Adam Antoniewicz

Adam Antoniewicz
Adam Antoniewicz oraz Maria ur. 1876 po mężu Nowak, Ludwik 1877, Franciszka 1879, Magdalena *+ 1881, Ignacy 1882, Katarzyna 1884 i Stanisław 1891 urodzili się w rodzinie Macieja (w metrykach dzieci podawany także jako Mateusz) i Franciszki ze Szcześniaków, rodzice pobrali się w parafii Panienka, USC Mieszków w roku 1875:
Parafia katolicka Panienka, wpis 8 / 1875

Matthias Antoniewicz (25 lat)
Francisca Szcześniak (22 lat)

Urząd Stanu Cywilnego Mieszków, wpis 16 / 1875

Matthias Antoniewicz (25 lat)
ojciec: Martin Antoniewicz , matka: Luzia Mackowiak
Franziska Szczesniak (22 lat)
ojciec: Andreas Szczesniak , matka: Hedwig Szczesniak

Adam Antoniewicz urodził się 12 grudnia 1888 roku w Bielejewie, zamordowany w więzieniu w Rawiczu przez Niemców 13 stycznia 1944 roku, po wojnie szczątki przeniesiono na cmentarz parafialny w Panience.

W roku 1920 Adam poślubił Agnieszkę z dom. Wojtkowiak (01.11.1897 - 21.03.1983), z tego związku urodzili się:
Bolesław,
Zofia
Kazimierz,
Helena,
Barbara

W czasie I wojny światowej został, jako rezerwista, powołany do armii niemieckiej.

Bezpośrednio po wojnie wstąpił do oddziałów Powstania Wielkopolskiego. Walczył z 3. Kompania Jarocińska m.in. pod Rawiczem.

Wrócił do domu jako inwalida wojenny.

W roku 1936 Antoniewiczowie kupili od Ernesta Fischera von Mollard z parcelacji 12,5 ha ziemi. Parcele te odebrał im Fischer na przełomie 1939/40 roku, natomiast ich własną ziemię na wiosnę 1940 roku.

W czasie II wojny światowej Adam brał czynny udział w ruchu oporu. Był komendantem „piątki” NOB, kolportaż pisma „Dla Ciebie Polsko”. Komendant Placówki ZWZ w Panience. Prowadził punkt rozdzielczy prasy konspiracyjnej przekazywanej z pow. średzkiego do jarocińskim. W jego domu ukryty był aparat radiowy dla prowadzenia nasłuchów. Udzielał także schronienia ukrywającym się konspiratorom.

Aresztowany przez Gestapo 12 sierpnia 1942 r. Osadzony w Forcie VII w Posen (Poznań). Po przewiezieniu Adama do Fortu VII brutalnymi metodami wymuszano zeznania. W Forcie VII był więziony 5 miesięcy, następnie w więzieniu na terenie Niemiec w Zwickau oraz we Wrocławiu i Zgorzelcu (Görlitz).

Adam Antoniewicz współpracował m.in. z członkami Tajnej Organizacji Wojskowej - Alojzym Gryglem (straconym przez
Niemców 5 maja 1943 r. w Dreźnie) i Stanisławem Banaszakiem (straconym 3 maja 1943 r. w Poznaniu w więzieniu na ul. Młyńskiej 1) oraz Janem Parowaczem (straconym 20 maja 1943 r. we Wrocławiu).

Wyrokiem Wyższego Sądu Krajowego w Poznaniu (OLG) na sesji wyjazdowej w Rawiczu w dniach 16 - 17 marca 1943 r.
otrzymał 6 lat obozu karnego. Wyrok uzasadniono następująco: "Antoniewicz był właścicielem gospodarstwa rolnego aż do swojego aresztowania 68 dni temu w Panience (Klarahof) powiat Jarocin. Gdy wiosna 1941 r. wyjechał (kilka razy) do Jarocina, rozmawiał z podróżnym, który przysiadł się do jego wozu. Oboje rozmawiali o wojnie i wydarzeniach politycznych.
Podróżny powiedział do oskarżonego, że musi czytać więcej polskich gazet i dał mu adres kolejarza Jana Krystkowiaka w Falkstadt, powiat Jarocin, o którym wiadomo,
że posiadał polskie broszury. Antoniewicz poszedł następnego dnia do Krystkowiaka i otrzymał od niego ulotkę "Dla Ciebie Polsko", którą zabrał ze sobą do domu.

(Jan Krystkowiak aresztowany przez Niemców 28.09.1942. Przez OLG w Poznaniu na sesji wyjazdowej w Budziszynie 31.05.1943 skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 8.07.1943 w więzieniu w Dreźnie).

Jednocześnie wręczono mu kopertę z 15-25 sztukami zakazanych broszur, które powinien przewieźć dla polskiego duchownego w Książu Wielkopolskim (Tiefenbach), powiat Śrem (Schrimm). Oskarżony wykonał te misje, mimo swojej wiedzy o zawartości koperty.
Przekazał duchownemu, wiodącemu działaczowi nielegalnego stowarzyszenia SL, ulotki w sieni plebanii. Latem 1941 r. Antoniewicz znów poprosił Krystkowiaka o ulotki.
Ten wyjaśnił jednak, że nie będzie więcej zajmował się kolportażem nielegalnych ulotek. Oskarżony przyznał się do winy".

Żona Agnieszka nie otrzymywała od Niemców przez dłuższy
czas żadnej informacji o losach męża. Według płk. Stanisława Przybylskiego otrzymała z Zwickau list z dnia 31.01.1943 r., z Rawicza 3.10.1943 r. i 1 .04.1944 r.
Szczegółowo o pobycie w kolejnych więzieniach, skazaniu, osadzeniu w Rawiczu poinformował Agnieszkę Antoniewicz brat ks. Wacława Kłuskowskiego, proboszcza parafii Góra,
także więziony w Rawiczu. Wrócił stamtąd szczęśliwie i skontaktował się z żona Adama Antoniewicza. Od męża otrzymała także jeden gryps z Frontu VII.
Pisał m. in. że gdy przeżyje to zabierze żonę i dzieci do Poznania i pokaże im mury, na których jest także jego krew.

Adam Antoniewicz zmarł w nocy 13 stycznia 1944 roku. W wieczór poprzedzający śmierć był torturowany za współpracę ze współwięźniem.
Zmarł po północy.
Oficjalny powód śmierci to "zapalenie płuc".

źródła
Jajor Jan, Jarocińscy Powstańcy Wielkopolscy 1918-1919. Materiały do słownika biograficznego ziemi jarocińskiej, Kalisz 2005
Powstańcy Wielkopolscy - Biogramy uczestników Powstania Wielkopolskiego 1918/1919, t. II, pod red. Bogusława Polaka, Poznań 2006
Horyza Pachciarz Kazimiera, Powstańcy Wielkopolscy Ziemi Jaraczewskiej, Jaraczewo 2015
http://powstancywielkopolscy.pl/pl/search
https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/460408/edition/463479/content
https://billiongraves.p/
http://www.basia.famula.pl/pl/
https://szukajwarchiwach.pl/
http://poznan-project.psnc.pl/