DEGA WIKTOR
https://www.facebook.com/media/set/?vanity=genealogia.powstancow.wielkopolskich&set=a.514198553362218
- Powstaniec Wielkopolski i Warszawski, wybitny polski lekarz - ortopeda
Dega Wiktor
oraz jego siostry:
-- Helena Maria Katarzyna 04.05.1895 - 26.05.1895,
-- Maria Pelagia 11.03.1903
urodzili się w rodzinie Wiktora seniora (1866-1952) i Zofii Pelagii z dom. Tuchołka h. Korzbok (1873-1962), para pobrała się w Poznaniu:
Urząd Stanu Cywilnego Poznań, wpis 319 / 1894
Viktor Dega (ur. 1866)
ojciec: Michael Dega matka: Catharine Wojciechowska
Sophie Pelagia Tucholka (ur. 1873)
ojciec: Franz Tucholka matka: Marie Zaganowska
Rodzice spoczywają Poznań, Cmentarz Parafialny przy ul. Bluszczowej
Bluszczowa 14
https://billiongraves.pl/.../Zofia-Tucho%C5.../23939929...
-------------------------------
Wiktor Dega junior urodził się w Poznaniu 07 grudnia 1896 roku, gdzie też zmarł 16 lutego 1995 roku spoczywa Poznań, Cmentarz Komunalny Nr 2 (Junikowo) pole:3 kwatera:1 rząd:7 miejsce:10
https://billiongraves.pl/grave/Wiktor-Dega/26122830...
21 listopada 1928 roku w Poznaniu poślubił Marię Elżbietę z dom. Żelewska 15.02.1906 - 16.03. 1996
Z tego związku urodzili się
-- Barbara Maria 03.08.1932,
-- Michał Stanisław 1944-2011 - spoczywa z rodzicami,
-- Zofia.
Biogram za https://poznan.wikia.org/wiki/Wiktor_Dega
W Poznaniu spędził dzieciństwo, okres młodzieńczy i tu działał przez większą część swego życia. Był uczniem słynnego poznańskiego gimnazjum im. św. Marii Magdaleny. Brał czynny udział w nielegalnej organizacji pod nazwą Towarzystwo Tomasza Zana. Skupiała ona najlepszych synów Wielkopolski, przygotowujących się do odzyskania niepodległości Ojczyzny.
I wojna światowa
Wybuch pierwszej wojny światowej zastał go w ostatniej klasie gimnazjalnej. Jako mieszkaniec zaboru pruskiego zmuszony został do służby w armii pruskiej i udziału w wojnie.
W 1918 r. zdał w Koblencji maturę, po czym podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu w Berlinie. Na wieść o przygotowywanym powstaniu wielkopolskim wrócił do Poznania i wstąpił ochotniczo w szeregi powstańcze.
Wymieniony jako Powstaniec Wielkopolski:
źródła:
Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym
Powstańcy Wielkopolscy. Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, t. XIII, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2016
Tygodnik Urzędowy Naczelnej Rady Ludowej 1919, nr 1-10; "Tygodnik Urzędowy" 1919, nr 1-72
Dondera Czesław, Wspomnienia, relacje i zeznania Powstańców Wielkopolskich, "Szkice Zbąszyńskie" 2008, nr 1 (styczeń)
Wspomnienia Powstańców Wielkopolskich, wyboru dokonali i wstępem opatrzyli Lesław Tokarski, Jerzy Ziołek, Poznań 1970
Cmentarz Komunalny Poznań-Junikowo – archiwum WTG
Lekarze polscy uczestniczący w powstaniu wielkopolskim w 1918-1919. Konferencja popularno-naukowa (4 maja 1974 r.), pod red. Aleksandra Wierzejewskiego, Poznań 1978
Wykaz grobów uczestników Powstania Wielkopolskiego na poznańskich cmentarzach, oprac. GEOPOZ Poznań
Poczet członków Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 1857-2007. Materiały do Słownika biograficznego Wielkopolan, pod red. Alicji Pihan Kijasowej, Poznań 2008
Białobłocki Adam, Absolwenci gimnazjum i liceum Świętej Marii Magdaleny w Poznaniu 1805-1950, Poznań 1995
Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa – Poznań 1983
Karwat Janusz, Rezler Marek, Encyklopedia Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, Poznań 2018
jednostka: 2 Kompania 2 Pułku Poznańskiego, 10 Pułk Strzelców Wlkp., 1 Pułk Garnizonowy
status/stopień: sierżant, podporucznik w piechocie, dowódca 2 Plutonu, kapitan, lekarz
uwagi: dekret mianujący byłych sierżantów podoficerów i urzędników byłej armii niemieckiej podporucznikami w Polskich Siłach Zbrojnych
odznaczenie: Wielkopolski Krzyż Powstańczy - Postanowienie Prezydenta RP nr: 06.15-0.180 z dnia 1990-06-15
Uczestniczył w ochronie I. J. Paderewskiego 26 XI, a nast. dniach w walkach na ulicach miasta. Dowodził sekcją piechoty w stopniu plutonowego. Uczestniczył w akcji zdobycia stacji lotniczej w Ławicy (6 I 1919), później na froncie północnym pod Kcynią i Rynarzewem. 25 V 1919 r. awansowany został na ppor. i dowódcę 7 kompanii 10 PSW. VI-VIII 1919 r. na froncie galicyjskim, nast. w I 1920 r. oddelegowany na studia medyczne w Uniwersytecie Warszawskim. 8 VIII 1920 r. przeniesiony do Kompanii Zapas. Sanitarnej nr 7 w Poznaniu. 25 XI 1920 r. awansowany na por., 14 IV 1922 r. przeniesiony do rezerwy.
