Broniarz Stanisław

Broniarz Stanisław (1886 -1944) ps. „Szary Wilk", „Muller",

Jako Powstaniec został wymieniony w Encyklopedii konspiracji wielkopolskiej 1939-1945, cytat :”W grudniu 1918, przebywając na urlopie, zdezerterował i przy­łączył się do Powstania Wielkopolskiego. “ - szukamy źródeł by to potwierdzić, niestety Stanisław Broniarz z nie znajduje się na żadnej z list powstańczych.

Członek POW, TPOW i AK.

Broniarz Stanisław oraz jego rodzeństwo:
- 1884 - Franciszka,
- 1888 - Stanisława,
- 1891 - Józef,
- 1893 - Maria

urodzili się w rodzinie Walentego, rolnika i Konstancji z d. Grieger, para pobrała się w roku 1883 w Śremie

Urząd Stanu Cywilnego Śrem, wpis 90 / 1883

Valentin Broniarz (ur. 1861)
ojciec: Martin Broniarz , matka: Elisabeth Cichocki
Konstanze Grygier (ur. 1858)
ojciec: Casimir Grygier , matka: Marie Przybilski
akt ślubu: https://szukajwarchiwach.pl/53/1963/0/3/34/skan/full/Cc3vV45pvk6ETm7Wqgq2KA

Parafia katolicka Śrem, wpis 60 / 1883

Valentinus Broniarz (22 lat)
Constantia Grygier (24 lat)

Broniarz Stanisław urodzil się 30 III w Czmoniu pod Śremem.

W I. 1893-99 uczęszczał do Szkoły Miejskiej nr 3 w Poznaniu. W I. 1900-04 uczył się zawodu, uzyskując 4 V 1904 dyplom ślusarza na podstawie egzaminu przed Komisją Izby Rzemieślniczej w Poznaniu. W 1904 wraz z Kazimierzem Syllerem, Janem Sobierajem,Czesławem Szczepskim i Edmundem Węcławskim założył patriotyczną organizację To­warzystwo Samokształcącej się Młodzieży„Iskra". Wiosną 1912 z Polaków zrzeszonych uprzednio w Klubie Sportowym „Britannia", gdy pod koniec 1911 Niemcy zabronili uży­wania języka polskiego podczas treningów, utworzył polski Klub Sportowy „Warta", któ­ry w następnych latach stał się pod jego przewodnictwem znanym zrzeszeniem spor­towym miasta Poznania.

W okresie między­wojennym był działaczem sportowym, m.in.prezesem i wiceprezesem KS „Warta", preze­sem Okręgowego Związku Bokserskiego i Okręgowego Związku Lekkiej Atletyki w Poznaniu.

W I. 1906-08 odbywał zasad­niczą służbę wojskową w armii niemieckiej, a w I. 1914-18 służył w kompanii sanitarnej w stopniu plut. we Francji.

W grudniu 1918, przebywając na urlopie, zdezerterował i przy­łączył się do Powstania Wielkopolskiego.

Rozkazem z 22 III 1923 przeniesiony został do rezerwy, a 31 XII 1926 do pospolitego ruszenia. Pracował jako monter, a następnie zorganizował Spółdzielnię Spożywców„Zgoda", której prezesował do 1926. Tego roku za odmowę wstąpienia do SN został zmuszony do ustąpienia. Był ponadto założy­cielem i dyrektorem Hurtowni Spółek Spo­żywczych oraz dyrektorem Patronatu Związ­ku Spółek Zarobkowych.

Do października 1939 działał w konspi­racji środowiskowej, potem nawiązał kontakt z kierownictwem TPOW, przyjmując ps.„Szary Wilk". Związana z nim bezpośrednio grupa konspiratorów działała samodzielnie do lutego 1943, gdy po rozmowach z kpt. J.Kamińskim wstąpił do AK („ Muller"), zobo­wiązując się do odbudowy IR Poznań („Po­mnik"). Dzięki jego działalności rozbudowa­no służby łączności konspiracyjnej w Po­znaniu.

Aresztowany przez Gestapo 3 III 1944. Po ciężkich przesłuchaniach osadzony w obozie w Żabikowie, skąd 23 VI 1944 skierowany został do KL Gross-Rosen (nroboz. 1712).

Tam 11 VII 1944 został za­mordowany. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.

