Andrzejewski Mieczysław (1884 -1945), Genealogia Powstańców Wielkopolskich

Andrzejewski Mieczysław (1884 -1945)

Urodził się 23 listopada 1884 r. w miejscowości Kobylin (miasto w woj. wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim), w rodzinie Wincentego Jakuba (ur. 22 VII 1849, syn Piotra i Michaliny z d. Bielawska) i Marianny z Radowiczów (ur.17 IV 1859, córka Jana i Emilii z Jakubowskich). Para pobrała się w 1882 r. Z tego związku urodziło się jeszcze co najmniej dwóch synów Franciszek (*+1883) i Piotr (1886).

Ukończył szkołę powszechną w Żerkowie i Gimnazjum Fryderyka Wilhelma w Poznaniu. Po maturze rozpoczął studia z zakresu agronomii, geodezji i melioracji rolnych. Pracował w Bochum i Szczecinie oraz Poznaniu, gdzie otworzył swoją firmę. W biogramie zamieszczonym w Wikipedii przypisano Andrzejewskiemu cyt. “W 1928 pracował jako prokurent w firmie Związkowa Centrala Maszyn w Poznaniu“, dotyczy to Mieczysława ale urodzonego 31 XII 1884 r. w Poznaniu. W Deklaracji z 1936 r. podaje, że był inżynierem agronomem. Był także urzędnikiem Izby Skarbowej w Grudziądzu.

W 1921 r. poślubił Zofię z d. Jasińską (ur. 16 VI 1892 r. w Toruniu, córka Ignacego i Franciszki z d. Betlejewska). Para miała jednego syna Zbigniewa ur. 25 XII 1922 r. w Toruniu, zginął w 1951 r. W czasie okupacji niemieckiej więzień w Toruniu i w KL Stutthof).

Mieczysław Andrzejewski został zamordowany 25 I 1945 r. podczas ewakuacji obozu Stutthof, o czym wspomina żona w dokumentach ZBoWiD z lat 60. XX wieku. Natomiast na akcie urodzenia sporządzonym w Kobylinie 27 XI 1884 wpisana została data zgonu 25 I 1946 (nr aktu zgonu sporządzony w Toruniu pod nr 1197/46), prawdopodobnie jest to data z postanowienie sądu o stwierdzeniu zgonu.

…………………………..
Organizator Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Bochum i w Szczecinie. W latach 1906–1907 odbył roczną służbę wojskową w 2. Pułku Grenadierów w Szczecinie. Podczas I wojny światowej powołany do armii pruskiej, brał udział w walkach na froncie zachodnim a następnie rumuńskim i rosyjskim. W biogramie zamieszczonym na Wikipedii podano, że Andrzejewski został dwukrotnie ranny, natomiast na pruskich listach strat z okresu I wojny światowej dwukrotnie został wymieniony Mieczysław ale urodzony w Berlinie 29 VIII bez podanego roku (Preußen 1149 i 1254). We wrześniu 1918 r. wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej zaboru pruskiego (stacjonował wówczas w Poznaniu), w listopadzie tego roku objął funkcję komendanta POW. Należał do Naczelnej Rady Ludowej, był odpowiedzialny za zorganizowanie oddziału wywiadowczo - wykonawczego. Po wybuchu powstania brał udział w zajmowaniu koszar i dworca głównego w Poznaniu. 7 II 1919 r. mianowany do stopnia podporucznika. W deklaracji do Towarzystwa Powstańców Wielkopolskich z 14 IV 1936 r. (Koło Śródmieście, zamieszkały w Grudziądzu) podaje, że “od 27 XII 1918 r. walki na terenie miasta Poznania a od 7 I 1919 r. prace organizacyjne przy tworzeniu się WP”. Natomiast wg biogramu sporządzonego przez Bogumiła Polaka Andrzejewski został adiutantem Wojciecha Korfantego, komisarza NRL, od kwietnia 1919 r. instruktor POW Górnego Śląska. Wziął czynny udział w I powstaniu śląskim, w szeregach Bytomskiego Pułku Strzelców. Służył w Wojsku Polskim jako dowódca kompanii w 8. pułku strzelców wielkopolskich (62. pułku piechoty), uczestniczył z nim w zajmowaniu Pomorza Gdańskiego, m.in. Nakła i Bydgoszczy. Następnie został zastępcą dowódcy 2. batalionu w 59. pułku piechoty. Brał udział w ofensywie wojsk polskich na Kijów, następnie w działaniach odwrotowych. 23 lipca 1920 ciężko ranny nad ujściem rzeki Szczary do Niemna podczas kierowania kontratakiem swego baonu. Po leczeniu w szpitalu wrócił do 8. Pułku Strzelców Wielkopolskich. 31 III 1922 r. zwolniony do rezerwy w stopniu kapitana - ta część biogramy wymaga niestety osobnej kwerendy i potwierdzenia, istnieje bowiem duże prawdopodobieństwo, że część z tych informacji dotyczy kolejnego z Mieczysławów (ur. 31 XII 1895 r. z przydziałem do DOG Poznań i odznaczonym za Powstanie Wielkopolskie Virtuti Militari). Wracając do Mieczysława Andrzejewskiego ur. w listopadzie 1884 r. i bohatera niniejszej notki biograficznej - w okresie międzywojennym został odznaczony Virtuti Militari Nr 745, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości (16.03.1933) i Krzyżem Pamiątkowym Polskiej Organizacji wojskowej zaboru pruskiego. W Kolekcja akt Powstańców Wielkopolskich 1918-1939 pomylona została sygnatura akt dotycząca Andrzejewskiego, podano I.487.9279, natomiast dokumenty znajdują się pod I.487.9249.
Powołany ponownie do Wojska Polskiego z końcem sierpnia 1939 r. brał udział w Kampanii Wrześniowej, osadzony w Forcie Toruń, skąd został zwolniony i od tego czasu ukrywał się przed Gestapo, które poszukiwało Andrzejewskiego za udział w Powstaniu Wielkopolskim (na podstawie wspomnień żony), wstąpił do armii podziemnej (niestety żona nie podaje nazwy jednostki). W 1944 r. został aresztowany w Bydgoszczy lub Toruniu, poddany śledztwu w bydgoskim więzieniu a następnie w Gdańsku. 16 VIII 1944 r. osadzony w KL Stutthof nr więźnia 66670.

