ENGEL KAZIMIERZ, JÓZEF i MAKSYMILIAN

ENGEL KAZIMIERZ, JÓZEF i MAKSYMILIAN
oraz ich rodzeństwo Władysław 1872-1923 i Bronisława 1875
urodzili się w rodzinie Karola 1843-1907 i Michaliny z dom. Różańska 1845-1918, para pobrała się w Gnieźnie w roku 1869:
Parafia katolicka Gniezno - par. św. Wawrzyńca, wpis 7 / 1869

Carolus Engel (26 lat)
Michalina Różańska (24 lat)

Engel Kazimierz (1885- 1945) ps. „Dłuto", podofic. rez. WP, czł. WOW i WOZZ.

urodził się 6 grudnia 1885 w Gnieźnie.
W I. 1905-06 powołany do armii niemieckiej. Brał udział w I wojnie światowej.

W powstancywielkopolscy.pl/ wymieniony jako Powstaniec Wielkopolski na podstawie: Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. nauk. Antoni Czubiński, Polak Bogusław, Poznań 2002

W I. 1921 - 39 zatrudniony w Za­kładach Siły, Światła i Wody w Poznaniu jako mistrz stolarski.

W listopadzie 1939 zaprzy­siężony do POZ przez Feliksa Weissa.

Aresz­towany 7 VI 1940 wraz z synem Dzierżysławem i bratankiem Marianem (synem Maksymiliana - Powstańca) przewieziony został do siedziby Gestapo w Domu Żoł­nierza, a następnie osadzony w Forcie VII w Poznaniu. Po ukończeniu śledztwa przeby­wał kolejno w więzieniach: Wronki (14X 1940-21 IV 1941), Berlin-Neukólln (21 IV 1941 -14 V 1942), Zwickau i Berlin-Alt Mo­abit. Wyższy Sąd Krajowy w Poznaniu (OLG) na sesji wyjazdowej w Berlinie 13 VIII 1942 skazał go na karę 3 lat obostrzonego obozu karnego. Karę odbywał w więzieniu w Rawi­czu. Ze względu na zły stan zdrowia został skierowany na oddział szpitalny tego więzie­nia w Miejskiej Górce pod Rawiczem, gdzie zmarł przy ewakuacji w styczniu 1945.

Od­znaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.

18 czerwca 1919 roku w Poznaniu ożenił się z Marianną z d. Sobczyńską - Powstańcem Wielkopolskim.
Z tego związku urodzili się:
-- NN 1920,
-- 10.04.1921 - 1942 - Dzierżysław Kazimierz - czytaj poniżej,
-- 24.06.1923 - ur. i zm. Jan,
-- 03.04.925 - 06.08.1925 Janusz,
-- 30.03.1929 - 2005 - Zbyszko Wojciech - spoczywa z Matką na cmentarzu komunalnym na Junikowie.

MARIANNA Z SOBCZYŃSKICH - ENGELOWA urodziła się 30 grudnia 1891 roku w Mokre, powiat toruński, w powstancywielkopolscy.pl/ błędnie zapisano jako Engel z dom. Sobczyńska, córka Stanisława i Stanisławy z dom. Wyrzyganowska/Wyryganowska. Rodzeństwem Marianny Engelowej byli:
-- Florian 1886,+-- Władysław 1895,
-- Leokadia ur. i zm. 1897,
-- Joanna Franciszka 1898 - 1899,
-- Kazimierz 1902-1909

Marianna Powstaniu Wielkopolskim :

status/stopień: sierżant, pielęgniarka w składnicy sanitarnej w Poznaniu
źródła:
Basiński Jan, Organizacja i znaczenie służby sanitarno-medycznej w przebiegu powstania wielkopolskiego i organizacja Wojska Wielkopolskiego 1918-1919, Koszalin 2010
Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, red. nauk. Antoni Czubiński, Polak Bogusław, Poznań 2002
Szeszycki Tomasz, Zapomniani zwycięzcy - znane, mało znane i nieznane wydarzenia z powstania wielkopolskiego 1918-1919, Szczecin 2010
Wielkopolski Powstaniec, 2008, R. 14
Barłóg Anna, Udział kobiet w Powstaniu Wielkopolskim 1918 – 1919, Poznań 2008
Karwat Janusz, Rezler Marek, Encyklopedia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Poznań 2018

