Effert Edmund i Stefan
Effert Edmund i Stefan urodzili się w rodzinie Feliksa, prawnika i Józefy z d. Jeske, para pobrała się w roku 1888 w miejscowości Piłka pow. Wleń:
Parafia katolicka Piłka, wpis 29 / 1888
Felix Effert (36 lat)
Josepha Jeske (18 lat)
ojciec: Eduardus Jeske , matka: Aemilia Kawicka
Effert Edmund urodził się 21 listopada 1889 w Koronowie
ps. „Janusz", „Jan", ofic. sł. stałej WP, czł. NOB, WTOP, NOW, AK,NSZ i CS.
W Iatach 1903 - 10 uczęszczał do gimnazjum w Inowrocławiu, a od 1 X 1912 do 1 X 1913 odbył roczne przeszkolenie w 140 pp armii niemieckiej. 22 VIII 1914 zmobilizowany do armii niemieckiej walczył na froncie zachodnim. 5 IX 1918 mianowany ppor.
Uczestnik Powstania Wielkopolskiego w uchwale o nadanie Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego zostało napisane:
“Uchwała Rady Państwa nr: 01.09-0.3 z dnia 1960-01-09
Opis:
Effert Edmund ur. 27-03-1899 w Poznaniu brał czynny udział z bronią w ręku w Powstaniu Wielkopolskim od listopada 1918 r. jako współorganizator Straży Ludowej. Od stycznia 1919 r. czynny udział w walkach na odcinku Inowrocław, Szubin, Kcynia i Nakło pod dowództwem mjr Cymsa. Po ukończeniu tych działań wstąpił do 3 Pułku Strzelców Wlkp., późniejszy 57 pp., w którym służył do 1930 r. Później był dowódcą 42 pp. w stopniu podpułkownika. Podstawa: zaświadczenie Centralnego Archiwum Wojskowego nr 3764.“
Od 24 IV 1919 w Armii Wielkopolskiej w 3 pswlkp jako dowódca 12 kompanii. Ze starszeństwem 1 VIII 1918 mianowany do stopnia kpt., 15 XI 1919 dowódca 3 baonu 57 pp na froncie polsko-bolszewickim. Brał udział w walkach o Boguszowice, wyróżniając się męstwem. Od 2 I do 15 III 1921 dowodził balonem szturmowym 57 pp. Rozkazem personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 13/1922 awansowany do stopnia majora.
16 października 1924 roku w Poznaniu poślubił Teofilę Goździejewską ur. 27 marca 1898 w Poznaniu, zmarła w kwietniu 1979 roku, 17 kwietnia została pochowana na cmentarzu junikowskim, spoczywa pole:34 kwatera:5 rząd:6 miejsce:65 - https://billiongraves.pl/grave/Teofila-Effert/30153667
Para miała syna Janusza.
Od 29 VIII do 6 XI 1925 odbył kurs kwatermistrzowski. W I. 1926-28 był kwatermistrzem 57 pp. Rozkazem personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych nr 3/1928 awansowany do stopnia ppłka. W l. 1931 i 1934 szef PKU w Bydgoszczy. 28 IV 1934 przeniesiony w stan spoczynku.
Od 1935 aktywnie uczestniczył w pracach organizacji kombatanckich, głównie w FPZOO. Brał także udział w tajnych przygotowaniach obronnych sztabu DOK nr VII. Współpracował z mjrem Stefanem Łukowiczem. Był współautorem koncepcji „Żelaznej Brygady" i „Rezerwowej Brygady". Brał udział w tworzeniu TOK, a od maja 1939 był czł. CS.
Na wojnę 1939 nie zmobilizowany. 6 IX 1939 udał się do Warszawy i walczył w jej obronie. 29 IX 1939 przez ppłka J. Namysłów Skontaktował się z gen. M. Karaszewiczem-Tokarzewskim, który zaprzysiągł go do SZP z zadaniem organizowania zawiązków w Poznaniu. Do realizacji tych zadań nie doszło.
Effert nawiązał ścisłą współpracę z NOBi WOW. 21 VI 1940 został aresztowany przez Gestapo, po 6-miesięcznym śledztwie zwolniony. Wysiedlony z Poznania do Naramowic, gdzie zamieszkał wraz z rodziną.
W marcu 1942 nawiązał kontakt z komendantem Poznańskiego Okręgu NOW por. Marianem Kwiatkowskim („Konrad"). Jednocześnie przyjął tytularnie funkcję komendanta WTOP. Jesienią 1942 prowadził pertraktacje z pikiem Henrykiem Kowalówką w sprawie akcji scaleniowej z AK. Po utworzeniu NSZ był czł. Komendy Okręgu X NSZ. Nadal utrzymywał kontakty z M.Kwiatkowskim.
Zdekonspirowany przez agenta Gestapo został aresztowany ponownie 7 XI 1943. Był wielokrotnie przesłuchiwany w Domu Żołnierza, w Forcie VII i w Żabikowie. Dwukrotnie wywieziony na konfrontacje do Łodzi.
Zmarł z wycieńczenia i obrażeń odniesionych w śledztwie 7 VI 1944 w Żabikowie.
Odznaczony: Krzyżem Virtuti Militari V i IV klasy, Krzyżem Walecznych trzykrotnie,Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym pośmiertnie.
------------------------
STEFAN EFFERT urodził się 20 lipca 1895 roku w Margoninie, zmarł w listopadzie 1964 roku, 06 listopada spoczął na cmentarzu junikowskim w Poznaniu - pole:7 kwatera:A rząd:5 miejsce:3, miejsce nie jest oznaczone jako grób weterana. Spoczywa tu także druga żona Stefana - Kazimiera.
Pierwszą żoną była Janina Mazgaj urodzona 20 sierpnia 1904 roku w Stawiskach, z tego związku urodzili się Rajmund i Włodzimierz.
W powstaniu Wielkopolskim Stefan wymieniony jest jako szeregowy, zweryfikowany Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Związek Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, sygn. 31: Spis zweryfikowanych 101 - 4621
źródła:
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http://www.straty.pl/pl/szukaj
https://pl.wikipedia.org/wiki/Edmund_Effert
https://www.genealogiawarchiwach.pl/
http://www.basia.famula.pl/pl/
http://e-kartoteka.net/pl/search
https://billiongraves.pl/grave/Teofila-Effert/30153667
https://www.poznan.pl/mim/necropolis/search.html
opracowanie Rafał Sierchuła i E.A.Slomska