W projekcie WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego został wymieniony
Mieczysław Andrzejewski
urodzenie: 1884.11.23 Kobylin, pow. Krotoszyn
data śmierci: 1940 błąd
rodzice: Wincenty, Maria Marianna Rodowicz
jednostka: Polska Organizacja Wojskowa Zaboru Pruskiego, DOG Poznań, Kompania Straży i Bezpieczeństwa
status/stopień: kapitan, podporucznik, komendant, przewodniczący POW-Poznań
uwagi: Order Virtuti Militari, I.487.9279 powinno być I.487.9249
https://wbh.wp.mil.pl/c/scans/zasoby/I_487/I_487_9249.pdf

Biorąc pod uwagę analizę źródeł, które wymienione zostały w projekcie przy tym Andrzejewskim kolejne dwa wpisy
1/ Mieczysław Andrzejewski
źródła: Polak Bogusław, Wojsko Wielkopolskie 1918-1920, [Koszalin] 1990

2/ Mieczysław Andrzejewski
źródła: Grot Leszek, Pawłowski Ignacy, Pirko Michał, Wielkopolska w walce o niepodległość 1918-1919. Wojskowe i polityczne aspekty Powstania Wielkopolskiego, Seria Wielkopolska w walce o niepodległość 1918-1919, pod. red. Ignacego Pawłowskiego, Warszawa 1968 —- powinny być scalone w jeden wpis.

źródła: Archiwum Państwowe w Kaliszu 689/3/36, skan 105 Jarocin (USC) - akt małżeństwa, rok 1882, [Księga małżeństw]; Archiwum Państwowe w Lesznie 423/1.2/40, skan 187 Kobylin (USC) - akt urodzenia, rok 1884, [Księga urodzeń]; Archiwum Państwowe w Poznaniu. Akta Miasta Poznania, Kartoteka mieszkańców; WBH, Kolekcja personalno - odznaczeniowa; Powstańcy wielkopolscy. Biogramy uczestników powstania wielkopolskiego 1918-1919, t. XIII, red. B. Polak, Poznań 2010, s. 24-25; WTG Gniazdo, Uczestnicy Powstania Wielkopolskiego, baza on line; Archiwum Państwowe w Poznaniu, Zespół: Zarząd Okręgowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Poznaniu, sygn. 393: Życiorysy powstańców wielkopolskich: A - tom Il (Andrzejewski Piotr - Augustyniak Szczepan); IPN, Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką w latach 1939-1945; Wikipedia.

Archiwum Państwowe w Kaliszu 689/3/36, skan 105 Jarocin (USC) - akt małżeństwa, rok 1882, [Księga małżeństw]
Vincent Jacob Andrzejewski (33 lat), rodzice: Peter Andrzejewski +, Michalina Bielawska,
Maryanna Radowicz (23 lat), rodzice: Johann Radowicz, Emilie Jacubowska,

Archiwum Państwowe w Lesznie 423/1.2/40, skan 187 Kobylin (USC) - akt urodzenia, rok 1884, [Księga urodzeń]
Mieczislaw , rodzice: Vincent Andrzejewski, Marie Radowicz

Strony