Zmarła 13 marca 1965 roku w Poznaniu, spoczywa z synem Zbyszkiem, na cmentarzu junikowskim w Poznaniu, grób nie jest oznaczony jako grób weterana, nie ma też informacji, że w tym miejscu spoczywa, pole:15 kwatera:1 rząd:1 miejsce:22

https://billiongraves.pl/grave/Zbyszko-Engel/29042082

----------------------------
Dzierżysław Kazimierz (1921 -1942) ps. „Kier", czł. POZ i WOZZ.Ur. 10 IV w Poznaniu, s. Kazimierza i Marianny z d. Sobczyńska. Po ukończeniu szkoły powszechnej był uczniem Technikum Mechanicznego w Poznaniu. Od początku okupacji zatrudniony jako ślusarz w Zakła­dach Siły, Światła i Wody w Poznaniu. Jesie­nią 1939 wstąpił do POZ. Od kwietnia 1940 czł. WOZZ. Aresztowany 7 VI 1940 wraz z ojcem Kazimierzem przewieziony został do siedziby Gestapo w Domu Żołnierza, a na­stępnie osadzony w Forcie VII w Poznaniu.Po ukończeniu śledztwa przebywał kolejno w więzieniach: Wronki (14 X 1940-21 IV 1941), Berlin-Neukólln (21 IV 1941-14V 1942), Zwickau i Berlin-Alt Moabit. W cza­sie gdy był we Wronkach, aresztowano jego matkę Mariannę i 11-letniego brata Zbyszka, których - po odmowie przez rodzinę wpisania się na DVL (Volkslista (niem. Deutsche Volksliste DVL, pol. folkslista) – niemiecka lista narodowościowa wprowadzona 2 września 1940 na podstawie reskryptu Heinricha Himmlera jako komisarza Rzeszy do spraw wzmacniania niemczyzny. Na terenach Rzeczypospolitej Polskiej anektowanych przez III Rzeszę w czasie II wojny światowej volkslistę wprowadzono zarządzeniem z 4 marca 1941) - osadzono w obozie w Konstantynowie pod Łodzią. Wyższy Sąd Krajowy w Poznaniu (OLG) na sesji wyjaz­dowej w Berlinie 13 VIII 1942 skazał go na karę śmierci. Zgilotynowany 13 IX 1942 w więzieniu Berlin-Plótzensee.

--------------------------------------------------
JÓZEF ENGEL urodził się 15 marca 1880 roku w Gnieźnie, akt urodzenia:
https://szukajwarchiwach.pl/53/1853/0/1/20/skan/full/j3s1cv4hTKfEL6LltedSYQ

Zmarł w Poznaniu 02 czerwca 1949 roku, spoczywa na cmentarzu komunalnym Miłostowo w Poznaniu: pole:15 rząd:2 miejsce:71

Ożenił się z Jadwigą z dom. Meller ur. 13.09.1884. Brak informacji o potomstwie.

Józef w Powstaniu:
status/stopień: szeregowiec
uwagi: I.487.12218, Poznań, stolarz
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 45: Ewidencja członków Związku Weteranów Powstań Narodowych Rzeczypospolitej Polskiej [nr 16967 - 23302]

------------------------------------------------

MAKSYMILIAN ENGEL urodził się 05 grudnia 1877 roku w Gnieźnie, akt urodzenia:
https://szukajwarchiwach.pl/53/1853/0/1/12/skan/full/E1ag174G2tOWEs-3nQJkMQ

Zmarł w Poznaniu 17 czerwca 1942 roku, miejsce pochówku nie jest znane.
Pierwszą żoną Maksymiliana była Franciszka Chęć ur. 08 stycznia 1880 roku, zmarła 01. października 1929, z tego związku urodzili się:
-- Stanisław 1901-1981,

-- Marian 03.06.1902 - zamęczony 12 stycznia 1943 w niemieckim obozie koncentracyjny w Mauthausen. Aresz­towany 7 VI 1940 wraz z wujem Kazimierzem i kuzynem Dzierżysławem,

-- Mieczysław 1906-1908,
--Bogdan ur. 1918.

Drugą żoną Maksymiliana została poślubiona 04 lutego 1932 roku Weronika z Grocholewskich ur. 08 stycznia 1893.

Maksymilian w Powstaniu:
uwagi: I.487.12219
źródła:
Wojskowe Biuro Historyczne (daw. CAW), Wykaz akt powstańców wielkopolskich (maszyn.)
Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Koła w Poznaniu

źródła:
Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945,
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
http://e-kartoteka.net/pl/search
https://www.poznan.pl/mim/necropolis/search.html
https://billiongraves.pl/grave/Zbyszko-Engel/29042082
http://poznan-project.psnc.pl/
http://www.basia.famula.pl/pl/
http://www.straty.pl/pl/szukaj
https://www.genealogiawarchiwach.pl/