Żona Maria Joanna z d. Glock zmarła 17 lipca 1951 roku i spoczywa na cmentarzu parafialnym św. Antoniego Padewskiego w Poznaniu, gdzie także znajduje się grób symboliczny Stanisława, kwatera:2 rząd:15 miejsce:31-33.
.

Dzieci: Jarogniew i Zbigniew.

Poświęćmy chwilę uwagi Jarogniewowi, bo to znacząca postać dla Poznania i polskiej nauki:

urodził się 25 września 1913 roku w Poznaniu, zmarł 5 listopada 1999 roku, spoczywa na cmentarzu parafialnym św. Antoniego Padewskiego w Poznaniu.
Był absolwentem Gimnazjum ad Sanctam Mariam Magdalenam w Poznaniu oraz studiów na kierunku chemia w Uniwersytecie Poznańskim (1936). Pracował najpierw w Laboratorium Urzędu Celnego w Gdyni (1936-1937), a następnie (1937-1940) w charakterze kierownika laboratorium Chemicznej Fabryki J. Kajewski w Poznaniu. W okresie od 22.08.1940. do 5.05.1945. za udział w wielkopolskiej konspiracji wojskowej (członek Wielkopolskiej Organizacji Wojskowej WOW i Wojskowej Organizacji Ziem Zachodnich WOZZ) więziony był kolejno w Forcie VII w Poznaniu oraz w więzieniach: we Wronkach (14.10.1940.-21.04.1941.) i Berlin-Neukölln, skąd po paru dniach przekazany został do szpitala więziennego Berlin-Alt Moabit, gdzie przebywał do 15.09.1942. Wyższy Sąd Krajowy w Poznaniu (Oberlandesgericht Posen) na sesji wyjazdowej w Berlinie skazał go 2.09.1942. na karę 8 lat obostrzonego obozu karnego za próbę zdrady stanu. Karę odbywał kolejno w więzieniu we Wronkach, a od 17.12.1942. do 5.05.1945. w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen (więzień nr 8119/48731).

Po II wojnie światowej był w latach 1945-1964 naczelnym inżynierem Chemicznej Fabryki J. Kajewski w Poznaniu (po nacjonalizacji przemysłu Poznańskich Zakładów Przemysłu Tłuszczowego) oraz pracownikiem naukowo-dydaktycznym Uniwersytetu Poznańskiego (1947-1951) i Politechniki Poznańskiej (1964-1983). Stopień doktora filozofii w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych uzyskał w 1948 roku w Uniwersytecie Poznańskim, a docenta habilitowanego w zakresie technologii chemicznej na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UAM w czerwcu 1968 roku. Tytuł profesora uzyskał w 1976 roku. W latach 1964-1970 był kierownikiem Zakładu Lekkiej Syntezy Organicznej, a od 1970 roku do przejścia na emeryturę kierownikiem Zakładu Technologii Chemicznej PP. Był pierwszym dziekanem Wydziału Chemicznego P.P. (1968-1977) oraz dyrektorem Instytutu Technologii i Inżynierii Chemicznej P.P. (1981-1983).

Autor wielu prac naukowych opublikowanych w kraju i za granicą z zakresu technologii lekkiej syntezy organicznej. Twórca poznańskiej szkoły naukowej środków powierzchniowo czynnych, wychowawca 3 profesorów i wielu doktorów do dnia dzisiejszego szkolących kolejne kadry dla nauki i przemysłu.

Ożeniony z Cecylią z domu Hoffmann 29 września 1916 - 06 kwietnia 1967, więźniarką niemieckich obozów koncentracyjnych Ravensbruck i Buchenwald. Para doczekała się dwóch córek - Lubomiry Broniarz - Press i Krystyny Frynes.

źródła:
Encyklopedii konspiracji wielkopolskiej 1939-1945
https://www.poznan.pl/mim/necropolis/search.html
http://poznan-project.psnc.pl/
http://www.basia.famula.pl/pl/
https://fct.put.poznan.pl/pl/kadra/134
http://www.straty.pl/pl/szukaj
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jarogniew_Broniarz
https://sin.put.poznan.pl/people/details/jarogniew.broniarz

FAK-l/1, Organizacja Okręgu Poznańskie­go AK; Zbiory własne rodziny. Lubomira Broniarz-Press, zmarła 2018-09-08