Dwudziestolecie międzywojenne
Urlopowany z Wojska Polskiego, w trudnych warunkach materialnych, w 1920 r. wznowił studia medyczne na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie kontynuował je i ukończył we wrześniu 1924 r. na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego, uzyskując tytuł doktora wszechnauk lekarskich. Specjalizację w chirurgii ortopedycznej rozpoczął jako asystent Kliniki Ortopedycznej Wydziału Lekarskiego pod kierunkiem twórcy polskiej ortopedii, profesora Ireneusza Wierzejewskiego.
W latach 1931-1937 zajmował stanowisko prymariusza w Poznańskim Zakładzie Ortopedycznym im. B. S. Gąsiorowskiego. Habilitował się w 1933 r. na podstawie pracy pt.: „Badania z dziedziny etiologii i patogenezy wrodzonego zwichnięcia biodra”. Praca ta, naonczas pionierska, do dzisiaj cytowana jest w piśmiennictwie światowym jako jedna z klasycznych w tym zagadnieniu.
Do wybuchu II wojny światowej prof. Dega wykładał ortopedię i traumatologię studentom medycyny Uniwersytetu Poznańskiego. W latach 1926-1937 śp. profesor Wiktor Dega pracował także jako asystent w Studium Wychowania Fizycznego Uniwersytetu Poznańskiego wdrażając studentów do naukowego i praktycznego rozwiązywania zagadnień związanych ze stosowaniem gimnastyki leczniczej. Doceniając wagę problemu zorganizował w szkołach powszechnych miasta Poznania pierwsze w Polsce bezpłatne kursy gimnastyki leczniczo-wyrównawczej dla dzieci z wadami postawy. Ta działalność to korzenie zainteresowań Profesora problematyką rehabilitacji.
W czasie od listopada 1937 r. do 31 sierpnia 1939 r. był ordynatorem zbudowanego i zorganizowanego według własnych planów bardzo nowoczesnego Oddziału Ortopedycznego Szpitala Wojewódzkiego w Bydgoszczy. Profesor Dega doskonalił swoje wykształcenie u najwybitniejszych mistrzów. Pracował w latach 1925-1926 u prof. Nove-Josseranda w Lyonie, prof. Ombredanne'a w Paryżu, w 1932 r. u prof. Putti'ego w Bolonii oraz prof. Haglunda w Sztokholmie, nawiązując z nimi wieloletnią przyjaźń i współpracę.
II wojna światowa
Druga wojna światowa przerwała pierwszy okres działalności Profesora. Zmobilizowany jako lekarz-kapitan rezerwy Armii Polskiej brał udział w kampanii wrześniowej w ramach Armii Pomorze. W bitwie pod Kutnem został ranny. Wraz z obsadą szpitala wojskowego 17 września dostał się do niewoli. W kwietniu 1940 r. został zwolniony z niewoli i objął stanowisko ordynatora Oddziału Chirurgii Dziecięcej w Szpitalu Karola i Marii w Warszawie.
POWSTANIE WARSZAWSKIE: wymieniony w biogramach: https://www.1944.pl/powstancze.../wiktor-dega,7838.html
-- Oddział "Bakcyl" (Sanitariat Okręgu Warszawskiego Armii Krajowej) - 3. batalion pancerny "Golski" - szpital,
-- jako chirurg w szpitalu polowym w Lecznicy „Sano" przy ul. Lwowskiej. Po powstaniu wraz ze Szpitalem Karola i Marii ewakuował się do Włodzimierzowa pod Piotrkowem Trybunalskim, gdzie pracował aż do wyzwolenia.
Po wojnie
Zaraz po wojnie w 1945 r. prof. Dega wraca do Poznania i objął w grudniu 1945 r. kierownictwo Katedry i Kliniki Ortopedycznej Uniwersytetu Poznańskiego, uzyskując równocześnie nominację na profesora nadzwyczajnego. Stworzyło to jemu szansę realizacji swojej koncepcji kompleksowego leczenia chorych z wadami i schorzeniami narządu ruchu. Organizował od podstaw Klinikę Ortopedyczną z oddziałem rehabilitacji, warsztatami ortopedycznymi, pracownią psychologiczno-socjalną, szkołą podstawową, poradniami specjalistycznymi, pracownią anatomo-patologiczną, patofizjologii i biomechaniki, jako bazą materialną dla wszechstronnej działalności naukowej, leczniczej i dydaktycznej, które z biegiem lat rozbudowywał.
17 lutego 1992 prof. Dega został honorowym obywatelem miasta Poznania.
Był pierwszym w historii Kawalerem Orderu Uśmiechu
https://www.myheritage.pl/
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
http://powstancy-wielkopolscy.pl/search
http://poznan-project.psnc.pl/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiktor_Dega
https://www.poznan.pl/mim/necropolis/search.html
https://poznan.wyborcza.pl/poznan/51,105531,21160256.html
https://uniwersyteckie.pl/.../powstaniec-wielkopolski...
http://e-kartoteka.net/pl/search#show