorzowa.
W 1958 roku został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.
Zmarł w Gorzowie 21.05.1964 roku i tam też jest pochowany.
Był żonaty ze Stefanią z domu Kurek i mieli dwójkę dzieci - córkę Irenę i syna Czesława.
W spisie WTG Gniazdo figuruje:
jednostka: 7 Kompania Strzelców Wlkp.
status/stopień: ochotnik
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy Uchwała Rady Państwa nr: 12.18-0.1053 z dnia 1958-12-18
Opis:
Ochotnik, brał wybitny udział w walkach o oswobodzenie Poznania w 1918.
źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 467: Życiorysy powstańców wielkopolskich: P - tom V (Piotrowski Marcin - Polarek Paweł)
Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny 2015, nr 22
Archiwum WTG Gniazdo
W Wojskowym Biurze Historycznym - Krzyż Walecznych 95/P - 1425
—-----------------------------------------------------------------------------------------
Maksymilian Pokrywka
urodził się 21 września 1902 roku w Poznaniu. Od szóstego roku życia uczęszczał do szkoły powszechnej, potem pobierał nauki u ojca - mistrza rzeźnictwa Walentego.
Przez pewien czas należał do organizacji Sokół. Potem, za przykładem starszego brata Tadeusza wstąpił w szeregi Polskiej Organizacji Wojskowej.
27 grudnia 1918 roku brał udział w walkach ulicznych na terenie Poznania. Pierwsza jego wyprawa jako Powstańca, to wyjazd pod Szubin a potem pod Nakło. Komendantem jego oddziału był major Jan Kąkolewski. Był szeregowym w 15 Pułku Ułanów Wielkopolskich. Odznaczony Krzyżem Federacyjnym.
Żonaty z Anastazją z domu Adamską (1908 - 1988), z którą miał córkę.
Zmarł 10.04.1949 roku w Poznaniu, pochowany na cmentarzu na ul. Bluszczowej.
kwatera NH
rząd 26 miejsce 4
GPS: 52.374231, 16.915918
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=20&id=1186361&surname=Pokrywka&name=Maksymilian#OpenMap
13 stycznia 2022 roku Pan Kacper Awzan uporządkował grób i ustawił na mogile Powstańca krzyż z tabliczką, do tej pory miejsce było zapomniane i opuszczone. Z informacji z IPN - złożono wniosek o wpis do Ewidencji grobów Weteranów.
W spisie WTG Gniazdo figuruje:
jednostka: 15 Pułk Ułanów Wlkp.
status/stopień: szeregowiec
uwagi: I.487.2508
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Archiwum WTG Gniazdo
W Wojskowym Biurze Historycznym - brak
—--------------------------------------------------------------------
Tadeusz Marian Pokrywka
urodził się 08 czerwca 1897 roku w Poznaniu,
*** w wielu źródłach podawany jest błędnie rok urodzenia 1896 - w karcie meldunkowej Miasta Poznania i w WBH prawidłowo zapisano 1897 ***
Wstąpił w szeregi Polskiej Organizacji Wojskowej. Walczył w 2 Plutonie Wydziału Wywiadowczo-Wykonawczego a także w Grupie Powstańczej w Poznaniu. Był podchorążym, sierżantem i dowódcą.
Zmarł 07 maja 1946 roku w Poznaniu, pochowany na cmentarzu Miłostowo.
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=1&id=2096005&name_surname=Pokrywka%20Tadeusz#OpenMap
pole 10
rząd 4 miejsce 128
GPS: 52.422397, 16.997303
W 1985 roku dochowano osobę spoza rodziny, w Księgach cmentarza nie odnotowano ekshumacji Tadeusza, zatem należy przyjąć, że spoczywa tam nadal.
Żonaty, miał dwójkę dzieci, syna i córkę.
W spisie WTG Gniazdo figuruje:
jednostka: 2 Pluton Wydziału Wywiadowczo-Wykonawczego Poznań, Grupa Powstańcza w Poznaniu
status/stopień: podchorąży, sierżant, dowódca
uwagi: I.487.2509, dowódca Tomasza Stryczyńskiego
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 378 : Nogaj Stanisław, Pamiętnik powstańca wielkopolskiego (maszyn.)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 481: Życiorysy powstańców wielkopolskich: S - tom VIII (Stor Franciszek - Susicki Stefan)
Walki Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919, red. nauk. Bogusław Polak, Marek Rezler, Koszalin 2010
Gomolec Ludwik (wybór), Na froncie północnym powstania wielkopolskiego 1918-1919. Wspomnienia, wybór i wstęp Ludwik Gomolec, Poznań 1973
Karwat Janusz (wybór i oprac.), Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego, Biblioteka "Kroniki Miasta Poznania", Poznań 2007
Archiwum WTG Gniazdo
Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, Wspomnienia z Powstania Wielkopolskiego. Kąkolewski Jan
W Wojskowym Biurze Historycznym - Medal Niepodległości przyznany 20 września 1937 roku.
