Kowalski Leonard (1880-1950), Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Kowalski Leonard (1880-1950)

Urodził się 28 X 1880 r. w miejscowości Wylatowo (wieś w województwie kujawsko - pomorskim, w powiecie mogileńskim, w gminie Mogilno) w rodzinie Władysława (ur. 1855, syn Karola i Józefy z d. Nowicka) i Marceliny z d. Eckert (1858-1893, córka Michała i Eleonory z d. Markowska). Para pobrała się w 1876 r. Leonard 6 VIII 1900 r. zamieszkał w Poznaniu. 18 IV 1910 r. w Sierakowie poślubił Mariannę z d. Lange (20 VII 1881 - 22 IV 1971 r., córka Józefa i Teodozji z d. Krzyżańska). Z tego związku urodzili się Zbigniew (27 III 1911), Stefan (1 VII 1912), Wacław (8 VII 1916) i Władysław (1920-1929). Od 1911 rodzina mieszkała w dzielnicy Poznań Główna.

Był organizatorem kompanii Straży Ludowej Dzielnicy VII Poznań Główna z Michałem Coftą (1871-1947), który w Deklaracji do zarządu Towarzystwa Powstańców Wielkopolskich z roku 1918 - 1919, określa Kowalskiego jako organizatora straży Ludowej w Głównej (WBH, Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich I.487.11135). Natomiast w WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on-line, stan na 28 I 2025 r. występuje czterokrotnie:

1/ L. Kowalski
jednostka: Straż Ludowa Dzielnica VII
uwagi: dowódca Straży Ludowej Dzielnicy VII
źródła: Czubiński Antoni, Powstanie Wielkopolskie 1918-1919. Geneza – charakter – znaczenie, Poznań 2002; Czubiński Antoni, Grot Zdzisław, Miśkiewicz Benon, Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Zarys dziejów, Warszawa – Poznań 1983; Powstaniec Wielkopolski. Czasopismo poświęcone historji Powstania Wielkopolskiego 1918-19 r. w świetle osobistych wspomnień powstańców, Zeszyt wstępny, Poznań 1933

2/ prawdopodobnie L. Kowalski
źródła: (co stanowi powtórzenie z w/w źródła, tj. Czubiński Antoni, Grot Zdzisław, Miśkiewicz Benon, Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Zarys dziejów, Warszawa – Poznań 1983) w Grot Leszek, Pawłowski Ignacy, Pirko Michał, Wielkopolska w walce o niepodległość 1918-1919. Wojskowe i polityczne aspekty Powstania Wielkopolskiego, Seria Wielkopolska w walce o niepodległość 1918-1919, pod. red. Ignacego Pawłowskiego, Warszawa 1968

3/ L. Kowalski
źródła: Polak Bogusław, Wojsko Wielkopolskie 1918-1920, [Koszalin] 1990 - wymagane potwierdzenie

4/ Leonard Kowalski
jednostka: Straż Ludowa Poznań
źródła: Wspomnienia, relacje i zeznania Powstańców Wielkopolskich, "Szkice Zbąszyńskie" 2008, nr 1 (styczeń); Wspomnienia Powstańców Wielkopolskich, wyboru dokonali i wstępem opatrzyli Lesław Tokarski, Jerzy Ziołek, Poznań 1970

Warto tu także zaznaczyć, że w Uchwale z 6 XII 1957 r. o nadanie Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego napisano, że Czesław Cyrankowski (1887-1973) “brał udział w akcji przedpowstańczej w okresie od 30.10.1918 do 27.12.1918. W dniu 27.12.1918 jako organizator i komendant oddziałów Straży Ludowej na Poznań Dzielnicę VII w Głównej brał czynny udział z bronią w ręku przy zdobywaniu i rozbrajaniu posterunku niemieckiego przy fabryce naboi w Głównej i składnicy prochu - Fort IV, obsadzaniu dworca, rewizji pociągów, rozbrajaniu Niemców uciekających z Biedruska”. Co dziwne w Deklaracji z 10 XII 1938 r. do Zarządu Głównego Związku Powstańców Wielkopolskich Cyrankowski nie wspomniał o tym, że był w Straży Ludowej, że był organizatorem oddziałów, za to napisał, że w okresie przed powstaniem był członkiem SOKOŁA i Towarzystwa Śpiewaczego w Głównej, a swój udział w powstaniu rozpoczął w dniu jego wybuchu i brał udział w walkach w Głównej i Poznaniu. (WBH, Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich I.487.11175).

Wniosek do Komitetu Krzyża i Medalu Niepodległości, który złożył Kowalski został odrzucony 2 III 1936 r.

Leonard Kowalski zmarł w Poznaniu 3 II 1950 r. Został pochowany na cmentarzu komunalnym na Miłostowie, spoczywa pole 15 rząd 7 miejsce 268
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=1&id=900298&name_surname=Kowalski%20Leonard#

To także miejsce pochówku jego małżonki Marianny (Marii) z d. Lange (20 VII 1881 - 22 IV 1971). Miejsce pochówku nie jest oznaczone w wyszukiwarce miejskiej grobów jako grób Weterana Powstania Wielkopolskiego, co zostanie zgłoszone do UM Wydział Kultury w Poznaniu. Grób nie jest opłacony i jest zaniedbany, zostanie złożony także wniosek do Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa w Centrali IPN o wpis do Ewidencji grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski.

źródła: Urząd Stanu Cywilnego Mogilno, wpis L-42 / 1876; APP, Akta miasta Poznania Kartoteka mieszkańców miasta Poznania; WBH, Kartoteka personalno - odznaczeniowa; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego baza on-line, stan na 28 I 2025 r.; Wyszukiwarka grobów billiongraves; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania.

Urząd Stanu Cywilnego Mogilno, wpis L-42 / 1876

Ladislaus Kowalski (ur. 1855)
ojciec: Carl , matka: Josephine Nowicka
Marzellina Eckert (ur. 1858)
ojciec: Michael , matka: Eleonore Markowska

Strony