Anioła Wojciech (1897 - 1940), Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Anioła Wojciech (1897 - 1940)

Urodził się 15 IV 1897 r. w Poznaniu rodzinie Wincentego i Petroneli z d. Bakoś.

Po maturze został powołany do wojska niemieckiego. Po wybuchu powstania wstępuje ochotniczo do oddziałów, walczy między innymi pod Żninem. Jego udział w powstaniu został opisany w pamiętnikach kpt. Jana Tomaszewskiego. Służył w 9. Dywizji Piechoty (podchorąży). Następnie jako ułan. Za zasługi oraz odniesione w Powstaniu Wielkopolskim rany 14 VII 1920 r. zostaje odznaczony Krzyżem Powstańczym (przedwojenne odznaczenie Krzyż Rady Ludowej Miasta Poznania Za zasługi).
W projekcie WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line wymieniony trzykrotnie:
1/ Wojciech Anioła
urodzenie: 1897
data śmierci: 1940.10.10
status/stopień: ksiądz
uwagi: Łubowo
źródła: Karwat Janusz, Ziemia Gnieźnieńska w Powstaniu Wielkopolskim 1918/1919. Wybrane aspekty z perspektywy 100 lat, red. Grzegorz Musidlak, Gniezno 2018
2/ Wojciech Anioła
jednostka: Front Północny, Oddział Jana Tomaszewskiego
źródła:Tomaszewski Jan, Walki o Noteć (Żnin-Łabiszyn-Szubin-Rynarzewo) Rok 1918/19. Rok 1918/1919. Poprzedzone przygotowaniem i wybuchem Powstania w Wielkopolsce, Poznań 1930
3/ Wojciech Anioła
jednostka: Kompania Żnińska, Grupa Wschodnia Oddział Ochotników ze Żnina
status/stopień: podchorąży
uwagi: dowódca oddziału ze Żnina, walki o Żnin
źródła:Wspomnienia Powstańców Wielkopolskich, wyboru dokonali i wstępem opatrzyli Lesław Tokarski, Jerzy Ziołek, Poznań 1970
Czubiński Antoni, Grot Zdzisław, Miśkiewicz Benon, Powstanie wielkopolskie 1918-1919. Zarys dziejów, Warszawa – Poznań 1983
Wielkopolski Powstaniec, 2008, R. 14
Walki Powstania Wielkopolskiego 1918 – 1919, red. nauk. Bogusław Polak, Marek Rezler, Koszalin 2010
Wrzosek Mieczysław, Wojny o granice Polski Odrodzonej 1918-1921, Biblioteka Wiedzy Historycznej, Warszawa 1992
Bydgoszcz w dobie Powstania Wielkopolskiego, pod red. Zdzisława Grota, Bydgoszcz 1970
Polak Irmina, Polak Bogusław, Wielkopolska w dobie powstania 1918-1919 (Kronika wydarzeń), Koszalin 1989
Polak Bogusław, Powstanie Wielkopolskie 1919, Zwycięskie Bitwy Polaków, tom 43, Warszawa 2015

Odznaczony Krzyżem Niepodległości 9 XI 1932 r., w WBH akta o syg. I.481.A.1687 (podporucznik pospolitego ruszenia).

Po powrocie z wojska wstępuje w wieku 24 lat do Seminarium Duchownego w Poznaniu. 5 VII 1927 r. w kościele św. Wojciecha w Poznaniu odprawił mszę św. prymicyjną. Następnie trafia na Pałuki, do Żnina. Tu daje się rozpoznać jako uczestnik walk o miasto. Z wielkim zapałem pełni posługę kapłańską dla środowiska weteranów powstania, które zawiązało się w Żninie. Szczególnie bliskie były dla ks. Anioły obchody rocznic powstańczych, np. 1 I 1928 r. odbyły się obchody rocznicowe w Żninie, a nabożeństwo za poległych powstańców, które odprawił ks. wikariusz Wojciech Anioła. Kazanie zostało określone jako wzniosłe i stosowne do chwili. W następnym roku, 1929 r. ks. Wojciech udał się wraz z uczestnikami na cmentarz i po złożeniu wieńców nad grobem poległych w walkach o Żnin przemawiał ks. wikariusz Wojciech Anioła. Podczas nabożeństwa w kolejną rocznicę powstańczych walk o Żnin w 1931 r. okolicznościowe kazanie wygłosił także ks. wik. Wojciech Anioła. Podczas bytności historyków i byłych dowódców 18 III 1928 r. w Żninie celebrował mszę św. i wygłosił patriotyczne kazanie. „Ksiądz-powstaniec, oficer kawalerii, w ciepłych słowach przemówił od ołtarza do swoich dawniejszych towarzyszy broni, wskazując na to, jak miecz i różaniec w dziejach Polski się zawsze wspierały i pięknie uzupełniały”- zanotował korespondent „Dziennik Bydgoskiego”.
W początku lat 30. opuszcza Żnin i obejmuje probostwo w Pakości,
W październiku 1940 r. zostaje ciężko pobity przez Niemców i wezwany na przesłuchanie do siedziby policji w Poznaniu. Po aresztowaniu został zamordowany i pochowany na poznańskim Miłostowie. Rodzina otrzymuje akt zgonu z informacją o przyczynie - atak serca.

Obecnie spoczywa na Cm. par. św. Andrzeja Apostoła (Spławie) w Poznaniu
pole 2 kwatera 5 rząd 2 miejsce 60 GPS: 52.34451, 17.030669

https://www.poznan.pl/mim/public/necropolis/plan.html...

To także miejsce pochówku jego rodziców i członków rodziny, Wincentego +1944, Petronela +1960, Janina +1947, Edmund +2000, Irena +2010.

źródła: Parafia katolicka Poznań - par. św. Jana Jerozolimskiego, wpis 4 / 1891; Urząd Stanu Cywilnego Poznań, wpis L-5 / 1891; APP, Akta miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności miasta Poznania z lat 1870-1931; WBH, Wyszukiwarka personalno - odznaczeniowa; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on-line; Wyszukiwarka grobów dla miasta Poznania; Wyszukiwarka grobów billiongraves.com; dokumentacja fotograficzna Katarzyna Krüger 9-10-2024.

Parafia katolicka Poznań - par. św. Jana Jerozolimskiego, wpis 4 / 1891

Vincentius Anioła (ur. 1864)
ojciec: Matthias , matka: Elisabeth
Petronella Bakoś (ur. 1870)
ojciec: Andreas , matka: Catharina

Urząd Stanu Cywilnego Poznań, wpis L-5 / 1891

Vincenz Anioła (ur. 1864)
ojciec: Matthias Anioła , matka: Elisabeth Sobkowiak
Petronella Bakoś (ur. 1870)
ojciec: Andreas Bakoś , matka: Catharine Plote

Strony