—----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Dziękuję serdecznie Pani Patrycji Kossmann za opracowanie biogramów i nadesłane dokumenty i zdjęcia dotyczące Edwarda.
—----------------------------------------------------
POKRYWKA LEON I WIKTOR (informacyjnie)
oraz ich rodzeństwo:
– 1865 - 1866 - Jadwiga,
– 1867 - Magdalena,
– 1869 - Ignacy,
– WALENTY 1872 - 1941 - wspomniany powyżej ojciec Powstańców,
– 1873 - ur. i zg. Antoni,
– 1874 - ur. i zg. Helena,
–1875 - ur. i zg. Piotr,
–1877 - Józef,więzień KL w Buchenwaldzie i w Auschwitz,
–1878-1879 - Stanisław,
– 1880 - Maria Franciszka,
– Rozalia 1884,
– Tekla 1890,
– Helena 1893,
— urodzili się w rodzinie Andrzeja (1840-1914) i Katarzyny z dom. Nowakowska (1848 - 1924), para pobrała się w roku 1864, zapis ślubu w księgach brzmi:
Parafia katolicka Poznań - par. św. Wojciecha, wpis 58 / 1864
Andreas Pokrywka (24 lat)
ojciec: Gregorius , matka: Sophia Polak
Catharina Nowakowska (17 lat)
ojciec: Carolus , matka: Marianna Roth .
—-----------------------------------------------
Leon Pokrywka
urodził się 03 czerwca 1888 roku w Poznaniu.
zmarł w Szczecinie 13 grudnia 1955 roku, spoczywa na cmentarzu centralnym:
25B/6/5
https://cmentarze.szczecin.pl/chapter_11975.asp?smode=2&p1oid=68044AA4F8334AB0A733A82BA105E5E4
Biogram za :http://www.zpap.szczecin.pl/allmanach.pdf
ukończył Gimnazjum Marii Magdaleny. Malarstwo studiował prywatnie, przede wszystkim w Berlinie i w Krakowie. Praktykował też w Monachium, Lipsku, Wiedniu oraz w Budapeszcie.
Wyspecjalizował się w malowaniu portretów. W latach 1916 -18 uczył się prywatnie w szkole malarstwa w Poznaniu. Swoje prace wystawiał w poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. W latach 1924-25 przebywał w Paryżu, a w latach 1925-29 podróżował po Afryce (m.in. był w Kamerunie, Nigerii i Kongo).
Pokrywka miał też bogatą kartę żołnierską. Przed II wojną światową należał do Związku Oficerów Rezerwy, Związku Powstańców Wielkopolskich, a także do Związku Weteranów Powstańców Śląskich.
Otrzymał liczne odznaczenia wojskowe (m.in. Krzyż Niepodległości, Śląski Krzyż Powstańców, trzykrotnie - Krzyż Walecznych).
W czasie okupacji został wysiedlony z Poznania, trafił do obozu, a bojówka Hitlerjugend spaliła mu prace i cenną bibliotekę. W tych bardzo trudnych warunkach utrzymywał się z malowania
portretów.
Pokrywka należał do grupy najwcześniej przybyłych plastyków szczecińskich. Przyjechał najpóźniej w październiku 1945 r. Jego szczeciński okres działalności twórczej był okresem schyłkowym. Był raczej mało aktywny twórczo z powodu kalectwa (poruszał się o kulach).
W spisie WTG Gniazdo figuruje:
jednostka: Kompania Poznańska, Batalion Czarnkowski, Front Północny, 2 Dywizja Strzelców Wlkp., 9 Pułk Strzelców Wlkp., Kompania Straży i Bezpieczeństwa w Poznaniu, Dowództwo Okręgu Wojskowego I i IV, 67 Pułk Piechoty, Wojsko Polskie do 04.1922
status/stopień: podporucznik w piechocie, porucznik, dowódca batalionu, dowódca kompanii
uwagi: Powstaniec Śląski, artysta malarz, odznaczony Krzyżem Walecznych x 3, Medalem Pamiątkowym, Krzyżem Niepodległości, Śląskim Krzyżem Powstańczym, grób zlikwidowany
źródła:
Tygodnik Urzędowy Naczelnej Rady Ludowej 1919, nr 1-10; "Tygodnik Urzędowy" 1919, nr 1-72
Wojskowe aspekty Powstania Wielkopolskiego 1918 - 1919. Wybór materiałów źródłowych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Historia, nr 124, Poznań 1985.
