Bilski Jan
Bilski Jan (1884-1939) ps. „CS-VI", „Ocet", powstaniec wielkopolski, ofic. rez. WP i TOK, czł. CS.
Ur. 24 XII w Żninie, s. Józefa i Józefy z d. Kluczpara pobrała się:
Parafia katolicka Żnin, wpis 14 / 1868
Joseph Bielski (28 lat)
ojciec: Bartholomaeus Bielski , matka: Margaretha
Josepha Klucz (23 lat)
ojciec: Sebastianus Klucz , matka: Francisca Rożańska
#Bilski Jan szkołę powszechną ukończył w 1908 w Żninie. W 1914 powołany do armii niemieckiej zdezerterował i ukrywał się w Holandii.
Od 1910 czł. Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół" i Bractwa Kurkowego. Członek Towarzystwa Śpiewaczego ,,Dzwon”
Na wiadomość o wybuchu Powstania Wielkopolskiego przyłączył się do oddziałów powstańczych w rejonie Szubina. Na http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search wymieniony jako porucznik.
W I.1920-22 odbył kursy dokształcające w zakresie handlowo-przemysłowym w Żninie i w Poznaniu. W 1925 awansowany do stopnia ppor. rez., a w rok później do stopnia porucznika Od tego roku prezes Związku Powstańców Wielkopolskich im. Franciszka Ratajczaka w Gnieźnie, a także właściciel fabryki octu.
Wiosną 1939 zaprzysiężony przez mjra Stefana Łukowicza („Swirski") do CS. Latem 1939 przez kpt. Wincentego Wierzejewskiego zaprzysiężony do TOK. Jako komendant Rejonu Gniezno odbył specjalny kurs dywersji pozafrontowej w Ośrodku Szkoleniowym Oddziału II Sztabu Głównego WP w Rembertowie. Był organizatorem tajnych magazynów materiałów dywersyjnych na terenie własnej fabryki, w lesie miejskim w Gnieźnie oraz w leśniczówce Głęboczek. Tworzył też zawiązki tajnych służb TOK w powiatach gnieźnieńskim, żnińskim i mogileńskim.
W związku z ciężką chorobą serca przeniesiony w sierpniu 1939 na stanowisko zastępcy dowódcy Rejonu TOK Gniezno.
Między innymi z z księdzem dziekanem Mateuszem Zabłockim oraz innymi byłymi Powstańcami czynnie uczestniczył w 1939 roku w obronie Gniezna. Od 4 IX 1939 zastępca komendanta Straży Obywatelskiej w Gnieźnie. Na tym stanowisku zorganizował transport broni i amunicji przesłanej wagonem kolejowym z Poznania do Gniezna.
Nocą 9/101X1939 zginął w potyczce z Wehrmachtem pod Ulanowem (Obora), w wypadzie na stanowiska niemieckiego karabinu maszynowego.
Pochowany na cmentarzu w Gnieźnie.
Żona Prakseda z d. Piechowiak 1895-1968, oboje i córka Janina spoczywają - Gniezno, Cmentarz św. Piotra i Pawła
Dzieci: Janina, Dorota, Władysława.
FAK-V/377, Akta osobowe.Marian Woźniak
źródła:
Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej 1939-1945
https://www.facebook.com/mpppgniezno/photos/fotografia-z-1931-r-autorstwa-wiktora-nowickiego-stoisko-fabryki-octu-jana-bilsk/1838102869579238/
http://www.gniezno24.com/reportaze/item/18766-zaplacil-cene-zycia-za-wiare-i-odwage
http://www.gniezno24.com/reportaze/item/18766-zaplacil-cene-zycia-za-wiare-i-odwage
http://mok.gniezno.pl/chor-dzwon/
https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/287127/edition/237308/content
https://wbh.wp.mil.pl/pl/skanydetale_wyszukiwarka_bazy_personalne/104328/
https://www.myheritage.pl/research/collection-10147/billiongraves?s=434603251&itemId=1356694622-&action=showRecord&recordTitle=Jan+Bilski%2C+%2C+Powstaniec+Wielkopolski