ALBIN WALENTY RAK - LESIŃSKI, POWSTANIEC...

ALBIN WALENTY RAK - LESIŃSKI, POWSTANIEC WIELKOPOLSKI I WARSZAWSKI, ŻOŁNIERZ

urodził się 13 lutego 1898 w Krotoszynie
zmarł 31 maja 1960 w Ostrowie Wielkopolskim, spoczywa na cmentarzu we wsi Cieszyn

Albin Walenty i Helena, Jan, Maria Kazimiera, Jadwiga, Antoni, Franciszek i Teresa urodzili się w rodzinie Józefa i Marii Leisńskiej, rodzice pobrali się w Krotoszynie w roku 1890:

Joseph Rak (25 lat) - rodzice: Adam Rak , Marianna Werblinska ,

Marianna Lesinska (20 lat) , rodzice: Johann Lesinski , Constantia Barglinska

W roku 1921 Albin poślubił Jadwigę Zielińską, ich dzieci - Albin i Józef.

notka i zdjęcie za stroną: http://wlkp24.info/wspomnienie/w-rak-0005d/

Albin #Rak był kierownikiem wiejskiej szkoły w Cieszynie, ale jego życiorys pełen był patriotycznych zrywów. Urodził się 13 lutego 1898 roku w Krotoszynie. Od 1915 roku uczył się w seminarium nauczycielskim w Rawiczu, a rok później został powołany do armii niemieckiej i trafił na front rosyjski. W marcu 1917 roku został przerzucony na front francuski, gdzie walczył m.in. pod Verdun. W grudniu 1918 roku zdezerterował i przyłączył się do Powstania Wielkopolskiego. Uczestniczył w walkach w rejonie Krotoszyna.

W niepodległej ojczyźnie podjął ochotniczą służbę w Wojsku Polskim. Początkowo przydzielono go do Szkoły Podoficerów Artylerii w Toruniu. W 1926 roku, już jako instruktor, został przeniesiony do 7. Pułku Artylerii Ciężkiej w Poznaniu, gdzie spędził kolejne cztery lata. Jednocześnie w latach 1928–1930 studiował jako wolny słuchacz na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Poznańskiego. Potem trafił do Wołyńskiej Szkoły Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, gdzie był instruktorem baterii. W ciągu 5 lat awansował do stopnia majora i został dowódcą dywizjonu. Wybuch wojny zastał go w 16 Pułku Artylerii Lekkiej w Grudziądzu, gdzie był dowódcą dywizjonu. Wzięty do niewoli i osadzony w Oflagu II B w Arnswalde (Choszczno), został zwolniony w roku 1942 ze względu na stan zdrowia. Zamieszkał w Skierniewicach, pracując jako tłumacz w urzędzie melioracyjnym starostwa łowickiego. W marcu 1943 roku, przyjmując pseudonim ,,Lesiński’’, zaangażował się w działalność konspiracyjną w Narodowych Siłach Zbrojnych, gdzie go mianowano zastępcą szefa sztabu Komendy Głównej NSZ. Po podpisaniu 7 marca 1944 roku umowy scaleniowej między NSZ i AK podporządkował się tej decyzji. Zgodnie z jej warunkami Komendant Główny AK gen. Tadeusz Bór-Komorowski zatwierdził mu stopień podpułkownika.

Wziął udział w powstaniu warszawskim, a po kapitulacji opuścił miasto wraz z ludnością cywilną. W listopadzie 1944 roku został wyznaczony na komendanta głównego Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Funkcję tę pełnił do końca maja 1945 roku. Jednocześnie w lutym 1945 zgłosił się do służby w LWP, ale nie został przyjęty.

Postanowił rozpocząć drugie życie w cywilu. Zamieszkał wówczas we wsi Cieszyn w powiecie ostrowskim, podejmując pracę jako nauczyciel w miejscowej szkole powszechnej. Uczył języka polskiego, języka francuskiego, matematyki, śpiewu, rysunków, prac ręcznych i wychowania fizycznego. Już po kilku miesiącach, 18 sierpnia 1945 roku, został aresztowany przez UB i osadzony w więzieniu w Poznaniu. Po poręczeniu zwolniono go 16 maja 1946 roku. Powrócił do Cieszyna, gdzie dalej pracował jako nauczyciel. Przez kilka lat był kierownikiem szkoły. Prowadził chór szkolny i chór kościelny, grał na skrzypcach lub organach, upiększając uroczystości kościelne. Prowadził zajęcia z młodzieżą, organizował barwne przedstawienia. Jego grupa aktorska dawała występy nie tylko w Cieszynie, ale również po okolicznych wioskach. W lawinie represji stalinowskich został aresztowany po raz drugi, tym razem w Ostrowie. Po wyjściu pozbawiono go funkcji kierownika szkoły, by ponownie mu ją przywrócić w roku 1958. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Zmarł na zapalenie płuc w ostrowskim szpitalu 31 maja 1960 roku. Pochowany został na cmentarzu w Cieszynie. Po latach staraniem szkoły i mieszkańców zebrano środki i postawiono mu pomnik.

źródła:
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
http://www.basia.famula.pl/pl/
http://poznan-project.psnc.pl/
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Rak-Albin-Walenty;3965822.html
https://krotoszyn.pl/aktualnosc-26979-mieszkancy_ziemi_krotoszynskiej_w.html
https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/albin-rak,37045.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Albin_Walenty_Rak
https://bliskopolski.pl/leksykon/albin-walenty-rak/
https://www.ogrodywspomnien.pl/index/showd/7028