Piotr Kowalik
Piotr Kowalik urodził się 15 stycznia 1903 r. w Osinach, powiat Żnin, w rodzinie Kazimierza i Zofii z Gramsów.
Para pobrała się:
Parafia katolicka Żnin, wpis 32 / 1899
Casimirus Kowalik (23 lat)
ojciec: Petrus , matka: Catharina Szymczak
Sophia Gramse (20 lat)
ojciec: Isidorus , matka: Bronislava
Urząd Stanu Cywilnego Żnin, wpis 22 / 1899
Casimir Kowalik (ur. 1876)
ojciec: Peter , matka: Catharine Szymczak
Sophie Marie Hedwig Gramse (ur. 1879)
ojciec: Isidor , matka: Bronislava Tyllia
Miał pięcioro rodzeństwa: brata Bronisława (jako gimnazjalista - ochotnik zginął w 1920 r. pod Lwowem), siostry: Katarzynę, Kazimierę i Janinę oraz brata Juliana.
Ożenił się z Bronisławą z domu Łucką(910 - 1998).
W latach 1916-1923 był uczniem Gimnazjum Męskiego w Wągrowcu. Należał do tajnego Towarzystwa im. Tomasza Zana, a w 1918 r. został komendantem hufca gimnazjalnych harcerzy. Wymieniony jako Powstaniec Wielkopolski: jednostka: Powstańcy Wągrowieccy
status/stopień: harcerz
Po maturze rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego, które ukończył w 1930 r. Praktykę lekarską odbył w szpitalach Torunia i Katowic, a czynną służbę wojskową jako wolontariusz na oddziale chirurgicznym Szpitala Wojskowego w Poznaniu.
5 maja 1933 r. obronił pracę doktorską i otrzymał dyplom doktora wszech nauk lekarskich. 18 maja 1933 r. osiadł na stałe w Gołańczy, gdzie objął praktykę po dr E. Bielickim. Leczył mieszkańców ziemi gołanieckiej bez względu na ich stan majątkowy i narodowość. Był lekarzem Kasy Chorych.
Zmobilizowany już 1 lutego 1939 r., kampanię wrześniową przebył z Kcyńskim Batalionem Obrony Narodowej w stopniu porucznika. Do niewoli niemieckiej dostał się 19 września pod Iłowem. Z powodu choroby i z uwagi na brak lekarza w Gołańczy został zwolniony z niewoli w październiku 1939 r.
W 1940 r. dr Kowalik nawiązał kontakt z organizacją wojskową Polska Niepodległa i organizatorem Związku Walki Zbrojnej w powiecie wągrowieckim, por. Fr. Guzkiem. Jako członek Armii Krajowej nosił pseudonim "Albin", był komendantem rejonowym w Gołańczy, a w miarę rozrastania się placówek AK w okolicy pełnił funkcję komendanta ds. organizacyjno-kontaktowych oraz był odpowiedzialny za sprawy medyczno-sanitarne. Prowadził nasłuch radiowy i dostarczał meldunki do stacji nadawczej w Stołężnie. Mieszkanie i gabinet uczynił miejscem konspiracyjnych spotkań.
8 sierpnia 1944 r. wraz z kapitanem T. Neumanem został aresztowany przez gestapo i osadzony w areszcie śledczym w Poznaniu. Przeszedł przez obóz koncentracyjny w Żabikowie, Gross Rosen, Nordhausen-Mittelbau "Dora".
Pracował w kamieniołomach i w szpitalu obozowym. Po wyzwoleniu obozu przez Armię Radziecką, 16 maja 1945 r. powrócił do Gołańczy.
Był organizatorem i długoletnim kierownikiem ośrodka zdrowia (do 1974 r.), zainicjował działanie punktów filialnych ośrodka w Czesławicach i Smogulcu. Przez wiele lat był jedynym lekarzem w Gołańczy, teren jego działania wykraczał daleko poza obecne granice gminy Gołańcz. Dr Kowalik nieraz był jedynym ratunkiem dla chorych. Mimo propozycji objęcia wyższych stanowisk i awansów w większych miastach, pozostał wierny Gołańczy, gdzie cieszył się uznaniem i poważaniem społeczeństwa.
Doktor Kowalik udzielał się społecznie. Był prezesem koła Stowarzyszenia Byłych Więźniów Politycznych, wiceprezesem koła ZBoWiD, radnym MRN. Wchodził w skład społecznych komitetów, m.in. elektryfikacji, rozbudowy szkoły, budowy pomnika poległych i pomordowanych.
Wielokrotnie odznaczany za swą działalność w czasie wojny i okupacji, a także za wzorową pracę zawodową, m.in. Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945, Krzyżem Partyzanckim, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia.
Zmarł 12 stycznia 1979 r. w Wągrowcu. Pochowany został na gołanieckim cmentarzu w dniu swych 76. urodzin.
źródła:
Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
https://poznan.wyborcza.pl/poznan/1,36001,1304766.html
https://ppm.umlub.pl/info/article/UMLb9c38045d8744a0c8b01add9c642530c/#.X8XwDLMXyUk
http://mogily.pl/golancz/kowalikpiotr_547219
http://poznan-project.psnc.pl/
https://www.genealogiawarchiwach.pl
https://www.straty.pl/pl/szukaj