Archiwum WTG Gniazdo
W Wojskowym Biurze Historycznym trzy teczki personalne:
– 14873 - ppor, pseudonim “Wicher”,
– 12568+7687,
– Krzyż Niepodległości dostał 20 września 1937 roku.
—---------------------------------------------------------------------
Wiktor Pokrywka - po zmianie nazwiska Nowakowski-Wielkopolanin – Powstańcem Wielkopolskim nie był, biogram za Wikipedią
– urodził się 5 października 1882 w Poznaniu, zmarł 4 kwietnia 1936 w Warszawie, spoczywa na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach kwatera A5-6-13 – podpułkownik piechoty.
W czasie I wojny światowej walczył w szeregach I Brygady Legionów Polskich. Był oficerem 5 pułku piechoty. 2 lipca 1915 roku awansował na porucznika. Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku w Polskiej Organizacji Wojskowej na terenie okręgu kieleckiego i lubelskiego.
Od listopada 1918 w Wojsku Polskim. Organizował i objął dowództwo I batalionu Chełmskiego Pułku, który później został przemianowany na 35 pułk piechoty. 20 maja 1920 roku przejął od podpułkownika Mieczysława Ryś-Trojanowskiego dowództwo 35 pp.
Po zakończeniu wojny z bolszewikami zweryfikowany został w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 162. lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty. Obowiązki dowódcy 35 pułku piechoty w Brześciu pełnił ponad pięć lat. 18 maja 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zezwolił mu na zmianę rodowego nazwiska „Pokrywka” na przybrane nazwisko „Wielkopolanin-Nowakowski”. 22 grudnia 1925 roku został przydzielony do dowództwa 26 Dywizji Piechoty w Skierniewicach na stanowisko oficera przysposobienia wojskowego. 23 maja 1927 roku otrzymał przydział do Komendy Miasta Lwów na stanowisko komendanta. Z dniem 1 lutego 1928 roku został przeniesiony w stan nieczynny na okres 32 miesięcy. W 1928 roku był komisarzem rządowym w Tarnopolu, a następnie pełnił służbę w Straży Granicznej, w której od 22 stycznia 1929 roku do 7 maja 1930 roku był kierownikiem Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego w Poznaniu. Z dniem 31 października 1930 roku został przeniesiony w stan spoczynku
Dnia 4 III 1920 o godz. 9.00 wyruszył kpt. Nowakowski z Husnaja nad rz. Ptycz (…) W marszu tym kpt. Nowakowski musiał przezwyciężać niesłychanie trudne warunki terenowe (roztopy, błota, rozlane rzeczki), oraz, rozbijając po drodze oddziały nieprzyjacielskie, szybkim uderzeniem zajął okopaną i odrutowaną pozycję Jakimowicze (…). Wskutek zupełnej niemożliwości nawiązania łączności z innymi kolumnami kpt. Nowakowski działać musiał zupełnie samodzielnie. Mimo niesłychanie trudnych warunków marszu i zupełnego przemęczenia ludzi i koni, dzięki niesłychanej energii i inicjatywie kapitana Nowakowskiego – kolumna wprost z marszu uderzyła dnia 5 III 20 o godz. 17. na stację Kalinowicze. (Wniosek na odznaczenie Virtuti Militari, 6 czerwca 1920)
Awanse: podporucznik (1914), porucznik (1915), kapitan (1918), major (1920), podpułkownik (1920).
—----------------------------------------------------------------------------------
sporządzono na podstawie:
http\://powstancywielkopolscy.pl/
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http\://poznan-project.psnc.pl/
http\://www.basia.famula.pl/
https://www.poznan.pl/
https://billiongraves.com/
https://www.poznan.pl/mim/necropolis/search.html
http://e-kartoteka.net/pl/search#spotlight
http://www.zpap.szczecin.pl/allmanach.pdf
https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanywy
https://www.myheritage.pl
https://straty.pl/szukaj-
https://cmentarze.szczecin.pl
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2022