Paluch Antoni (1891 - 1939)

Paluch Antoni (1891 - 1939)

Urodził się 4 VI 1891 r. w miejscowości Gradowice (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Wielichowo) w rodzinie Piotra (1859, syn Anny) i Weroniki z d. Mikołajczyk (1864, córka Stanisława i Pauliny z d. Dokowicz), para pobrała się w Rakoniewicach w 1886 r. Z tego związku urodzili się także Marianna (1887 po mężu Borowczyk), Franciszek (1889), Władysława (1893-1966, po mężu Szmatuła), Stanisława (1895-1978), Antonina i NN zmarłe przy porodzie oraz Jan (1899-1976).
Po ukończeniu szkoły powszechnej uczył się zawodu murarskiego.
W 1913 r. został wcielony do armii pruskiej i uczestniczył w I wojnie światowej, służył w 8. kompanii 104. Regimentu Piechoty, gdzie awansował do stopnia starszego szeregowego. W 1916 r. został lekko ranny (Infanterie-Regiment 104, pruska lista strat Sachsen 328 z 13 IX 1916 r.) i potem drugi raz już jako kapral w 1918 r. (Sachsen 551 z 7 XI 1918 r.).
Wstąpił ochotniczo w szeregi Straży Ludowej, a następnie brał czynny udział w Powstaniu Wielkopolskim. W szeregach Wojska Wielkopolskiego był od 11 II 1919 r. do 1 XII 1920 r., awansowany do stopnia plutonowego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Był członkiem Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914/19 i Związku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, zweryfikowanym dyplomem 12469, Nr Ref. Historycznego 19914 (Koło Silna).
W 1921 r. wstąpił do Straży Granicznej. W 1927 r., w stopniu starszego strażnika, służył na placówce Stary-Folwark, razem z pięcioma innymi strażnikami. W 1928 r. został mianowany na stopień starszego strażnika Straży Granicznej. W 1930 r., kiedy zlikwidowano komisariat straży w Świechocinie, utworzono komisariat w Silnej, a w maju 1938 r. przeniesiono komisariat do Lewic.
1 IX1939 r. razem z kolegą ze Straży Granicznej pełnił służbę na najbardziej na zachód wysuniętym fragmencie granicy polsko–niemieckiej, pomiędzy Pszczewem a Silną. Gdy o świcie do posterunku granicznego zaczął zbliżać się oddział Wehrmachtu, który wymaszerował z Międzyrzecza, Paluch wysłał swojego podwładnego z posterunku granicznego, aby ostrzegł mieszkańców Silnej.
Zginął od niemieckiej kuli, raniony w głowę, na rogatkach wsi. Przed śmiercią zdołał oddać strzał w kierunku napastników i zabił jednego z nich – strzelca Richarda Schrappa z Schermeisel (Trzemeszno), co znajduje potwierdzenie na niemieckiej liscie strat z 1 IX 1939 r. Zwłoki Antoniego Palucha pochowano na cmentarzu w Silnej. W sąsiedniej mogile spoczął Richard Schrapp. Niemcy zgodzili się na pochówek Palucha uwzględniając kombatanckie zasługi poległego w armii niemieckiej.
7 VII 1917 r. ożenił się z Marianną (Maria) z d. Dopiera (7 XIII 1894 - 19 VIII 1952, córką Walentego i Jadwigi z d. Bloch), z tego związku urodziły się trzy córki Eugenia (*+1922), Aurelia (1920-1994) i Henryka (1923-2006).
W projekcie WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on - line na dzień 1 IX 2024 r. wymieniony dwukrotnie:
1/ Antoni Paluch
urodzenie: 1891.06.04 Gradowiec
uwagi: Ziemia Międzychodzka
źródła: Chalasz Roman, Wielki Almanach Powstańczy Powiatu Międzychodzkiego (maszyn.)
2/ Antoni Paluch
uwagi: I.487.1532
źródła: Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)