Biały Roman Wacław (1897-1967)
Biały Roman Wacław (1897-1967)
Urodził się 4 VIII 1897 r. w miejscowości Kobylniki (wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Kościan) w rodzinie Michała (17 IX 1867 - 7 I 1954, syn Macieja i Wiktorii z d. Spychała) i Idy Pauliny z d. Abt (8 IV 1870 - 12 I 1928, córka Józefa i Anny z d. Stamm), para pobrała się w 1892 r. Z tego związku urodzili się także Powstaniec Wielkopolski Antoni Jan (8 VI 1895 - 24 III 1966, pochowany na cm. komunalnym na Junikowie, spoczywa pole: 11; rząd: 29; miejsce: 5), Józef Leon (20 II 1893) i Stefania Maria (1902).
Z zawodu prawnik.
5 VII 1933 r. w Poznaniu ożenił się z Zofią z d. Grek (19 III 1899 - 25 III 1984, spoczywa na cm. parafialnym przy ul. Lutyckiej w Poznaniu, kwatera: św. Józefa; rząd: 1; miejsce: 31, córką Jana i Wiktorii z d. Mizera, wdową po Wojciechu Białym (14 IV 1897 - 4 XII 1926, Wojciech i Roman (i Antoni) byli kuzynami, ich ojcowie byli rodzonymi braćmi)).
Z pierwszego małżeństwa Zofii wychowywali jej syna Lecha Józefa ur. w Poznaniu (ur. 7 III 1923 r., podobnie jak ojciec Lech Józef był także pilotem, zginął 16 X 1942 r. w podczas lotów nad Zevenbergen służąc wówczas w 300 Eskadrze Sił Brytyjskich. Lech Józef spoczywa na cmentarzu Northolt, Middlesex, w Anglii w kwaterze Polish Air Force Memorial) oraz ich córki Alinę po mężu Mindykowską (6 XII 1934 - 17 VII 1985, spoczywa z matką) i Zofię po mężu Mikołajewską (22 III 1938 - 2 IV 2024).
Roman zmarł 24 I 1967 r. w Poznaniu. Pochowany na cm. parafialnym Bożego ciała w Poznaniu przy ul. Bluszczowej, spoczywa kwatera II-E rząd 11 miejsce 12
https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html?mtype=cemeteries&cm_id=20&id=893205&surname=Bia%C5%82y&name=Roman#
https://billiongraves.com/grave/Roman-Bia%C5%82y-Powstaniec-Wielkopolski-1918%E2%80%931919/19625848
To także miejsce pochówku zięcia Bogdana Mikołajewskiego.
…
W 1965 r. został odznaczony Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, w którym dość poetycko opisano jego działalność w czasie Powstania Wielkopolskiego, ale treść uchwały niestety nie wnosi nic, co by podawało przebieg jego walki, cytat:
“Roman Biały jako młodzieniec wstąpił ochotniczo do wojska do komp. ochotniczej 9.01.1919 r. i walczył w pierwszych szeregach o wyzwolenie staropolskiej ziemi spod jarzma pruskiego buta, którzy zamierzali zniemczyć tutejszą ludność. W młodzieńcu Romanie Białym płynęła polska krew i gdy nadszedł czas nie zwlekał - zgłosił się ochotniczo do wypędzenia Niemców z polskiej ziemi, za co zasługuje na otrzymane odznaczenie Wielkopolskiego Krzyża Powstańczego”. Natomiast w projekcie WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line, stan na 5 XII 2025 r. podano przy Romanie “jednostka: Grupa z Kromlic”, popełniając błąd w nazwie miejscowości, bo powinno być “z Kromolic” (Kromolice wieś w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Pogorzela a owa Pogorzela przekłada się na źródło, z którego spisujący z WTG Gniazdo, korzystał a mianowicie Rybka Krzysztof, Powstanie Wielkopolskie. Gmina Pogorzela w walce o niepodległość, Pogorzela 2010). Jednoznaczną odpowiedź na pytanie gdzie i kiedy Roman brał udział w insurekcji wielkopolskiej można ewentualnie znaleźć w dokumentach zgromadzonych w Wojskowym Biurze Historycznym: Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych I.481.B.5900 i 785/62/12, TAP, w obu występuje jako podporucznik rezerwy.
źródła: Urząd Stanu Cywilnego Śmigiel, wpis 26 / 1892; Parafia katolicka Śmigiel, wpis 6 / 1892; Archiwum Państwowe w Lesznie 424/1.1/128, skan 87Kościan (USC) - akt urodzenia, rok 1895, [Księga urodzeń]; Archiwum Państwowe w Lesznie 424/1.1/140, skan 131 Kościan (USC) - akt urodzenia, rok 1897, [Księga urodzeń]; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Akta miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; WBH, Kolekcja personalno - odznaczeniowa; Głos Wielkopolski. 1967.01.26 R.23 nr 21 Wyd.A; WTG Gniazdo, Projekt Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego i Lista odznaczonych WKP; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; dokumentacja fot. grobu Małgorzata Jurga.
©Genealogia Powstańców Wielkopolskich 2025
Urząd Stanu Cywilnego Śmigiel, wpis 26 / 1892
Michael Biały (ur. 1867)
ojciec: Matthias , matka: Viktoria Spychała
Ida Pauline Abt (ur. 1870)
ojciec: Joseph , matka: Anna Stamm
Parafia katolicka Śmigiel, wpis 6 / 1892
Michael Biały (24 lat)
Ida Paulina Abt (22 lat)
Archiwum Państwowe w Lesznie 424/1.1/128, skan 87 Kościan (USC) - akt urodzenia, rok 1895, [Księga urodzeń]
Anton Johann , rodzice: Michael Biały, Ida Abt,
Archiwum Państwowe w Lesznie 424/1.1/140, skan 131 Kościan (USC) - akt urodzenia, rok 1897, [Księga urodzeń]
Roman Wacław , rodzice: Michael Biały, Ida Abt,